Morgunblaðið - 19.05.1991, Blaðsíða 48

varða i
Landsbank
íslands
Banki allra landsmanna
MORGUNBLAÐID, ADALSTRÆTl 6. 101 REYKJAVÍK
TELF.X 2127, PÓSTFAX 681S11. POSTHÓLF 1555 / AKUREYRI: HAFNARSTRoETI 85
SUNNUDAGUR 19. MAÍ 1991
Bögglapóstur
um allt land
VERÐ í LAUSASÖLU 100 KR.
NM í handknattleik:
• •
Oruggur sig-
ur á Finnum
ÍSLENSKA landsliðið í hand-
- knattleik, skipað leikmönnum 19
ára og yngri, sigraði lið Finnlands
27:21 á Norðurlandamótinu í
Finnlandi i gærmorgun. Þetta var
annar leikur liðsins á mótinu, en
í fyrsta leik lagði Island lið
Svíþjóðar, 22:20.
íslensku strákarnir höfðu sjö
marka forskot í leikhléi, en náðu
mest 8 marka mun um miðjan síðari
hálfleik. Karl Karlsson var marka-
hæstur með 9 mörk, eins og í leikn-
um gegn Svíum. Jason Olafsson kom
næstur með 5 mörk, Patrekur Jó-
hannesson gerði 4, Dagur Sigurðs-
son 3, Páll Þórólfsson 3, Ólafur Stef-
ánsson 2 og Gunnar Kvaran 1.

Borgarspítali:
Samdrætti
dreift á
lengri tíma
í sumar
SAMDRÁTTUR starfsemi á Borg-
-arspítalanum verður heldur minni
í sumar en í fyrra, að sögn Sigríð-
ar Snæbjörnsdóttur, hjúkrunar-
forsljóra og í stað þess að loka
deildum og færa starfsfólk milli
deilda verður miðað að því að
fækka hlutafallslega á deildum
spítalans. Stefnt er að 18,6%
fækkun legudaga yfir sumarmán-
uðina fjóra, eða 6,2% fækkun á
ársgrundvelli.
Fjóra mánuði í sumar verður rúm-
um á skurðlækningadeildum fækkað
sem svarar til einni deild, hluta lyf-
lækningadeildar og öldrunardeildar
verður lokað frá miðjum júní og til
ágústloka. Þá verður um helmings
skerðing á starfsemi beggja endur-
hæfingadeilda spítalans hluta tíma-
bilsins.
Sigríður Snæbjörnsdóittir sagði
að breytingin frá síðasta ári fælist
fyrst og fremst í því að reynt væri
að dreifa auknu álagi á lengri tíma
með því að láta lokanir teygja sig
yfir fjóra mánuði en ekki þtjá. „Það
er samt ekkert sem segir að þetta
sumar verði auðveldara en undanfar-
in sumur. Starfsfólkið hefur verið
mjög ósátt við að flytja sig á milli
deilda þannig að við vildum reyna
hvort þetta fyrirkomulag hentar bet-
ur en það verður ekki hægt að meta
fyrr en að loknu sumri,“ sagði
Sigríður.
Morgunblaðið/Vaigeir Guðjónsson
Haldið í víking
GAUKSSTAÐASKIPIÐ svonefnda lét úr höfn í Björgvin í Noregi á föstu-
daginn. Skipið, sem er eftirlíking samnefnds skips frá víkingaöld, á að sigla
í kjölfar Leifs heppna til Norður-Ameríku til að minnast landafunda nor-
rænna manna þar fyrir 1.000 árum. í leiðangurshópnum eru um 20 Norð-
menn og 5 íslendingar. Áður en skipið hélt af stað skoðaði Jóhanna Sig-
urðardóttir, félagsmálaráðherra, aðbúnað um borð, en hún er stödd í
Noregi vegna fundar evrópskra félagsmálaráðherra. Á innfelldu myndinni
sést ráðherrann í koju.
Veltan á kvótamarkaði hefur tvöfaldast frá 1986:
Kvóti fyrir 1,5 milljarð
króna seldur árið 1990
Fimm stærstu kvótahafar hafa umráð yfir 11% kvótans
VELTAN á kvótamarkaðinum
hérlendis hefur stöðugt vaxið á
síðustu árum og tvöfaldaðist hún
á árunum 1986-1990. Á síðasta
ára var veltan á markaðinum 1,5
milljarðar króna en árið 1986
nam þessi upphæð um 750 millj-
ónuin króna. Á síðasta ári námu
^Þj óðmálakönnun Félagsvísindastofnunar:
íslenclingar leggja mesta
áherslu á umhverfisvemd
ALMENNINGUR í landinu leggur
mesta áherslu á umhverfisvernd,
ef marka má niðurstöður nýrrar
þjóðmálakönnunar, sem Félags-
vísindastofnun hefur gert um
hvað nýrri ríkisstjórn beri að
leggja áherslu á. Bætt efnaleg
kjör þjóðarinnar eru einnig ofar-
lega á blaði hjá landsmönnum og
stór hluti svarenda vill að stjórn-
völd taki til hendinni í niörgum
málefnum. Fiskveiðistefnan virð-
ist vefjast fyrir mörgum.
