Morgunblaðið - 07.09.1991, Blaðsíða 26
26
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. SEPTEMBER 1991
Um 45 þúsund fjár
slátrað á Akureyri
Slátrun hefst hjá Sláturhúsi KEA á miðvikudaginn kemur. Alls verður
slátrað um 45.000 fjár. Um 120 manns starfa við sláturhúsið í sláturtíð-
inni, sem stendur í hálfan annan mánuð. Slátursala er jafnan mikil og
á síðasta ári varð Sláturhús KEA að fá slátur frá Húsavík til að anna
eftirspurninni.
Öli Valdimarsson sláturhússtjóri
sagði að fyrirhugað væri að slátra-
-^■10.700 fjár í reglulegri slátrun en
auk þess yrði slátrað 4.158 ám vegna
fækkunar búfjár. Þetta væri hið svo-
kallaða Mexíkókjöt. Áætlað væri að
þessum ám yrði slátrað síðast, enda
væri enn óljóst hver háttur yrði hafð-
ur á.
Óli sagðist telja að rétt að selja
þetta ærkjöt, það væri mun betra
og eðlilegra en að grafa það. Megin-
atriðið væri þó að hér væri verið að
stíga mikilvægt skref sem menn
hefðu lengi veigrað sér við að taka:
að fækka búfé og koma á eðlilegu
jafnvægi þannig að kjötbirgðir
gengju að mestu leyti upp á hveiju
ári.
Um hugmyndir sem komið hafa
•frarn um slátrun frá júlí til jóla sagði
Óli að þar væri á ferð merkilegt
mál. Með því móti væri hægt að
hafa jafna og eðlilega vinnu við slát-
urhúsin, rétt eins og í slátrun naut-
penings, en því fylgdu ævinlega
vandræði þegar vinna þyrfti í törnum
eins og sauðfjárslátrun hefði verið
hér á landi. Sláturhúsin gætu sem
best slátrað sauðfé smátt og smátt
á löngum tíma. Vandinn lægi hjá
bændum að breyta fengitíma og
burði fjárins og skipuleggja og sund-
urgreina lömb meira en gert er.
-Enginn vildi til dæmis kjöt af nýslátr-
uðum hrút sem orðinn væri of gam-
all. Hrútsbragð væri ekki vinsælt.
Þá yrði að breyta göngum og réttum
eða hafa fé heima meira en gert
hefði verið. Einnig þyrfti að breyta
neysluvenjum fólks og það tæki tíma.
Fáir íslendingar gætu hugsað sér
að borða ófrosið kjöt. Fjöldi manna
keypti nýtt kjöt og léti gera að því,
úrbeina, saga og pakka, en frysti það
svo áður en þess væri neytt. Við fros-
tið missti Iambakjöt bragð eins og
allt annað sem fryst væri, en þetta
bragð virtist fólk ekki vilja.
Óli sagði að svæði það sem fengi
slátrað á Akureyri næði frá Svarfað-
C ’xardal og Öxnadal og Hörgárdal að
norðan og vestan, fram Eyjafjörð og
út með austurströndinni allt austur
í Fnjóskadal. Á þessu svæði væru
Fimmtán börn
í skólanum
Grímsey.
SKÓLASTARF vetrarins er hafið
í Grímsey. I skólanum verða í
vetur 15 börn en 7 börn á skóla-
skyldualdri verða að fara í land
til að stunda nám sitt.
Á komandi vetri eru aðeins tveir
starfsmenn við grunnskólann í
^SSrímsey, skólastjóri og kennari. Af
þeim sökum verða fleiri grunnskóla-
nemar úr Grímsey við nám í landi
en áður. Nú verður kennt í eynni
til og með 7. bekk en nemendur í
8., 9. og 10. bekk verða við nám á
Dalvík (5), á Laugum í Reykjadal
(1) og í Reykjavík (1). Þrír þessara
nemenda eru í 8. bekk og eiga að
fermast í vor, en tveir eru í 9. bekk
og tveir í 10. bekk. Á síðasta veti'i
tókst að ráða að skólanum þriðja
kennarann og þá voru fermingar-
nemendurnir heima. Börnin sem
send eru til lands í skóla eru ýmist
á heimavist eða hjá ættingjum.
