Morgunblaðið - 17.09.1991, Side 43

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. SEPTEMBER 1991
43
rímað og stuðlað.
Ég sé ekki að þetta hástemmda
lof sé verðskuldað eða hér sé um
meiriháttar bókmenntaviðburð að
ræða. Síður en svo!
Hallærisplanið
Leirskáldin telja að góðir ljóðales-
endur séu að verða sjaldgæf dýrateg-
und, sem sé að deyja út. Þetta er
sem betur fer hrapallegur misskiln-
ingur. Þeir eru allir á sínum stað um
landið allt og miðin. Konur jafnt sem
karlar.
Það virðist hins vegar svo að fólk
nenni ekki að kaupa eða lesa óljóð,
jafnvel þótt ýmsir fremstu óljóða-
garparnir séu á gjafverði á bóka-
mörkuðunum, hvað þá minni spá-
mennirnir. Og útgáfufyrirtækin á
hausnum. Allt á hausnum! Málskyni
og málsmekk stórhrakar. Götumál,
slettur og slanguryrði gerast æ
ágengari.
Það sorglegasta er þó að það er
sífellt verið að troða óljóðum í
kennslubækur barnanna og rugla
þau gjörsamlega í ríminu. Viljandi
er verið að bjóða börnum og ungling-
um niður á „hallærisplan" óljóða,
sem enginn hvorki nennir eða getur
lært.
Á dagvistarstofnunum og í grunn-
skólunum á að leggja áherslu á að
kenna börnum og unglingum ljúfu
ljóðin góðskáldanna, þá fá þau rétta
tilfinningu fyrir fögrum ljóðum og
orðsnilid.
Ljóðhefðin
Þótt menningarvitamir kjósi að
neita staðreyndum, þá vita þeir og
óljóða-hjörðin, að þjóðin er og hefir
verið í einskonar verkfalli gagnvart
óljóðum í hálfa öld. Styrkþegar í
hópi ljóðskálda eru margir slíkir af-
burða snillingar að enginn kann eitt
einasta ljóð eftir þá!
Við erum orðin hundleið á þessu
óljóða-moldroki í augun og upp-
blæstri úr áður gróskumiklum jarð-
vegi íslenskrar Ijóðahefðar.
Væri ekki tímabært að fræða
Háskólanema um ljóðstafi og „lyrik"
og beina þeim sem fást vilja við ljóða-
gerð að sérkennum íslenskrar ljóð-
hefðar, sem þessi þjóð hefír varð-
veitt ein allra í víðri veröld.
Það var fróðlegt að frétta að rit-
stjóri Morgunblaðsins Matthías Jo-
hannessen eigi að flytja fyrirlestra
um Jónas Hallgrímsson við Háskól-
ann á komandi vetri. Húrra fýrir
því. Meira af slíku!
Það er táknrænt að fjöldi óljóða-
garpa þykjast vera að laga sig að
breyttum aðstæðum með því að stæla
erlendar fyrirmyndir og telja nægj-
anlegt að raða orðum lóðrétt og fylla
línurnar af líkingarugli og myndgát-
um og gerast æ háfleygari eftir því
sem andleysið er meira! Það virðist
staðreynd að lauslæti í ljóðagerð og
lélegt málfar séu einskonar tvíburar.
Ljóðskáld verða að skilja eitthvað
eftir í hug og hjarta þjóðarinnar.
Ýmsir eru því miður hættir að skynja
mörkin milli ljóðhefðar og fíflaskap-
ar! Þegar óljóðafarsóttin virðist hafa
öðlast heilbrigðisvottorð frá Háskó-
lanum, þá er farið að syrta í álinn!
„Ef uppsprettan er gruggug verður
öll áin gruggug."
Höfundur er framkvæmdastjóri í
Reykjavík.
Sólskinslög og
söngvakeppni
eftir Pétur Pétursson
Margur furðar sig á þeim undar-
lega sið Ríkissjónvarpsmanna að
sniðganga að mestu íslensk lög og
söngva þegar sýndar eru svipmyndir
frá dreifðum byggðum landsins. í
sólmánuði síðastliðnum sýndu sjón-
varpsmenn einkar fagrar sólarlags-
myndir norðan úr Skagafirði. Til
þess að auka áhrifín og undirstrika
fegurð og töfra sólarlags og sveita-
sælu ómuðu rómantískir tónar. Sum-
ir bjuggust við að heyra Ó, blessuð
vertu sumarsól, Sól, stattu kyr þó
að kalli þig sær, Skín við sólu Skaga-
fjörður eða í Sól og sumaryl. Svo
varð þó ekki — Varsjárkonsertinn
eftir Richard Addinsell skyldi það
vera.
Atvikið sem hér er vitnað til er
því miður ekki einsdæmi. í sjónvarps-
mynd sem sýnd var um fuglaveiðar
í Drangey bar það eigi vott um góð-
an smekk að kyija Finlandiu, laga-
bálk framandi þjóðar, þótt kórinn
væri skagfirskur.
Þá er þess skemmst að minnast
að á föstudaginn langa, þegar gjörv-
öll Guðs kristni minntist atburða
dymbilviku, þá taldi Sjónvarpið henta
hvað best að efna til eins konar kjöt-
kveðjuhátíðar með öskudagsmúsík
og ærslafengnu látbragði. Sinfóníu-
hljómsveitin setti upp pappírshúfur
og blés Kampavínsgalopp danska
Tivolimannsins Lumbyes af lífs og
sálarkröftum. Maður gat fullt eins
búist við framhaldi á Kakadubar eða
Skindbuksen, ef ekki stefnumóti í
Jórukleif (Jorch’s Passage).
