Alþýðublaðið - 23.12.1932, Blaðsíða 5

ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
„Æðri dómnr“
Hagndsarmðlsins.
Mapgir r.æ'ða nú nrn dóm hæsta-
irétta'r í Magnúisarmálinu. Athug-
tulum kaupsýslumanrni varð það
orði, eftii1 að hafa lesið dómi-
inn nákvæmlega, að eftir dóm
•nndirréttarins hefði hann nokkuð
tveiíið i vafa um sekt Magnúsar
Guðm. og Behrens, en eftir, að
iiaifa lesið hæstaréttardómiran gæti
Ihairan ektó verið 5 rueimum vafa um
©ekt pessara manna. Annar skyn-
samur maður lýsti hæstaréttar-
dórnnum þannig, að hann væiú
Slla samið varnaiiskjial. Álit ftestra
malmla, sem með óhlutdrægni og
aithugun kymnia sér dómiinn, mun
vera á líka lund. Menn eiga örið-
ugt með: aið á'tta sig á því, eftir
að ýmsir dómar hafa áður faillið í
gjaJdþrotamálum hér í bænum á
■síðalri árum, hvernig á því standi,
aíð Behnens og M. G. skuli sleppn
Býknár saka. Það eru þó vissutega
upplýstar staðreyndir, að Behrens
byrjar kaupsýsilu sína alveg eigna-
laus með 14 þús. kr. skuld á
t)akinu, áð ha-nin tapar ár frá ári
Qg genguri jafnvel út á þá hálu
bnaut, að niota í eigin þarfir fé
anniata. En sarnt getur hæstiréttur
haildið því frarn, að eftir að Beh-
nens er1 búinin, s-eint á árinu 1929,
með aðstoð M. G., að Iáta einu
lánardriottinn sinn fá mest allar
veiiðimætar eignir sínar, að þá edgi
hann saimt nægitegt fyrir skuldum
til hirana láraardiiotna sinna. Og
eikömmu þal; á eftir býöur Beh-
ren)s, einnig með aðstoð M. G., að
gipiön lá'nairidrottnum sínum eiinn
fjórðia af skuldum til þeirra, en
treystiist alls ektó tiil þesis áð
grieiiða meiria. Og þegar þær sam-
komulagstilraunir fara út um þúf-
ur, gefur Behrems sig upp, og
eignM harts em, pá ein tituél,,
en skuldirniar nægilegar. Það er
■ekki að undr-a ,þótt a'.memiingi
blöiskri þessi ódæma möurstaöia
iog hugsanagangur hæstaréttar.
En eitt er það atriði, sem enin
þá mun ektó hafa verið minist á í
pnmhamli við hæstaréttardóminin
Í Magnúsarniá iinu, atriði, sem er
þó ekki ómerkitegt, þar ssm geng-
iö er fram hjá bednum fyrirmiæl-
um gjaldþrotalagannia, eins og
þaú væru ekki til. í 1. gr., 2.
máilisgr. gjaldþrotalagannía segir
Svo:
„Hver sá atvinnUriekaindi eða
kaupmímur*) þar með tali’n fé-
lög, fiimu eðia eimstakir imeran,
er reka verzlun*) útgerð, sigl-
in)giar, verkism.iðjuiðnab eða ein-
hvern siíkan atvimnuriekstur, —
gem st\ödvdíð\ hefir gneiðshi á,
sfmklum símim,*) enda sjáli hann
feiaim á að hann geti ekki, greitt
pœi\ o0i fulliu*) og fjánjiagur ham
vcmnuv neilmmgmr, er
iskyklm iVd pess að, gefa, bú sitt
Upp gfaldfiroktskifHa."*)
*) Leturbneyting hér.
r
Og i 39. gn sömu laga segir:
„Brot á ákvæðum 5. málsgnein-
ar 1. gr;. varða sektum eða f.ang-
©lsi.“
Þáð mun vera fyllilega saranað
pg upplýst í Magnúsarmálinu, að
Behrenp stöðvaði iiaunveruilega
greiðlslur á skuldum síraram um
áiramótin 1929 og 1930. Það er
leininig sanniað, að hann gat ekki
gredtt skuldirnar að fullu, því í
maf 1930 bauð hann með aðstoð
M. G. einin fjórða af sknldum
isíraum, og gat þó víst tæplega
igreitt þáð, og það er eininá'g ótví-
Iiiadtít i Ijós ieitt í málinu, áð fjárr
hagur Behrens versnaði seinasta
áaúð.