% í grein eftir dr. Stefán Ólafsson,
forstöðumann Félagsvísindastofn-
unar háskólans, í blaðinu í dag kem-
ur fram að umhverfisvernd og holl-
usta virðast vera ein stærstu hug-
sjónamál Islendinga um þessar
mundir og sé það í samræmi við
ríkjandi lífsskoðun í nágrannalönd-
um okkar.
Efnalegur bati þjóðarinnar er
einnig ofarlega í hugum margra og
fylgir fast á eftir umhverfisvernd-
inni. Hið sama cr uppi á teningnum
þegar spurt er um skattamál. Þar
telja um 77% að ekki eigi að hækka
skatta og sami fjöldi telur að hækka
eígi skattleysismörkin.
Hlutfall óráðinna er yfirleitt lágt,
nema þegar spurt er hvort fólk vilji
breytta fiskveiðistefnu. Þá bregður
svo við að 24% svarenda segjast
ekki vita það eða neita að svara.
Kvennalistafólk og alþýðubanda-
lagsmenn leggja meiri áherslu á
umhverfisvernd en stuðningsmenn
annarra flokka. Sjálfstæðismenn
leggja áberandi mesta áherslu allra
flokka á að skattar verði ekki hækk-
aðir og þeir eru lægstir á blaði hvað
varðar bætta innheimtu skatta og
sérstaka’n hátekjuskatt.
. Sjá nánar á bls. 10
tilfærslur á kvóta milli skipa
ígildi um 70.000 tonna af þorski.
Af því magni voru 42.000 tonn
leiga til eins árs milli skipa ekki
í eigu sömu útgerðar. Markaðs-
verð á slíkri ársleigu er nú á
bilinu 30-40 krónur fyrir ígildi
kílós af þorski.
Samkvæmt upplýsingum frá
sjávarútvegsráðuneytinu er til-
færslunum á kvóta skipt í fjóra
flokka. I fyrsta lagi er um að ræða
flutning milli skipa í eigu sömu
útgerðar og i fyrra var hann ígildi
21.000 tonna af þorski. í öðru lagi
er flutningur á milli skipa frá sömu
verstöð og nam harm ígildi 14.000
tonna af þorski. í þriðja lagi er
skipting á heimildum á jafnaðar-
grundvelli, það er á einni tegund
fyrir aðra, og voru þær 7.000 tonn.
í fjórða lagi er svo sala, eða leiga
til eins árs, milli skipa frá ólíkum
verstöðvum og nam hún ígiidi
28.000 tonna af þorski.
Fram að síðustu áramótum var
ekki hægt að selja kvóta af skipi
til frambúðar án þess að úrelda við-
komandi skip og því voru flestallar
kvótasölur í formi leigu til eins árs.
En með lagabreytingu um áramót
er þetta nú hægt. Verð á kvóta við
sölu til frambúðar er nú 160 krónur
fyrir ígildi kílós af þorski. Miðað
við að ársaflinn nemi ígildi 500.000
tonna af þorski er verð á heildar-
kvótanum 80 milljarðar króna.
Fimm stærstu kvótahafarnir
hafa nú umráð yfir 11% af heildar-
kvótanum. Stærstur þeirra er Út-
gerðarfélag Akureyringa með
2,87% eða ígildi 13.214 tonna af
þorski. „Kvótaeign" þeirrar útgerð-
ar nemur því 2,1 milíjarði króna á
kvótamarkaði. Næststærsti kvóta-
hafi er Hraðfrystistöð Vestmanna-
eyja hf. með 2,16% af kvótanum
en hin þrjú fyrirtækin eru Sam-
heiji hf., Grandi hf. og Sildarvinnsl-
an hf.
Tuttugu stærstu kvótahafarnir
hafa umráð yfir 26,6% af heildar-
kvótanum. Miðað við fyrrgreindar
forsendur nemur markaðsverð
þeirra á kvóta, miðað við sölu til
frambúðar, um 19 milljörðum
króna. Miðað við leigu til eins árs
er upphæðin 4,3 milljarðar króna.
Sjá bls. 14 og 15.
Morgunblaðið kemur næst
út miðvikudaginn 22. maí.