Morgunblaðið - 21.03.1991, Blaðsíða 1
88 SIÐUR B
STOFNAÐ 1913
67. tbl. 79. árg.
FIMMTUDAGUR 21. MARZ 1991
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Sovétríkin:
300.000 kolanámu-
menn eru 1 verkfalli
Stjómvöld óttast mótmæli vegna verðhækkana
Moskvu. The Daily Telegraph.
VERKFALL kolanámumanna í Sovétríkjunum breiðist út. Sovésk stjórn-
völd hafa daufheyrst við kröfum þeirra og er talið líklegt að verðhækk-
anir þær sem boðaðar voru á þriðjudag eigi ekki eftir að auðvelda
samninga.
Sex hundruð námur eru á þeim
svæðum þar sem efnt hefur verið til
verkfalla. Þar af liggur vinna niðri
í 165 námum. Leiðtogar námumanna
segja að 300.000 manns taki þátt í
verkföllunum. Afleiðingarnar eru
þær að stál- og málmbræðslur hafa
átt erfitt uppdráttar vegna skorts á
eldsneyti.
Námumenn krefjast' bættra kjara
og afsagnar Míkhaíls Gorbatsjovs
Reuter
George Bush og Lech Walesa
við Hvíta húsið í gær.
Bandaríkja-
menn gefa
Pólverjum
eftir skuldir
Washington. Reuter.
GEORGE Bush Bandaríkja-
forseti tilkynnti í gær að
skuldir Pólveija við Banda-
ríkjamenn yrðu felldar niður
um 70%.
„Við viljum að efnahagsum-
bætur ykkar verði árangursrík-
ar, að, hið nýja lýðræði ykkar
dafni og við hvetjum aðrar þjóð-
ir til að fylgja fordæmi okkar,“
sagði Bush þegar hann tilkynnti
um ákvörðun Bandaríkjastjórnar
við móttökuathöfn til heiðurs
Lech Walesa, forseta Póllands.
Bandarískir embættismenn
hafa sagt að niðurfelling skulda
sé skilyrði fyrir því að efnahagur
Pólveija nái bata eftir áratuga
óstjórn kommúnista.
forseta Sovétríkjanna. Ennfremur
vilja þeir að Æðsta ráð Sovétríkjanna
verði leyst upp. Þeir segja að ekkert
hafi orðið úr umbótum þeim sem
þeim var heitið eftir verkföll þeirra
árið 1989. Fulltrúar námumanna
hafa verið í Moskvu og reynt að
knýja yfirvöld til viðræðna. Gorb-
atsjov hefur neitað að hitta þá en
ræddi þó á þriðjudag við embættis-
menn frá Kuzbass-námavinnsluhér-
aðinu. Vadím Bakatín, félagi í örygg-
isráði Sovétríkjanna og fyrrum inn-
anríkisráðherra, segir að Gorbatsjov
muni ekki hitta námumenn á meðan
kröfur þeirra séu óbreyttar. Búist er
við að þetta leiði til þess að verkföll-
in breiðist enn frekar út.
Vladímír Sjerbakov, aðstoðarfor-
sætisráðherra Sovétríkjanna, sagði í
gær að hætta væri á miklum verkföll-
um í Sovétríkjunum vegna verð-
hækkananna sem boðaðar hafa verið
2. apríl. „í sannleika sagt koma þess-
ar leiðréttingar á verði allt of seint.
Þær hefðu átt að verða að veruleika
fyrir nokkrum árum,“ sagði hann.
Stjórnvöld hafa tilkynnt að reynt
verði að létta undir með fólki vegna
aukinna útgjalda þess.
Reuter.
Nöfn Stasi-manna birt
Berlín. Reuter.
Allt upplag vikublaðsins Die Anderen, sem gefið er
út í Berlín, seldist upp á örfáum klukkustundum í
gær, alls 55.000 eintök, en í blaðinu var að finna
nöfn tvö þúsund manna sem sagðir voru hafa starf-
að fyrir austur-þýsku leyniþjónustuna Stasi. Klaus
Wolfram, útgefandi og ritstjóri blaðsins, segir að
tilgangurinn með þessum nafnbirtingum sé að vekja
upp almenna umræðu um Stasi og þá sem þar störf-
uðu án þess að koma af stað illindum. „Við viljum
hreinsa loftið, ekki eitra það,“ segir Wolfram. í
næstu viku verða birt nöfn eitt þúsund Stasi-starfs-
manna til viðbótar og í fyllingu tímans er ætlunin
að birta nöfn um tíunda hluta þeirra sem voru í
fullu starfi hjá Stasi. Alls voru fastir starfsmenn
Stasi hundrað þúsund en einungis verða birt nöfn
þeirra sem voru með meira en 30.000 mörk í árslaun.
