Morgunblaðið - 03.04.1991, Blaðsíða 32

, ,MPRGUNBLAf)IÐ MIÐYIKUDAGUK. 3., APRÍL. 1991
, ,32
Leiðtogi Kúrda í írak:
Biður vestræn ríki um
að afstýra þjóðarmorði
Nikósíu, Daniaskus, Kairó. Reuter.
MASOUD Barazani, einn af leiðtogum Kúrda í írak, hvatti Banda-
ríkjamenn, Breta og Frakka til þess í gær að bjarga þjóð sinni
frá þjóðarmorði og pyntingum. Hann sagði að þrjár milljónir
óbreyttra borgara hefðu flúið heimkynni sín í norðurhluta Iraks
undanfarna daga vegna sóknar iraska stjórnarhersins gegn upp-
reisnarmönnum Kúrda. Fólkið hefði flúið til fjalla þar sem þess
biði erfið vist undir berum himni í brunagaddi og matarskortur.
Hvatti hann vestræn ríki til að koma fólkinu til hjálpar og senda
því matvæli, lyf og Ijöld.
Leiðtogar Kúrda hafa sakað
hersveitir Saddams Husseins ír-
aksforseta um að hafa myrt gífur-
legan en óþekktan fjölda óbreytta
borgara í bardögum um olíuborg-
ina Kirkuk og í sókninni gegn
uppreisnarmönnum víðs vegar í
norðúrhluta landsins.
Persaflóaríki hætta
stuðningi við PLO
Amman. Reuter.
JORDONSK stjórnvöld hafa forðast að tjá sig um þá ákvörðun
Samstarfsráðs Persaflóaríkjanna síðastliðinn laugardag að hætta
fjárstuðningi við Jórdani og Frelsishreyfingu Palestínu (PLO)
vegna stuðnings þeirra við Saddam Hussein Iraksforseta í kjölfar
innrásar íraka í Kúveit.
Talsmaður ríkisstjómarinnar í
Amman, höfuðborg Jórdaníu,
sagði að engra yfirlýsinga væri
að vænta um ákvörðun Persaflóa-
ríkjanna og embættismenn sögðu
yfirvöld vilja bregðast við af var-
færni til þess að skaða ekki þær
pólitísku tilraunir sem nú ættu sér
stað og miðuðu að því að um heilt
greri með Jórdönum og Flóaríkj-
unum annars vegár og vestrænum
ríkjum hins vegar.
Jórdanskir sérfræðingar í mál-
efnum arabaríkjanna sögðust hins
vegar telja ákvörðun Persaflóa-
ríkjanna skammsýna og það yrði
í þágu friðar að henni yrði breytt.
Framkvæmdastjóri Samstarfsráðs
Persaflóaríkjanna, Abdullah Bes-
hara, vildi ekki segja af hversu
hárri fjárhæð Jórdanir og PLO
yrðu en talið er að samtals nemi
ísrael:
Hernum
heimilað að
beita auk-
inni hörku
Jerúsalem. Reuter.
EHUD Olmert, heilbrigðismála-
ráðherra ísraels, sagði í gær að
stjórn landsins hefði heimilað ísra-
elskum öryggissveitum að beita
aukinni hörku til að kveða niður
uppreisn Palestínumanna á hern-
umdu svæðunum.
Vamarmálaráð stjórnarinnar
efndi til fundar á sunnudag og var
ráðherrunum bannað að skýra frá
gangi hans. Olmert staðfesti þó að
hemum hefði verið veitt heimild til
að beita harðari aðgerðum en áður
þar sem ísraelar ættu í stríði við
Palestínumenn, sem hefði kostað sjö
Israela lífíð á undanfömum fimm
vikum. Hann viðurkenndi einnig að
líklegt væri að Bandaríkjastjóm legð-
ist gegn aðgerðunum.
Fjöimiðlar í ísrael hafa skýrt frá
því að stjómin hefði samþykkt að
reka meinta forsprakka uppreisnar
Palestínumanna úr landi, eyðileggja
heimili þeirra og takmarka frekar
ferðir Palestínumanna á hernumdu
svæðunum til israels.
Utvarpið í Israel hafði eftir Yitz-
hak Shamir, forsætisráðherra lands-
ins, að viðbrögð Bandaríkjastjórnar
hefðu verið fljótfæmisleg og byggð
á ónákvæmum fréttaflutningi fjöl-
miðla.
hún milljörðum dollara á ári. Bes-
hara var ómyrkur í máli eftir fund
ráðsins sl. laugardag og sagði að
Jórdönum og PLO yrði ekki fyrir-
gefinn stuðningurinn við íraka og
honum yrði ekki gleymt.
Flóttamenn hafa skýrt frá
grimmdarverkum stjórnarher-
manna og matarskorti, bæði á
svæðum Kúrda í norðurhluta
landsins og i suðurhlutanum. „Lík-
in liggja eins og hráviði á götum
Basra og óþefurinn er mikill. Sjálf-
ur brenndi ég 12 lík,“ sagði
egypskur flóttamaður, sem búið
hafði í Basra. Hann sagðist hafa
séð fjölda líka fljóta niður Shatt
al-Arab fljótið er hann hefði farið
niður að því til að sækja vatn.
