Alþýðublaðið - 07.11.1932, Blaðsíða 2
s
JJbBVÐUBL'AÐIÐ
Deilan nm atvinnnbðtavinnnna.
Krðfnganuan i gær var sú fjöimennasta,
sem fram heflr farið i Rerkjavít
SjálfstæOisflokkDrian
lækkar kanpið.
Eins og skýrt hefir verið frá
fhér í blaöjnu, pá var tLÍfagan ura
áð lækka kaupið í d-ýrtíóarvinn-
urtni niður í krónu ekki borin
fram af neinum einS'tökum með-
lim bæjanstj órrtiarinnar, heldur
lesin upp af forseta sem tiilaga
Sjá.1 fstæðasflokksins, og er það i
iyrsta skifti, sem tiilaga kemur
fbam þar frá peim flokki sem
heild.
En þó tiliaga þessi kæmi fram
í nafni Sjálfstæðúsflokksins, þá er
vist, að stór hlutá kjósenda hans
hér í bænuro er ekki fylgjandi
henni. Kosningarnar síðiustu
sýndu,að enn fylgir allur megin-
þorri verzluniarmanna og skrif-
stofufólks, svo og meginhihiti
iðnaöarmanna Sjálfstæðisflokkn-
um við kosningar. En þar sem
vitað er, að lækkunin á kaupinu
í dýrtíðarvinnunrai er beinlínis
gerð eftir kröfu atvinnu.reken.da,
til þess að reyna að koma fr,am
almennri kauplækkim, er skiiijan-
iegt, að launamienin, svo sem þeir,
sem áður voru nefndir, séu ekski
hrifnir af gerðum forsprakka
sinna.
Eins og kuninugt er, þá er ekki
unjnið nema sex tíma á d.a|g í arfí-
vinnubótavinniunni.. Með krónu
kaupi um tímann verða það ekki
nema 36 kr., sem þeir fá um
vikuna, sem í vinnunni eru. En
nú fá sumir hana ekki nema
fjóröu hverja viiku, en aðrir þriðju
hverja eðá aðra hvora viku. Þeir,
sem fá hana aðra hvora viku,
eru alt saman menn með mjög
þung heimili, þ. e. með 7—12
manns í heimili, og eiga þeir. þá
að lifa með ' fjölskyidu sinni á
72 kr; á mánuði. Af þessum 72
kr. á að borga húsaleigu, ijós og
hita, og að minsta kostí. að viö-
halda skófatnaði iuUorðimm og
baima, auk þess sem þetta á að
vepa nóg fyrir fæði handa fjöl-
skyldum, sem eru 7—12 manns.
Fjö lskylduíe ðumir, sem færri
hafa fyrjir áð sjá, þ. e. 2—4 börn,
eiga að komast af með frá 36
—54 kr. á mánuði, og borga af
því áit þetta, sem áður er talið
upp. En vert er að athuga, að
enginn einhleypur maður hefir
iengið dýrtíðarvinnuna, heldur
ern það eingöngu fjölskyldufeð-
ur.
Þáð kaup, sem boigað hefir
verið í dýrtíðarvinnunini fram að
þessu, hefir veriö 54 kr. á viku.
Af þeim kr-ónum hafa þeix fjöl-
skyldufeður orðið að lifa í mán-
áð, sem ekki hafa fengið vinnu
nema fjórðu hverja viku, og
borgá húsaleigu. En þeir, sem
fengu vinnuna aðra hverja viku,
hafa haft 108 kr. yfir mánuðimn,
til þess að borga með öll út-
gjöld ,sín, sem óhjákvæmileg
vdru. Þegar athugáð er hvað
húsaleiga er dýr hér í Rieykjavík,
«g hvað mikið fer á fæturna á
börnunium í stórri fjöiskyldu, er
bersýnilegt, að jafnvel áður en
Sjálfstæðisfliokkurinn kom méð
lækkunartiHögu sína hafi dýrtið-
arvinnumieamámir að eins .meö
nauminduim getað dnegið fram líf-
ið með því, sem þeir fengu I
dýrtíðarvinmmrri. Þegar nú kaup-
ið er lækkað, og menniriiir, sem
em í dýrtíðaxvinmunnii, fá þriðj-
ungi miwna en áður, þá er ekk-
ert viðlit að halda vinnuinni á-
fnam, og einia, leiðiin að hætta
henni um leið og kaupið yrði
lækkað, eins og samþykt var á
Dagsbrú narfundinum á föstudags-
kvöldið.
