Morgunblaðið - 17.09.1991, Qupperneq 60
ÞRIÐJUDAGUR 17. SEPTEMBER 1991
VERÐ I LAUSASOLU 100 KR.
Morgunblaðið/RAX
Réttað á sjávarkambinum
Bændur á Vatnsnesi réttuðu fé sitt í Hamarsrétt á sunnudag. Réttin er í sérstæðu umhverfi, á sjávarkambinum við Húnaflóa.
Læknar mótmæla vinnubrögðum heilbrigðisráðuneytisins:
Rekstrarfé
og Landakots skori
Hægt að spara án þess að fjölga á biðlistum, segir heilbrigðisráðherra
LÆKNAR sjúkrahúsanna í
Reykjavík telja að þau geti ekki
annað því viðbótarálagi, sem fylg-
ir breytingu á rekstri St. Jósefs-
spítala í Hafnarfirði og lokunuin
skurðstofa við nokkur sjúkrahús
á landsbyggðinni. Enn síður séu
sjúkrahúsin í stakk búin til þess,
ef rekstrarfé Borgarspítala og
Landakotsspitala verði skorið nið-
ur um 500 milljónir á næsta ári.
Sighvatur Björgvinsson heilbrigð-
vjíjjí'áðherra segir að hægt sé að
ná fram hagræðingu og sparnaði
í heilbrigðisþjónustu með mörgum
öðrum ráðum og nærtækari lækn-
um en að fjölga á biðlistum.
Læknafélag Reykjavíkur „átelur
harðlega þessa aðför yfirstjórnar
heilbrigðismála að þeirri þjónustu,
sem þegnar landsins hafa þegar
greitt fyrir með sköttum sínum,“
segir í ályktun félagsins, sem kynnt
var í gær. Undir ályktunina taka
forsvarsmenn læknaráða Landspít-
ala, Borgarspítala, Landakotsspítala
og St. Jósefsspítala í Hafnarfirði, auk
^héraðslæknis Reykjanessumdæmis.
Jóhannes Gunnarsson, formaður
læknaráðs Borgarspítala, segir að
verði rekstrarfé Landakotsspítala og
Borgarspítala skorið niður um 500
milljónir samkvæmt fjárlögum, þýði
það minni þjónustu þessara sjúkra-
húsa. „Þó reiknað sé með 190 millj-
ónum til framkvæmda vegna fyrir-
tJugaðrar sameiningar sjúkrahús-
anna, þá er slík sameining tímafrek.
Samt er reiknað með að skera rekstr-
arfé strax niður um hálfan milljarð.“
Á fundi Læknafélags Reykjavíkur
í gær kom fram, að niðurskurður
myndi fyrst bitna á biðlistasjúkling-
um. Síðar kynni að koma til þess að
vísa yrði sjúklingum frá. Nefnd voru
dæmi, t.d. frá Svíþjóð, þar sem
sjúkrahús, sem fékkst við krabba-
meinslækningar, hefði gripið til þess
ráðs að neita að taka við sjúklingum
eldri en 70 ára.
Heilbrigðisráðherra sagðist ekki
vilja tjá sig um þær tillögur sem
fyrir liggja í fjárlagafrumvarpinu um
sparnað á ýmsum sviðum en þær
verða kynntar í heild. „En ég spyr,
hvaðan koma læknafélagsmönnum
þessar fréttir um tillögur heilbrigðis-
ráðuneytisins í fjárlagafrumvarpinu
sem ekki er einu sinni búið að prenta?
Mér heyrist á fréttum að verið sé
að álykta og tala gegn hinum og
þessum tillögum og eins og svo oft
áður þegar hagsmunir heilbrigðis-
stétta eiga í hlut, að ógna þá með
dauða sjúklinga," sagði Sighvatur.
Sjá fréttir á bls. 59.
Veiðiþjófar í
Trostansfirði;
30 laxar
fundust
dauðir
Ekki vitað hvort
notað var
sprengiefni
Bíldudal.
