Morgunblaðið - 10.05.1990, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. MAI 1990

Sjónleikur í fjórum þáttum
eftir Guðrúnu
Sverrisdóttur
1. þáttur — Fög-ur fyrirheit
Mörg gildran er lögð fyrir okkur
sakleysingjana á lífsbrautinni, sér-
staklega þegar líður að kosning-
um. Sama hvaða landsins kosning-
ar er um að ræða. Stjómmála-
mennimir verða skyndilega eins
og siðlátar meyjar umvafðir
skikkju hreinleikans. Rykið er
dustað af gömlu .jómfrúarræðun-
um“. Hugsjónin um ísland ásamt
gögnum þess og gæðum, mönnum
og dýmm, endurfæðist í pólitískri
ásjónu þeirra. Barnstrúin heldur
innreið sína á ný. Gömlu efndirn-
ar, sem gleymdust eftir síðustu
kosningar, fá nýja andlitslyftingu.
Langtíma- og skammtímaminnið
blossar upp að nýju. Heilabúin
verða allt í einu fullvirk og það er
í rauninni ekkert nógu gott fyrir
sakleysingjana í þjóðarbúinu.
Embættishrokanum er pakkað
niður og þeir verða svo innilega
alþýðlegir í framan. Andlitin fá
uppljómun kærleikans við háa sem
lága, feita og mjóa, stutta og
langa, unga sem aldna. Þessi
fögru fyrirheit gefa vonir „um
betri tíð með blóm í haga“.
2. þáttur — Kosningakveisur
Þeir voru sem sagt að búa sig
undir að kveðja sinn gamla vinnu-
stað — í bili. Þetta var hin mesta
vitleysa að eiga þessar kosningar
alltaf yfir höfði sér. Þeir vissu, sem
var, að þeir komu flestir, ef ekki
allir til baka. í mesta lagi eitt og
eitt nýtt andlit og smávægileg
stólaskipti innbyrðis, sem skipti
ekki máli. Tímasóun og truflun
sögðu sumir. Aðrir sögðu að í þess-
um tilvikum yrði að fara að lögum,
til að halda sauðsvörtum almúgan-
um góðum. Auðvitað lýðræðisleg-
ar kosningar. „Það sagði mér
maður út í bæ, að þangað leitaði
klárinn sem hann væri kvaldast-
ur,“ sagði einn hughreystandi.
Þetta var brúnaþungur framsókn-
armaður, stólgróinn af langvar-
andi setu, sem vissi sínu viti. Hann
leit pólitískum ástaraugum á ljós-
hærðan „vanda-banda“ mann, sem
svaraði að bragði: „S-k-o, ég gef
engar yfirlýsingar, hér og nú,
hveijir verða með mér í næstu
stjóm, en vita skaltu:
Þótt ailt sé vænt sem vel er grænt
væntir hafðu engar, karlinn
á formennskuna er frekar ælt
ef framsókn leiðir dansinn.
Gvöð, sá leynir á sér, tautaði
vel klædd dama, sem braut hnetur
með hamrinum og bauð nærstödd-
um. Jáhá „við alþýðubandalags-
menn getum líka kastað fram
svona einni og einni stöku, sem
er ekki meiri leirburður en hjá
Stefáni Val og Blöndal", sagði
vandræðaskáldið góða, sem talaði
eins og talandi skáldi ber.
3. þáttur — Pólitískur
polkadans
Kveðjustundin rann upp. Með
mikilli tjáningu var dansinn stig-
inn. Sjálfstæður, Alþýðlegur, dál-
ítið Borgaralegur, Félagshyggju
Framsóknarpolki meður Alþýðu-
bandalags Lista-kven-legu ívafi.
Hringdansar og „allir við alla“
dansar. Vangadansar vora bann-
aðir þótt endurfundir væra óvissir.
Ekki vora veitingamar skomar við
nögl. Það var náttúrlega fyrir
löngu búið að blóðmjólka ríkisbelj-
una. En þeir höfðu verið svo for-
sjálir að geyma síðustu dropana
til kveðjufagnaðarins. Veitingam-
ar yrðu skrifaðar á sérþarfareikn-
inginn undir útgjaldaliðnum
„veizluhöld valdhafanna".
4. þáttur — Sé ég eftir
sauðunum/sem að koma af
Qöllunum
Kosningakveisan var gengin
„Embættishrokanum er
pakkað niður og þeir
verða svo innilega al-
þýðlegir í framan. And-
litin fá uppljómun kær-
leikans við háa sem
lága, feita og mjóa,
stutta og langa, unga
sem aldna. Þessi fbgru
fyrirheit gefa vonir „um
betri tíð með blóm í
haga“.“
yfir, eins og hver önnur pest. Sömu
gömlu forystusauðimir vora aftur
komnir inn í hlýjuna. Gamalkunn-
ugt húsaskjólið beið þeirra.