Kúrdar segjast hafa náð nær öllu Kúrdistan-héraði í írak á sitt vald:
Lýðveldisvörðuriim sakað-
ur um fjöldaaftökur í Basra
Damaskus, Nikosíu, Bagdad. Reuter.
FLOTTAMENN úr suðurhluta íraks segja hermenn úr Lýðveldis-
verðinum hafa tekið fjölda manns af lífi á götum borgarinnar
Basra og lægju lík á víð og dreif um borgina. Einn flóttamann-
anna sagði við blaðamann Reuters-fréttastofunnar að liðsmenn
Lýðveldisvarðarins kæmu á hverjum degi með nafnalista og tækju
10-15 manns höndum. Neyddu þeir síðan fjölskyldur þeirra til að
horfa á er þeir væru teknir af lífi.
Kúrdískir uppreisnarmenn
kváðust í gær hafa náð Kúrdistan-
héraði nyrst í írak algjörlega á
sitt vald, að undanskilinni borginni
Mosul.
Jalal Talabani, leiðtogi Föður-
Bandaríkjamenn skjóta
niður íraska herþotu
\IÍI/Acíll \A/ nL’bl .1 A^ A M PamI At.
Nikosíu, Washington. Reuter.
BANDARÍSKAR orrustuþotur skutu í gær niður íraska herþotu
af gerðinni SU-22 skammt frá borginni Takrit sem er um 150 kíló-
metra norður af Bagdad. Takrit er fæðingarborg Saddams Hus-
seins, forseta Iraks. Bandaríkjamenn hafa á undanförnum dögum
varað íraka við að nota flugvélar eða þyrlur í baráttunni við upp-
reisnarmenn.
Talsmenn bandaríska hersins í vör. Náði önnur írösku vélanna að
Riyadh i Saudi-Arabíu sögðu tvær „auðlenda eftir loftbardagann.
F-15-vélar bandaríska flughersins Þetta er í fyrsta sinn sem til átaka
hafa verið sendar að tveimur írösk- kemur eftir að bandamenn lýstu yfir
um herþotum eftir að ratsjárvél af vopnahléi 28. febrúar sl.
gerðinni AWACS hafði orðið þeirra George Bush, Bandaríkjaforseti,
sagði í gær að allar íraskar vélar,
sem brytu vopnahlésskilmálana yrðu
skotnar niður. Hann sagðist þó ekki
búast við að fleiri atvik af þessu
tagi myndu eiga sér stað.
Talsmaður Hvíta hússins, Marlin
Fitzwater, sagði að þessi loftbardagi
þýddi ekki að Persaflóastríðið væri
að hefjast á ný. „Við erum ekki að
hefla átök, við erum einfaldlega að
framfylgja vopnahléinu a þeim for-
sendum sem við gerðum írökuin ljós-
ar,“ sagði Fitzwater.
landssambands Kúrdistans, sagði
að eldsprengjum, sem valda mikl-
um bruna, hefði verið varpað úr
þyrlum stjórnarhersins á olíulindir
við Kirkuk í fyrrakvöld og orðið
tugum óbreyttra borgara að bana.
Um þriðjungur olíuframleiðslu ír-
aka fyrir innrás þeirra í Kúveit í
fyrra kom frá Kirkuk, en uppreisn-
armenn segjast hafa náð bænum
á sitt vald á þriðjudag. Sagði hann
að uppreisnarmenn hefðu tekið tíu
þúsund íraska stjórnarhermenn
höndum í Kirkuk.
Talabani sagði að loftárásirnar
brytu í bága við vopnahlésskilmál-
ana, sem írösk stjórnvöld féllust á
í síðasta mánuði. Samkvæmt þeim
má stjórnarherinn nota flugvélar
til þess eins að flytja hermenn sína.
Uppreisnarmennirnir staðfestu
að stærsta borgin í norðurhluta
landsins, Mosul, væri enn á valdi
hersveita Saddams. íbúar borgar-
innar eru rúm milljón.
Saadi Mahdi Saleh, forseti ír-
aska þingsins, sagði á þinginu í
gær að „heimsvaldasinnar" væru
að gera lokatilraun til að „eyði-
leggja þau fáu mannvirki sem
hafa ekki þegar verið lögð í rúst“.
„Komið hefur í ljós að sjálfir íran-
Reuler
TYRKLAND
Zakho^
L,®-.
...-‘'íraski hlutf-'
Kúrdistan
Mosul /. @
Kirkuk
í /\
. í R A K
Kúrdar segja
íraka sprengja
olíubrunna
IRAN
©''
•;'Khanaqin
Bagdád
ls'
r,l
V
i'
' \ /
SAUDI-
ARABÍA
150 km
Basra'®'
/“‘t
Kúveit- m
------- *=*
KÚVEIT V
ir hafa lengi þjálfað fjölmennar
sveitir í þessum tilgangi," bætti
hann við.