Morgunblaðið - 03.03.1991, Blaðsíða 1

104 SIÐUR B/C
52. tbl. 79. árg.
SUNNUDAGUR 3. MARZ 1991
PRENTSMIÐJA MORG UNBLAÐSINS
Merki um uppreisn gegn
stjórn Saddams í Basra
Safwan í Suður-írak. The Daily Telegraph.
FYRSTU merkja um almenna uppreisn gegn Saddam Hussein Iraksforseta
varð vart í Basra, næststærstu borg landsins á föstudag. Sjónarvottur lýsti
atburðum svo að stjórnleysi ríkti í borginni, fjöldi fólks hefði komið út á göt-
ur borgarinnar og hrópað slagorð gegn Saddam. Heimildarmenn Reuters-
fréttastofunnar innan Bandaríkjahers segja að öngþveiti ríki í borginni og
löng röð herflutningabifreiða stefni út úr borginni til norðurs eða vesturs.
Voru þessar upplýsingar fengnar með myndatökum úr lofti.
Eistland og Lettland:
Búist við góðri
þátttöku í
kosningunum
KOSNINGAR um sjálfstæði verða
haldnar í Ejstlandi og Lettlandi í dag,
sunnudag. Olíklegt er talið að úrslitin
verði jafn afgerandi og í Litháen fyrir
skemmstu vegna þess að um helmingur
íbúa Lettlands er ekki af lettneskum
uppruna og um 40% íbúa Eistlands eru
ekki eistnesk. Embættismenn í Lett-
landi og Eistlandi segjast samt búast
við að um 70% kjósenda greiði atkvæði
með sjálfstæði. A atkvæðaseðlinum í
Lettlandi er spurt: „Ert þú fylgjandi
lýðræðislegu og sjálfstæðu ríki í Lett-
landi?“ Orðalagið í Eistlandi er mjög
ámóta. „Þessi atkvæðagreiðsla mun á
ný sýna vilja okkar til sjálfstæðis,"
sagði Dajnis Ivans, varaforseti Lett-
lands, í samtali við lieuíers-fréttastof-
una. „Gorbatsjov segir að klíka hafi
tekið völdin í Lettlandi og við viljum
hrekja þá staðhæfingu.“ Alfreds Ru-
biks, formaður kommúnistaflokks Lett-
lands, er ekki sammála Ivans og sagði
fyrir helgina í samtali við vikuritið
Glasnost að borgarastyrjöld væri óum-
flýjanleg í Lettlandi ef ekki yrði komið
á beinni forsetastjórn þar. Edgar Sa-
visaar, forsætisráðherra Eistlands, er
bjartsýnn á niðurstöðuna þar. „Ég býst
við um það bil 80% kjörsókn og að 70%
þeirra verði hlynntir sjálfstæði."
Hringurinn kom
fram - í flösku
KONA nokkur í Bretlandi týndi gifting-
arhring sínum fyrir fjórum árum þegar
hún vann í verksmiðju í Whitby í
Norður-Englandi við að setja súrsað
grænmeti og fleira meðlæti í flöskur.
Svo gerðist það fyrir nokkru að Sandra
Baker, ráðskona í skóla í Pembroke í
Wales, fann hringinn þegar hann
stíflaði rennslið úr sósuflösku, sem hún
hafði keypt, og á sl. fimmtudag var
hann kominn á fingur rétts eiganda.
„Ég náði hringnum og þvoði hann. Ég
vissi að hann hlyti að vera eigandanum
mikils virði og reyndi þess vegna að
hafa upp á honum,“ sagði frú Baker.
Hún skrifaði til sósuverksmiðjunnar og
með hjálp númers á flöskunni komust
menn að því að á hana hafði verið fyllt
í febrúar 1987. Skýrslur sýndu einnig
að Susan Crabtree hafði tilkynnt að
hún hefði tapað hring á sama tíma.
Hún hafði fyrir löngu gefið upp alla
von um að finna hringinn og keypt sér
nýjan — en á fimmtudag var hún himiri-
lifandi yfir því að geta borið upphafleg-
an giftingarhring sinn á nýjan leik.
Talið er að embættismenn Ba’ath-
flokksins, valdatækis Saddams, hafi flúið
borgina og margir hermenn séu einnig á
leið út úr henni. Egypskir flóttamenn á
leið frá írak til Kúveit segja að félagar
þeirra hafi sætt barsmíðum í Basra. Ab-
dullah Jaber al Badran sagði í samtali við
fréttaritara breska dagblaðsins The Daily
Telegraph að skotið hefði verið úr íröskum
skriðdreka á veggmynd af forsetanum í
Basra. Almenningur hefði fagnað ákaft
og hrópað „Saddam er búinn að vera.
Herinn er dauður“. A1 Badran sagði að
fleiri skriðdrekar hefðu verið í nágrenninu
en áhafnir þeirra hefðu ekki skipt sér af
atburðunum. Sumir hermannanna hefðu
jafnvel tekið þátt í mótmælunum.
Fréttaritari Sky-sjónvarpsstöðvarinnar
sagði í gær að bandamenn sneiddu hjá
þéttbýlisstöðum á ferðum sínum um suður-
hluta íraks og jafnvel væri byijað að kalla
hersveitir út úr írak til þess að vekja ekki
grun um að þær stæðu á bak við óróann
í Basra.
Fréttaritari Sky sagðist ennfremur hafa
hitt íraskan lækni sem bandamenn hefðu
tekið höndum og hefði hann fullyrt að
tveimur breskum flugmönnum sem skotnir
voru niður yfir írak 17. janúar hefði verið
misþyrmt.
Vopnahlésviðræðum bandamanna og
íraka hefur verið frestað þangað til í dag
eða á morgun að beiðni íraka. Viðræðurn-
ar áttu að hefjast í gær, laugardag, ein-
hvers staðar í Suður-írak. Pete Williams,
talsmaður bandaríska varnarmálaráðu-
neytisins, sagði að engin ástæða væri til
að hafa áhyggjur af þessari frestun, ekki
væri enn búið að ná samkomulagi um fund-
arstað.
Samkomulag náðist í grundvallaratrið-
um á föstudagskvöld milli þeirra ríkja sem
hafa neitunarvald í Öryggisráði Sameinuðu
þjóðanna um friðarskilmála gagnvart írak.
Þó er talið að Kínveijar muni sitja hjá
þegar gengið verður til atkvæða um sam-
komulagið á næstu dögum. Þar er meðal
annars kveðið á um að írakar verði að
skila öllum stríðsföngum og öðrum erlend-
um ríkisborgurum, hætta öllum hernaðar-
aðgerðum og fallast á greiðslu stríðsskaða-
bóta. í staðinn lýsi fjölþjóðaherinn því yfir
að hann yfirgefi írak svo skjótt sem auðið
er.
íslenskir leið-
togar og vald-
stjórnarspeki
Machiavellis
20
LÝÐHYLLI
LEIÐT0GANNA
/