Morgunblaðið - 17.09.1991, Síða 14

m
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17: SBPTEMBER 1S91
Ný menntastefna?
eftir Eggert Lárusson
Ný ríkisstjórn með nýjum
menntamálaráðherra hefur tekið
við völdum. Háskólamenntuðum
starfsmönnum ríkisins var yfírieitt
lítil eftirsjá í fyrri ríkisstjóm eftir
hin illa þokkuðu lög sem hún setti
á kjarasamninga þeirra. Ástandið
gat varla versnað og margir fögn-
uðu nýrri ríkisstjórn. Eftir að hafa
legið undir feldi í nokkra mánuði
hefur Ólafur G. Einarsson mennta-
málaráðherra nú tekið til hendinni
og sýnt vald sitt og jafnframt
byijað að afhjúpa stefnu sína í
menntamálum. Skoðum nú hvað
ráðherrann hefur tekið upp úr
poka sínum.
Kennaraskortur
Ráðherrann hefur tilkynnt
Kennaraháskólanum að áralöng
vinna við að undirbúa framkvæmd
laga um skólann skuli lögð á hill-
una, fresta skuli að lengja kenn-
aranámið um eitt ár. Astæðuna
segir hann vera meintan kennaras-
kort eftir þrjú ár. Ráðherrann
verður hins vegar að fara að gera
sér grein fyrir því að skortur á
menntuðum kennurum er sár nú
og hefur reyndar verið landlægur
í marga áratugi. Og sífellt sígur
á ógæfuhliðina. Vilji hann raun-
verulega draga úr þessum skorti
hefur margsinnis verið bent á að
í landinu eru fjölmargir kennara-
menntaðir menn sem hafa ekki
efni á að stunda það starf sem
þeir hafa menntað sig til og eru
við önnur störf og léttari og betur
launuð. Til að leysa úr kennaras-
kortinum þarf að gera starfið gim-
ilegt með því að stórbæta launa-
kjörin og starfsaðstöðu kennara
og nemenda. Ekki er að sjá að
vilji sé til þess hjá þeirri ríkisstjórn
sem nú situr. Hún hefur látið þann
boðskap út ganga til starfsmanna
sinna að engar kjarabætur sé að
hafa í komandi kjarasamningum
og reyndar engar kjarabætur
næstu 3 árin fái ríkisstjórnin sínu
framgengt! Þá á kennaraskortur-
inn örugglega eftir að verða sár-
ari en nú og skiptir þá litlu máli
hvort liðlega 100 kennarar útskrif-
ast úr Kennaraháskólanum það
ár. Eitt er jákvætt við málflutning
ráðherrans. Hann segist hafa
áhyggjur af því sem kann að ger-
ast eftir þijú ár. Þar er um óvenju-
lega framsýni að ræða hjá íslensk-
um stjórnmálamanni. Vonandi
hefur hann til að bera glögg-
skyggni líka til að sjá í hveiju
vandinn er fólginn og þrek og
áræði til að beijast fyrir réttu
lausnunum. Börnin okkar eiga
skilið að fá það besta, þeirra er
framtíð þjóðarinnar.
Skólagjöld
Til að koma saman fjárlögum
að þessu sinni hefur ríkisstjórnin
pfið afar sniðugan blekkingarvef.
I sumar tóku ráðherrar saman
óskalista hver úr sínu ráðuneyti
eins og jafnan gerist við fjárlaga-
gerð. Það óvenjulega var að leggja
saman alla listana á þessu stigi
og fá út ímyndaðan fjárlagahalla
sem nam yfir 20 milljörðum. Síðan
var með reglulegu millibili dælt
yfir þjóðina fréttaefni um það að
verið væri að takast á við vanda
sem væri nær óyfirstíganlegur. Á
meðan fór fram hin raunverulega
vinna fram við gerð fjárlaganna
þar sem strikað var yfir stóran
hluta af óskaverkefnum ráðherr-
Eggert Lárusson
„Skólamál á íslandi eru
að komast í vonlausa
aðstöðu. Enginn árang-
ur næst lengur með því
að spila bara vörn.“
anna eins og alltaf er gert. Til
þess að ná endum sæmilega saman
var ýmsu laumað með enda hafði
jarðvegurinn verið undirbúinn.
