Alþýðublaðið - 29.11.1932, Blaðsíða 2

2
AhPtÐUmAÐlÐ
Brjálæði stjórnariilííar
ii.
Menn undnar bíræfni, frekja og
fíjótræðisháttur þeirna Óliafs og
Ásgeirs, jafnvel þá, sem þekkja
þá. En þeií hafa vissulega sína
afsökun, Og afsökun þeirra er
sú, at> ekki er annaö sýniliegt, ef
dæma má eftir blöðum íhadds-
flokkanna, en að þeir hafi óskdft
fylgi þessara flokka að baki sér.
í svo tíi hverju töliublaði Morgun-
blaðsins, Vísis og Tíman's er þessd
ráðstöfun þeirra talin sjálfsagt
bjangarúrræði og óhjákvæmileg
rraaðsyn. En af gömlum. vana
þurfa Tíminn og Mgbl. að jagast
ujm eitthvað> og nú jagast þau
um það ,hvort þessi hersveit sé
sams konar og ríkislögregla Jóns
heitins Magnússonar. Að vísu er
ekki víst að aliiir óbreyttir liðs-
menn Sjálfstæðisflokksins og
Framsóknar seu fyllilega ánægð-
'íB með það, að henda út í þetta
hrjá'læði á einu árj fé, sem jafn-
gildir 4—5 nýjum togumm eða
100 000 tii 150000 dilkum, það
ei’ sjöííQ hluta af allri smíðfjár-
ekj-n þióaarmnm\ En þeir ólafur
og Ásgeir trieysta því líkiega, og
það nteð nokkrum rétti, að kjós-
endur flokka þeirra séu svo blind-
ir og fáfróðir, að þeir kumni ekici
að reikna þetta dæmi, hver kostnr
áöurinn sé við „hvítu“ hersVeit-
ina, og hvílíkur baggi hún verður
fyrjr, hinn féþurfa ríkissjóð þeirra,
En til hvers er „hvíta“ hersveit-
in? Til aö vernda friðinn í land-
iinu, segja íhaldsbiööin, til að
ttalda „komimúniilstu!m“ í skefjum,
sem ætia sér að gera alt vitlaust
•hér í- bænum. Mtkið mættu þessar
fáu „kommú nista ‘ ‘,-hræ ður vena
app með sér af þeitri viröingu,
sem íhaidið ber fyrir þeim, ef
þetta væri satt, að íhaldið færi
að stofna heilan her tíl að gæta
þeirra, her, sem kostar 1 000 000
króna á ári, Að vísu er það sagt
aö Erlingur hershöfðingi prediki
það sýknt og heilagt fyrir liðs-
mönnunum, að þeir eigi að
lumbra á „kommúnistumim“. Og
wiargár liðsmennirnir trúa Erlingi
og Erlingur tetrið trúir þessu lík-
lega sjálfur, honum hefir víst ver-
ið sagt það af yfirboðurium sín-
anx, og hann er hrekklaus mað-
•an, Ýmsir gárungar kváðu líka
hafa gert sér það að ieik að
skrökva því að honum og öðr-
um foringjum hersins, að þessa
og þessa nóttina ætluðu kommi-
ánistar ýmist að ráðast á Arm
arhvol eða Stjórnarrá’ðið og taka
þessi hús herski.ldi og gena bylt-
sngu. Og eina nóttina mn daginn
biöu liösmennimir í Vígahug með
kylfurnar á lofti alla nóttina uppi
í Arnarhvoli eftir kommúniistun-
um, og áttu þeir áð fá varunar
viötökur, Undir morgunjnn fór
svefnhöfgi aö siga á mannskap-
inn og var talið að sumir hafi
þó ekki að sök, því áð kommún-
istafmr steinsváfu til morgums og
suimÍE langt fram á dag.
Þetta er grátbroslegur ieikur
og ti'l athlægis og ergelsis öllum
skynsömium mönnurn.
Ótrúlegt er það ekki, sem suma
grunar, að valdhöfunum væri það
ekki óljúft, að kommúniistar stofn-
uð(u tiil einhveiis háváða;, til að
fá tækifæri til að láta hvítu her-
mennina eina æfa sig á að berja
þá niður og til að styrkja; al-
menniing í þeirrd trú, að liði'Bu
sé að eins , stefnt gegn þeim.
