Morgunblaðið - 11.09.1991, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. SEPTEMBER 1991
3
Smárahvammsland:
Skipulagsnefnd vill
ekki breyta skipulagi
SKIPULAGSNEFND Kópavogs hefur hafnað erindi Frjáls framtaks
hf., um að hluta Smárahvammslands verði breytt úr atvinnuhverfi í
íbúðarhverfi. Er þetta í annað sinn, sem farið er fram á breytta nýtingu
í landi Smárahvamms. Erindið hefur verið lagt fyrir bæjarráð, þar sem
afgreiðslu þess var frestað.
Sigurður Geirdal bæjarstjóri, seg-
ir að beiðnin um breytingu komi of
seint fram og því hafi henni verið
hafnað í skipulagsnefnd. Þegar íbúð-
arhverfi eigi í hlut verði að taka til-
lit til þjónustu við íbúana, skóla og
dagheimili en ekki hafi verið gert
Reykjavík:
Óskað leyf-
is fyrir tvo
einkaskóla
ÓSKAÐ HEFUR verið eftir því
við skólamálaráð að veitt verði
leyfi til að stofna tvo einkaskóla
í Reykjavík. Hefur Ragnari Júl-
íussyni forstjóra kennslumála-
deildar verið falið að kanna stöðu
einkaskóla í borginni áður en
ákvörðun verður tekin.
Annað erindið er frá Braga Jós-
efssyni, sem óskar eftir leyfi til að
stofna Miðskóla er brúi bilið milli
Isaksskóla og Tjamarskóla, það er
fyrir börn á aldrinum 11 til 13 ára.
Er þetta í annað sinn sem farið er
fram á leyfi til stofnunar skólans
en heimild menntamálaráðherra þarf
til að stofna nýjan skóla og Svavar
Gestsson fyrrverandi menntamála-
ráðherra hafnaði beiðninni. Nú hefur
verið óskað eftir því við Ólaf G. Ein-
arsson menntamálaráðherra, að
hann staðfesti skipulagsskrá fyrir
skólann.
Þá hefur sr. Guðmundur Örn
Ragnarsson félagi í kristilega sam-
félaginu Orði lífsins óskað eftir
heimild borgarráðs og skólamála-
ráðs til að stofna skóla fyrir l., 2.
og 3. bekk grunnskóla næsta vetur,
sem síðan stækki um einn bekk á
ári. Meðmæltir erindinu eru söfn-
uðurnir Vegurinn, Krossinn og
Fíladelfía.
Að sögn Ragnars Júlíussonar hef-
ur honum verið falið að kanna stöðu
einkaskólans í kerfinu með hliðsjón
af Landakotsskóla, Aðventistaskó-
lanum, ísaksskóla og Tjarnarskóla.
ráð fyrir neinu slíku á því svæði sem
um er að ræða. Svæðið er við
Reykjanesbraut og ætlað undir at-
vinnustarfsemi, skrifstofuhúsnæði
og léttan iðnað.
Sigurður sagði, að þegar fyrri
beiðnin barst um skipulagsbreytingu
í Smárahvammslandi, hafi verið búið
að skipuleggja íbúðarhverfin endan-
leg í nágrenninu og því hæg heima-
tökin, þar sem þjónusta var á næsta
leiti.
Fyrirtækin Hagkaup hf., Ikea og
Byko hafa einnig tryggt sér lóðir
við Reykjanesbraut og í samningi
bæjarins við þessi fyrirtæki, segir
að stefnt skuli að því að fram-
kvæmdir hefjist árið 1989 og að
þeim verði lokið árið 1995. Sagði
Sigurður að ekki væri hægt að bíða
með þær framkvæmdir mikið leng-
ur, þar sem framkvæmdir í nágrenn-
inu væru um það bil að hefjast.
Breitt yfir fjallhestana
Morgunblaðið/Sigurður Sigmundsson
Leitir á Hrunamannaafrétti hafa gengið bærilega
vel. Þó var þoka að stríða fjallmönnum svo að
spillti fyrir smölun hluta úr tveimur dögum. Fjall-
menn eru 33. Þeir fóra af stað á fímmtudag og
föstudag og réttað verður í Hrunarétt á morgun,
fimmtudag. Stefán Jónsson í Hrepphólum, fjall-
kóngur Hrunamanna, og sonur hans Ólafur voru
að breiða yfir fjallhestana þegar fréttaritara bar
að í Svínárnesi sem er á miðjum afrétti Hruna-
manna.