Það þarf engan lögfræðing til
þess áð sjá það, að hér er um
aúðlsýniileg brot að ræða á gjald-
þrotálögunum. Og samkvæmt því
hljóta menra áð álykta, að anraað
hvort háfi hæstiréttur ekki mun-
áð eða vitað um þessi lagaákvæði,
eðá þá ektó viljað raota ákvæðin.
Og hvorttvieggja er jafn-óhafandi
og óverjándi.
Það vakti undruin og ofbauð
flestum, þegár það vitnaðist, að
Eiraar Amiórs.sora hefðá setið i
hæStárétti og dæmt i Magnúsiar-
máílirau. Allir vita, að Einar studdi
M. G. til ráðherratignar, eftir að
fyriiTjstópuð var málsihöfðun
gegn. honum. Og allir vita að M.
G. veitti Einari dómaraembættið í
hæstarétti. Og þó víkur Einiar ektó
sæti. Slfk aðfer.ð brýtur í bága
við gildándi Iög og velisæmi og
kalstar ein; út af fyrir sig mitólli
(rýrð' á dómiúú og veikir álit hans.
Maijgiiir dómar frá hæstarétti
hafa vatóð undrun, gnemju og
nökstudda gagrarýni. Og ektó
studda gagnrýni. Og ektó bætir
þessii dómiur, úr skált. Það er því
ekki áð undra þó margir segi
um leið og þeir rennja huga sínum
tll hæistanéttar: „Hv-ersu lengi ætl-
ið þér áð ofbjóða þolinmæði
vorri T
B.
Ný bók.
Jónas Thoroddsen: Vinjar.
Bó'k þessd hefir iranii að halda
ikvæði eftir ungt sikáld, sonarson
Jóns Thoroddsens ská'lds. Það er
þvi með raokkurri eftirværatingu
að maður opnar bókina og blað-
p! í heninli. Og maður verðiur ekki
isvikimn. Að vísu eru kvæðin ekk-
ert lík kvæðum Jónis Thoroddsens.
Hér vantar glettpi hans og gam-
anjsiemi, era hér er djúp imdiralda
tiJfiraniiragasiemi og samúðar. Höf.
et skáld; — hánn hefir næmiar
tilfininlinpár og tekst oft að lálta
'þær í Ijós á fagran o-g listrænan
hiátt. Hér eiga við orð Diehmels,
að skáldin séu tár sögunnar.
Þeissi kvæði ern eiins og tár, —
þýð, heit og viðkvæm. En fopm-
inlu, einkuim ljóðista'fasetniingu, er
all-viöia raokkuð ábótavant, og má
gerá láð fyrir, að mörgum af okk-
ar formetetói þjóð líki það miður.
En aflt slíkt stendur til bóta —
með auknurn þroska og leikni
höfundarins.
Sem dæmi vil ég setja hér eitt
tsmá'kvæði, Vor:
Við finnúm það, er vorsins englar
anda
á alt það líf, sem vetrarjkuldinw
fól,
að þráSn upp til ljóssáins helgu
landa
er löngunl eftir vorsins björtu sól.
Því meðan vetrar sorgarskýin
svörtu
í sáHariúnar fylgsnum búið fá,
þá vona öll hin hörrnum fyltu
hjörtu
að heyra lífsins gteðistrengi slá.
Og þegar vorsiras englaraddir óma,
fer alt, sem bærist, þessa strengi
að slá;
það heyriist jafnt í hvísli blárra
blóma,
sfem bárugnaúði lífsins strön-dum á.
Gleðjumst þvi og látum vorið vísa
oss veg i gegn um myrkvan
heimsiús sjá,
á meða'n hópur brosir bernisku-
djsa
og brjóst vort geyrnir fleyga sól-
sWns-þrá'.
Þetta kvæði er valið létt af
handahófi til þess að sýna and-
arara í kvæðuwum.
Ýms fteiri af kvæðuraum eru
ljómaradi falleg, en eigi nenni ég
að þyljá npfnin tóm. Látum menn
Ieita og finnia.
Höf. er ungur eran. En það er
spá mín, að hanú eigi eftir að
yrkja mörg falleg kvæði, ef hora-
um endist aldur og heilsa.
Jakob Jáh. Smári.
Ljóðabók.
