Morgunblaðið - 17.09.1991, Page 18

18
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUÐAGUR 17. SEPTEMBER 1991
Sægreifar verða að aðlaga
sig að raunveruleikanum
eftir Svein Rúnar
Valgeirsson
Er sú stund runnin aftur upp, að
atvinnurekendur séu komnir í þá
aðstöðu að geta sagt við sína launa-
menn: „Ef þú gerir ekki eins og ég
vil, þá skalt þú bara hypja þig, án
þess að það sé tekið tillit til gildandi
samninga"?
Hér áður fyrr höfðu atvinnurek-
endur þetta vald, en það er iiðin tíð
og ég skora á launafólk til sjós og
lands að bregðast hart við, ef ein-
hver viðleitni er höfð í frammi til
að endurvekja þann draug.
Því miður hafa nokkrir útgerðar-
menn sýnt tilburði í þessa átt og
einn þeirra látið til skarar skríða.
En ekki er gengið hreint til verks,
heldur eru menn beittir þrýstingi á
marga vegu. T.d. með því að segja
mönnum upp á fölskum forsendum
eða mönnum er boðið að taka sér
frí á meðan úterðarmaðurinn fær
sér ódýrara vinnuafl og þá í leiðinni
veit viðkomandi að hann hefur orðið
af starfmu, ef hann lætur ekki til
leiðast.
Ekki er við þá sjómenn að sak-
ast, sem hafa gengist undir þá
nauðasamninga að kaupa kvóta með
útgerðinn.
Einstakir skipveijar eða skips-
hafnir hafa ekki alltaf þá aðstöðu
að standa upp í hárinu á útgerðar-
manni sínum, enda ekki til þess
ætlast. Sjómenn eiga að snúa sér
til síns stéttarfélags með öll svona
mál. Síðan er það stjórnar viðkom-
andi stéttarfélags að ákveða aðgerð-
ir og í framhaldi af því getur reynt
á samtakamátt sjómanna.
Ég skora því á alla þá sjómenn
sem hafa látið til leiðast að kaupa
kvóta með útgerðinni, að gera sér
grein fyrir alvöru þessa máls og
snúa sér til síns stéttarfélags.
Ábyrgð ykkar er mikil. Ef ekki
verður tekið strax á þessu máli og
það látið kyrrt liggja, eruð þið að
brjóta niður og eyðileggja öll þau
réttindi og þá samninga sem ykkar
stéttarfélög hafa náð með áralangri
„Ég skora því á alla þá
sjómenn sem hafa látið
til leiðast að kaupp.
kvóta með útgerðinni,
að gera sér grein fyrir
alvöru þessa máls og
snúa sér til síns stéttar-
félags.“
baráttu og ósérhlífni, sem kostað
hefur t.d. mörg verkföll og ýmiskon-
ar harðræði sem svo langri vinnu-
stöðvun gjarnan fylgir.
Það yrði of langt mál að telja upp
allt sem áunnist hefur, en ég get
þó ekki látið hjá líða að minna á
t.d. ákvæði 'um uppsagnarfrest,
Vökulögin, ákvæði um frídaga, rétt-
indi er slys eða veikindi ber að,
ákvæði um uppgjör og kauptrygg-
ingu, hafnarfrí og svona mætti lengi
telja.
Félagar, í sama hvaða stéttarfé-
lagi þið eruð! Látið af þessari ósvinnu
og snúið ykkur til stéttarfélags.
Sveinn Rúnar Valgeirsson
Höidum áfram að styrkja og standa
vörð um rétt okkar til vinnu og
mannsæmandi lífskjara. Látið ekki
blekkingarhjal útgerðarmanna villa
ykkur sýn.
Helstu rökin sem ég hef heyrt
fyrir þátttöku sjómanna í þessum
kvótakaupum eru þau að ef ekki er
um þátttöku að ræða verði skipinu
lagt. En hvers vegna?
Það er vegna þess að kvóti sá sem
falur er, er svo dýr að útgerðin hef-
ur ekki efni á að kaupa hann, án
þátttöku áhafnar.
Sjómenn! Leyfum þeim að stoppa
skipin. Ef enginn hefur efni á að
kaupa kvóta „þá verður heldur eng-
inn kvóti seldur“. Sem þýðir að
kvótasölumenn (sægreifar) verða að
aðlaga sig að raunveruleikanum og
lækka verðið til samræmis við mark-
aðinn ef þeir ætla að selja!
Sjómenn! Við þurfum að efla stétt-
ai-vitund okkar og standa saman ef
skipveijar eða skipveiji verður af
plássi vegna þess að þeir vilja ekki
taka aukinn þátt í rekstri útgerðar-
innar, umfram umsamda kostnaðar-
hlutdeild.
Skora ég á alla sjómenn að taka
sér til fyrirmyndar sjómennina á
Akureyri og á Austfjörðum, sem svo
tryggilega stóðu saman við ákvörðun
á fiskverði sl. vetur. Sjáum til þess
að það fari enginn sjómaður í þau
skipsrúm sem menn hafa verið rekn-
ir úr vegna þessara hluta.
Sem fyrrverandi formaður í Skip-
stjóra- og stýrimannafélaginu Verð-
andi vil ég benda á að margir forver-
ar okkar, sér í lagi í S/s Verðandi
og Utvegsbændafélagi Vestmanna-
eyja hafa í gegnum tíðina verið for-
göngumenn ýmissa góðra. mála, sjó-
mönnum og aðstandendum þeirra til
handa.