Samband veitinga- og gistihúsa ritar fjármálaráðherra bréf:
Telja bændur selja fæði
og gistingu í leyfisleysi
SAMBAND veitinga- og gistihúsa hefur sent fjármálaráðherra bréf
þar sem kvartað er yfir því að bændur selji fæði og gistingu án þess
að hafa til þess tilskilin leyfi. Paul Richardsson, framkvæmdastjóri
hjá Ferðaþjónustu bænda hf., segir mögulegt að bændur veiti ferða-
mönnum þjónustu án þess að hafa til þess tilskilin leyfi. Ástæðan er
að hans sögn erfiðleikar við að fá heilbrigðisfulltrúa á afskekkta
staði úti á Iandi og töf við afgreiðslu umsókna.
Erna Hauksdóttir, framkvæmda-
stjóri Sambands veitinga- og gisti-
húsa, segir að í fylgiskjali með frum-
varpi til ferðamála séu taldir upp 30
bændur með tilskilin leyfí til þess
að selja gistingu og fæði. í lit-
myndabæklingi frá Ferðaþjónustu
bænda séu hins vegar taldir upp yfir
130 þjónustuaðilar. Af þessum sök-
um hefði verið ákveðið að senda fjár-
málaráðherra bréf, með afriti til sam-
göngu- og landbúnaðarráðherra, þar
sem krafist sé skýringa á þessum
mismun. Hún kvað fjarri að Samband
veitinga- og gistihúsa hefði eitthvað
á móti bændagistingunni sem slíkri.
Sambandið vildi einungis að allir
sætu við sama borð. Þá nefndi hún
að bændur ættu að borga virðjsauka-
skatt af matarsölu en óvíst væri
hvernig færi með slíkar greiðslur frá
bændum sem ekki hefðu atvinnu-
rekstrarleyfi. Nauðsynleg úttekt
hefði heldur ekki verið gerð á heil-
brigðis- og öryggismálum hjá þess-
um bændum.
Paul Richardson, framkvæmda-
stjóri Ferðaþjónustu bænda hf., segir
að á fylgiskjali með frumvarpi um
ferðamál vanti nokkra leyfishafa
enda sé frumvarpið frá því í fyrra.
Auk þess séu í bæklingnum taldir
upp aðilar sem ekki þurfí umtalað
leyfí. Mætti þar nefna hesta- og báta-
leigu. Hann segir að dregist hafí í
kerfínu að afgreiða leyfí og erfítt sé
að fá heilbrigðisfulltrúa til þess að
gera úttekt á bæjum á afskekktum
stöðum. Því geti verið að bændur sem
ekki hafí tilskilin leyfí selji ferða-
mönnum þjónustu sína. Paul sagði
að Ferðaþjónustan hefði síðastliðin 3
ár verið með sérstakt eftirlit með
þjónustu sem veitt er á bóndabæjum.
Þá hefði verið gefinn út bæklingur
um skil á virðisaukaskatti og dreift
til bænda innan ferðaþjónustunnar.

Bandaríska strandgæzlan telur Dolphin-þyrlumar henta ílla við leitar- o g björgnnarstörf:
Vandamál sem ekki eiga síður
við hjá Landhelgisgæzlunni
- segir Bogi Agnarsson þyrluflugsljóri
BANDARISKA strandgæzlan telur frönsku Aérospatiale Dolphin-
þyrlurnar of þungar og kraftlitlar og þær henti ekki til þeirra
verkefna, sem þeim séu ætluð, þ.e. leitar- og björgunarstarfa.
Þetta kemur fram í flugtímaritinu Flight International, sem út
kom í lok ágúst. Þyrla Landhelgisgæzlunnar, TF-SIF, er svipaðr-
ar gerðar og Dolphin-þyrlur strandgæzlunnar. Bogi Agnarsson,
flugstjóri hjá Gæzlunni, segir að sömu gallar séu á TF-SIF og
þyrlum bandarisku strandgæzlunnar og séu vandkvæði í notkun
hennar raunar ekki síðri vegna erfiðra aðstæðna á íslandi.
I Flight International er vitnað
til úttektar strandgæzlunnar á at-
viki þar sem Aérospatiale HH-65
Dolphin-þyrla skemmdist og önnur
neyddist til að losa eldsneyti við
björgun tveggja slasaðra skógar-
höggsmanna í Oregon. í skýrslunni
segir að Dolphin-þyrlurnar séu
kraftlausar, alltof þungar og hætti
til að fá aðskotahluti í spaðana.
