Alþýðublaðið - 29.12.1932, Blaðsíða 2
e
ALÍ>ÝÐUBLAÐIÐ
Ferðasjéðir
skólsbarna.
Nokknar diei'ldir í bamaskólun-
um hafa niú stofnað sjóði með
frjálsmn Eiwnlöguun barn-
anna og kennaranna, er
niefnidin eru ferðasjóðiT skóla-
bamu- Hefir hvier deiid siin|n sjóð
tsl varðveizlu oig aflar honjum
tekna. Er ti'lætlunán að verja fé
þvi er þanniig safnast og sparast,
ta að gnai öa kostnað við vor- eða
sulman-fierð;alög barnannia.
í sambandi við' mál þetta er
maigþætt mermiiiragaristarf, er
snertÍT börn/in, aílt skólahaid og
nppeldi.
:Skal hér emungis að þessu
sinníi minst á nokkur atriðá, er
sikifta málli
í fyrista lagi aö böœiin læra að
verja þeim auhum, er þau eigmasí-
á hagkvæman hátt. í anínan stað
hve skemtaniT þær, er börnin
haida til tekjuauka fyrir sjóðinja
eru ómissandi liðiur í skólastarfinu
tóíl að' vekja gláðværð, siarfshvöt
og félaigslyndi barnanna. Auk
þess sem skemtauir, er börnin
sjálf undirbúa og eru ábyrg fyrir,
munu vera hið ágætasta náms-
efni til aukins þroska. Þar fá
höirnáini skifið' í raun og sannleika
tiOgatiiginin með erfiðii og starfi,
skiilið hið raunhæfa orsakasam-
baúd miilli iðju og áranigurs.
En síð'ast eru svo vor- og sum-
ar-ferðáiög barnanna, gildi og
Mutverk þeirra í þjónustu epp-
eldisins.
Hvers þessia atiáðis verður nán-
air vikið að hér í Alþýðublaðinu
þegar rúm blaðsins leyfir. En í
samhandi við þenman þátt skóla-
stalrfsins og skilning kennara
barnanina og aðístaindenda þeirra
til þessaran nýjungar skal þess
hér getið, að Stéttarféiag barna-
kenniara hefir se:nt skólanefnd
Reykjavíkur tilmæli um að nú
og framvegiis yrðá tekið upp á
fjánhagsáætlun skólanna nokkur
fjárupphæð till stofuunar feron-
sjóiðis, skólahctffta, er va2(ri; í vörzl-
um skólastjórnarinnar. Or sjóðn-
irm væri svo veitt féí þessuskyni
á hverju vorii, ákveðið framlag í
hiutfalli víð sjóðseignjr iramanna
í skólamum. Á þennain hátt væri
borgið hinum ágætu og nauðsynr
iegu nálms- og skemti-ferðum
skólabarna.
Skólaniefnd eða meiri hluli
kenniar hefir ekki treyst sér til
aíð mæla með þessari sjóðstofnr
un við' samninig fjárhagsáætlunar
skóianna, og mun kenna um örð-
ugum fjárhag bæjarins. Um þess-
«0? undixtektir fjáTgæzlumann-
anina skai ekki fjölyrt, en að eins
bent á, að nýjar tillögur,
er snierta framkvæmd, þurfa ekki
ávalt að hafa aukinn heildarkostnr
að í för með sér. Þær geta eins
©ft verið réttmæt gagnrýni og
yfirvegun um þá hluti, hvernig
fé því er vatiið, sem ann;ars er
veitt til stofnanianna. Og þegar
af litlu er að taka, er jafnan
brýnust naUðsyn þess, að hver
eyrir. komi áð raunhæfum notum.
Á ísafirði, Akureyri og Hafn-
arfirðd er kominn nokkur skriður
á þetta mál. Það hafir vakið
mdkla athygli, að skóiabörn frá
isafirði hafa ferðast hér um og
austur um sveitir 2 s:I. sumur.
Mér er kunnugt um það, að ísa-
fjarðaikaupstaður hefir sityrkt
skólahörn mieð 500 kx. framlagi
til námisferða á hverju ári, og
mun gera ftamvegis, og á þetta
mál þar alimennum skiiniugi og
vinsældum að fagna. Framlag isa-
fjar'ðar í þessu skyni svarar til
þess að Reykjavík styrkti skóla-
böm til riámisferða mieð 5—6 þús-
und krónum árlega.
