Morgunblaðið - 22.05.1991, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 22. MAÍ 1991
19
: > i r i t > t -/ < c-11 i'
Fortíðarfíkn
stjómmálamaima
eftir Pétur
Guðjónsson
Nýafstaðnar stjórnarmyndunar-
viðræður voru bæði furðulegar og
fyndnar. Kratar kunna sér ekki
læti yfir að hafa loksins komist
að því að þá skiptir engu máli
hvort Sjálfstæðisflokkurinn hefur
stefnu eða ekki. Þeir hafa greini-
lega fallist á þá skýringu nýbakaðs
forsætisráðherra að mikilvægust
sé sú staðreynd að sami andinn
svífur yfir vötnunum hjá báðum.
Þessi afstaða Alþýðuflokksins
gagnvart stefnuleysi Sjálfstæðis-
flokksins verður vafalaust til þess
að í næstu kosningum kippir eng-
inn sér upp við það þó einn flokk-
ur kvarti yfír stefnuleysi annars.
Forystumenn Alþýðuflokksins eiga
miklar þakkir skildar fýrir að af-
sanna þá stærðfræðilegu þversögn:
Að ekkert sé ekki sama og eitt-
hvað, en þeir hafa nú sagt að eng-
in stefnuskrá sé sama og einhver
stefnuskrá, gömlu flokkamir séu
hvort eð er allir af sama sauðahús-
inu.
Hverjir eiga ísland?
Það var ánægjulegt að verða
vitni að því að Jón Baldvin skyldi
loksins komast að því hveijir eiga
ísland, eftir að hafa leitað svars
við þeirri spurningu á 100 fundum
vítt og breitt um landið. Það var
bara verst að ekki skyldi vera húsa-
kostur í Engey fyrir undirritun
stjómarsáttmála Alþýðuflokks og
Sjálfstæðisflokks svo nýja stjórnin
fengi réttnefni.
Osköp voru harmakvein Ólafs
Ragnars um svik Alþýðuflokksins
hjáróma enda hygg ég að fáir álíti
kvartanir hans sprottnar af hug-
sjónaást. Flestir gera sér áreiðan-
lega grein fyrir því að Ólafur Ragn-
ar hefði verið manna fúsastur til
að skríða upp í hjá Sjálfstæðis-
flokknum, þó ekki væri nema til
fóta, og hefði örugglega fundið
fýrir því „haldbæra“ og sögulega
skýringu, að eigin mati. Áeggjan
um að blásið skyldi í herlúðra og
liði safnað var sérlega fýndin. Það
minnti óneitanlega á herforingjann
sem blés til orrustu og óð fram á
vígvöllinn til þess eins að horfast
í augu við að hann stóð einn, eng-
inn fylgdi honum eftif.
Einu sinni var ...
Annars er næsta grátbroslegt
að horfa upp á hvemig nýmynduð
stjóm, og allt sem henni tilheyrir,
undirstrikar þá staðreynd að
stjórnmálamenn gömlu flokkanna
lifa og hrærast í hugarfarslegu
landslagi sem löngu er horfið sjón-
um manna.
Allt þetta „viðreisnar“-tal er
fyrir þessum mönnum ekki bara
nafngift. Þeir era að höfða til raun-
veruleika löngu liðins tíma, þegar
þjóðfélagsaðstæður voru allt aðrar
og menn og málefni önnur.
Tilfínningaleg mótun manna í
pólitík á sér yfirleitt stað á aldrin-
„Ef svo ólíklega færi
að fyrir dyrum stæði
að skrifa undir sam-
komulagið um evrópskt
efnahagssvæði ætla ég
að vona að ríkisstjórnin
sýni þegnum þessa
lands þá lágmarkskurt-
eisi og virðingu að upp-
lýsa þá vel um innihald
samkomulagsins og
leyfi þjóðinni síðan að
ganga til atkvæða-
greiðslu um málið.“
um 16 ára til tvítugs en flestir
komast ekki til valda fyrr en milli
fertugs og fimmtugs. Á tímum
stöðugleika og lítilla breytinga
skiptir ekki öllu máli þó menn sjái
raunveruleikann með augum ungl-
ingsins og hegði sér samkvæmt
því. En á tímum mikilla breytinga
eins og í dag, í þjóðfélagi sem er
gjörólíkt því sem var á tímum við-
reisnarstjómarinnar, stafar af því
mikil hætta þegar ráðamenn taka
upp á því að sveipa nútíðina hulu
löngu liðins tíma því þá em þeir
að stjórna þjóðfélagi sem aðeins
fyrirfinnst í þeirra eigin hugar-
heimi.
Þetta vandamál er að vísu ekki
einskorðað við íslenskar aðstæður.
óamla pólitíkin, sem mótaðist af
hugmyndafræði iðnbyltingarinnar,
stendur alls staðar frammi fyrir
miklum vanda. Hún hreyfir ekki
fólk til þátttöku og er öllum til
trafala, jafnvel þeim sem í raun
stjórna þjóðfélaginu, á bak við
tjöldin.