LÖGREGLAN á Patreksfirði
fékk tilkynningu frá Matthíasi
Bjarnasyni, alþingismanni, á
sunnudaginn að verksummerki
við Trostansfjarðará hafi sýnt
að þar hafi verið á ferð veiðiþjóf-
ar. Um 30 dauðir laxar fundust
á floti neðarlega í ánni og mikið
blóð og hreistur I kring.
í samtali við Matthías Bjarnason
í gær kom fram að hann og eigin-
kona hans höfðu verið í sumarbú-
stað sínum í Trostansfirði um helg-
ina og farið þaðan á sunnudags-
morguninn. Matthías hafði síðan
hringt í bónda í Arnarfírði og beð-
ið hann að athuga hvort skrúfað
hefði verið fyrir vatnskrana í bú-
staðnum. Bóndinn.varð síðan var
við dauða laxa neðarlega við ána
og mikið blóð og hreistur allt í
kring.
„Eitt er víst að einhver hefur
farið í ána og hagað sér svívirði-
lega. Og ég á þá ósk heitasta að
það náist í þessa menn sem svona
haga sér. Þetta kemur manni ansi
illa því ég hef verið að reyna að
rækta ána með ærnum tilkostnaði
og haft erindi sem erfiði,“ sagði
Matthías í samtali við Morgunblað-
ið í gærkveldi. Aðspurður sagðist
Matthías ekki geta sagt hvort not-
að hefur verið dínamít í ána eða
net, en hann fékk upplýsingar í
gærdag frá kunningja sínum sem
fór og skoðaði ána, að fáeinir fisk-
ar hafi sést lifandi í ánni.
Morgunblaðið hafði samband við
lögreglunna á Patreksfirði í gær
um þetta mál, en fékk þau svör
að enginn tími hafi gefíst til að
rannsaka málið þann daginn vegna
anna, og engar upplýsingar væru
gefnar um málið fyrr en að rann-
sókn lokinni.
R. Schmidt.
Könnun Félagsvísindastofnunar á lífsskoðunum Islendinga:
Islendingar hafa meiri trú
á samkeppni en aðrar þjóðir
A móti sterkri einstaklingshyggju vegur óvenjumikil jafnréttiskennd
ÍSLENDINGAR skera sig úr öðruin þjóðum vegna óvenjumikillar
trúar á að samkeppni sé af hinu góða og hvetji fólk til nýsköpunar
og vinnusemi. Islendingar leggja almennt mikla áherzlu á einstakl-
ingsframtak og einkaeign, en á móti kemur að fáar þjóðir leggja
jafnmikla áherzlu á jafnrétti og tekjujöfnun. Þetta kemur meðal
annars fram í lífsgildakönnun Félagsvísindastofnunar, en niðurstöð-
ur hennar voru kynntar í gær.
Könnun Félagsvísindastofnunar
er liður í Qölþjóðlegu samstarfs-
verkefni um kannanir á lífsviðhorf-
um. Könnunin var framkvæmd í
þrjátíu löndum á síðastliðnu ári og
voru fyrstu niðurstöður fyrir Evr-
ópubandalagsríkin og Norðurlönd
kynntar í gær. Svipaðar kannanir
voru gerðar í mörgum löndum á
fyrri hluta níunda áratugarins, hér
á íslandi 1984.
I íslenzku könnuninni kemur
meðal annars fram að þjóðernis-
kennd íslendinga er sterkari en hjá
öðrum Evrópuþjóðum. Yfir helm-
ingur þjóðarinnar segist mjög stolt-
ur af þjóðerni sínu, og þótt íslenzk-
ur her sé ekki til, segjast 77% til-
búnir að beijast fyrir land sitt ef
til styijaldar kæmi.
Fleiri Islendingar telja sig til
hægri vængsins en vinstri í stjórn-
málum. Ríkiseign á fyrirtækjum
hlýtur ekkert fylgi í könnuninni,
en íslendingar leggja áherzlu á
einkaframtak og einkaeign.
Sjá umfjöllun á átta síðum í
B-blaði.