Amgr. Krfstjcsftsron.
Vanfær kona dæmd til
lífláts.
Kona að' niafni Mrs. Snipes, 29
áíra gömul, var dæmd til lífláts
í ríkinu South Gmolina þ. 9. dez.,
og irefir, hvít kona alldrei verið
dæmd til lífláts þai1 í ríki fyrr.
Dómurirtn hefir vakið feiknia
gremju, enda1 eru fylstu líkur til,
áð komam hafi vegið lögijeglu-
mann þaran, sem hún var kærð
fyriíl nrorð á, af því hún hugði
hann viena árása’rmann, en auk
þess er konan vanfær og verður
húní tekiri af lífi í april, nokkrum
vikum eftir að hún elur barn
sitt. Konan var á heimieið með
malmi sínum, er lögreglUTna'ður
stöðváði þau og nniðaði á þau
skanxmbys'su og krafðdst þess, að
þau greiddi honlum 10 dollara,
eilla tæki hann þau föst Konan;
segir, að hanra hafi slegið sig í
andilitið og hún hafi óttast, að
hann myndi drepa mann sinn, og
hafi húni því skotið á lögreglu-
mátíniran úr byssu sinni. Taíið er,
a'ð lögneglumaðiurinn hafi ætlað,
að þa;u hjón væri með ólöglegt
áfengi meðferðis. Þau hjón eru
eignial.aus, en, fé hefir veriið safn-
áð til þess að aðstoða þau, og
verður reynt áð koma í veg fyr-
in, áð dóminum verði fullnægt.
(FB.)
Landsbury tekni' málstað
Tom Mann.
London, 29. dez. UP.-FB. Leið-
togi ja'fniáðarmanina, George Laris-
bury, lýsti því yfir í gær, að
hanin mundi verða formaður
nefndar, eri ákveðið væri að færi
á fund Rámisay MacDoiriailds, for-
sætisráðherra Brctlands, til Los-
siemouth, en þar er MacDoriald,
í því skynli, að mótmæla fang-
elsurt byltirigalrieiðtogains Toms
Manns. — MacDonaid hefir til-
kynt, áð hann murii ekki veita
póiitískwm sendiriefndunx áheym
á heiMHilii síinu.
Fiskiskipi hvolfir.
Fiskiskip, siem var á veiðrim
við aristurstEönd Skotlamds, koll-
sigldi sig í gær, og fórst öll á-
höfnih. (Ú.)
Kvennabúr afnnmin i
Kína.
Frani að þessu befir verið
leyfilegt áð edga tvær ti-1 þrjár
koriuh í Kína, ef menn hafa haft
efnii á því. En nú er búið áð nema
fnettá úr lögum. Fjölkvæni var
ekki mjög ailimjent i Kína, þó það
væri löglegt, því ekki voru þaö
áðriít en efriáðir menn, sem höfðu
ráð á siíkum óþarifa eða gátu
séð fyrir svo stórum barnahöp,
sem getur fyilgt fjórum konum.
Satnt er gertt ráð fyrir að um
fjórar miljónir kvenjnia J Kína séu
giftar mörinum, sem eiga rneira
en einia konu.
Striðið i Snðnr-Ameriku.
Bárdájgarriir í Granchaoo-hérað-
in'u hófuist aiftur í fyxjradag eftir
vopriáhléið', sem, komið vair á rim
jólin. — BolMutoenn háfa sótt
mikið á á noröurvígstöðvunrim,
enda hefir yfirhershöfðiingi þeirra
nú um jólin; bætt við sig 20 þús-
und nýli ðrim, og er heriið þeirra
nú 60 þúsundir, A suðurvig-
stöðvunum veitir BoiMumönnum
ei'rinig betur, en Páraguaymenn
sækjia fram á miðvígstöðvutíum.
— Háir það þeim þó, að þeir eru
á báða vegu umkringdir af her-
liði Boliviu. (Ú.)
Astaiidið slæmt í Sva?ta-sk(Ma.
Tálið er, að' um 34 000 nemerid-
ur stundi nám við Sorbonraehá-
skólann (Svarta-skóla) í vetur, og
eru þeir frá 30—40 löndum heims.