Atvinnubótavinnu-kaup-
deíla i Osló.
Osiló, 5. nóv. NRP. FB. Vegna
launiaílækkunar hefir samband
ver k al ý ðsf é 1 aganna í Osfló á-
kveðið að stöðva atvinnubóta-
vinniu þá, sem bæjarfélagið lætur
vinnia. Máliö verður tekið tíi með-
ferðar á mánudiag [þ. e. í dag]
af Landssambandi verkalýðsfélag-
anna. „Tidens Tegn.“ lætur í Ijós
að hætt sé við,áð úr þessu nrnmi
verða mikið og alvariegt deiiu-
mál.
í bæjarstjórn Osióar eru '43 í-
haldsmiemn og 41 jafnaðanmaður.
Kanplækkun Sjálfstæðis-
flokksins og vörubif-
reiðastjórarnir.
I tillögu þeirrii, sem Sjáifsitæð-
iisflokkurinn samþykti á síðaisita
bæjarstjórnarfundj, er svp á'kveð-
ið, að annað kaup í dýrtiðar-
vinnunni lækki í samræmi við
almenna^ kaupið, þ. e. kaup
flokiksstjóranna og vörubílanna.
Á Dagsbrúnarfundinum á föstu-
daginn skýrðii einn af vörubíla-
eigendunum, Eixíkur Snjólfsson,
frá því, áð með því að lækka
kaupiíð um þriðjung, þá væri
siama sem áð kaupið væri tekið
af vörubi freiðastjórunum, þar eð
það, sem þeir fengju, væri ekki
nema fyrir því, sem rekstur bif-
reiðianna koistaði, þó mannakaup
væri ekki reiknað.
Skipajréttir. „Brúarfoss“ kom
frá Vestfjörðum á laugardaginn
'\g „Nova“ í gær norðan og vest-
an um land frá Noregi.
ísfhikscáa. „Egill Skallagríms-
son“ seldi nýlega afla sinn í
Þýzkalandi fyrir um 15 þúsund
mörik.
Kvöl\dskemíunin í „Iðnó“ í
kvöld, sem auglýst er á öðrum
stað í blaðinu, hefst kiukkan 9,
en ekki kl. 8, eims og misprent-
ast hefir í „Verklýðsbliaðiniu“ í
gær. Hefir Alþýðubláðið verið
óeðjið áð geta þessia.
Kröfafandnr og kröfuganga.
BamaskóLaportið fyltist í gær
kl. 2i/2 á svipstundu og varð líka
fult alt í.kring um skólann, hjá
IðniSkóIanuim og Laufásvegurinn.
Þarna1 var verkalýður Reykjavik-
ur saman kominn, konur og karl-
ar, vexkamenn, sjómenn, verka-
konur, iðnaðarmenn, ungir og
gamlir. Möilg hjón komu með
börn sín. Fánar verklýðsfélagahna
voru bornir inn í portið kl. tæp-
lega þrjú ásamt fjölda rauðra
fána. Formenn stærstu verklýðs-
féiaganna, Héðinn og Sigurjón,
stjórnuðu fundinum og fluttu
báðár ræður, en vel heyrðdst til
þeirra langar leiðár, því gjaliar-
horni hafði verað komið fyrir á
skólann. Auk þeirra talaði Brynj-
ólfur Bjarnason nokkur orð.
Að ræðunum löknum vorui
bornar upp ályktanir þær,
sem fara hér á eftir, og voru
þær samþyktar með öllum at-
kvæðum, og voru þá mörg þús-
und hendur á lofti, 0g sumir
greiddu atkvæði með uppréttunp
hnefa, Skipaði fjöldinn , sér nú í
fyifcingar undir fánana, og var
gengið skipulega urn Vonarstnæti,
Suðiurgötu og Austuxstræti á
Lækjartorg. Stáðnæmdiist rnann-
fjöldinn þar, en niefndir verklýðs-
félaganna fóru til borgarstjóra,
er var í skrifstofu sinni, og til
forsætisráðherra, en ríkisstjómán
vaT öll miætt í stjórn-
arráðishúsinu. Til forsætisráð-
heri,a fóru: Jón Sigurðsson, Svava
Jónsdóttir, Guðbjörig Brynjólfs-
dóttir og Guðjón B. Baldvinsson.
