Morgunblaðið - 25.09.1991, Blaðsíða 44

VÁTRYG6ING
SEM BRÚAR
BILIfl
SJÓVA
LMENNAR
RISC SYSTEM/6000
KEYRIR UNIX
FRAMTÍÐARINNAR:
EBMJUX
MIÐVIKUDAGUR 25. SEPTEMBER 1991
VERÐ í LAUSASÖLU 100 KR.
Allur innflutningur á olíuvörum gefinn frjáls;
Viðskiptafrelsi ætti
að þýða lægra verð
- segir Jón Signrösson viðskiptaráðherra
Innflutningur á öllum olíuvörum verður frjáls frá næstu áramót-
um samkvæmt ákvörðun viðskiptaráðherra, en þá rennur út samn-
ingur sem viðskiptaráðuneytið gerði í fyrra við sovéska ríkisoiíufé-
lagið um kaup á gasoliu og svartolíu. I kjölfarið verða afskipti
verðlagsyfirvalda af ákvörðun olíuverðs tekin til endurskoðunar
frá áramótum og jöfnun innkaupsverðs fellur niður. Viðskiptaráð-
herra segir að þetta eigi að hafa í för með sér lækkun á olíuverði
til neytenda en forstjórar olíufélaganna þriggja segja að svigrúm
þeirra til verðsamkeppni sé af ýmsum ástæðum mjög lítið.
„Ég tel að viðskiptafrelsi á
þessu sviði og samkeppni milli
olíufélaganna muni færa notend-
um þessa varnings lægra verð,“
sagði Jón Sigurðsson viðskiptaráð-
herra við Morgunblaðið.
Hann sagði að þessi ákvörðun
væri tekin bæði með tilliti til þess
hvað besta fyrirkomulagið sýndist
vera frá sjónarhóli ráðuneytisins,
og í ljósi þess að ekki væri lengur
á vísan að róa varðandi olíuinn-
kaup frá Sovétríkjunum. Jón lét
þess jafnframt getið, að oiíufélögin
hefðu áhuga á áframhaldandi við-
skiptum við Sovétríkin.
Jón sagði, að jöfnun innkaupa-
verðs yrði fellt niður frá áramótum
en óleyst væri vandamál með jöfn-
un flutningskostnaðar. Nú er
flutningskostnaður jafnaður út
milli landsvæða, þannig að sama
olíu- og bensínverð er á öllu land-
inu en viðskiptaráðherra sagði að
lagaákvæði um þetta efni yrði tek-
ið til endurskoðunar.
Kristinn Björnsson forstjóri
Skeljungs sagði að vonandi yrði
þetta til að verð á olíuvörum lækk-
aði. „En það yrði þá fyrst og
fremst þegar verðlagningin væri
komin öll í okkar hendur og þá á
ég við flutningsjöfnunina," sagði
Kristinn. Hann sagðist gera ráð
fyrir að olíufélögun legðu metnað
sinn í að ná sem bestum innkaupa-
samningum, en ekki mætti gleyma
því að þau viðskipti gerðust á al-
þjóðamörkuðum þar sem býsna
fastar skorður væru settar.
Óli Kr. Sigurðsson forstjóri
OLÍS sagði að það væri skilyrði
fyrir því að frjáls samkeppni ríkti
i olíuverslun hér á landi, að verð-
jöfnunarsjóður flutningskostnaðar
yrði lagður niður. „Nú getum við
stýrt okkar innkaupum eftir okkar
eigin geðþótta en ekki ákvörðun
ríkisstjórnar í sambandi við inn-
kaup frá Rússum. En það er ekki
fyrr en verðjöfnunarsjóðurinn hef-
ur verið lagður niður, sem hægt
er að tala um samkeppni á milli
olíufélaga um verð á gasolíu,“
sagði hann.
