Morgunblaðið - 17.09.1991, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. SEPTEMBER 1991
670002
Þrjár kiljur
frá íslenska
bókaklúbbnum
ÍSLENSKI kiljuklúbburinn hef-
ur sent frá sér þrjár nýjar bæk-
ur:
Kjölfar kríunnar - á skútu um
heimsins höf er ferðasaga Unnar
Jökulsdóttur og Þorbjarnar Magn-
ússonar, en þau smiðuðu sér segl-
skútu og sigldu á henni suður til
vesturstrandar Afríku og þaðan
yfir Norður-Atlantshafið til Suður-
Ameríku. Bókin er 231 bls. auk
16 síðna með ljósmyndum.
Ástkær er saga eftir bandarísku
skáldkonuna Toni Morrison. Hún
gerist upp úr miðri 19. öld í suð-
urríkjum Bandaríkjanna. Ástkær
hlaut bandarísku Pulitzer-verð-
launin árið 1987. Úlfar Hjörvar
þýddi bókina sem er 251 bls.
Eiturbrask er spennusaga eftir
Söru Paretsky um kvenspæjarann
Warshawski. Eiturbrask hlaut
bresku Silfunýtingsverðlaunin ár-
ið 1988. Guðlaugur Bergmunds-
son þýddi bókina sem er 288 bls.
Bækurnar voru allar prentaðar
í Skotlandi.
------*-*-*------
■ NÝTT fréttabréf, Dansinn, er
komið út. Dansinn er upplýsinga-
blað fyrir nemendur í Dansskóla
Heiðars Ástvaldssonar og aðra
áhugamenn um dansmennt. í blað-
inu eru viðtöl við danskennara og
fréttir úr starfi skólans. í leiðara
fréttabréfsins sem Heiðar R. Ást-
valdsson skólastjóri DHÁ skrifar
er vikið að átaki sem opinberir
aðiíar ætla að gangast fyrir á
komandi skólaári, átaki sem ber
yfirskriftina „Dans gegn vímu“.
„Þetta verður átak til þess að fá
nemendur um land allt til að leggja
stund á dansinn, en dans er ein-
mitt eitt besta vopnið sem við
höfum gegn ofnotkun vímuefna,"
segir orðrétt í leiðara skólastjór-
ans. Fréttabréfið Dansinn er gefið
út af Skákprent fyrir hönd Dans-
skóla Heiðars og af þessu fyrsta
tölublaði eru gefin út fimm þúsund
eintök. Ábyrgðarmaður frétta-
bréfsins er Heiðar R. Ástvaldsson
en ritstjóri Þórunn Gestsdóttir.
Æfingamiðstöðin
Smiðjuvegi 38d
Kópavogi
Símar
09
670003
KR. 1.795 -
Stærðir 33-46
HAGKAUP
Reykjavík • Njarðvík • Akureyri
Póstverslun sími 91-3 09 80
Kvennaleikfimifyrir konur á öllum aldri hjá Magneu.
Áhersla lögð á vandaða þjálfun og teygjur.
Eróbikkleikfimi hjá Sólrúnu fyrir þá, sem vilja komast
í góða þolþjálfun. Fyrir bæði kynin.
Body fitness leikfimi hjá Öddu Maríu. Vönduð og
góð leikfimi fyrir bæði kynin.
Tækjasalur. Fjölbreyttir þjálfunarmöguleikar,
þol, kraftur og vöðvauppbygging.
Þjálfarar: Óskar, Magnea og Doddi.
Fjögurra vikna megrunarnámskeið fyrir konur.
Mæling og vigtun. Látið skrá ykkur strax.
Ljósabekkir og gufuböð.
Byrjaðu straxþín vegna, það borgarsig.
Leikur eða...
_________Leiklist______________
Jóhanna Kristjónsdóttir
Alþýðuleikhúsið frumsýndi í
Hlaðvarpanum. Undirleikur við
morð eftir David Pownall. Þýð-
andi: Guðrún Backman. Leik-
mynd: Elín Edda Árnadóttir.
Búningar og saumar: Alda Sig-
urðardóttir. Tónlistarstjóri:
Árni Harðarson. Lýsing: Björn
Bergsteinn Guðmundsson. Leik-
stjóri: Hávar Sigurjónsson.
Bandarískur tónlistarfræðingur,
Helen, stúlka í haustlitunum, kem-
ur til Italíu, heimabæjar tónskálds-
ins Gesualdo sem fæddist á síðari
hluta 16. aldar. Hún hefur hrifist
af tónverkum hans og vill kynnast
nánar því umhverfí sem tónskáldið
hrærðist í. Sest niður á kaffistofu
og Philip nokkur Heseltine — sem
gæti verið á ferð þarna líka — sest
hjá henni og gefur sig á tal við
hana. Hún vill fá að vera í friði
en Heseltine er ágengur og vill
sýna henni galdra; hann segist
geta vakið fólk upp frá dáinna
heimi. Og er ekki að orðlengja það
að innan skamms spretta fram tón-
skáldið Gesualdo og Maria kona
hans og Federigo þjónn á kaffistof-
unni er líklega uppvakningur líka.
Þau hverfa með hana aldir aftur í
tímann og sýna henni dramatíska
atburðarás á dögum tónskáldsins.
Kannski þeir atburðir skýri tónverk
hans, þeir skýra að minnsta kosti
manninn sjálfan og þar með vænt-
anlega það sem hann skapaði.