Með þessu er ég ekki að gera
því skóna að nýja ríkisstjórnin
þurfi að vera alvond. Ég er ekki
viss um að hún klúðri neitt meiru
en forveri hennar sem kenndi sig
við félagshyggju en kom þó á lagg-
irnar draumalandi braskara, okur-
lánara og innheimtulögfræðinga.
Að sumu leyti er þessi stjórn
bara jákvæð því margir virðast
trúa að hún muni gera eitthvað
og þegar við íslendingar trúum því
að eitthvað gangi vel fömm við í
ham og allt gengur betur.
En því miður mun hún ekki frek-
ar en aðrar stjómir af gamla skól-
anum blása þjóðinni baráttuanda
í bijóst, af þeirri einföldu ástæðu
að þjóðin stefnir auðvitað fram á
við en gömlu flokkamir og fulltrú-
ar þeirra lifa og hrærast í fortíðar-
landslagi sem óhjákvæmilega held-
ur aftur af eðlilegri framtíðarþró-
un.
Mannúðarmál
Ég býst ekki við miklu af þess-
ari stjórn. Ég vona þó að Sjálfstæð-
isflokkurinn leggi sig fram um að
skilja hvað í hugtakinu mannúð
felst; að fulltrúar þess flokks lesi
Mannréttindasáttmála Sameinuðu
þjóðanna og geri sér grein fyrir
því, í eitt skipti fyrir öll, að velferð
einstaklingsins byggist „á því að
fólk geti lifað mannsæmandi og
innihaldsríku lífi en er ekki bara
afleiðing velferðar fyrirtækja og
fjármagnseigenda. Þeir þurfa að
skilja að lífvænleg laun eru ekki
samningsatriði heldur sjálfsögð
mannréttindi, mannúðarmál; að
það að leysa myndarlega vanda
aldraðra, sjúkra og annarra sem
minna mega sín í þjóðfélaginu er
ekki afgangsverkefni og verður
ekki gert með hangandi hendi held-
ur er það mannréttinda- og mann-
úðarmál.
ísland á uppboð?
Ég vona að alþýðu- og sjálfstæð-
isflokksmenn skilji að ef hinu efna-
hagslega valdi verður ekki dreift
hér innanlands, t.d. með skýrri lög-
gjöf sem hindrar hringamyndanir,
þá blasir sú hætta við, að áður en
langt um líður geti erlendir aðilar
keypt landið eins og það leggur sig.
Ég vona að þetta fólk geri sér
gréin fyrir að það er skammsýnn
„bísniss" að hygla fáum fjársterk-
um íslendingum og leyfa þeim að
sölsa undir sig eignir sem tilheyra
þjóðinni allri.
Eðlileg framvinda slíkrar þróun-
ar væri sú að sjálfstæðisbarátta
okkar í gegnum tíðina yrði að engu
gerð og útlendingar eignuðustokk-
ur með húð og hári og ráðstöfuðu
að eigin vild.
Ef svo ólíklega færi að fyrir
dymm stæði að skrifa undir sam-
komulagið um evrópskt efnahags-
svæði ætla ég að vona að ríkis-
stjórnin sýni þegnum þessa lands
þá lágmarkskurteisi og virðingu
að upplýsa þá vel um innihald sam-
komulagsins og leyfi þjóðinni síðan
að ganga til atkvæðagreiðslu um
málið.
Fulltrúar gamla tímans
Ef þessi stjórn afrekaði ekkert
annað en að tryggja að við glötum
ekki sjálfstæði okkar á næstu
árum, og stuðlaði jafnframt að því
að ekki þurfí lengur að karpa um
jafn sjálfsögð mannréttindi og
mannsæmandi laun yrði hennar
minnst sem verðugs fulltrúa þess
gamla tíma sem senn líður undir
lok.
Höfundur er formaður Flokks
mannsins.
„Hej“ Norðurlönd!
Velkomin til skemmtilegra borga á
Norðurlöndum.
Besti ferðamátinn er þægilegt
dagflug að hætti SAS.
Öll APEX fargjöld þarf að panta og borga með minnst
14 daga fyrirvara. 50% barnaafsláttur.
Brottfarardagar: Mánudagar, miðvikudagar og laugardagar.
Komudagar: Sunnudags-, þriðjudags- og föstudagskvöld.
Hafðu samband við söluskrifstofu SAS eða
ferðaskrifstofuna þína.
M/SAS
SAS á íslandi - valfrelsi í flugi!
Laugavegi 3 Slmi 62 22 11
NORÐURLANDAFARGJÖLD SAS
DANMÖRK APEX SVÍÞJÓÐ APEX
Keflavík - Kaupmannahöfn 35.150.- Keflavík - Stokkhólmur 41.280.-
NOREGUR Keflavík - Gautaborg 35.150.-
Keflavík - Osló 33.720.- Keflavík - Malmö 37.810.-
Keflavík - Kristiansand 33.720.- Keflavík - Vásterás 42.370.-
Keflavík - Stavanger 33.720.- Keflavík - Norrköping 41.280.-
Keflavík - Bergen 33.720.- Keflavík - Jönköping 41.280.-
FINNLAND Keflavík - Kalmar 41.280.-
Keflavík - Helsinki 44.390.- Keflavík - Váxjö 41.280.-