Morgunblaðið - 25.09.1991, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 25. SEPTEMBER 1991
9
Innilega þakka ég öllum, er heiÖruðu mig með
góðum óskum og gjöfum á 80 ára afmœli
mínu 17. september sl.
Guð blessi ykkur öll.
Jóhattn Ólafur Jónsson,
Fjóluhvammi 1,
Hafnarfirði.
Hugaðu að
sparnaðinum
þegar þú gerir
innkaupin.
Þjónustu-
miðstöð
ríkisverðbréfa
er líka
í Kringlunni
Hringdu eða komdu í Þjónustumiðstöð
ríkisverðbréfa og fáðu nánari upplýsingar utn
áskrift að spariskírteinum ríkissjóðs.
Þjónustumiðstöðin er fyrir fólkið í landinu.
ÞJÓNUSTUMIÐSTÖÐ
RÍKISVERÐBRÉFA
Hverfisgötu 6, 2. hæö, sími 91- 626040 og Kringlunni, sími 91- 689797
Væntanleg heimkoma Solzhenítsyns
í forystugreinum danska dagblaðsins Berlingske Tidende og
norska blaðsins Aftenposten er fjallað um væntanlega heimför
rússneska rithöfundarins Alexanders Solzhenítsyns eftir 17
ára útlegð í Bandaríkjunum.
Þúfan sem
velti alræðis-
kerfinu
I forystugrein Berl-
ingske Tidende 19. sept-
ember segir: „Alexander
Solzhenítsyn má nú seint
og um síðir snúa he.im til
fóstuijarðarinnar sem
hann ann svo mjög, Rúss-
lands. Fjarstæðukenndar
ákærur um landráð, sem
KGB lét setja fram á
sinum tíma á hendur
N óbelsverðlaunahafan-
um, og lagaðar voru að
tilganginum sem þær
þjónuðu, áttu ekki við
rök að styðjast Þetta
upplýsti ríkissaksóknari
Sovétrílganna á fimmtu-
dag eftir að Solzhenítsyn
hafði helgina áður lýst
því yfir úr útlegð shmi i
Bandarílgunum að haim
vikli gjaman snúa heim
ef yfirvöld féUu opinber-
lega frá hinum ærumeið-
andi ásökunum. Fremur
en nokkur annar núlif-
andi sovéskur ritliöfund-
ur hefur Solzhenítsyn
axlað söguleg og menn-
ingarleg örlög lands síns
og af þeim sökum er
heimkoma hans, sem
vonandi er ekki langt að
bíða, atburður sem hefur
víðtæka þýðingu.
Þegar rithöfundiuum
sem nú er 72 ára var
visað úr landi árið 1974
... kom hami af stað
skriðu er verkaði á al-
memúngsálitið á Vestur-
löndum. Hann var þá
þegar kunnur fyrir
sjálfsævisögulega frá-
sögn sína af sovéskum
fangabúðuin, Dag í lífi
Ivans Denísovitsj. En á
áttunda áratugnum kom
út röð verka um „gúlag-
eyjaklasann" sem útilok-
aði að jafnvel sveimhuga
menntameim gætu hald-
ið þvi fram að sovét-
kommúnisminn væri val-
kostur við nokkurn skap-
aðan hlut. Hann var
glæpsamlegt kerfi eins
og stóð nú ritað á bók.
Eftirminnileg og ein-
stæðingsleg andstaða
Solzhenítsyns við kom-
múnisinann varð mikil-
væg forsenda endanlegs
hruns hans. Þar var kom-
in sú þúfa sem velti al-
ræðiskerfinu.“
Harmsaga
Sovétríkjanna
í forystgrein í Aften-
posten 23. september er
ehmig fjallað um væntan-
lega heimför Solzheníts-
yns: „Þegar Alexander
Solzhenítsyn var spurður
álits rétt eftir valdaráns-
tilraunina í Sovétríkjun-
um í siðasta mánuði svar-
aði hami að slíkt þjónaði
engum tilgangi „því at-
burðirnir gerðust svo
hratt að sérhver athuga-
semd yrði úrelt eftir
viku“. En fyrir Solzh-
enítsyn sjálfan hefur
timans rás ekki verið jafn
hröð. Seytján ár eru
siðan haim var rekinn í
útlegð og það er ekki
fyrr en nú að Solzþeníts-
yn boðar að liann geti
og vi\ji snúa til baka til
föðurlandsins - eftir að
ákærurnar um landráð
hafa verið dregnar til
baka vegna þess að þær
séu tilhæfulausar. Þann
dag sem Solzhenítsyn
stígur fæti á rússneska
jörð bætist eitt blað við
í harmsöguna um tilurð,
tilveru og upplausn Sov-
étrikjanna ... Á meðan
hin langa útlegð Solzh-
enitsyns hefur varað hef-
ur hann sjálfur valið að
lifa í einangrun. Oðru
hveiju hefur hann þó
hafið upp raust sina og
látið í þ'ós vonbrigði með
það hvernig Vestur-
landabúar hafa notað
frelsi sitt og velmegiui
og yfir því að inörg gildi
fari forgörðum eða fari
framhjá mönnum í efnis-
hyggjukófinu. Jafnframt
hefur haiut látið i ljósi
næstum trúarlegt við-
horf til hlutverks Rúss-
lands i nýjum heimi."
Norska krepp-
an
í forystugrein danska
dagblaðsins Politiken 22.
september er því haldið
fram að kreppa ríki í
Noregi: „Þegar talað er
um kreppu i landi er |
venjulega átt við efna-
hagsmálin, óstöðuga
ríkisstjórn eða miklar
óeirðir. Kreppa Norð-
manna er af öðru tagi.
Þar er um sjálfsímyndar-
kreppu að ræða. Norð-
memi eiga erfitt með að
laga sig að breyttum
samskiptum austurs og
vesturs og þeirri stað-
reynd að ný Evrópa er í
mótun þar sem EB er
þungamiðjan. Andstaðan
við EB lifir emi á for-
sendum áttimda áratug-
arins ... Vandinn er ein-
ungis sá að þróunin í
Evrópu er örari en við-
horfsbreytiiigarnar i
Noregi. Fáir leggja jafn
mikið upp úr EB-EFTA-
viðræðunum og Norð-
menn. Svíar hafa sótt um
aðild að EB, og jafnvel í
Finnlandi er umræðan
um EB fordómalausari
en í Noregi. Nauðsynlegt
er að fram fari mun
kröftugri og framsýnni
umræða um hlutverk
Noregs á alþjóðavett-
vangi ef landið ætlar sér
ekki að verða utanveltu
í Evrópuþróuninni.“
Þitt framlag
- þín eign
HjáAlmennum lífeyrissjóði VÍB,ALVTB,eru iðgjöld
hvers sjóðsfélaga færð á sérreikning hans. Inneignin
erfist og ársfjórðungslega er sent yfirlit um stöðu.
Hver sem ergeturgerstfélagi í ALVÍB. Þeirsem ekki
eru skyldugir til að greiða í annan lífeyrissjóð geta
greitt öll sín iðgjöld í ALVÍB, aðrir geta greitt
viðbótariðgjöld. RáðgjafarVIBveitafrekariupplýsingar
um eftirlauna- og lífeyrismál í afgreiðslunni Armúla
13a, og í síma 91-681530. Verið velkomin í VÍB.
Meirn en þú geturímyndað þér!
VlB
VERÐBRÉFAMARKAÐUR ÍSLANDSBANKA HF.
Armula 13a, 108 Reykjavík. Simi 68 15 30. Telefax 68 15 26. Símsvari 68 16 25.