Eins og á þessu má sjá glíma
Grímseyingar við kennaraskort og
eru ekkert ánægðir með að senda
börn, jafnvel undir fermingaraldri,
í land til þess að þeir geti verið í
skóla, en menn verða að sætta sig
við þetta þegar ekki er um annað
_^að ræða.
- HSH
4-5 sláturhús þótt aðeins eitt væri
notað. Það kvað hann óskynsamlegt
og þar væri verið að eltast við útlen-
skar reglur sem ekki væri einu sinni
farið eftir í þeim löndum þar sem
þær væru settar. Slíkar kröfur væru
til einskis annars en að gera erfiðara
að selja afurðir. Vissulega væri nauð-
synlegt að hafa þrifaleg og snýrtileg
sláturhús og þau væru mörg til þótt
þau uppfylltu ekki ströngustu kröf-
ur. Þau ætti skilyrðislaust að nota,
ekki síst ef sláturtíðin yrði lengd í
marga mánuði.
Óli sagði slátursölu jafnan mikla,
enda væru þetta hagkvæm matar-
kaup. Ekki væri komið fast verð á
slátur nú, en bráðabirgðaverð á
Húsavík væri 565 krónur. Yfirleitt
sedist allt slátur upp hjá Sláturhúsi
KEA og í fyrra hefði þurft að fá á
sjötta þúsund slátra frá Húsavík til
að anna eftirspurn. Hins vegar sagði
hann að fólk birgði sig síður upp af
kjöti nú en áður, enda víðast unnt
að kaupa hálfa og heila skrokka allt
árið um kring.
Veiðihundar þjálfaðir á Akureyri
Á Akureyri var á dögunum í heimsókn sænskur hundaþjálfari, Thorkild
Mogensen, ásamt konu sinni Britt, í þeim tilgangi að skoða English
Springer Spaniel hunda, en alls eru á Akureyri 8-10 hundar af þessu
kyni. Þetta eru veiðihundar, notaðir til að sækja veiðibráð, en væntan-
leg eru ný lög, a.m.k. í Svíþjóð, þar sem fuglaveiðar verða bannaðar
án þess að notaðir séu veiðihundar. Jón Guðmundsson, ræktandi hund-
anna, sagði að Svíinn hefði talið akureyrsku hundana afar góða. Hann
hefði farið með þá og eigendur þeirra í veiðiþjálfun á Kaupangsbökk-
um, framan við Ákureyri og þar hefðu huiidarnir verið reyndir og fylli-
lega uppfyllt óskir eigendanna, fundið nýskotna fugla sem menn hefðu
ekki getað komið auga á. Á innfelldu myndinni eru Thorkild og Britt
Mogensen ásamt hundinum Alex, sem Mogensen telur afbragðsgóðan,
en Alex vann meðal annars það afrek í vetur að sækja hjálp fyrir eig-
anda sinn, Bergþór Ásgrímsson, þegar hann slasaðist um nótt. Sýning
á hundum af þessu kyni verður haldin í Kolaportinu í Reykjavík eftir
hádegi í dag.
Morgunblaðið/Rúnar Þór
Álafoss á Akureyri:
Nýtt vefnaðar- og fatagerðar-
fyrirtæki tekur við rekstrinum
Samningar tókust með Landsbankanum og Iðnþróunarfélagi Eyjafjarðar
NÝTT fyrirtæki verður stofnað á Akureyri til að yfirtaka vefnað og
fatagerð Álafoss á Akureyri og sölu framleiðslunnar. Fyrirtækið mun
Laka húsnæði Álafoss/Landsbankans á leigu. I tillögum Iðnþróunarfé-
lags Eyjafjarðar um stofnun félagsins er gert ráð fyrir að starfsmönn-
um fækki um nokkra tugi. Söfnun hlutafjár að upphæð a.m.k. 60 miHj-
ónir króna er þegar liafin. Hið nýja fyrirtæki verður formlega stofnað
um næstu mánaðamót. Baldvin Valdimarsson hefur verið ráðinn til að
undirbúa starfið og stjórna fyrirtækinu.
