Morgunblaðið - 17.09.1991, Síða 21
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. SEPTEMBER 1991
21
heilbrigðiskerfi sé rétta leiðin til
tekjujöfnunar eða hvort unnt sé að
fínna hagkvæmari leiðir. Niður-
greiðslur hvort heldur er á menntun
eða heilbrigðisþjónustu nýtist bæði
þeim tekjulægri og þeim efnameiri.
I mörgum tilvikum eru hinir efn-
ameiri í betri aðstöðu til þess að
nýta sér niðurgreidda þjónustu rík-
isins. Það er vegna þess að þjón-
ustugjöldin eru oftast aðeins brot
af heildarkostnaði við að nýta sér
þjónustu. Foreldri utan af landi sem
fer með barn sitt til lækninga í
Reykjavík þarf að greiða ferðir,
uppihald og verður fýrir vinnutapi
sem oft fæst ekki bætt.
Oft má finna það út að niður-
greiðsla á þjónustu sé alls ekki
hagkvæm leið til tekjujöfnunar en
samt er erfitt að hverfa frá henni.
Ef allir unglingar á framhaldsskóla-
aldri fengju t.d. árlega peninga-
greiðslu frá ríkinu jafnháa þeirri
upphæð sem kostar að veita þeim
menntun yfir veturinn og samhliða
væri þjónustan ekki að neinu leyti
niðurgreidd er næsta víst að ein-
ungis hluti unglinganna myndi fara
í skóla. Hinir myndu nota pening-
ana í hluti sem þeir teldu þarfari
en skólanám. Einhveijir myndu
jafnvel skila bróðurpartinum aftur
til ríkisins með viðskiptum við
ákveðna einkasölu á vegum þess.
Að sjálfsögðu vill enginn taka upp
svona fyrirkomulag vegna þess að
tekjujöfnunin verður að vera skilyrt
við það að viðkomandi fari í skóla.
Það breytir hins vegar ekki vanda-
málinu við að of stórtækar niður-
greiðslur á þjónustu leiða til sóunar.
Ofgaleysi nauðsynlegt
Hér að framan hefur verið reynt
að skýra eðli og tilgang gjalda fyr-
ir þjónustu sem niðurgreidd er og
oft veitt af hinu opinbera. Nauðsyn-
legt er að umræða um þessi mál
sé öfgalaus því engum er greiði
gerður með því að sóun eigi sér
stað. Mikið liggur líka við að tekju-
jöfnun sé markviss ekki síst á þeim
stöðnunartímum sem nú þjaka at-
vinnulíf okkar.
Of miklar niðurgreiðslur á opin-
berri þjónustu þjóna engum öðrum
tilgangi en þeim að rýra getu sam-
félagsins til þess að halda uppi al-
mennri velferð á erfiðum tímum.
Höfundur er alþingismaður.
ALLT
fyrirGLUGGANN
úrvai, gæði, þjónusta
Rúllugluggatjöld sérsniöin
fyrir hvern glugga eftir
máli. Margar geröir af
dúk í mörgum litum.
Sendum í póstkröfu um
land allt
Einkaumboð á íslandi
Síðumúla 32 - Reykjavík
Sími: 31870-688770
Tjarnargötu 17 - Keflavík
Sími 92-12061
Glerárgötu 26 - Akureyri
Sími 96-26685
IjGrænt
Grænt númer: 99-6770
\ /
Tannrétting-afélag- Islands:
Hafnar ósanngjömum aðg-erðum yfirvalda
Morgunblaðinu hefur borizt eft-
irfarandi frá félögum í Tannréttinga-
félagi íslands:
Vegna villandi frétta í fjölmiðlum
vill Tannréttingafélag íslands (TRÍ)
vekja athygli á eftirfarandi:
Heilbrigðisyfirvöld hófu aðgerðir
til að létta af sér kostnaði vegna
tannréttinga í árslok 1989. Fyrsta
skref ráðuneytisins var byggt á rang-
færslum og misskilningi, en því mrð-
ur var ábendingum okkar um það
efni enginn gaumur gefinn.
Tannlæknum var ætlað að úr-
skurða hverjir af viðskiptavinum
þeirra tækju á sig þann kostnað sem
sjúkratryggingar greiddu áð_ur, en
TRÍ og Tannlæknafélag íslands
(TFÍ) hafa staðið fast á því frá upp-
hafi að það skuli vera hlutverk
Tryggingastofnunar ríkisins (TR) að
ákvarða hveijir hljóti endurgreiðslu
og hversu mikla. Starfsmenn TR
gerðu sér einnig grein fyrir annmörk-
um flokkunarinnar og hafa heldur
ekki viljað taka hana að sér. Trygg-
ingaráð greip þá til þess ráðs í jan-
úar 1990 að stöðva endurgreiðslur
vegna allra nýrra tannréttingaað-
gerða og þannig standa málin enn.
Ennfremur var gefin út ný reglugerð
sem batt að mestu enda á endur-
greiðslur á ferðakostnaði vegna
tannréttinga.
Samninganefndir hafa nokkrum
sinnum á síðastliðnum tuttugu mán-
uðum komist nálægT því að ná ár-
angri og talsmenn TR hafa lýst því
yfir í fjölmiðlum, t.d. eftir samninga
TR og TFÍ í mars 1991, að málið
væri leyst og að flokkun yrði í hönd-
um Tr. Jafnoft hefur komið í ljós að
starfsmenn TR standa á kröfu sinni
um að fá flokkunarplaggið fullunnið
í sínar hendur, en iáta sér hvorki
nægja sérfræðilega greiningu á tann-
skekkjunni, né öll önnur sjúkragögn
sem standa til boða.
Yfirvöld eru í sparnaðarham þessa
dagana og síðustu yfiriýsingar form-
anns Tryggingaráðs benda til þess
að þau hyggist ná fram sparnaðará-
formum sínum, m.a. með því að tak-
marka endurgreiðslur vegna tann-
réttinga til frambúðar við alvarle-
gustu tilvik, svo sem klofinn góm
og mikla tannvöntun. Þeir sem þurfa
á tannréttingu að halda af öðrum
ástæðum geta samkvæmt því ekki
gert sér vonir um að endurgreiðslur
hefjist að nýju.
Allir félagar í Tannréttingafélagi
íslands hafna því að taka þátt í þess-
um ófaglegu og ósanngjörnu aðgerð-
um yfirvalda. Við teljum okkur
hvorki siðferðilega né faglega sæm-
andi að mismuna sjúklingum okkar
með þessum hætti og hörmum að
valdhafarnir nota þá afstöðu okkar
sem tylliástæðu til að hætta endur-
greiðslum vegna tannréttinga.
Árni Þórðarson, Gísli Vil-
hjálmsson, Guðrún Ólafsdóttir,
Helgi Einarsson, Ketill Högna-
son, Margrét Rósa Grímsdóttir,
Ólafur Björgúlfsson, Ólöf
Helga Brekkan, Pétur H. Ól-
afsson, Ragnar M. Traustason,
Sæmundur Pálsson, Teitur
Jónsson og Þórður Eydal
Magnússon.
KRINGLUNNI 5 • SÍMI 692500
ÞAD ER ERFITT
AD DRÚA BILIÐ
ÞEGJIR HEILSAN BILAH
Veist þú hvað bíður þín fjárhagslega ef þú slasast eða
veikist? Kynntu þér málið! Afkomutrygging
Sjóvá-Almennra tryggir fjárhagstöðu þína ef
starfsorkan skerðist af völdum slyss eða veikinda.
Þar sem velferðarkerfinu sleppir taka Sjóvá-Almennar við.
* ^