Morgunblaðið - 26.04.1990, Side 15
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. APRÍL 1990
15
Auglýsing fyrir sjúkrahús
eftir Asmund Brekkan
prófessor
Á undanförnum vikum höfum við
glaðst yfír litfögrum heilsíðuauglýs-
ingum í dagblöðunum með myndum
af hressu og einörðu fólki að störf-
um í heilbrigðisþjónustunni, þ.e.
einum hluta hennar eingöngu,
heilsugæzlunni. Auglýsingar þessar
eru undirritaðar af heilbrigðisráðu-
neytinu og þá væntanlega einnig
kostaðar af því ráðuneyti. Það vek-
ur sérstaka athygli, að í þeim er
lögð mjög mikil áherzla á, að þjón-
usta heilsugæzlustöðvanna og
heimilislækna þeirra sé sjúklingi að
kostnaðarlausu, og ennfremur að
aðeins lauslega er minnst á aðra
læknishjálp og heilbrigðisþjónustu,
og þá á heldur hlutlausan, svo ekki
sé sagt neikvæðan hátt. Það vekur
einkum athygli mína, sem starfandi
sjúkrahúslæknir á stærsta sjúkra-
húsi landsins, sem jafnframt er
höfuðkennsluspítali allra heilbrigð-
isstétta, að hlutur sjúkrahúss sem
meðferðar- og greiningarstofnun
er nánast gerður að engu.
Við höfum lengi og án teljandi
missættis búið við lög hér í landinu,
sem banna hverskonar auglýsinga-
starfsemi lækna og heilbrigðis-
stofnana umfram það, að læknar
mega auglýsa í dagblöðum í tak-
markaðan fjölda skipta, að þeir
hafi opnað lækningastofu og hver
sé sérgrein þeirra. Þetta er enda í
samræmi við þær almennu siðaregl-
ur, sem læknar hafa sett sér, bæði
hér á landi og annars staðar. Á
sama hátt hefur það fram að þessu
ekki þótt sæmilegt að heilbrigðis-
stofnanir, t.d. á við Landspítalann,
auglýstu með sérstökum hætti og
opinberlega í fjölmiðlum starfsemi
sína, hvað þá að haldið sé fram
ágæti einstakra þátta starfseminn-
ar, á eigin kostnað eða annarra.
Sjálfsagt hefur þessi hlédrægni
stofnunar eins og Ríkisspítalanna
orðið henni nokkur fjötur um fót,
þegar litið er til þeirra fjölbreyttu
og mjög vandasömu starfsþátta,
sem þar eru daglega og stundlega
leystir af hendi, og þeirra áhrifa,
sem fjölmiðlar hafa, og hvað slík
upplýsingastarfsemi gæti orkað á
þau stjórnvöld og aðra aðila, sem
endanlega ráða ferðinni þegar
ákveða skal stefnu í heilbrigðismál-
um og þar með stöðu sjúkrahúsa,
rannsókna- og heilbrigðisstofnana.
Vegna þeirrar hlédrægni, sem
fyrst og fremst á rætur að rekja
til almennra siðareglna læknastétt-
arinnar svo og vegna þess, að hjá
stofnun eins og Ríkisspítalarnir eru,
er reynt að halda sér að ákveðnum
vel skilgreindum markmiðum í
rekstri, er mér til efs, að almennur
vilji verði fyrir því, að bera á torg
hástemmdar en nákvæmar lýsingar
á starfsemi einstakra skipulags-
heilda Landspítalans, eða skýra frá
árangri, umfram það, sem gerist
annarsvegar með rannsóknarstarf-
semi og birtingu vi'sindalegra niður-
staðna í fagritum innanlands sem
utan, hinsvegar í skýrsluformi, eins
og gerist í Arsskýrslu spítalanna,
þar sem nákvæmlega eru rakin öll
þau atriði, er snúa að rekstri, rann-
sóknum og aðgerðum, auk yfir-
gripsmikilla og vandaðra skýrslna
um fjármál og rekstur.