Flugstjóri þyrlunnar, sem
skemmdist, varð að hætta við að
hífa mennina um borð vegna þess
að þyrlan var of kraftlaus til að
geta hangið í loftinu eins og björg-
unarþyrlur eiga að gera. Hann
reyndi því að lenda þyrlunni við
erfíðar aðstæður. Seinni þyrlan
losaði sig við 230 kíló af eldsneyti
og gat þá náð mönnunum inn úr
tíu metra hæð. I skýrslu strand-
gæzlunnar er látin í ljós sú skoðun
að um einfalt björgunarverkefni
hafí verið að ræða og eldri strand-
gæzluþyrlur hefðu ráðið við það
án vandkvæða.
Þyrlur bandarísku strandgæzl-
unnar eru knúnar bandarískum
Lycoming-hreyflum, en í TF-SIF
er franskur hreyfill, sem er örlítið
TF-SIF, Aérospatiale SA-365
Dolphin-þyrla Landhelgisgæzl-
kraftminni, að sögn Boga Agnars-
sonar flugstjóra. Hann segir að
strandgæzluþyrlurnar séu hins
vegar talsvert þyngri en þyrla
Landhelgisgæzlunnar. „Þessi
vandamál eiga samt við hjá okkur
líka, og raunar miklu frekar,"
sagði Bogi. „Við höfum margoft
lent í vandræðum vegna þess hvað
þessi vél er máttlaus. Þetta er í
raun ekki nema meðalstærð af
þyrlu. Við erum í mjög fjöllóttu
landi, þurfum bæði að fara út á
sjó og upp í fjöll. Þegar menn eru
í slíku flugi með ekki stærri vél
segir það sig sjálft að þeir lenda
oftar en ekki í vandræðum.“
Bogi segir að erfítt sé að láta
þyrluna hanga í loftinu hátt yfir
jörðu. „Þegar nær kemur jörðu
myndar þyrlan loftpúða undir sér
og þá geta menn hangflogið
nokkru þyngri. Eftir því sem ofar
dregur verður vélin hins vegar að
fljúga meira sjálf þegar hún fer
út úr púðanum, og það dregur úr
burðargetunni."
„Þessi vandamál eiga ekki síður
við hér en hjá Bandaríkjamönnun-
um. Ég hugsa að það sé að meðal-
tali þrisvar á ári, sem við lendum
í svona vandræðum," sagði Bogi.
„Slys verða við þannig aðstæður,
að vélin ræður hreinlega ekki við
þær. Stærri og kröftugri vél er
það, sem okkur skortir, og við bíð-
um spenntir eftir þeirri niðurstöðu,
sem þyrlukaupanefndin mun vænt-
anlega skila á næstunni."
:iiili
Umferð í ágúst:
Yanþekking
á hægrirétti
helsta orsök
árekstra
MEIRA EN fjórðungur þeirra
170 árekstra sem lögreglan í
Reykjavík gerði skýrslur um í
ágústmánuði er rakinn til þess
að almennur umferðarréttur hafi
ekki verið virtur á gatnamótum,
að sögn Gylfa Jónssonar lög-
reglufulltrúa í slysarannsókna-
deild lögreglunnar í Reykjavík.
Næstalgengasta skýringin var
talin sú að aðalbrautarréttur
væri ekki virtur þar sem bið-
skyldu- eða stöðvunarskyldu-
merki voru við gatnamót.
Þijátíu og einn einstaklingur
slasaðist í 170 árekstram í borginni
í ágúst, samkvæmt skýrslum lög-
reglu. Eitt banaslys varð í borginni
í ágúst.
Rúmlega fjórðungur þessara
árekstra varð vegna þess að al-
mennur umferðarréttur, hægri rétt-
urinn, var ekki virtur. Rúmiega
fimmtungur er rakinn til þess að
aðalbrautarréttur, þ.e. biðskylda og
stöðvunarskylda, hafí ekki verið
virtur. í 17,8% tilvika er talið að
of stutt þil liafi verið milli bíla.
Talið var víst að of mikill hraði
hefði valdið 8,6% árekstranna og í
7,4% tilvika voru ökumenn sem hlut
áttu að árekstrum grunaðir um ölv-