Alþýðublaðið - 17.11.1932, Blaðsíða 2

g éimmwihkÐW
I fyrra dag var ein af eiikar-
Ujjlfum peitra, setm auövaldið er
*ú að láta smíða handa Oði því,
*K þaö hefir sett á fót til aö
Wefja á verkamönnum í vinnu-
Æeilum, sýnd á A1 þýðusambands-
Ifnginu.
Sama dag var sampykt eftir-
iirrandi yfirlýsing:
„Ellefta ping Alþýðusataibands
lalamis mótmadir harölega undir-
bönangi ríkisvaldsíns til vopna-
JÉÖnaðíaír í þeim tilgangi aö stofna
fögœglullið til pátttöku í vinnia-
deilum gegn verkal ýönum.
Jafnframt lýsir þingiö því yfir,
að verklýðasamtökin muni hik-
laust beita sér fyrir hvers kanar
vamarrá'ðstöfunum fyrir verkalýö-
inin, sem nauösynlegar kunna aö
þykja til þess aö afstýra ofbeldis-
verkunum í nafni réttvísinnar
gegn honum, jafnvel þó samtökin
verði a!ð búa verlíal ýðinn sams
konar vopnum ög rikisvaldiö
kann að láta beita i viinin!udeiium.“
4 Dðnslkœ
kosningaapnap.
JafnaOaFœenn
vhran A.
Eftir síöustu fréttum hafa þær
faiíð sem hér segir: Vinstri 38
þingsæti (áöur 43), ihaldsmenn
27 (áöur 24), jafnaöaTmenjn 62
(áöur 61), gerbótaimenn 14 (áöur
16), „Retspaiti“ 4 (á'öur 3), Slés-
vikurflokkur 1 (1), kommúni'star 2
(0), fasistar 1 (0).
Jafnaðanmemi hafa aukið at-
kvæðatölu sína um 67 þús. og
kommúnistar um 13 þús.
Alis fengu kommúmstar 17
þúsund atkvæði, en jkfnaðarmenn
661 þúsund atkvæði.
Hi
in nýja miðstjóm
sambands Islands.
u-
Á fundi Alþýðusambandsþings-
tes í gærkveldi fór fram kosn-
tng á nýrri miðstjóm fyrir sam-
toandið.
Kosningu hlutu:
Fijrir Reykjavík:
Jón Baldvinsson, forseti.
Héðinn ValdimaTiSs., ix;mforsetL
Stefán Jóh. Stef., hr.lögm.
Sigurjón Á. ÓLafsson, afgr.m.
Jón A. Pétursson, hafnsögum.
Guðm. R. Oddsson, bakari.
Jóhanna Egilísdóttir, verkakona.
Ingimar Jónsson, skólastjóri.
Jóu Guðlaugsson, bifreiðarstj.
Fijrir Sunnlemlíni/Lifjómjmg:
Emil Jönsson, bæjarstj., Hafn-
arfirði.
Óskai Jónsson, form. Sjómiél.
Hafnarfj,
Fijrifi Vestfirdingafjór&img:
Finnur Jónsson, foistjóri,
Guðm. G. Hagalín. rithöfundur.
Fijrtr Nordlendingtífióróimg:
Gunnlaugur Sigurðsson, verlrn-
maöur, Siglufirði.
Erlingur Friöjónsson, kaupfé-
lagsstj., Akureyri.
Fijr.m Amtjiró'mgafjórðimg:
Haraldur GuðmundSson, útibús-
stjóri, Seyðásfirði.
Jóuas Guðmiundsson, kennari,
Norðfixði.
Hlæt&velto
ffilpýðiisamte&ffimiia.
A sunnudaginn kemur kl, 5
veröur haldin hlutavelta í K-R.-
kúsinu, og standa alþýðufélögin
hér í Reykjavík að henini.
Eins og vant er undan farin ár
ver'ður þetta áreiðanliaga bezta
hlutavelta ánsins.