Námisfólk í Paris hefir sjaldan
á'tt við örðugri kjör að búa en í
vetur. Áðlur fyrr voru háskó-la-
jnemjenidur í Páris yfirieitt sæmi-
lega klæddir og komust nokk-
urn vegi'nrt af, en nú þarf ekki
lengi að dvelja á þeim stöðum
borgaiiinnar, er þeir venja komur
sínar á, til að kornast að rarin
um, áð kjör þeirrai eru nú yfir-
leitt öll ennur og verri en áður
var. FjöJdi nemenda hefir að eins
100 franka eðia svo á viku til þess
að draga fram lífið, en- þar af
faha alt að því 75 franikar fyrir
kált og rakt berbergi. Það, sem
eftir er, hrekkur skamt, enda hafa
athuganir leitt í ijós, áð margir
háskólanemar neyta leinskis að
morgni, niema ef þeir drekka svart
kaffi, en fjöldi þeirria lætur sér
nægja 2—3 brauðsnieiðar og bjór-
glás í há'degisverð. Margir niem-
enda'nna kjósa heldur að stunda
nám sitt og draga fram lífið með
þessum hætti hieldur en að halda
kyimu fyrir heimá, þar sem enga
atvinnu eij að fá. Margir háskóla-
nemar selja blöð og vimxa sér
inn aukaskilding með jmxsu öörtí
móti, til bókákaupa. (FB.)
NorðmaðDF siorar í prekraan.
Osló, 28. dez. NRP. FB. Norsk-
ur sjómaður, Alfons Hanisen, fór
einn síns liðs í seglbát yfir At-
lantshaf og er nú komiitín tíl Mia-
mi, Fiorida.
Moskva eð& London»
7. nóv. flutti íslenzkur títhöf-
umdur, H. K. Laxriess, fytítíestur £
útvárpsstöð í Mosikva um fram-
kvæmd eins miarinvirfcis fimm ára
áætlunar Rússa. Fyririesturinln var
fluttur á ísíenzkic. Útvarpið hér
endurvarpaði fyrMestrinium og
tókst það vel og var til mestu
ánægju fyrir aila útvarpshiust-
endur, njema ritstjóra Moigun-
blaðsins og e. t. v. nokkrar aðr-
ar iítíisigldar sálir. Morgunbiað-
ið hóf upp hróp mikið um brot á
hlutleysi útvarpsins o. s. frv. For-
miaður útvarpsráðs birti fyrirgefn-
ingar- og afsölíurxar-grein í Morg-
unblaðinu og lofaði að þetta.
skyldi aldrei koma fyrir aftur,.
að satt væri sagt þar af sjónar-
votti um RússlaUd. Þótti hanm
ekki stækka af þessu.
Á jóladaginn, sendu ýmsir
betri borgarair í brezka heinxs-
veldinu hver öðrum kveðju sínfa,.
og var þessrim kveðjum endur-
varpað frá öllrim útvarpsstöðv-
um brezka heimsveldisins. Var
þar lýst hvernig veðrið væri á
hverjum stað, hvað menn hefðu.
boröiað, hvort inairgir hefðu verið-
í kirkju og annar kjaftháttur, og
að síðustu sagði brezki kóngurinn
niokkrir ómierkileg orð. Alt fór
þetta vitaniega fram á enskii,
Þessu endurvarpáðd ídenzka út-
varpsstöðin öllu saman, og tók
það liölega klrikkutítoa. Mun
þáð vera eina útvarpsstöðin utan.
opinberria enskra yfinráðasvæða,
sém leyfði sér áð eyða rafmagni
til þessa'. Vitanlega skilja ekki
nemia svona 5 af hverjum 1000
útvarpshlustendum enisku í út-
varpi. Og þó fleiri skildu var
þetta efni að engu leyti merki-
legt fyrii; Islendingá. Enn tilheyr-
ir Isiand ekki stjórnaríarslega
brezká ríkinu. Og meðlan svo er
ekki, er það stórhneyksianlegt af
íslerizku rikisútvarpi áð endiur-
varpa líku efni og gert var á
jóládaginn. Fornxaður útvarps-
ráðsins hefði nú frilla ástæðu til
að biðja, fyririgefningar.
Útvmpsih lr bskmd L
Havongn fjarmálaráöherra hefir
tiikynlt, áð raunveruiega hafi sam-
bándsríki Suður-Afríku horfið frá
guilinnláusn seðiia. Gullumferð
intíainlands er hætt. (FB.) y