Ásgeir Magnússon, framkvæmda-
stjóri Iðnþróunarfélags Eyjafjarðar,
sagði í samtali við Morgunblaðið að
komist hefði verið að samkomulagi
við Landsbankann um að Iðnþróun-
arfélagið stofnaði til nýs fyrirtækis
sem tæki við rekstri Álafoss á Akur-
eyri. Samkomulagið væri gert með
fyrirvara um samþykki stjórnar
Landsbankans, væntanlegra hlut-
hafa í hinu nýja fyrirtæki og stjórnar
Iðnþróunarfélagsins, sem ábyrgðist
málið í núverandi stöðu. Gert væri
ráð fyrir því að hið nýja fyrirtæki
keypti af Rekstarafélagi Landsbank-
ans vélar og tæki sem þyrfti til
rekstrarins og sömuleiðis væri ráð-
gert að leigja húsnæðið, sem áfram
yrði í eigu Landsbankans. Þetta sam-
komulag væri byggt á drögum sem
Iðnþróunarfélagið hefði lagt fram.
I samkomulaginu felst að nýtt fé-
lag taki yfir rekstur vefdeildar og
fataframleiðslu Álafoss. Þar sagði
Ásgeir að hefðu unnið allt að 190
manns þegar mest hefði verið, en
ljóst væri að þar yrði nokkur fækk-
un. Ef björtustu vonir rættust yrðu
þar störf fyrir um 130 manns. Rætt-
ust þær ekki að fullu gætu starfs-
menn orðið eitthvað færri. I hinum
bjöitu vonum væri reiknað með ein-
hverri sölu til Sovétríkjanna, þau
mál væru vissulega ótiygg eins og
staða mála væri þar austurfrá, en
það yrði reynt. Hingað til hefði veru-
legur hluti framleiðslu Álafoss farið
á þennan markað og ekki væri í
þessum áætlunum geit ráð fyrir
nema broti af því.
Ásgeir sagði að orsök fækkunar
starfsmanna fælist í minni fram-
leiðslu en verið hefði hjá Álafossi.
Þar hefði verið mjög mikil fram-
leiðsla en reksturinn erfiður meðal
annars vegna þess hve Sovétmark-
aðurinn hefði verið þar stór þáttur.
Samningar hefðu iðulega gengið
seint og treglega og framleitt hefði
verið í óvissu um sölu og birgðir hlað-
ist upp og skuldir jafnframt. Ekki
væri reiknað með því að þessi háttur
yrði jafnþungur hjá hinu nýja fyrir-
tæki. Eitthvað yrði væntanlega
áfram selt til Sovétríkjanna en fyrir
lægi að yfirtaka stærstan hluta
þeirra markaða sem Álafoss hefði
unnið á og hluti samkomulagsins
væri að nýja fyrirtækið gengi inn í
þá samninga eftir því sem hægt
væri. Þar væri aðallega um að ræða
Evrópumarkað og Japan.
Varðandi sölumál fyrirtækisins
taldi Ásgeir líkiegast að ekki yrði
stofnað til sérstaks fyrirtækis sem
annast mundi þau, heldur yrði fram-
leiðsla og sala hvort tveggja í hönd-
um fyrirtækisins sjálfs.
Ekki er endanlega ákveðið hveijir
verða rekstraraðilar hins nýja fyrir-
tækis. Ásgeir sagði að þegar væri
hafin hlutafjársöfnun og verið væri
að ræða við ýmsa aðila um að koma
inn í félagið, stofnanir, fyrirtæki og
einstaklinga. Stefnt væri að því að
safna að minnstá kosti 60 milljónum
króna í hlutafé til að setja rekstrarfé-
lagið í gang.