En liðinu er eklci stefnt gegn
þeim. Því er stefnt gegn Alþýðu-
flokknum, gegn verklýðisfélögun-
um og samtökum þeirra, hvað
aem þeir segja. Það er ölium
vitawlegt, að atvinnuriekendur
vilja fá verkakaup iækkað. Þeir
gera ráð fyrir uú í íatvinnuleysinlu
að geta fengið nœga man;n tii
vininu fyriir það kaup, sem þeir
vi'lja S'kamta. Og þeir gera ráið
fyrir að verkiýðsfélögin muni
gera tilraun tdl að stöðva þá
vi:nnu með valdi. Og þeir vita,
áð af því gietur orðið handalög-
mál milli félagsbundiuna verka-
manrna og verkfallsbrjóta. Og þá
er hægur vandrnn að segja, að
þar séu kommúnistar að verkL
Og þá kémur hvíta hiersveitin til
að „stilla til friðar“, til að
„tryggja vin,n;'ufidð“ „vinnufúsra"
manna, Og hverjir halda rnenn
að þá verði fyrir nýsmíðuðu kylf-
unium?
Að vísiu þurfa verklýðsfélög-
in ekki að óttast, að þetta málaj-
lið arðránsstéttarinnar geti ráðið
niðurlögum þeirra, til þess er það
of fámient, og hreystin og harö-
fyigin líka vafasöm, oig kylíurn-
ax þjóðfrægu ekki nógu bitur
vopn. En ef til vill verða þessu
liöi fengnar vélbyssur, tára|gas og
rjíflar og brynvarðar biíreiðar.
Á mjóum þvengjum læm hund-
arnir að stela, og er ekki yist að
valdamennimir standist þá freist-
ingu að auka heidur vopniin en
minka þau. En þá er líka svo
komiö, aö þessi I eiku:r er ekki
lengur grátbroslegur. Þá getur
svo farjð, að við eigum eftir að
sjá göturniar í Reykjavík lagðar
líkum og helsærðum mönnum. Og
það þarf reyndar ekki nema kylf-
umiar tiL —
Það er í raun og sannleika
ekki annað sjáanlegt en að með
þessari hersveit hafi valdhafaxn-
i!T stigiö það spor, sem ledtt geti
blóðsúthellingar yfir þjóðina og
allar hörmungar borgárastyrjald-
arinmrj Þeir gera það sjálfsagt
ekki vitandi vits, en af hættuiegd
fljótriæðL Þeir treysta því ef til
vill, að veEkamennirnir muni
ekkl gera amniað en flýja unidan
kylfum málaliösmannanna, og
gefa alt sitt ráð á hendur þeim,
En ef þeir hugsa svo, enu þeir
akki minjnugir á atburðina 9. növ-
hefir komið á síðustu árum.
Spurningin er þessi: Eigum við
íslendingiar, semi í ífimm aldir höf-
um ráðið deilumálum okkar til
lykta án blóðsúthelliuga, áð
hverfa frá því? Ríkisstjórnin hefir
gert raðstaianir, sém kosta rík-
iissjóð eina milljón króna á ári,
og ónieitanlega geta orðið spor í
þá átt, að manndráp hefjist hér
áð nýju. Menn vilja ekki að svo
komnu máli álíta annað en að
hún hafi gert það af brjálæðis-
legri móðunsýki og ástæðuiausri
hriæðBlii og óvitaskap. Og enn þá
er tími til að snúa við og leggja
þessa hvítu hersveit niður.
Og alliir skynsamir og rólegir
menn; í landitnu krefjast þess, að
hún geri það, þeir krefjast þess,
áð ekki verði varið einni milljón
kr.óna af skáttgjöldum þjóðarinn-
ar til þess að stofna til blöðs-
tútheili'nga í laindinu.
A«
Kosningarnar í Belgíu.
Jafnaðarmenn vinna á.
Samlcvæmt litvarpsfriegnum frá
Beriín urö,u úrsilit kosning.anna i
Belgíu þau, að jafniaðarmenn
unnu 3 þingsæti, kommúnistar 2
og kaþólski ’flokkurinn 4. Frjáls-
lyndi fliokkurinn tapaði 4 þing-
sætum og flæmski flokkmjinn 2.