Geir Magnússon forstjóri Olíu-
verslunar íslands sagðist ekki sjá
miklar breytingar framundan
þrátt fyrir ákvörðun viðskiptaráð-
herra. Hins vegar ríkti óvissa,
bæði varðandi markaðsmál erlend-
is og ýmsar ákvarðanir lægju ekki
enn fyrir hérlendis í því sambandi
benti hann meðal annars á að
núverandi kerfi um jöfnunarsjóð
flutningskostnaðar væri háð
ákvörðun Alþingis. Þá sagði hann,
að þar sem olíuverð hér á landi
væri að stærstum hluta skattar
gæfi það olíufélögunum ekki til-
efni til mikillar verðsamkeppni.
Morgunblaðið/Sigurgeir Jónasson
Skólabörn skera mel
V estmannaeyj u m.
KRAKKAR úr 10. bekk grunnskólans í Eyjum skáru á dögunum
melfræ í sjálfboðavinnu. Melfræið var skorið á nokkrum stöðum á
Heimaey en undanfarin haust hafa krakkar í efsta bekk ásamt öðrum
sjálfboðaliðum skorið melfræ, sem síðan hefur verið sáð á ný að vori.
Afrakstur dagsins voru 20 pokar af melfræi sem sendir voru til Land-
græðslunnar í Gunnarsholti tii þurrkunar. Krakkarnir, sem voru ásamt
kennurum sínum við melskurðinn, voru hress og kát og sögðu það
það væri mun skemmtilegra að skera melinn en að sitja inni yfir skóla-
bókum í góða veðrinu. Á myndinni sjást hressir Eyjapeyjar í mel-
skurði, þeir Óðinn Sæbjörnsson og Gunnar Berg Viktorsson.
Grímur
Fj ármálaráðuneytið lækkar
forvexti ríkisvíxla nm 1 lh°/o
Islandsbanki segir almenna vaxtalækkun ekki á dagskránni, en Búnaðar-
banki segir einhverrar vaxtalækkunar að vænta um mánaðamót
Fjármálaráðuneytið lækkaði vexti ríkisvíxla um 1 ‘/2% i gærkvöldi
en bankar hafa undanfarið lækkað vexti um 3-4% á svokölluðum
bankavíxlum, sem þeir selja til að afla lausafjár og keppa við
ríkisvíxla á markaði. Friðrik Sophusson fjármálaráðherra segir að
ríkisvíxilvextir tíiki mið af útlánsvöxtum banka, og þessi lækkun sé
gerð í trausti þess að bankarnir lækki innau skamms vexti á venju-
legum útlánum sínurn. Jón Adolf Guðjónsson, bankastjóri Búnaðar-
bankans, sagðist aðspurður eiga von á einhverri nafnvaxtalækkun
um mánaðamótin í ljósi minnkandi verðbólgu. Ragnar Önundarson
framkvæmdastjóri hjá íslandsbanka sagði hins vegar, að tómt mál
væri að tala um vaxtalækkun ineðan ekki hefði náðst jafnvægi milli
óverðtryggra og verðtryggðra vaxta innan ársins.
Uppboð á
aflakvótum
óheimil?
„VIÐ höfum ekki heimild til
að veita leyfi fyrir uppboðum
á aflakvótum," segir Ólafur
Walter Stefánsson skrifstofu-
stjóri í dómsmálaráðuneytinu.
Hilmar Á. Hilmarsson, fram-
kvæmdastjóri Kvótamarkaðar-
ins hf., fullyrðir að hann þurfi
ekki leyfi til að bjóða upp afla-
kvóta og segir að uppboð mark-
aðarins verði haldin einu sinni
í viku í Átthagasal Hótels Sögu
og það fyrsta fari fram nk.
mánudag kl. 10. „Við erum að
bjóða mönnum að fá hæsta
mögulegt verð fyrir kvótann og
tökum 2-3% fyrir söluna eftir
magni. Seljendur ákveða lág-
marksverð og það hefur verið
160-195 krónur fyrir kílóið í
þorskígildum," segir Hilmar.
Sjá nánar í Ur verinu bls.
Bl.