Þótt ég gangi þess vís, að jóla-
gjafir meðal alþýðu verða nú
miraná en nokkru sinnd áðuir, get
ég þó ekki stilt mig um að biðja
Alþýðúbláðið um rúm fyrir þessár
liiiúr ,til þ-ess að minma á litla
kvæðabók, sem út kom í haust,
þeim til athuguniar,, sem jölagjöf
ætla að gefa, en hafa þó enga
keypt enn. Þessi litla kvæðabók
ber heitiði „Þræðir“'J og höf undur-
Þinn eú. uragur maður úr alþýðu-
stétt, Vigfús Einarsison að nafnj.
Gildi sitt fá ljóð þessi fyrst og
fxiemst af því, að þau eilu ort út
fpá sjónaitrraiöum ailþýðú'ranar,
með tilfinnáingar hennar í brjósti.
’Vigfís kemur víða við. Yrkir hann
mörg mögnuð ádeilukvæði, en
aúk þess hefir bók haras að geyma
lagleg lýrisk Ijóð, o-g ósjaldan;
bregðúr fyrir g'aúiainJs-emi og
fyndni. Yfirleitt vekur þessi fyrsta
bók Vigfúsar vonir hjá marani
uni það, áð hér sé á ferðinrai
efnitegt skáld, sem siðar eigi eftir
að kveða í kútinn suma þessa
vælukjóa erfiljóða og afmælis-
vísna, sem nú vella á hverrí
húndaþúfu.
XxYr
Málverkasýning
Finns Jónssonar.
Finntur Jónsson heíir opnað sýn-
|iúgu á veiikum síraum í Bainikastr.
7, og sýninigin er þess verð, að
henni sé gefinin gaumur, fyrsf
og fremst fyrir það, að efnisval
Eirans ei! maigbreytilegt.'Það verð-
ur ektó sagt, að hann sé alt af
að mála sömu myndiraa aftur og
aftur, svo sem máluxum stundum
hættir við og hér hefir mikið
viljað við brenraa.
Fdnnur sýnir olíumyndir, teikn-
ingar og vatnislitamyndir, af lands-
lagi, fistóbátum, fóltó og dýruni.
Yfirleitt verður ektó aranað sagt,
en að myndir Finras séu vel gerð-
aír. Fomiilð er faist og litirnir
klingja allvel og prýðiitega má
telja mynd nr. 2, „Hveradalur í
Hengli“. Annaús skortir Finn mest
„toa!leriíska“ mýkt. Hann er þung-
iamalegur og harður. Þó eru hér
undaratekningjaír, svo sem nr. 30,
„BúrfeH“. En myndin nr. 14, „Á
miðinu", er dæmi af hve þungur
oig har'öiur hann stundum er. Þar
er sjórinn úr jafn-fötstu efni og
báturinn, Sama má segja um
malpgat landslagsmyndir haras;
þap ertu skýin oft eins þurag og
jgpjóti/ð í fjöllunum bæði nær og
fjæp.
Finuur er sérkienmiliegur og þá
fypst og frjemst barn islenzkra
svedta, þó haran sé það á araraan
v-eg en Jónais Hallgrímsson. Fimn-
up sér ektó „Siæludal“, sem sólin
h-ellk geislum á, og ektó bárur,
®em kyssa bát á fiJskimiðái, og
■haran ver.öur ektó var þekra vinda,
isem blá'sa hlítt á kinnum fríðúm,
Fánraur þekkiri ekki lýTiskan þýð-
leika. Nei; hann ep sveitaimaður-
inn, sem veður flóa og fpera og
ber|st við hörku og kulda vetrar-
veptíðará'nniar, en brosir að bænd-
unurn á fyllkii og karlinum með
askiran sinn.
Ásgeir.
Magnús Asgeirsson.
Þijdd Ijódf III.
(Mennáingapsjóður 1932)
Magraús Ásgeksson kemur enn
með þpiðja bindi ljóðaþýðinga
sinna og stæpsta. Og ekki nóg
með það. Viðíangsefnfln epu orðin
istæprá, skáldið ræðst I meka en
í fyprá bókum sínum, og Iionum
hefir autóst þróttur og lipurð.
Hér er ektó rúm til þeisis að geta
þessarar góðu bókar eins og
skyldi. Að eins skal á það bent,
að Gpóttusöngur hihra nýi eftir
Viktor Rydbepg og flokkurinu,
sem nefnist „Úr kirkjugarðáinum
í Skei öará'rþorpi“ eftír Edgar Lee
Masteris, eru stórfengur í okkar