Morgunblaðið - 20.12.1990, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 20. DESEMBER 1990
23
Arngrímur Sigurðsson
Steinar J. Lúðvíksson
Tvær flug’sögnr
Bókmenntir
Erlendur Jónsson
Arngrímur Sigurðsson: Annálar
íslenskra flugmála 1942-1945. 224
bls. íslenska flugsögufélagið.
Reykjavík, 1990.
Steinar J. Lúðvíksson, Sveinn
Sæmundsson: Fimmtíu flogin ár.
Atvinnuflugssaga íslands 1937-
1987. II. 299 bls. Fróði hf. 1990.
Annálar Arngríms hefjast á ávarpi
Ragnars J. Ragnarssonar. Þar kemur
fram að þetta bindi sögunnar, hið
sjötta í röðinni, verði jafnframt hið
síðasta. »Það nær til ársins 1945 er
embætti flugmálastjóra var stofnað,
en eftir þann tíma eru heimildir allar
um Islensk flugmál öllu aðgengilegri
og e.t.v. vart ástæða til að gera þeim
skil á sama hátt og áður.«
Nokkur grein hefur áður verið
gerð fyrir riti þessu og óþarft að
endurtaka það allt nú. Sem fyrr
byggir höfundur á dagblöðum mest
og birtir frumheimildir þær sem hann
telur mestu varða. Maður væri því
ekki miklu betur settur þótt hann
hefði í höndum allt úrklippusafnið
frá sama tíma. Vissulega er vel til
fundið að nema staðar við 1945. Að
öðrum kosti hefði orðið að halda
áfram til dagsins í dag. Arið 45
markar svo gagnger þáttaskil í
mörgum skilningi. Auðvitað tengdist
það stríðslokunum mest. Flugvélin
var orðin tiltölulega öruggur farkost-
ur. Hafin var smíði stórra farþega-
flugvéla. Þá opnuðust flugleiðir til
allra átta. Sýnt var að flugvélin
mundi senn taka við af skipinu. Far-
þegaflug yrði þá algengasti ferða-
mátinn, bæði innanlands og milli
landa. Loks var ísléndingum færður
ókeypis flugvöllur sem Þjóðviljinn
fullyrti 30. maí það ár að væri »einn
stærsti flugvöllur í heimi«.
Margar myndir eru í þessu bindi
eins og í hinum fyrri. Hefur höfund-
ur unnið stórmikið starf með santan-
tekt og frágangi'rits þessa.
Fimmtíu flogin ár, sem ber undir-
titilinn Atvinnuflugssaga íslands
1937-1987, skarast ekki nema að
nokkru leyti við sögu Arngríms. Efn-
islega er það rit líka reist á öðrum
grunni; og öðruvísi upp byggt. Fyrra
bindið var nokkuð hraðunnið. Betur
Sveinn Sæmundsson
er vandað til þessa sem er mjög
myndskreytt og glæsilegt. Þar sem
Arngrímur segir sögu brautryðjend-
anna rekja þeir, Steinar og Sveinn,
samgöngusöguna. Flugleiðir — saga
átaka og árangurs heitir lengsti
kaflinn. Fyrirsögnin er lýsandi. Oðru
fremur. hefur millilandaflugið lyft
sjálfsímynd íslendinga, sætt þjóðina
við að búa í landi sem aðrir telja á
mörkum hins byggilega og óbyggi-
lega svo vitnað sé í Julian Huxley.
Meginlínur sögu þessarar eru auðvit-
að öllum kunnar, að minnsta kosti
þeim sem komnir eru til fullorðins-
ára. En nýjar kynslóðir vaxa úr grasi
sem verða að fræðast um þetta af
bókum. Og hér er sem sagt bókin.