Setjum ekki ljótan blett á minn-
ingu og verk þessara góðu manna,
með því að vera forgöngumenn í því
að bijóta niður réttindi launamanna
til að fara eftir löglegum kjarasamn-
ingum sinna stéttarfélaga.
Höfundur er stýrimaður og
bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins
í Vestmannaeyjum.
CB FORHITARAR
MIÐSTÓÐVARHITARAR
og
NEYSLUVATNSHITARAR
Mest seldu FORHITARAR
landsins
ÁVALLT TIL
Á LAGER
LANDSSMIÐJAN HF.
Verslun: Sölvhólsgötu 13
Sími (91)20680
Hagkvæmt heilbrigðiskerfi
eftirÁrnaM.
Mathiesen
Undanfama daga hefur farið
fram mikil umræða um heilbrigðis-
kerfi þjóðarinnar og hugmyndir heil-
brigðisráðuneytisins um sparnað og
hagræðingu í rekstri þess. Umræðan
hefur snúist um niðurskurð á ein-
stökum stofnunum og afstöðu ein-
stakra manna og hópa til þessa. Það
er mjög miður að umræðan skuli
einungis hafa fjallað um málið á
þennan hátt, en ástæðan er einföld
— umræðan verður betra fjölmiðla-
efni ef þessi hliðin snýr upp.
Vandinn í ríkisfjármálunum
Rót þessarar umræðu er vandinn
í ríkisfjármálunum og rekstri heil-
brigðiskerfisins. Þessi vandi er svo
mikill að hann krefst þess að á hon-
um sé tekið og því er frekari um-
ræða þar sem litið er til heildarinnar
fremur en einstakra stofnana bráð-
nauðsynleg.
Heilbrigðis- og trygginganefnd
Sjálfstæðisflokksins hefur á undan-
förnum árum unnið mikið og gott
starf. Niðurstöður þessa starfs má
sjá í ályktun síðasta landsfundar
Sjálfstæðisflokksins um heilbrigðis-
og tryggingamál. Þar koma fram
tillögur um rekstur heilbrigðiskerfis-
ins til aukinnar hagræðingar og
spamaðar.
Tillögur Sjálfstæðisflokksins
í ályktun landsfundarins er lagt
til að breyta þvi heilbrigðiskerfi sem
við nú rekum og þróast nú í átt til
sífellt meiri miðstýringar. Lagt er
til að það skuli gert m.a. með því
að greina á milli ábyrgðar á greiðsl-
um fyrir þjónustu í heilbrigðiskerfinu
og ábyrgðar á rekstri þeirra stofn-
ana sem þjónustuna veita án þess
að minnka þjónustuna eða á nokk-
um hátt að draga úr öryggi þegn-
anna sem hið opinbera tryggir. Þetta
verði gert með því að koma á fót
.sjúkrasamlögum (mun stærri en áð-
ur þekktust) sem hafi rekstrarlegt
sjálfstæði og ábyrgist greiðslur fyrir
skilgreinda þjónustu óháð afkomu
ríkissjóðs hveiju sinni. Sjúkrasam-
lögin eigi síðan viðskipti við þær
rekstrarlega sjálfstæðu stofnanir
sem besta og hagkvæmasta heil-
brigðisþjónustu geta boðið á hveijum
tíma.
Ahrif breytinganna
Þessar breytingar munu auka
ábyrgð og sjálfstæði þeirra sem
„En þessi stefna Sjálf-
stæðisflokksins er
þvert á þá stefnu að
auka miðstýringu og
fækka heilbrigðisstofn-
unum þar sem aðgerðir
eru framkvæmdar,
þannig að þær séu nær
einungis framkvæmdar
á ríkisspítölum í
Reykjavík.“
stjórna heilbrigðisstofnunum, auka
fjölbreytni í rekstrarformum, auka
samstarf og sérhæfingu stofnana og
þar með auka hagkvæmni og sparn-
að í rekstri. Þessar breytingar munu
styrkja heilbrigðiskerfið og auka
þannig öryggi þegnanna. En þessi
stefna Sjálfstæðisflokksins er þvert
á þá stefnu að auka miðstýringu og
fækka heilbrigðisstofnunum þar sem
aðgerðir eru framkvæmdar, þannig
að þær séu nær einungis fram-
kvæmdar á ríkisspítölum í
Reykjavík. Ef þessi þróun til mið-
stýringar og samþjöppunar heldur
Árni M. Mathiesen
áfram mun það torvelda og jafvel
koma í veg fyrir að stefna og hug-
myndir Sjálfstæðisflokksins nái
fram að ganga til hagsbóta fyrir
heilbrigðiskerfið og þjóðina.
Höfundur er 3. þingmaður
Reykjaneskjördæmis.
V etr artímimi
hjá SJÓVÁ-ALMENNUM
er frá níu til fímm
Haustið er komið og veturinn nálgast óðum.
Hjá SJÓVÁ-ALMENNUM skiptum við yfir í
vetrarafgreiðslutíma sem er frá
klukkan níu til fimm. Vetrartíminn gildir
frá 15. september til 1. maí.
SJ OVADHnALM E N N AR