Vandi ríkissjóðs var orðinn svo
mikill að sögn þessara ráðamanna
að sjúklingar og unglingar í skóla
skyldu nú fá sérmeðferð við skatt-
lagningu: Innritunargjald á
sjúkrahúsum og skólagjöld. Birtar
voru villandi tölur um núverandi
nemendagjöld og jafnframt sagt
að „skólagjöld" mættu ekki vera
hærri en 250 milljónir. í öllu talna-
ELLEN BETRIX er eitt af virtustu snyrti-
vörufyrirtækjum Þýskalands. ELLEN
BETRIX kappkostar að fylgjast vel með öllum
nýjungum í sambandi við snyrtivöruiðnaðinn
og efnafræðingar fyrirtækisins eru í stöðugu
sambandi við hinar ýmsu þróunar- og rannsóknar-
stofur heims. í snyrtivörum ELLEN BETRIX er því
að finna allar nýjungar sem koma húðinni til góða,
hvort sem þær heita -liposome-ceramides-collagen-
eða hin ýmsu vítamín. í áratugi hefur ELLEN BETRIX
kappkostað að framleiða hina vönduðustu vöru á viðráðan-
legu verði og ásamt hinni þekktu þýsku vöruvöndun og
gæðakröfum fyrirtækisins, hefur ELLEN BETRIX orðið eitt af
leiðandi snyrtivörufyrirtækjum Þýskalands.
ELLEN BETRIX framleiðir m.a.:
ANTI AGE LINE
EXCLUSIVE LINE
PURE & NATURAL LINE
SENSITIVE LINE
BIO MOIST LINE
VITA BALANCE LINE
CLEAR FACE LINE
fyrir eldri húð
fyrir kröfuharða húð
fyrir ofnæmis húð
fyrir viðkvæma húð
fyrir þurra húð
fyrir blandaða húð
fyrir óhreina húð
Auk þess: Make up línur - bað og body línur
- naglasnyrtivörur - varaliti - mascara -
blýanta - o.m.fl.
Látið fagfólk í eftirtöldum verslunum leiðbeina yður:
' Clara, Kringlu, Laugavegi og Austurstræti - Snyrtivöruversl., Glæsibæ - Snyrtivörubúðin, Laugavegi 76 - Holts Apótek -
Gullbrá, Nóatúni - Hygea, Austurstræti - Soffía, Hlemmtorgi - Andorra, Hafnarfirði - Apótek Keflavíkur - Apótek Akureyrar
- Hilma Húsavík - Ninja, Vestmannaeyjum - Snyrtihúsið, Selfossi - Ósk, Akranesi.
ruglinu leit út eins og ríkisstjórn-
in, sem var að koma með nýjar
álögur, væri að lækka gjöld á nem-
endur skólanna. Síðan upphófust
deilur og kattarþvottur um það
hvort þessar skatttekjur ríkissjóðs
ættu að vera í fjárlögum og koma
fram í ríkisreikningi eða ekki. Eins
og slík bókhaldsatriði skipti ein-
hveiju máli fyrir þann sem þarf
að greiða? Aðalatriði málsins —
misrétti til náms — hvarf næstum.
Nám í framhaldsskólum og skólum
á háskólastigi er nú þegar mjög
kostnaðarsamt fyrir nemendur. Sá
kostnaður er svo mikill fyrir suma
að þeir verða að hrökklast frá
námi eða stunda það í hjáverkum.
Vörn fyrir móðurmálið?
Síðan gekk ráðherrann að ein-
um af menntaskólum landsins og
ógilti námskrá skólans sem forveri
hans hafði samþykkt og starfs-
menn voru farnir að vinna eftir.
Taldi hann að námsskráin væri
tilræði við móðurmálskennslu í
skólanum. Bar hann fyrir sig álit
kennslumálanefndar Háskóla Is-
lands. Hver er maður að meiri að
hlusta á góð ráð og fara eftir þeim.
En hve góð voru þessi ráð? Var
álit vísindamannanna við Háskól-
ann byggt á vísindalegum niður-
stöðum. Nei, þeim bara „fannst“
að stúdentar við háskólann þyrftu
að vera betur að sér í íslensku en
þeir væru sumir hveijir. Hvers
vegna að taka mark á þessari ráð-
gjöf? Hvers vegna hundsar ráðher-
rann ráðleggingar þeirra fjöl-
mörgu sem Rann hefur rætt við
síðan hann tók við starfi en fer
að þessum ráðum? Þeir svari því
sem kunna að þræða refilstigu
hugsanagangs atvinnustjórnmála-
mannsins.
Hvað næst?
Það er von að spurt sé. Þessi
þijú dæmi sem hér hafa verið til-
tekin virðast lýsa einhverri varnar-
áráttu menntamálaráðherra, Hann
vill veijast meintum kennaraskorti
eftir 3 ár, hann telur sig vera að
veija móðurmálið og hann er að
veija skólana gegn fátækum nem-
endum. Skólamál á íslandi eru að
komast í vonlausa aðstöðu. Enginn
árangur næst lengur með því að
spila bara vörn. Þjóðin þarfnast
þess meir en nokkru sinni að fá
menntamálaráðherra sem vill
sækja fram fyrir hönd skólanna
og nemenda þjóðinni til heilla í
framtíðinni. Framtíð hverrar þjóð-
ar verður nú á dögum til í skóíun-
um.