Eru fliokksmewi hvattir mjög
til að styrkja siamtökin með því
*Ö gefa marga muni á hlutavelt-
una og skil.a þeirn í skrifstofur
Sjómianniafélagsins og Dagsbrúnar
*ö Hafnarstræti 18 og Alþýðu-
sambandisins í Edinborg,
Öll eittJ
Segif þýzka stjórnin
af sér?
Berlín, 17. nóv. UP.-FB.
BlaÖiÖ „Vossáche Zeitung“
«ikýrir frá því, að búast meg*
viö, aö von Papen muni bera
f*am lausnarbeiöni fyrir sjálfan
ag, er hann gengur fyrir Hinden-
burg forseta í dag. Bætir blaðið
því við, aö á ráöherrafundi í diag
kunni að veröa ákveðið, að ríkis-
stjórnin segi öll af sér.
Otta wasamningamir.
Frá Kalundborg: Danlska utan-
ríkisráðuneytið tilkynnir:, að Ott-
awa-samnmgamir hafí verið stað-
festir 15. þ. m., og gangi nýju
tollarnir í gíldií í dag. (FO.)
Flsktoilnrinn brezki.
Lundúnium, 17. nóv. UP.-FB.
TioIImálanefndin hefir frestaö
fram yfir áramót áð taka ákvörð-
un nm aukningu á innflutnings-
tolli á fiski, er erlend fiskiskip
ísietja á land: í brezkum höfnum.
Hákarlar ráðast á fólk.
FlóÖ, sem gekk á land á Cúba,
-akoláði miöigum hákörlum áland,
og réðust sumár þeirra á fólik,
sem var að bjarga sér úr flöð-
inu. —■ Hafa fundist 200 lik, sund-
UTriiinn af Iiákörlum, (F. O. í
gær.)
Kosningar í Bnrma.
Lundímum, 16. nóv. F. 0. Frá
Rangoon kemiur sú fijegn, áð í
Bunma hafi farið fram kosningar
til Lögþingsinis; kosnir hafa verið
41 fulltrúi andstæður skilnaði vdð
Indland, 38 skilnaðamienn, og 9
íulíltrLuir utanfliokka.
„ N áttúraf ræðingurinn".
Nú orðiið munu flestir kannast
við hið prýðilega náttúitufræðl-
rit, sem þeir Guðmundur G. Bárö-
arson mentaskólakennari og Árni
Frið'riksson meistari gefa út og
nefnist ,,N átt ú rufr,æ ðin gurinn‘‘. —
Það eru ekki einu sinni liðáin tvö
ár síðan rit þetta hóf göngu sína,
og þó hefir það nú þegar flutt
lesend u:m sínium ýmsan ómetan-
legan fróðleik. sem allir þ.eir, ler
fróðieik unna, hljóta að hafa
sanna ánægju af aö kynna sér og
Iesa, Einnig hefir ritið flutt
margar mjög sérkennilegar fræði-
gneinar, sem miklar likur eru til
að annaris hefðu glatast. Enda
hafa útgefendurnir sjálfir sagt, að
blaðinu sé ekki að einls það mark
isett að vem lesendunum til fróð-
leifcs, heldur eigiii það ednnig að
vem markaður fyrir fróðleik, sem
ef til vi.ll anniare myndi glatast.
Að rit þetta sé gott og prýði-
ílegt í alla staði má mieðal annars
taárka á þvi, áð það hefir hlötið
einróma Lof og meðmæli allra
þeirra, sem um það hafa á ein-
hvem hátt skrifað. Amiars er sjón
jafanan sögu rikari, og ættu menn
því að kynna sér ritið sjálfír, og
það sem allra fyrst. Munu þeir þá
fcomiast aö raun um, að ekki hefir
verið mælt með því að ástæðu-
liaUsiu.
