Morgunblaðið - 23.05.1991, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 23. MAÍ 1991
Lágmyndir og rúmtak
Myndlist
Bragi Asgeirsson
I litla vinalega listhúsinu við
Skólavörðustíg, er nefnist einn
einn, sýnir þessa dagana og fram
til 30. maí Sólveig Eggertsdóttir
allmargar lágmyndir auk þrívíðra
verka.
Sólveig útskrifaðist úr mynd-
mótunardeild MHÍ vorið 1990 og
var við framhaldsnám sem gesta-
nemandi við sömu deild sl. vetur.
Sem að líkum lætur er þetta
fyrsta einkasýning Sólveigar, og
sækir hún mikið til efnivið sinn í
vélahluti sem lokið hafa gangverki
sínu og helst er að finna í brota-
járnshaugum.
Þótt þessir hlutir gegni ekki
nytsömu hlutverki lengur, býr hið
sérstaka form hvers fyrir sig yfir
sérstæðri fegurð og ryðliturinn
gerir þá marga hveija fjári mikia
hátíð fyrir augað.
Veit ég vel, að sumum þykja
úr sér gengnir hlutir ljótir og ryð-
liturinn ófagur, enda ber hann
vott um úrkynjun, en það er þó
viss fegurð við alla úrkynjun svo
sém Markús Árelíus keisari í Róm
benti réttilega á. Honum mæltist
m.a. svo í frægri ræðu er hann
var að skilgreina fegurð heimsins:
„I augum þess manns, sem sanna
innsýn hefur í hið rétta eðli al-
heimsins, er sérhver tilbreyting og
frávik sem verður á hveiju því, sem
í honum er og honum heyrir til,
heppileg og unaðsleg. Brauðhleif-
urinn, sem afbakast hefur, svo að
hann springur og gliðnar sundur,
hefur ekki lagið sem bakarinn
æskti eftir, en eigi að síður er
hann í sjálfu sér fagur og girnileg-
ur til átu. Fíkjur, sem rifna full-
þroska, ólífur, sem komnar eru að
rotnun, eru eigi að síður sérkenni-
lega fagrar, þótt þær sundrast
hafi. Hreykt kornskrýfi með laf-
andi punti, fax ljónsins, hvoftur
villigaitarins löðrandi í froðu, og
fjöldi annarra fyrirbæra af sama
tagi auka á fegurð alheimsins
skapaða af hinni guðiegu veru, þó
að í sjálfu sér megi þeir naumast
teljast fagrir. Segja má því, að
kunni maðurinn að meta tilgang
alheimsins og bresti ekki innsýn í
hann, er varla sá hlutur til, sem
ekki virðist á vissan hátt geta veitt
ánægju.
Þessu líkt er farið með fjölmarga
hluti, sem ekki kunna í allra augum
að sýnast viðfelldnir, en mun vissu-
lega gleðja hvern þann mann, sem
er sannur skoðari náttúrunnar og
handverka hennar."
Þessi orð hins virta keisara eiga
jafn mikið við um hluti gerða af
manna höndum sem móðir náttúra
tærir, því að í allri hrörnun býr
viss fegurð.
Margur listamaðurinn hefur
uppgötvað þessar staðreyndir og
vinnur samkvæmt þeim og þetta
þróunarferli náttúrunnar virðist
einnig hafa heillað hina ungu lists-
píru Sólveigu Eggertsdóttur og er
einungis gott um það að segja.
Sóiveig bætir ýmsum efnum við
ryðjárnin svo sem sóti, bývaxi,
gleri, Ijósmyndum o.fi., — eykur
svo á formrænan kraft verkanna
með ýmsum hnitmiðuðum sem
óformlegum táknum.
Lausnir Sólveigar eru oftar en
ekki skemmtilegar, í öllu falli
áhugaverðar, auk þess sem einstök
verk hafa ávinning af því hve upp-
setningin er lífræn, þannig að
verkin auka hvert á áhrifamátt
annars.
Þetta er virðingarverð frum-
raun, sem kemur vafalítið ýmsum
á óvart og með mest lifandi sýning-
um sem sést hafa á þessum stað.
Sólveig Eggertsdóttir iistamaður.
Leiknar verða ýmsar smáperlur
fiðlubókmenntanna, svo sem verk eftir
Sarasate, Kreisler, Paganini o.fl. en
einnig verða flutt Rondo eftir Mozart
og Sónatína eftir Schubert.
Tónleikarnir verða haldnir í samvinnu
við Steinar hf í tilefni útgáfu geisla-
disks með listakonunum. Þetta verða
fyrstu tónleikar Sigrúnar Eðvalds-
dóttur á Islandi eftir að hún vann til
verðlauna í Sibelíusarkeppninni s.l.
haust. Aðgöngumiðasala við innganginn,
en forsala aðgöngumiða í
Steinar Músík Laugavegi 24.
n.k. laugardag, 25. maí kl. 143
á vegum Styrktarfélags íslensku óp
I ISLENSKU OPERUNNI
Listakonan Ulrika Arnold.
