Morgunblaðið - 07.05.1991, Side 56
ÞRIÐJUDAGUR 7. MAÍ 1991
VERÐ í LAUSASÖLU 100 KR.
V estmannaeyjar:
Bjargaði
félaga sín-
umúr
sjónum
Vestma nnaeyj u m.
SKIPVERJA af Sigurbáru VE,
Kristin Oskarsson, tók út er
verið var að kasta snurvoðinni
í Bugtinni um hádegi á sunnu-
dag. Kaðall flæktist um fót
Kristins og dró hann út en
hann losnaði strax og hann
kom í sjóinn. Annar skipveiji,
sem klæddur var flotgalla,
henti sér á eftir honum með
Björgvinsbelti meðferðis og
tókst að bjarga honum. Krist-
inn slasaðist lítillega á fæti en
varð að öðru leyti ekki meint
af volkinu.
„Ég var niðri þegar kallað var
að maður hefði farið í sjóinn. Ég
dreif mig strax upp og fór í flot-
vinnugallann minn,“ sagði Val-
garð Jónsson, sem bjargaði félaga
sínum. „Þegar ég kom upp voru
strákarnir búnir að gera Björg-
vinsbeltið klárt en Kristin hafði
rekið talsvert frá okkur og misst-
um við sjónar á honum um tíma.
Morgunb!aðið/KGA
Gróðurkemur vel undan vetri
í hlýindunum undanfarna daga hefur gróður grænkað í höfuðborg-
inni á örskömmum tíma, líkt og bærinn hafí verið málaður grænn.
Gróður virðist koma ljómandi vel undan vetrinum, að sögn Jóhanns
Pálssonar garðyrkjustjóra Reykjavíkurborgar, þrátt fyrir kuldaköst
seinni hluta vetrar. „Ég skal ekki neita því að ég hef séð einstaka
skemmdir á nokkrum stöðum en annars virðist ástandið vera gott,“
sagði hann. Tvær vikur eru síðan farið var að gróðursetja tré og
runna enda ekkert frost í jörðu en sumarblómin bíða fram yfir
miðjan mánuð. Vorleikirnir voru í fullum gangi á Miklatúni í gær
eins og myndin ber með sér.
Þegar við komum svo auga á
hann að nýju var rennt að honum
og þá henti ég mér út með Björg-
vinsbeltið. Það var dálítill kalda-
skítur og hreyfing. Mér gekk erf-
iðlega fyrst að koma honum í
beltið en það hafðist þó að lokum
og þá var hægt að hífa hann um
borð,“ sagði Valgarð. Hann sagði
að Kristinn hefði verið orðinn tals-
vert kaldur og þrekaður en hefði
jafnað sig fljótt. Sjálfum hefði
honum verið kalt á höndum og
fótum en það hefði ekki verið al-
varlegt.
Eftir að búið var að ná mönnun-
um um borð var sett á fulla ferð
til Eyja en gírinn gaf sig á heim-
leiðinni og varð því að taka Sigur-
báru í tog til hafnar. Kristinn
dvelur nú á Sjúkrahúsi Vest-
mannaeyja.
Grímur
V estmannaeyj ar:
Sjómenn taka á sig hluta
kostnaðar við kvótakaup
KOMIN eru upp nokkur dæmi þess að útgerð og sjómenn geri með
sér samninga um þátttöku sjómanna í kvótakaupum útgerðarinnar.
Er þá kostnaður vegna kvótakaupanna dreginn frá brúttóverðmæti
aflans ásamt öðrum leyfilegum frádráttarliðum, þannig að verð til
skipta verður lægra en ella. Þannig eru dæmi um það, að sé selt fyr-
ir 120 krónur, komi aðeins á milli 50 og 60 krónur til skipta í stað
rúmlega 80. í öðru uppsettu dæmi er rétt skilaverð við sölu úr gám
erlendis 157,43 krónur, en með þátttöku sjómanna í kvótakaupunum
verður það 120 krónur.
Morgunblaðið hefur undir hönd-
um samkomulag milli útgerðar Gjaf-
ars VE 600 og áhafnar hans, þar
sem áhöfnin samþykkir að taka þátt
í kvótakaupum, þrátt fyrir að það
sé bannað með lögum. Elías Björns-
son, formaður Sjómannafélagsins
Jötuns í Vestmannaeyjum, segir að
nauðsynlegt sé að vara menn við
þessu. Það geti ekki gengið að sjó-
menn sé þvingaðir til þess að bijóta
lög. „Það eru skýr ákvæði um það,
hvernig staðið skuli að hlutaskiptum
og hve mikið megi taka til hliðar
af aflaverðmæti áður en til skipta
kemur. Með því að skipum fer fækk-
andi, verður minna að gera fyrir sjó-
menn og því er staða þeirra veikari.