Kaþólski flokkurinn fékk 79
þingmenn, jafnaðarmenn 73, kom-
múnistar 3, Frjálslyndi floldcurinn
24 og flæmski flokkurinn 8. Ut-
anflokkamjenn höfðlu verið tveir,
en eru nú engir.
Þingmenn í fulltrúadeild þings-
ins eru samtals 187.
ísleozka krónan
í hálfvirði.
Með því ráðlagi að láta íslenzku
krónuna fylgja steriingspu'ndinu í
falJinu, er hún nú komin næst-
um niður x hálfgengi. I dag er
hún í 53,73 gullaurum. í gær
var luin í 53,95 gullaurum.
Orðsending til ritstjóra
Tímans.
í ritstjórnargreiin í Tímánium 26.
þ. m. er þessi setniug yðar.:
„isbr. orð Héðins á jafniaðar-
mannafundi (um kjördæmamálið)
í fyrravetur: „Ékki dugir að
svíkja íhaldið“)“. Þar sem enginn
fótur er fyrir, að ég háfi nokkurni
tíma sagt þetta eða nokkuð í þá
átt, skora ég á yður að geta um
heimil 0313X160X1 yðar, en að öðr-
um kosti er sýnt, að þér hafið
sjálfur logið þessu upp frá rótum.
, HéÓinn VaIdúmwjs,son.
sofnað á „vagtimii" eins og Hann-
ee alþingisniaðuT. En það kom !
ember.
Þetta mál er eitthvað mesta
alvörumál, sem fyrir okkar þjóð
Alþýðnsambandsþfnglð
óg kjðrdæmaskipiinin.
f skýrslu sinni til sambandis-
þings rakti forseti gang kjör-
dæmask i pu n armál sins á kjör-
tímabiiinu, og tillögur þær tii:
breytinga á stjórnarskipuna'riög-'
um landsins, er fram hafa komiö
í samhandi við það mál.
Um þetta mál gerði sambands-
þingið svofelda ályktun:
„1L þing Alþýðusambands ís-
lands skorar á alþinigi að samr
þykkja þegar á næsta þingi rétt-
láta kjördæmaskipun, siem tryggi
öllum kjósendum sama rétt, hvar
sem þeir eru á landinu og hvaÖa
stjórnmáTafiiokki, sem kjósendur
fylgja.;“
Tiilagan var bonin frarn af
stjórnmáila- og kosn.inga-nefnd,,
og samþykt meÖ samhljóða at-
kvæðum fulltnianna.
Lokunartimi brauðsöiu'
búða.
Bakaramiei'starafélagið hefir far-
ið fram á, að bæjanstjórn lenigi
vinnutima afgreiðslustúiikna í
brauðsölubúðum, þannig, að búð-
irnar verði opnar alla daga til
kl. 7 á kvöldin, líka sunnudaga
og mi ðs umar-mán a ða-1 augardaga,
að eins að undanteknum stórhá-
tíðum og aðfangadögum þeirra.
Kemur þetta fyrir bæjarstjórirar-
fundimi á morgun, en ekki niær
nokkurri átt að samþykkja afnám
þeirra frístunda fyrir afgreiðsiu-
stúikur um helgar, sem bæjar-
stjórnin hefdr áður samþykt þeim
til handa.
NámMslysið i Slesira.
Berlín, 28. nóv. FB. Einin af
námumömranum fjórum, sem.
inniluktir urðiu í námuhruninu í
Slesíu, andaðist af hjartaslagi
rétt áður en hægt var að bjarga
honum. Hafði efri hliuti líkama
hans þegar verið grafinin út, er
hann lézt, Engin von er um hina
þrjá námumennina.
MaDsjúriiidelIaii.
Þing Þjóðabandalagsins hefir
verið kvatt tíil sérstaks fundar í
næstu viku, tí.1 þess að ræða um
Mansjúrjumálið, Fulltrúi Japana
hefir lýst yfir því, að hann muná
ekki taka þát’t í atkvæðiagreiðslu
úm málið. (F. O.)
BijreiAastjómfélagió) ,iHreyfill‘i
heldur skemtun í „Vífli“ í nótt
kl. 12 á miðnætti. Til skemtunar
verða ræðuhöld, einsöngur, upp-
lestur og danz. Aðgöngumiðar á
2 kr. fást hjá Gunnari á Aöal-
stöðinni.