Að sögn Ásgeirs er hæpið að hið
nýja fyrirtæki verði formlega stofnað
fyrr en um næstu mánaðamót og
þangað til hefur Iðnþróunarfélagið
fingur á undirbúningi félagsstofnun-
ar. Til að stýra þessu undirbúnings-
starfi hefur Iðnþróunarfélagið ráðið
framkvæmdastjóra, Baldvin Valdi-
marsson, sem áður hefur meðal ann-
ars verið við stjórn Sana og K. Jóns-
sonar & Co. Ásgeir sagði að stefnt
væri að því að Baldvin tæki síðan
við framkvæmdastjórn fyrirtækisins
þegar það hæfi störf. Þar með ætti
afskiptum Iðnþróunarfélagsins af
fyrirtækinu að ljúka.
Baldvin Valdimarsson sagðist hafa
komið mjög skyndilega í þetta nýja
starfi, en hér væri greinilega um
erfitt verkefni að ræða. Hann kvaðst
þó gera sér góðar vonir um að það
tækist miðað við fyrirliggjandi áætl-
anir. Fyrst lægi fyrir hjá að athuga
markaðsmál fyrirtækisins og móta
heilsteypta markaðsstefnu fyrir það.
Onnur skipulagning fyrirtæksins ylti
á því. Að þessu ^yrði unnið nú næstu
daga. Steinþór Olafsson, ráðgjafi hjá
Iðnþróunarfélaginu, verður til að-
stoðar við þetta í upphafi. „Vissulega
blunda einhvers staðar í okkur metn-
aðarfull vaxtarsjónarmið,“ sagði
Baldvin, „en mikilvægast er þó að
gera þá starfsemi arðbæra sem hér
er. Eins og málin standa í dag verð-
ur það ekki gert öðru vísi en með
eitthvað takmarkaðri starfsemi en
hefur verið hérna.“
Vöruleiðir-Samskip:
Samvinna um vöru-
flutninga á landi
NU UM mánaðamótin hófst samstarf vöruflutningafyrii'tækisins Stefnis
og Samskipa um vöruflutninga á landi undir nafninu Vöruleiðir-Sam-
skip. Með þessu eru sameinaðir flutningar Stefnis á Akureyri og þeir
flutningar sem Landflutningadcild Samskipa á Holtabakka í Reykjavík
yfirtók þegar Bifreiðadeild KEA var lögð niður. Með því að sameinast
um afgreiðslu þessa huggjast aðilar auka og tryggja þjónustu í land-
flutningum til og frá Norðurlandi.
Páll Hermannsson, forstöðumaður
Landflutningadeildar Samskipa,
sagði að hér væri ekki um samein-
ingu fyrirtækjanna að ræða né yfir-
töku annars á hinu. Stefnisbílstjórar
ættu áfram bíla sína og ækju þeim
en samstarfsfyrirtækið Vöruleiðir-
Samskip sæi um vöruafgreiðslu og
markaðsmál. Hagsmunir fælust í því
að bílstjórarnir einbeittu sér nú að
því sviði sem þeir væru sérfræðingar
í, flutningunum sjálfum, en aðrir
sæju um rekstur vöruafgreiðslunnar
auk þess að afla viðskipta.
Páll sagði að áætlunarferðir flutn-
ingabíla yrðu samræmdar, þær yrðu
jafntíðar og áður en bílar yrðu nýtt-
ir betur. Við það gæti þeim fækkað
eitthvað. Vöruleiðir-Samskip hefðu
þegar tekið yfir rekstur vöruáf-
greiðslunnar á Akureyri og í október
yrði rekstrarformi Vöruleiða í
Reykjavík breyt.t með svipuðu móti.
Páll sagði vonir standa til að með
sameiningunni næðist það megin-
markmið að styrkja þá í samkeppn-
inni og tryggja reglulegar og örugg-
ar áætlunarferðir, góða vörumeðferð
og góða þjónustu. Á Akureyri og út
frá staðnum væri einhver mesti land-
flutningamarkaður hérlendis. Þegar
allt væri talið væru vikulega um 30
ferðir flutningabíla á vegum Vöru-
leiða-Samskipa frá Akureyri austur,
vestur og suður um land og frá fyrir-
tækinu færu vöruflutningabílar til
allra staða sem slíkt samband hefðu
við Akureyt'i.
íf*