Höfundur er formaður Hins
íslenska kennarafélags.
Verkalýðsfélag Húsavíkur:
Skattur á fjármagns-
tekjur og fleiri skattþrep
MORGUNBLAÐINU hefur bor-
ist eftirfarandi frá Verkalýðsfé-
lagi Húsavíkur:
„Almennur fundur í Verkalýðs-
félagi Húsavíkur, haldinn 12. sept-
ember 1991, lýsir yfir áhyggjum
sínum af þeim hugmyndum sem
fram hafa komið í yfirstandandi
íjárlagagerð, um niðurskurð og-
auknar álögur á sjúklinga, aldr-
aða, öryrkja og skólafólk. Ef slíkar
hugmyndir ná fram að ganga er
verið að velta vandanum yfir á þá
þjóðfélagshópa, sem síst skyldi.
Um leið og fundurinn vill taka
undir ályktun framkvæmdastjórn-
ar Verkamannasambands íslands
frá 8. september sl. þá bendir
hann á að eðlilegra og sanngjarn-
ara sé, að mæta vanda ríkissjóðs
með því að leggja skatta á fjár-
magnstekjur og taka upp eitt eða
fleiri skattaþrep á háar tekjur.
Fundurinn vill leggja áherslu á
að höfuðkostir þess að búa á ís-
landi hafa jafnan verið taldir að
við hefðum gott og velbúið vel-
ferðarkefi, sem væri opið fyrir alla
og hér væri stétaskipting minni
en víðast hvar annars staðar. Því
vill funduririn vara við öllum hug-
myndum um að gera sjúkrahús
og skóla að forréttindum hinna
efnameiri og auka hér á efnahags-
legan ójöfnuð. Þó eflaust eigi bara
að stíga lítil skref, þá er hafin
þróun í ákveðna átt, sem enginn
veit hvar endar.
Fundurinn krefst þess að í kom-
andi kjarasamningum verði megin
áhersla lögð á lífskjarajöfnun og
hækkun lægstu kauptaxta, þannig
að enginn kauptaxti verði undir
skattleysismörkum. Það er ekki
veijandi að greiða fullfrísku fólki
laun, sem eru svo lág að það sé
ekki talið fært um að leggja neitt
að mörkum til sameiginlegra
þarfa. Slíkt er ekki einungis óréttl-
átt, heldur beinlínis niðurlægjandi.
Jafnramt krefst fundurinn þess
að vextir verði lækkaðir og það
verði gert með lögum ef með þarf.
Núverandi vaxtaokur, sem er fyrst
og fremst afleiðing óhóflegrar út-
gáfu húsbréfa, ásamt fákeppnis-
aðstöðu á fjármagnsmarkaði, er
með öllu óþolandi. Verði þessari
stefnu fram haldið munu sífellt
fleiri heimili og fyrirtæki komast
í þrot. Þetta á ekki síst við um
mörg fyrirtæki í sjávarútvegi, und-
irstöðuatvinnugrein þjóðarinnar,
en þau eru jafnframt undirstaða
byggðar út umlandið. Þá telur
fundurinn óveijandi að viðhalda
verðtryggingu á fjármagni á sama
tíma og kaupgjald nýtur ekki
slíkra tiygginga. Því krefst fund-
urinn þess að horfið verði frá verð-
tryggingu fjárskuldbindinga eins
fljótt og nokkur kostur er.“
Nýr augnlæknir
Hef opnað nýja augnlækningastofu á Laugavegi 24, Reykjavík.
Tímapantanir í síma 91-629733.
Gunnar Ás Vilhjálmsson, læknir.
Sérgrein: Augnlækningar.
HRAÐLESTRARNÁMSKEIÐ
* Vilt þú margfalda lestrarhraðann og bæta eftirtektina?
* Vilt þú verða mikið betri námsmaður og auðvelda þér nám-
ið með auknum lestrarhraða og bættri námstækni?
+ Vilt þú lesa meira af fagurþókmenntum?
* Vilt þú hafa betri tíma til að sinna áhugamálunum?
Svarir þú játandi, skaltu skrá þig strax. Næsta námskeið hefst
miðvikudaginn 18. september. Skráning í síma 641091.
Ath.: Óbreytt verð frá síðasta vetri. VR og mörg önnur félög
styrkja félaga sina til þátttöku á námskeiðunum.
HRAÐLESTRARSKOLINN
10 ÁRA