Heseltine var tuttugustu aldar tón-
skáld sem varð altekinn af verkum
Gesualdos, hann tók sér lista-
mannsnafnið Peter Warlock sem
hefur í sér tvíræðni. Hann fíktaði
við kukl hvort sem það var í gegn-
um það sem hann komst í slagtog
með Gesualdo, konu hans og ást-
manni hennar.
Lengi framan af telur Helen að
þetta sé snjallt ítalskt sjónarspil,
atvinnulausir leikarar að sýna listir
sínar. Það er í sjálfu sér vel við
hæfi á þessum stað. Henni verður
um og ó þegar grimmdin og mann-
illskan fer að magnast, morð Gesu-
aldos á ungu barni sínu og síðar á
Mariu og ástmanninum Federigo
eru flutt fyrír augum hennar. Samt
gæti þetta verið leikur, eða hvað?
Hún reynir að minnsta kosti að
halda í það dauðahaldi. En eru þau
Gesualdo og félagar hans að flytja
atburðina hér að gamni sínu, fylgir
ekki leiknum dauðans alvara sem
nær sínum hápunkti þegar Helen
á orðið engra kosta völ? Við þessu
er ekkert algilt sva hvorki já né
nei. Kannski verður hún fórnar-
lamb. Eða ekki.
Einhvers staðar las ég að þetta
verk kynni að flokkast sem gaman-
leikur þrátt fyrir ofsafenginn undir-
tón. Ekki get ég verið sammála
því þó tilsvör séu einatt „fyndin“
í nöturleika sínum. Er ekki einfald-
lega verið að segja sögu, varpa
fram spurningum um listamanninn
og stöðu hans; hversu langt má
hann ganga í nafni listarinnar, er
það allsherjar réttlæting á voða-
verkum — í eiginlegum og óeigin-
legum skilningi — að hann er snill-
ingur? Og hvar endar snilligáfan
og geðveikin tekur við? Eg leyfi
mér að líta þannig á þessa sýningu
og finnst hún ekki síðri við það.
Hjálmar Hjálmarsson, Hesel-
tine/Warlock, hef ég ekki áður séð
í svo veigamiklu hlutverki og leysir
það af hendi með prýði og lúnknum
húmor. Svo til fyrirmyndar er í
flestu. Jórunn Sigurðardóttir er
Helen, nokkurs taugaóstyrks
Þorsteinn Backman, Bryndís Petra, Viðar Eggertsson, Hjálmar
Hjálmarsson og Jórunn Sigurðardóttir í hlutverkum .sínum. Mynd-
in var tekin á æfingu.
fannst mér gæta í fyrstu, en hún
óx eftir því sem á leið. Var trúverð-
ug í hrifningu sinni á þessari „kost-
ulegu“ .uppákomu og náði að koma
því eðlilega frá sér þegar Helen er
farin að efast og hræðast um það
sem gerist fyrir augum hennar.
Framsögn Jórunnar þyrfti að slíp-
ast. Viðar Eggertsson var Gesu-
aldo, dró upp sannfærandi mynd,
tókst að vekja ákveðna samúð með
tónskáldinu sem er í sjálfu sér ekki
áhlaupaverk. Skelfing og vanmátt-
ur andspænis eigin veikleikum var
áhrifarík án þess að ofieikið væri.
Bryndís Petra Bragadóttir „illúder-
aði“ sem María, er aukin heldur
með mjög sterka nærveru á svið-
inu. Þorsteinn Backman var í fá-
málugu en töluvert margþættu
hlutverki.
Leikstjórn Hávars Siguijónsson-
ar er athyglisvert verk, hann hefur
auga fyrir smáatriðum sem mynda
þá samfellu og heild til að sýning
skili sér til áhorfenda. Staðsetning-
ar eru eðlilegar og óþvingaðar og
þó svo Viðar Eggertsson sem Gesu-
aldo sé í óumdeilanlegu aðalhlut-
verki er hlúð vel og vandlega að
öllum persónum og leikendum.
Lýsing Björns Bergsteins Guð-
mundssonar virkaði í réttu sam-
ræmi framan af, dimmuatriðunum
hefði mátt sleppa að mínum dómi.
Búningar Öldu Sigurðardóttur hið
mesta augnayndi. Það er ugglaust
með ráðum gert að undirstrika
Helen og hennar tíma hvemig hún
var klædd. En mér þótti hún vera
of óspennandi í klæðaburði, ennis-
bandið óþarft með öllu. Þýðing
Guðrúnar Backman hljómaði yfir-
leitt vel en nokkur þýðingarkeimur
á stöku stað sem leikstjóri hefði
átt að kippa í liðinn.
Aðstöðuna í kjallara Hlaðvarp-
ans þekkja þeir sem þangað hafa
sótt sýningar. Hér er hætt við að
ýmislegt fari framhjá áhorfanda
af því hann sér ekki nægilega vel
til leikaranna. Það er oft skaði því
hér er á ferð sýning með innihaldi
sem gerir kröfur til áhorfenda.
Meginkostur sýningarinnar er að
áhorfandi fær að velja lausnina;
kannski er þetta allt Ieikur, kannski
eru þau uppvakningar og kannski
er þetta kolgalið illþýði. Með þeirri
leikstjóm sem fylgt er og Ieik ger-
ir þetta sýninguna verulega spenn-
andi.
VJterkurog
kJ hagkvæmur
auglýsingamiðill!
T ÞROTTAS KO R
ODYRIR OG
GÓÐIR
LEIKFIMI- OG