Jarðmyndir
Myndlist______________
Bragi Ásgeirsson
Þýðverskir eru með sanni
skipulagðir, fylgnir sér og dug-
legir, og á það ekki síður við í
listum en á öðrum sviðum.
Þannig verður manni ósjálfr-
átt hugsað á sýningu Úlriku
Arnold í Listasafni ASÍ, en hún
hefur gert víðreist um heiminn
og uppistaðan í verkum hennar
er jörðin sjálf.
Ósjálfrátt varð mér strax
hugsað til landa hennar Mario
Reis, sem hingað kom fyrir fjór-
um árum og gerði vatnslita-
myndir. Ekki svo að myndir
þeirra séu tiltakanlega líkar enda
ferlið annað, heldur láta lista-
mennirnir í báðum tilfellum nátt-
úruna vinna fyrir sig, en mismik-
ið þó.
Eins og einhveijir muna
kannski, þá ritaði ég nokkra
pistla um Mario Reis hér í blaðið
og sagði frá athöfnum hans, en
þær voru merkilega vel skipu-
lagðar. Hann hafði í farteskinu
uppdrátt af öllum ám í hveijum
landsfjórðunginum fyrir sig,
þræddi þær svo allar í rúgbrauði
sínu sem einnig var svefnstaður
hans, og setti dúka sína spennta
á ramma í straumiðurnar. Efnis-
magn ánna og straumþungi sáu
svo um verkið fyrir hann.
Þetta hefur sennilega aldrei
verið gert áður og er hann kom
til síns heima var gefin út bók
með árangrinum, sem vakti
strax dijúga athygli í listheimin-
um. Uppistaða ritmálsins voru
pistlar mínir um ferlið ásamt
formála eftir Lutz Tittel.
Frétti svo á sl. ári að maður-
inn hafi fengið silfurmedalíuna
á þríæringnum í Tókíó og við
skulum vona að það hafi m.a.
verið fyrir þessa framkvæmd.
Ulrika Arnold fer öðruvísi að,
því að hún hefur allt á þurru
landi, nema að hún blandar vita-
skuld jarðefnin með vatni og
sennilega einnig bindivökva.
Hún leitar uppi íjarlæga og
sérkennilega staði og einkum þar
sem er að fínna laust, mjúkt og
iitríkt berg svo sem í Utha, Ariz-
ona, Abique í Nýju-Mexíkó, Ástr-
alíu og nú er hún sem sagt stödd
á íslandi, iandi andstæðnanna.
Myndverkm á sýningunni í
listasafni ASÍ, sem eru frá Norð-
ur-, Suður- og Mið-Ástralíu og
nokkrum stöðum af íslandi, eru
þó ekki mjög ósvipuð innbyrðis,
jafnvel svo að erfitt er að greina
sérkenni hvers staðar fyrir sig.
Það er líkast vegna þess, að ger-
andinn virðist leita á svipaða
sta.ði, þar sem pappírinn getur
heist sogið í sig litbrigði jarðar-
innar.
Ulrika leggur hönd að við
gerð verkanna þ.e. makar jarð-
efnum yfir pappírinn, sem eru
iðulega bergefni er hún hefur
mulið.
Frá mínum bæjardyrum séð,
þá þykir mér feriið mjög lífrænt
og spennandi, en sem sjálfstæð
myndverk standa þau misjafn-
lega undir sér, en ég veit ekki
hve mikill metnaður er hjá lista-
konunni í þá áttina.
Tökum við mið af því sem ég
nefni sjálfstæð myndver, þóttu
mér „Alice Springs, Mið-Ástralíu
og „Koongarta", Norður-Ástr-
alíu, standa sterkast. Annars
vegar fyrir mjúka og sannfær-
andi hrynjandi og hinsvegar fyr-
ir fjölbreytt og lifandi formrænt
ferli.
Ekki skortir upplýsingarnar á
þessari sýningu og eru þær svo
fjölþættar að þær mættu vera
mörgum lærdómur og ekki missti
listrýnirinn andagiftina í það
sinnið. En annað. væri uppi á
teningnum ef myndirnar væru
einar, ónúmeraðar og ekki fylgt
úr hlaði með neinni tegund upp-
lýsinga ásamt ljósritaðri sýning-
arskrá, sem upplýsti skoðandann
að allar væru myndirnar nafn-
lausar!
Auk myndbands, sem sýnir
hvernig listakonan vinnur verk
sín, eru einnig sýndar litskyggn-
ur á tjaldi auk ljósmynda á vegg.
Er áberandi hve ljósmyndirnar
eru vel gerðar og litskyggnurnar
sömuleiðis, þá er myndbandið
mjög fróðlegt.
Þetta með litskyggnurnar er
prýðileg viðbót við sýningar al-
mennt, en ég minnist þess að
þegar ég kom fyrst fram með
slíka kynningu á eigin verkum
og ferðalögum mínum í Norræna
húsinu árið 1974, þótti ég af
sumum ganga einum of langt í
auglýsingáskrumi, sem þó var
alröng skilgreining á upplýsinga-
miðlun.
Þetta er óvejuleg og lærdóms-
rík sýning og þakka ber kjarna-
konunni Ulriku Arnold fyrir
heimsóknina.