Til borgaristjóra fóru Haraldur Pét-
uísson, Sigurjón Á. Ólafsson, Jó-
hanná Egilsdóttir, Guðjón Bene-
diktssion og Sigur.ður Ólafsson.
Eru viðtölin við þessa tvo yfir-
ráðiamenn landsins og bæjarins
birt hér — þó þau sýni eigi
annað en máttleysi og vandræða-
afsvör.
Meðan biðið var eftir nefndun-
um töluðu nokikrir menin, þó
ekki fyrii' hönd samtakanina, en
aðrir sungu, en von bráðar komu
nefndimar aftur út og tilkynti
Sigurður ólafsson, Sigurjón Á.
Ólafsson og Guðjón Benedikts-
son svör borgarstjóra, en Guð-
jón B. Baldvinission tílkynti svör
forsætisráðherra. Þegar Héðinn
Valdimarsson hafði talað nokkur
orð og borjð upp til atkvæða á-
skor.un til borgarstjóra urn að-
fresta framkvæmid kauplækkun-
-arinnar fram yfir bæjarstjórnár-
fund og hún hafði verið samþykt,
var- kröfufundinum slitið og fán-
amir voru teknir saman.
Þetta er langfjölmennasta
kröfuganga, sem fram hefir farið
hér í Reykjavík, enda er tilefmð
einis dæmi. Kona, sem vair í
göngunini með tvo litla drengi, er
hún átti, sagðj við þann, er þetta
ritar: „Þessd árás á okkur finst
mér vena eins og aúðvaldið hefðái
komið' inn á heimili miitt, tekið
drengina mína og fórnað þeim á
altari þess afguðs, er það tignar.“'
Ávarp til bæjarstjórnar Reykja-
víkur.
Atvinnuleysið í Reykjavík
sverfur að svo að segja hverjrt
einasta alþýðuheimili í bænum,,
ýmist með stórfeldri tekjurýrnun
eða aágerðum langvarandi tekju-
missi. Eignir hefir verkalýðurimj;.
engar til að standast þetta. Skort-
ur og neyð eru því alls staðar"
fyrir hendi, sem koma jafnt niður
á vinnufærium sem óvinnufæium,'.
körlum, konum og börnum.
VeEkalýðssamtökin í Reykjavík.
gapgást fyrir þessurn kröfufundi
alþýðunnar 0g allur verkalýður
bæjarins fylgix þeim þar áð mál-
um.
Vér krefjumst þess að bæjar-
stjórnin geri alt, sem unt er, ti'E
þesis að aflétta þessu neyðará-
standi fyrir alþýðuna, ekki ein-
unigiils í briáð.. heldur einnig tryggi
aukna fxiamleiðslu og atvinnu hér
á næsta ári og ár.um. Verði þessu
ekki isint, er auðséð áð ástandið-
muni enn. versna að miikium mun.
Vér krefjumst þvi:
tolcj aukið verði í atvinnubóta-
vinnunmi nú þegar um 150 incnn
minst, og að auki þeim 39 mönn-
um, sem sagt var upp í bæjar-
vinnumni,
aðj gerðar verði nú þegar ráð-
stafanir til mikillar aukningar út-
j'gerðarinncir í bænum á næsta ári,
'dö gerðar verði ráðstafanir til.
þess, áð bærinn og Byggingárfé-
Iá|g verkarhanna geti bygt verira-
mannabústáðd á næsta vori,
dð styrtóT úr bæjarsjóði vegna'
atvinnuleysis verði veittir án rétt-
indamissis og verði aukmir að
miklum mun,
'0)9 atvinnuleysingjar verði ekkl
knafðii'r um bæjahgjöld og gjöld
fyrir rafmagn og gas, og veittux
verði ókeypis eldiviður, enn frem-
ur áð bæránn greiði húsaleigu fyr-
ii? fátæka atvinnuleysingja.
Að síðustu mótmælir verkalýð-
urinn harðlega þeim launalækkun-
artíllögum, sem meiri hluti bæj-
arstjórnax f samþykti á siðlaista
bæjárstjórnarfuntíi og krefst þess,
áð nú þegaT veriði kallaður siam-
an bæjarstjórinarfundur, er nemii
þessa samþykt úr gildi tafarllausit.
Viðtalið við borgarstjóia
Vili borgarstjóri vinna að eftir- ■
farandi:
Að kauplækkun í atvinnubóta-
vinniuninj komi ekki til fratnv
kvæmda ?
Svctr: Mér ber að sjáifsögðu