Kannski ekki alveg sömu básamir
og jöturnar, en jötur samt, það
skipti ekki máli. Þeim var sem
snöggvast hugsað til þeirra sem
komu þeim á töðuna. Þeim var
nær, að vera „soddan sauðir“! og
nú éta þeir það sem úti frýs. Örfá
sauðatár runnu niður á gömlu
„jómfrúrræðurnar" um leið og
þeim var pakkað niður til
gleymsku og geymslu.
Þetta hafði að venju verið frem-
ur þreytandi kosningaslagur og
Guðrún Sverrisdóttir
mál til komið að hvíla sig. Sameig-
inlegi sigursöngurinn var þó eftir.
Nú barst hann út í loftin blá.
Hver söng með sínu nefi af titr-
andi tilfinningu.
Ó Jesús fleygði öllum mínum syndum bakvið ág.
Hann sér þær aldrei meir, hann sér þær
aldrei meir.
Ó hann fleygði öllum mínum syndum bakvið sig.
Hann sér þær aldrei meir.
Eins og austrið er frá vestri eru þær ijani mér,
eru þær ijarri mér, eru þær fjarri mér.
Eins og austrið er frá vestri eru þær íjarri mér,
þær finnast aldrei meir.
Höfundur er hjúkrunarkona og
starfará slysadeild Borgarspítala.
"Þetta er
ROLLSINN
í gasgrillum !"
segir Hilmar
B.Jónsson
matreiöslu-
meistari. Hann valdi sér
SUNBEAM gasgrill aö vel
athuguöu máli. PaÖ eru
ótvíræö meömæli. Vandaöu
valiö - veldu SUNBEAM.
h »
imM
fam
Hringift og fáift sendan islenskan myndalista í pósti
^SUNBEAM GRILLF
MEÐ FJÖLMÖRGUM FYLGIHLUTUM
í HÆSTA GÆÐAFLOKKI
43TC
GREIOStUKJÖR
Hrbtján^on hF
FAXAFENI 9 S. 91 - 67 88 00
GREIÐSLUKJÖR
✓ Handhægt
✓ Einfalt
✓ Vandaö
✓ Öruggt
✓ Þrifalegt
✓ Góö
varahluta-
þjónusta
Sportgrillið
TAKMARKAÐ
MAGN TIL
AFGREIÐSLU
STRAX
Afínæliskveðja:
Guðmundur Jóns-
son óperusöng’vari
Guðmundur minn góði.
Ekki má eg láta afmælisdaginn
þinn líða án þess að kasta á þig
kveðju.
Eg man ógjörla hvenær fundum
okkar bar fyrst saman, en giska
þó á að það hafi verið í útvarpinu
við Austurvöll í árdaga. Má fullyrða
að sá fundur hafi verið tíðindalaus,
en hann varð ekki sá síðasti, á eft-
ir honum fóru mörg samstarfsár.
Hitt verður mér alltaf minnis-
stætt þegar eg sá þig fyrst á svið-
inu, þar sem þú varst að hefja söng-
feril þinn, nýkominn frá söngnámi
í Bandaríkjunum. Hrifning áheyr-
enda var mikil, og sjálfur var eg
sem bergnuminn af þessum glæsi-
lega unga manni, bæði frábærri
söngrödd hans og allri framkomu.
Allar torfærar söngvarans vora
honum auðheyrilega léttur leikur,
áreynslulaus, og mér varð hugsað
til þess hversu auðvelt honum
mundi verða að „syngja fyrir heim-
inn“ svo að eftir væri tekið.
Alþjóð ættu að vera kunnug af-
rek Guðmundar Jónssonar á sviði
tónlistar hérlendis. Óperuflutningur
hér hófst með öflugum stuðningi
þínum, og fáir munu betur að sér
í þeirri grein en þú. Á eftir fylgdi
svo flutningur islenskra ópera-
verka, þar sem þú lagðir mikið af
mörkum, en þú kaust að verða
íslenskastur allra íslenskra söngv-
ara fyrr og síðar og taka framtíðar-
spor fyrir land þitt og þjóð án þess
að gleyma nokkurntíma að lágir
sprotar geta orðið há tré og þú
vannst fyrir þjóðina alla, jafnt Vest-
urbæinga sem aðra. Öllum íslend-
■ HINN 30. apríl sl. afhenti Ólaf-
ur Egilsson, sendiherra, Ion Ilie-
scu, forseta Þjóðareiningarráðs
Rúmeníu, ýrúnaðarbréf sitt, sem
sendiherra íslands í Rúmeníu með
aðsetri í Moskvu.