Kveðjulögin í dagskrárlok láta
stundum undarlega í eyrum. Ætli
þeir reyki mikið á kvöldvaktinni?
Þeir virðast hafa mikið dálæti á
„Smoke gets in your eyes“ og spila
í tíma og ótíma með íslenskum lands-
lagsmyndum í lok dagskrár.
Lagaval sjónvarpsmanna vekur oft
furðu. Þeir virðast sjaldan muna eft-
ir perlum íslenskrar hljómlistar. Þeim
ætti þó að vera kunnugt um fjölda
sönglaga sem Jón Þórarinsson fyrr-
um forstjóri Lista- og skemmtideildar
hefir raddsett fyrir Sinfóníuhljóm-
sveit og væru einkar vel fallin til
flutnings með íslenskum myndum,
eða milli þátta sem og í dagskrárlok.
Sama gildir um útsetningar Þor-
kels Sigurbjörnssonar tónskálds og
Árna Björnssonar tónskálds.
Afstaða Sjónvarpsins til íslenskrar
hljómlistar er furðuleg. Einu sinni
ár hvert er rokið upp til handa og
fóta og efnt til samkeppni um íslensk
lög til flutnings í söngvakeppni Evr-
ópustöðva. Þá blasir við augum flug-
ferð og frami. Sigur á fjölþjóðavett-
vangi. En hvernig getur þjóð sem
sniðgengur sjálf sín eigin lög og Ijóð
búist við árangri á erlendri grund?
Sveinn Einarsson dagskrárstjóri
Sjónvarps hefír þráfaldlega gefíð
útvarpshlutsendum í skyn að hann
væri áhugamaður um íslenska tónl-
ist. Um þessar mundir hafa tónlistar
Pétur Pétursson
„Lagaval sjónvarps-
manna vekur oft furðu.
Þeir virðast sjaldan
muna eftir perlum ís-
lenskrar hljómlistar.“
menn og vinir þeirra efnt til átaks
vegna smíði tónlistarhallar. Þar á
margur eftir að eiga minnisstæðar
stundir. En gleymum því ekki að
hvert sjónvarpstæki í híbýlum hlust-
enda er á sinn hátt „tónlistarhöll",
að vísu minni í sniðum. Sjónvarps-
menn verða að endurskoða afstöðu
sína hvað varðar Iagaval. Sé það svo
að þeir sniðgangi íslensk lög vegna
Stefgjalda þá ber að greina frá því.
Ef ástæðan er hins vegar sú að treyst
sé á takmarkaðan plötufjölda tækni-
manna þá ættu að vera hæg heima-
tökin að bæta úr því.
Tónlistardeild Ríkisútvarpsins
gæti sem best séð Sjónvarpinu fyrir
lögum og lagasyrpum sem henta
hveiju sinni. Af nógu er að taka.
Höfundur er fyrrverandi þulur.
INNIMARKAÐUR
Fatnaður,
skór,
búsaliölð o.fl.
Sérstakt •••
Kostaboð
alé
Laugav. 116, s. 629030
I
■
■
^Artline
TIL ALLRA NOTA
Artline pennar eru til í miklu úrvali
í bókaverslunum um allt land.
Artline tússspennar endast lengi og
eru fyrsta flokks vió leik og störf.
©
Hagnýt
greinaskrif
Læriö aö skrifa blaöa- og tímaritsgreinar,
minningargreinar, fréttatilkynningar o.fl.
Á námskeiöinu veröur lögð áhersla á aö kenna fólki undir-
stööuatriöi greinaskrifa. Markmiðiö er aö gera þátttakendum
fært aö tjá sig í fjölmiðlum. Á námskeiöinu veröur
stuöst viö nýútkomna bók um ritun eftir Ólaf M.
Jóhannesson: Þaö er leikur að skrifa.
Nánari upplýsingar og skráning alla daga
ísíma 67 16 97
GRÆNT SÍMANÚMER
99 60 99
fyrir herbergjabókanir á
Hótel Sögu og Hótel íslandi.
Skráðu númerið í símaskrána, það lækkar
símkostnaðinn næst þegar þú þarft á
fyrsta flokks hótelherbergi að halda í
höfuðborginni.
v/Hagatorg 107 Reykjavík Armúla 9 108 Reykjavík
Bokhaids-
náin
Markmið námsins er að þátttakendur
verði fullfærir um ao starfa
sjálfstætt við bókhald og
annast það allt árið.
peiut Aa$t
éoAtufi 4 áóiAtSétc y'tutfttftrifttdéf/far
/
A námskeiðinu verður efdrfarandi kennfc
* Almenn bókhaldsverkefni
* Launabókhald
* Lög og redugerðir
* VkðisaukasKattur
* Raunhæf verkefni, fylgiskjöl
og afstemmingar
* Tölvubókhald:
Fjárhagsbókhald
viðskiptamannabókhald
Launabókhald
Námskeiðið er 72 klst.
Næsta grunnnámskeið hefst 17. sept.
og bókhaldsnámið hefst 23. sept.
Innritun er þegar hafin.