Við höfum dæmi um það, að sjó-
menn taka á sig lækkun á skipta-
verði, sem nemur nokkrum tugum
Þróunarsamvinnustofnim íslands:
króna. Sjómannasamband íslands
hefur bæði skrifað bréf til LÍU og
Útvegsbændafélags Vestmannaeyja
vegna þessa og bréflega hótað út-
gerð Gjafars, Kleifum hf, málssókn,
verði ekki af þessu látið, en allt
kemur fyrir ekki,“ segir Elías.
I umræddu samkomulagi segir
svo: „Þar sem allur veiðikvóti bátsins
Gjafar VE 600 er fullnýttur, gera
Kleifar hf., útgerðarfélag bátsins,
og áhöfn hans með sér samkomulag
um, að áður en skiptaverð er reiknað
út, dragist kostnaður við kaup á við-
bótarkvóta (veiðiheimildum) frá
brúttóverði."
Tvö skip smíðuð til rannsókrm
og veiða á Malawi-vatni í Afríku
Þróunarsamvinnustofnun íslands vinnur nú að undirbúningi útboða
fyrir smíði tveggja skipa, sem notuð verða á Malawi-vatni í Afríku.
Annað verður rannsóknaskip, hitt fiskveiöiskip. Þróunarsamvinnu-
stofnun fjármagnar smíði rannsóknaskipsins að hálfu á móti Norræna
þróunarsjóðnum, sem fjármagnar smíði fiskiskipsins að fullu. Að sögn
Björns Dagbjartssonar framkvæmdasljóra Þróunarsamvinnustofnunar
verður að minnsta kosti annað skipið siníðað hér á landi og góðir
möguleikar á að hitt verði einnig smíðað hér.
Þetta verkefni er hluti af samn-
ingi sem gerður var milli Þróunar-
sámvinnustofnunar Islands, Nor-
ræna þróunarsjóðsins og ríkisstjórn-
ar Malawi og undirritaður var í
Helsinki í lok síðasta mánaðar.
Samningurinn er hluti af fimm ára
verkefni Alþjóðabankans til aðstoðar
við fiskveiðar og -vinnslu í Malawi.
Malawi er lítið ríki í Suðaustur-
Afríku á bökkum Malawi-vatns, sem
áður hét Nyasavatn. Landið byggja
um 8 milljónir manna og veiða þeir
um 80 þúsund tonn úr vatninu ár-
lega og er fiskur mjög þýðingarmik-
ill þáttur í fæðu íbúanna.
Björn Dagbjartsson sagði í sam-
tali við Morgunblaðið að skipin verði
um 40 rúmlestir, fiskiskipið þó
nokkru stærra. Rannsóknaskipið á
að srníða hér á landi, en hugsanlegt
er að smíði fiskiskipsins verði einnig
boðin út á hinum Norðurlöndunum.
Þar sem skipin eru í grundvallarat-
riðum eins, telur Björn ekki ólíklegt
að hagkvæmast verði að smíða þau
bæði hér á landi, það komi í ljós
þegar boðið verður í smíðina, en
stefnt er á að útboð fari fram í
næsta mánuði.
Björn sagði að kostnaður lægi
ekki fyrir, en giska mætti á að hvort
skip kostaði um 40 milljónir króna,
komið á Malawi-vatn. Skipin verða
hlutuð sundur að lokinni smíðinni
og flutt þannig á vatnið, en langt í
1.000 km leið er þangað frá næstu
hafnarborg, sein yrði annað hvort
Dar es Salaam eða Durban á austur-
strönd Afríku.
I greinargerð með samkomulag-
inu segir ennfremur: „Vegna fyrir-
spurna um kvótakaup, viljum við
benda á að við getum sannað með
dæmum að mannskapurinn er að
skapa sér betra kaup með því að
taka þátt í kvótakaupum, að því til-
skyldu að keyptur kvóti sé fluttur út
í gámum. A árinu 1990 keyptum
við talsverðan kvóta án þátttöku
mannskaps sem skilaði mannskapn-
um mjög góðum tekjum, en útgerðin
sat eftir með það lélega útkomu að
frekar verður okkar skipi lagt en
að gera þetta aftur. Hvaða tekjur
hefur mannskapurinn þá?
Ef við eigum að gera út eftir að
kvóti skipsins er búinn, eigum við
aðeins um tvennt að velja, það er
að kaupa kvóta eða fiska fyrir aðra
á landssambandsverði, sem skilar
mannskapnum umtalsvert lægri
launum, en að taka þátt í kvótakaup-
um.“