íraska fréttastofan INA sagði í
gær að stjórnarherinn hefði endur-
heimt nyrstu borg Kúrdistans,
Zahko, úr höndum uppreisnar-
manna. Borgin er skammt sunnan
tyrknesku landamæranna. Kúrda-
leiðtogi í Sýrlandi vísaði frétt INA
á bug og sagði bardaga um borg-
ina halda áfram. Fréttastofan
sagði að stjórnarherinn hefði einn-
ig náð borgunum Kirkuk, Irbil og
Dahuk á sitt vald. Reynist það
rétt er Sulaimaniya skammt frá
landamærum írans eina stórborg-
in í norðurhluta íraks sem upp-
reisnarmenn halda ennþá. Þá full-
yrtu flóttamenn að stjómarherinn
hefði brotið uppreisn shíta-skæru-
liða á bak aftur í suðurhluta lands-
ins og hefði bæi og borgir þar á
valdi sínu.
Reuter
Bessmertnykh á Kínamúrnum
Alexander Bessmertnykh, utanríkisráðherra Sovétríkjanna, hélt til
Moskvu í gær eftir tveggja daga heimsókn til Kína. Þar skoðaði
hann meðal annars Kínamúrinn og á myndinni sést hann gægjast
út fyrir múrinn. Hann ræddi við helstu leiðtoga Kína og sagði að
viðræðum um landamæri ríkjanna væri um það bil að ljúka og sam-
komulag ætti að nást bráðlega. Stefnt væri að því að ljúka viðræðun-
um áður en Jiang Zemin, aðalritari kínverska kommúnistaflokksins,
fer til Moskvu um miðjan næsta mánuð. Litlu munaði að stríð brytist
út milli ríkjanna á sjöunda áratugnum vegna deilna um landamærin.
Rússneska þingið hafnar til-
lögu um vantraust á Jeltsín
Moskvu. Reuter.
RÚSSNESKA þingið hafnaði í gær tillögu um vantraust á Borís
Jeltsín, forseta þingsins, eftir að leiðtogi rússneska kommúnista-
flokksins, ívan Polozkov, hafði sagt að ekki væri tímabært að skipta
um þingforseta. Jeltsín virtist hins vegar ekki hafa tekist að tryggja
að stofnað yrði embætti forseta lýðveldisins, sem kjörinn yrði í
beinum kosningum.
Tillagan var felld með 767 at-
kvæðum gegn 121. Þingið var
sett á fimmtudag og talið var að
harðlínukommúnistar myndu sam-
einast um að koma Jeltsín úr
embætti þingforseta. Á laugardag
var þó orðið ljóst að ekki yrði af
því og talið er að verkfall kolanám-
amanna, sem styðja Jeltsín, og
fjölmenn götumótmæli stuðnings-
manna þingforsetans í Moskvu
hafi ráðið þar mestu. Fámennur
hópur þingfulltrúa lagði þó fram
tillögu um vantraust á Jeltsín.
Pozkov, sem hefur lagst gegn bar-
áttu Jeltsíns fyrir aukinni sjálf-
stjóm Rússlands, hafnaði hins
vegar tillögunni og sagði ekki
tímabært að skipta um þingfor-
seta.
Jeltsín vann annan sigur á þing-
inu í gær er 176 kommúnistar á
meðal fulltrúanna ákváðu að
stofna nýja stjórnmálahreyfingu,
sem myndi styðja þingforsetann í
baráttu hans gegn harðlínumönn-
um undir forystu Polozkovs.
Kommúnistum á þingpnu tókst
á mánudag að koma í veg fyrir
umræður um hvort stofna ætti
embætti forseta Rússlands, sem
kjörinn yrði í beinum kosningum
og fengi framkvæmdavald. 70%
kjósenda í lýðveldinu kváðust
hlynntir slíkri breytingu í þjóðarat-
kvæðagreiðslu í síðasta mánuði.
Róttækir umbótasinnar sögðust
þó í gær staðráðnir í að beijast
fyrir því að þing yrði rofið og boð-
að til nýrra kosninga ef ekki yrði
ákveðið að stofna embætti forseta
Rússlands. Talið er að kommúnist-
ar myndu tapa mörgum þingsæt-
um ef boðað yrði til þingkosninga.
Míkhaíl Gorbatsjov, forseti Sov-
étríkjanna, og stuðningsmenn
hans í sovéska kommúnistaflokkn-
um gerðu harða hríð að róttækum
umbótasinnum um helgina og sök-
uðu þá um að svífast einskis til
að auka völd sín. Gorbatsjov sagði
á fundi með herforingjum að rót-
tækir umbótasinnar kyntu undir
ólgunni í landinu og stefndu að
því að leggja allt sjórnkerfi Sov-
étríkjanna í rúst. Forsætisnefnd
flokksin.s, undir forystu Gor-
batsjovs, fordæmdi einnig umbóta-
öflin og sagði þau reyna að grafa
undan sovésku stjóminni með lyg-
um og áróðri fyrir verkfallsaðgerð-
um. Nefndin sagði einnig að
„ákveðnar erlendar stofnanir"
reyndu að hafa áhrif á almenn-
ingsálitið í Sovétríkjunum og yfir-
maður öryggislögreglunnar KGB
sakaði vestræna stjórnarerind-
reka, blaða- og ferðamenn um að
hafa aukið á óreiðuna í landinu.
Reuter
Sovéskir lögreglumenn loka Púshkín-torgi í Moskvu á fimmtudag er róttækir umbótasinnar efndu til
útifundar til stuðnings Borís Jeltsín, forseta rússneska þingsins, þrátt fyrir bann sovésku stjórnarinnar
við mótmælafundum í borginni. Ræðumenn kröfðust þess meðal annars að Míkhail Gorbatsjov, forseti
Sovétríkjanna, segði af sér.