■ HINN 4. maí sl. afhenti Har-
aldur Kröyer, sendiherra Vaclav
Havel, forseta Sambandslýðveld-
isins Tékkóslóvakíu, trúnaðarbréf
sitt sem sendiherra íslands í Sam-
bandslýðvcldinu Tékkóslóvakíu
með aðsetri í Osló.
ingum finnst þeir eiga dálítið í þér
og eru stoltir af þeirri eign.
— En tugi ára og þúsundir daga
áttum við samleið á þeirri braut sem
við nefnum hversdagslíf í útvarpi,
og þar kynntist eg manni sem eg
er þakklátur ævilangt. Ekki voru
það allt dagar lófaklapps eða húrra-
hrópa, margir fremur grámóskuleg-
ir, stundum erfiðir, en auðvitað
bjartir glampar innan um. Kannski
eru það samt einmitt þeir tímar
þegar manngildið birtist skýrast.
Alltaf þegar eg heyri „Táp og
fjör“ minnist eg þín og þá sérstak-
lega í ljóðlínunum:
Þéttir á velli og þéttir í lund,
þrautgóðir á raunarstund.
Þessar ljóðlínur eíga fjarska vel
við þig, en þó er í þeim hálfsögð
saga. Hreysti þinni og festu fylgir
líka slíkur bjarnarylur, sem vermir,
en brennir ekki, látlaust fas, hóglát
glaðværð og frábær rausnarskapui
þinn er slíkur að allir vilja þínir
vinir vera. Öllu þessu mætti fínna
stað, en til þess þyrfti þó nokkur
Morgunblöð.
Eg á mér og mínum líkum þá
ósk að margir þínir jafnokar mættu
rísa upp, landi okkar og lýð til
fremdar og farsældar, en kveð þig
að þessu sinni með hjartanlegri
þökk fyrir margt það sem ósagt er
látið. Við hjónin óskum að fram-
tíðin verði þér björt og góð, kæri
vinur. Slíks hins sama óskum við
konu þinni, börnum og öðru skyldu-
liði. Lifðu vel og lengi.
Andrés Björnsson
Það er svona rétt að maður trúi
því, að Guðmundur Jónsson, stór-
söngvari, sé orðinn sjötugur. Svo
ungur er hann í anda; léttlyndur
og kátur, er maður hittir hann á
förnum vegi að undrun sætir. „Fáðu
þér í nefið, elsku drengurinn," seg-
ir hann brosandi og réttir tóbaks-
dósimar fram. Alltaf í sama góða
skapinu.
Það var ekki árennilegt af ungum
manni á stríðsáranum 1939 til 1945
að leggja út í söngnám. Það hefði
kannski verið viturlegt ef .sá hefði
ætlað að hasla sér völl eriendis. En
svo virtist ekki vera. — Guðmundur
tók til við að nema söng og tónlist
í Bandaríkjunum, eftir að hafa trú-
lega lært hjá Pétri Á. Jónssyni
óperusöngvara um tíma, og komið
fram við ýmis tækifæri og fengið
góða dóma.
Hann hélt síðan fjölda tónleika í
Gamla Bíói við heimkomuna að
námi loknu og vann hug og hjörtu
allra er á hlýddu. Síðan hefur hann
gert það í ríkum mæli.
Eg kynntist Guðmundi fyrst eftir
að ég gekk í Karlakór Reykjavíkur
1951. Hann var tíður einsöngvari
með kómum og leiðbeinandi. Sig-
urður Þórðarson, söngstjóri, og
Guðmundur höfðu orðið miklir mát-
ar, enda fékk hann Guðmund til
að vera einsöngari í heilmíkilli utan-
ferð, er kórinn fór í til Banda-
ríkjanna 1946 og söng þar nær 60
hljómleika á rúmum tveimur mán-
uðum. Þetta var erfið ferð, en aldr-
ei brást Guðmundur. Síðan fór hann
margar ferðir með kórnum og hefur
sungið einsöng með honum a.m.k.
120 sinnum erlendis. Þá eru ótaldir
hljómleikarnir með kórnum hér
heima á mörgum áratugum.
Með Guðmundi var gott að
starfa. Ljúfmenni, skilningsríkur og
jákvæður í öllu. Fyrir utan starfið
með kórnum hefi ég starfað með
honum í Sambandi flytjenda og
hljómplötuframleiðenda í sennilega
18 ár, og þar er það sama sagan.
Traustari og betri mann er ekki
hægt að finna á borð við hann.
Á sjötugsafmæli hans þakka ég
honum fyrir góða samvinnu og
elskulegheitin alla tíð og flyt honum
hjartanlegar hamingjuóskir á þess-
um merku tímamótum frá okkur
vinum hans í Karlakór Reykjavíkur.
Ragnar Ingólfsson