Eins og mafnið bendir til, fjallar
nit þetta eingömgu um leyndar-
dótma þá, sem náttúran geymir í
skauti sínu, Ræðir það um ýms
efni í dýráfræði, grasafræði,
landafræöi, eðlisfræði, efnáfræði,
stjömufræði og öðrum greiinum
náttúrufræölninár, og er aiuk þess
prýtt fjölmörgum myndium, efn-
in:u til skýringar. En hið bczta
og ákjósanlegasta við rit þetta er
þó vafálaust það, áð allar cru
greinarnar við alþýöu hæfí-, enda
ritaðar í þeim tilgangi að sem
flestir geti haft þeirra not og
hagnýtt sér þann mikla fróöleik,
.sem í þeim feLst. Alþýða mianna
ætti því að meta að verðugleikum
hinn lofsveróa tilgang útgefend-
anna, sem er sá, áð gefa ölílum
kost á að afla sér með hægu
móti góörar og aðgengilegrar
fra'ðslu í náttúilufræðL
Ég er því miður hræddur um,
að „Náttúmfræ:Öinguriimi“ standi
i á mjög völtum fæti fjárhagslega,
og er ástæðati skiljauLega sú, aö-
ritiö hefir hvergi. nærri nógu
marga kaupendur til að geta Sitað-
iö straum af hinum mikla kostn-
aði, sem útgáfunni fylgir. En aö
ritið hefir ekki næga kaupendur
stafar senmliega einkuta af hiu-
um eröðiu tímum, sem nú standa
yfÍA og er pað í sjálfu sér eöli-
legt, að nýtt rit eigi núna erfitt
uppdráttar, hversu gott og þarf-
legt sem þaö annars kánn aö
vera. En það mun öllum Ijóst,
sem májið. athuga, áö slikt rit
sem „Náttúru.fræðingurin.n“ má
engan vegirín hættia útkomiu sinni,.
því það væri bókmentum vorum
ómetanlegt tjón, sem aldrei yrði
bætt að fullu, Mér finst jivi, aö
Menningarisjóður vor ætti að
styrkja útgáfu ritsins, meðan það
er að ná traustum grumlvelli og
koma sér á laggirnar, því Iiér
eij um hið mesta menningaratriði
að ræða, eins og öllum er kunn-
ugt, og þatfara fyrirtæki gætí
Menningarjsijóður vor varla ráð-
ist í erl áð bjaiga þessu ágæta.
fræðiriti yfir hina erfilðu kreppu-
tíma, sem nú standa yfir. 1 þessu
sambandi vi) ég geta þess, að
(bæði í Nonegi og Danmörku eru
gefin út sams konar náttúrúfræði-
rit, og þar þykja þau svo þörf og
ómissandi, að útgáfa þeirra er
styrkt af ríkisfé.
Ég vona, að þeir, sem að Menn-
ingarsjóði voirum standa, taltí
málið til nthugunar, áður en út-
gefendur „Náttúrufræði:ngsins“
verða að neyðast til að hætta út-
gáfu hans söium fjárhagslegra
örðugieika. En þess getu:r varla
orðið langt að bíða, ef ritíð fær
enga hjálp neins staöar frá.
Eypój\ Erlentlsson.
Ávarp
tíl bindmdisfélága í skóluto
flytuu Helgi Scheving, nemajidi í
6, bekk Mentaskólans, í dag kl.
7 og 5 mín. í útvarpið, af hálfu
Satobandis bindindisfélaga í skól-,
um landsins.
Fiskbaup Breta.
Ráðgefandi nefnd í innflutn-
ingistollamálnm Breta segi(r í bréfi
til sambands brezkíá togarafeig-
enda, að hún telji „vafasamt, aö
aukinn iinnfltitmngstolilur á fiski,
sem erlend'ir botnvörpungar setja
á land f brezkum höfnium, muni
hiafá bætandi áhrif fjárhagslega á
sjávarútvegin:n“ þar. (UP.-FB.)
Háskólafyrirlestrar.
Matthías Þórðarson þjóöm'mja-
vörður flytur háskólafyrMiestra
um Ininað ísilenzkiia kirktm og
klerka á fyrri öldúm. Næisti fyrir-
lestur er í kvöld kl. 6 í Þjóö-
minjasafninu.