Vegna þess, sem sagt er hér á
undan, tel ég ekki rétt að ég ríði á
vaðið með auglýsingaherferð fyrir
Landspítalann, í líkingu við fyrst
greindar auglýsingar, en væri það
gert, ætti þar að koma fram, að
framkoma stjórnvalda gagnvart
þessari stofnun, þau ár, sem ég
hefi haft aðstöðu til að fylgjast
mjög náið með málum, hefur verið
með eindæmum: Nægir þar fyrst
enn einu sinni að nefna hina fá-
víslegu ákvörðun að stöðva bygg-
ingu K-álmu spítalans í miðjum
klíðum, og hefur valdið stofnuninni
óbætanlegu tjóni. Þá er ofarlega í
huga hið algjöra þekkingarleysi á
því, hvaða lágmarkskröfur þjóðin
og ráðamenn hennar eiga að gera
til fyrsta flokks rannsókna-, með-
ferðar- og kennslusjúkrahúss, og
lýsir sér ár eftir ár í raunverulega
rýrnandi fjárveitingum til viðhalds
og endurnýjunar tækjakosts spítal-
Ásmundur Brekkan
„Þá er ofarlega í huga
hið algjöra þekkingar-
leysi á því, hvaða lág-
markskröfur þjóðin og
ráðamenn hennar eiga
að gera til fyrsta flokks
rannsókna-, meðferðar-
og kennslusjúkrahúss.“
ans, ásamt mikilli tregðu á að skilja
mannaflaþarfir og nauðsyn þró-
unaraðgerða. í ofanálag bætist svo
sá vandi sem stofnuninni er skapað-
ur og magnaður ár frá ári með nið-
urskurði á almennum rekstrargjöld-
um, langt umfram það sem þekkist
hjá öðrum stofnunum og kemur
vitanlega niður á sjúklingum og
meðferð þeirra. Nýlega las ég í blaði
að útflutningsráð (held ég) hafi
ákveðið að gera átak í því, að mark-
aðssetja íslenska „heilbrigðisþjón-
ustuþekkingu“ í öðrum löndum.
Sjálfsagt ágæt hugmynd, sem
gæti heillað einhveija. Hættan er
bara sú, einkum þegar horft er til
skilningsleysis innlendra stjórn-
valda á þörfum sjúkrahúsaþjón-
ustunnar, að það verði ekki aðeins
markaðssetning á þekkingu, heldur
útflutningur á mannafla í stórum
stíl. Stjórnmálamenn, og aðrir
„ábyrgir" aðilar, gleymið ekki að
EB 1992 mun einnig hafa áhrif á
heilbrigðis- og menntunarmálin —
líka á Islandi!
Höfundur er forstöðulæknir
röntgendeildar Landspítalans og
/yrófessor við læknadeild Háskóla
íslands.
M JAFNAÐAR- og vinstrimenn
á SeyðisGrði hafa stofnað félagið
Tinda í því skyni að bjóða fram til
bæjarstjórnar á Seyðisfirði til að
ná markniiðum sínum. Tindar hafa
gengið frá framboðslista fyrir kosn-
ingar 26. maí nk. og er hann eftir-
farandi: 1. Margrét Guðmunds-
dóttir, 2. Sigrún Ólafsdóttir, 3.
Margrét Gunnlaugsdóttir, 4.
Hallsteinn Friðþjófsson, 5. Pétur
Böðvarsson, 6. Hermann V. Guð-
mundsson, 7. Jóhanna Gisladótt-
ir, 8. Þuríður Einarsdóttir, 9.
Þorkell Helgason, 10. Jón Hall-
dór Guðmundsson, 11. Þóra
Bergný Guðmundsdóttir, 12. Eg-
ill Sölvason, 13. Stefán Smári
Magnússon, 14. Hilmar Eyjólfs-
son, 15. Ragnhildur Billa Árna-
dóttir, 16. Einar Jens Hilmars-
son, 17. Ingibjörg Hallgrimsdótt-
ir, 18. Emil Bergmann Emilsson.
Að listanum standa 3 Iramboðs-
listar frá fyrri kosningum, A-,
G- og S-listi, auk annarra.
MOTUNEYTI
HÓTEL
VEITINGA-
STAÐIR
PHI
Eigum fyrirliggjandi stóra
Ameríska kæiiskápa allt að
830 lítra á mjög hagstæðu
verði.
Hafið samband við sölu-
menn okkar
í síma 91-691500
«i
1 CS?
5 Heimilistæki hf ■
—| SÆTUNieSUWWlSfSBKRtNGLUNNi SIMI69 1520
íSOMJUfcptOK. BB
un