Flugmannatal var í fyrra bindi en
hér er stjórnendatal. Er hópur sá
fjölmennari en ætla mætti. Mynd-
prentun hefur tekist vel. En flöldi
mynda prýðir bóklna: myndir af flug-
vélum, myndir af körlunum sem
haldið hafa um stjórnartaumana og
síðast en ekki síst myndir af flug-
freyjunum, þokkafullum og broshýr-
um. Eru þá ótaldar hópmyndir ýmsar
til skýringar textanum; þar með tal-
in mynd af hjónavígslu í tíu kíló-
metra hæð. Margt gerist á sjó, sögðu
þeir gömlu. Margt gerist á háloftun-
um, má með sama rétti segja nú.
Dagbók -1 full-
um trúnaði
Bókmenntir
Sigurður Haukur Guðjónsson
Höfundur: Kolbrún Aðalsteins-
dóttir.
Setning: Þórunn Óskarsdóttir.
Prentvinnsla: G. Ben. prentstofa
hf.
Kápa: Auglýsingastofan N.ýr Dag-
u r hf.
Útgefandi: Örn og Örlygur hf.
Dæmigerð telpnabók, ef draga
má ályktun af auglýsingum og því
að hún rennur út, eins og heitar
lummur, endurprentanir þegar hafn-
ar. Og þetta er að vonum, því þá
höfundur kvaddi sér hljóðs fyrst,
varð ljóst, að hér er mikið efni í
góðan höfund á för. Stíllinn er leik-
andi léttur, lokkandi, myndrænn, og
með ögun og þjálfun verður hann
frábær. Þessi bók er búin fyrirheit-
unum fyrri, en ögunina vantar enn.
Hún minnir mig á brumhnapp mik-
iila fyrirheita, hún Kolbrún, sem
lendir síðan í kuldakasti vors. Það
fær mig enginn til þess að trúa því,
að til þess að gera telpnabók læsi-
lega, þá þurfi að „skreyta" setningar
með: fatta; helling af fólki; ferlega
hrædd; ferlega elskuleg; vera lost;
eiga séns í; elska desember og öðrum
slíkum orðskrípum. Stelpur tala
kannski á þennan hátt, það má vel
vera, en á bók er þetta léleg íslenzka.
Katrín Kristófersdóttir er aðal-
söguhetjan og býr með móður. Stjúpi
hennar, truflaður kynferðislega, er
að sleppa úr fangelsi. Þær eru báðar
hræddar, telpan og mamman. Hugsa
mikið til Spánar. Þar er ríkur faðir
telpunnar og fynverandi maður
móður. Þar er líka fyrsta ást Kötu,
Nicolai. Nú, stjúpinn ræðst á stelp-
Kolbrún Aðalsteinsdóttir
una i húsasundi, vinkonan Rebekka
kemur til hjálpar. Faðirinn kemur í
heimsókn um jólin, til ættlandsins,
vel fer á með þeim mæðgum og
honum. Lífið er draumur um ást,
draumur um ævintýr fullorðinnar
konu. Ekkert annað. Á Spáni rætist
gleðin, en hryggðin, systir hennar
er með í för.
Spennandi saga. Höfundur kann
þá list að hlaða setningar, sínar
spennu. En mikið skelfing er sviðið
þröngt, óskapiega þröngt. Er lífið
virkilega ekki annað en breimahljóð?
Þegar svo bráðefnilegur höfund-
ur, sem Kolbrún er, hefir sett sér
að glíma við erfiðari gátur lífsins,
þá verður gaman að fá bók úr henn-
ar höndum. Kápuskreyting mjög
falleg, og ailur frágangur til fyrir-
myndar.
rqyaqÉI
1£?Val CBpvy‘|,s,
’Miðað inö verðíistaverð
) veröscimanburö! Genö verösamanburö! Genö verösamanburö! Geriö verösanv
erösamanburð! Geriö verösamanburö! Geriö verösamanburö! Geriö verösaman
JÓLAKÓLA
Á 45% LÆGRA
VERÐI!
erösamanburö! GeriÖ verösamamrurörGeríö verösamanbu
ösamanburö! Geriö verösamanburö! Geriö verösamanburö