„Vextir á ríkisvíxlum hafa yfir-
leitt tekið mið af útlánsvöxtum
bankanna. Lækkun á vöxtun
bankavíxla, sem seldir eru almenn-
ingi, sýnir trú viðskiptabankanna á
því að verðbólga sé á niðurleið og
er vonandi fyrsta skrefið í lækkun
nafnvaxta innlánsstofnana. Þess
vegna hefur verið ákveðið að lækka
ríkisvíxilvexti um 1 '/2%, enda trúum
við því að verðlag eigi eftir að lækka
á næstu mánuðum. Hins vegar má
búast við háum raunvöxtum enn
um sinn eða að minnsta kosti með-
an fjárþörf ríkisins og annarra opin-
berra aðila er eins mikil og raun
ber vitni," sagði Friðrik Sophusson
við Morgunblaðið í gærkvöldi.
Lánskjaravísitala hækkaði aðeins
um 0,28% milli ágúst 0g september
en það jafngildir um 3,5% verðbólgu
á bcilu ári og spár benda til lágrar
verðbólgu næstu mánuði. Nafn-
vextir banka og sparisjóða eru mjög
háir í samaburði við þessa verð-
bólgu. Aðspurður hvort nafnvextir
rnyndu ekki lækka almennt á næst-
unni í ljósi þessa, sagði Ragnar
Önundarson að þeir hjá Islands-
banka hefðu lýst því yfir að jafn-
vægi þyrfti að vera milli óverð-
tryggðra og verðtryggðra vaxta
þegar árið í heild væri skoðað og
mikið vantaði á að svo væri. Þar
til það jafnvægi hefði náðst væri
tómt mál að tala um vaxtalækkun.
Vextir óverðtryggðra lána hefðu
verið of lágir framan af árinu og
miðað við fyrirliggjandi forsendur
næðist jafnvægi ekki fyrr en langt
væri liðið á árið. Það væri nauðsyn-
legt að þessi leiðrétting ætti sér
stað þvi stjómendum íslandsbanka
væri lögð sú skylda á herðar að
reka bankann af ábyrgð.
Jón Adolf Guðjónsson, banka-
stjóri Búnaðarbanka íslands, sagði
að síðustu tvo mánuði hefði hækkun
lánskjaravísitölunnar verið mjög
lág. Vaxtamálin væru nú til umfjöll-
unar í bankanum og hann gerði
fastlega ráð fyrir að það yrði ein-
Þessar upplýsingar komu fram í
svari Stefáns Hermannssonar að-
stoðarborgarverkfræðings, vegna
fyrirspurnar í borgarráði frá Sigur-
jóni Péturssyni um stöðu fram-
kvæmda og kostnaðar vegna Ráð-
hússins. Miðað við framreiknaða
áætlun sem gerð var árið 1988 var
áætlað að kostnaðurinn yrði rúmir
1,9 milljarðar 0g í framreiknaðri
áætlun frá janúar árið 1989 er
kostnaður áætlaður rúmir 2,3 millj-
hver lækkun óverðtryggðra vaxta
á innlánum og útlánum í takt við
lækkandi verðbólgu á næsta vaxta-
breytingardegi 1. október.
Reglulegur fundur Seðlabankans
og viðskiptabankanna um vaxtamál
er ráðgerður í dag, en þar er lögð
fram spá um líklegt verðbólgustig
næstu mánaða.
arðar.
Fram hefur komið að snemma á
þessu ári var talið að heildarkostnað-
ur yrði 20% hærri en áætlunin frá
árinu 1989 gerði ráð fyrir. „Nú hef-
ur komið í Ijós að nokkrir liðir verða
hærri en þá var áætlað, og er nú
gert ráð fyrir að kostnaður verði
2.950 milljónir króna miðað við þetta
sama verðlag, eða 26% umfram
áætlun frá 1989.
Sjá frétt á miðopnu.
Ráðhúsið GUmillj-
ónir umfram áætlun
Á FUNDI borgarráðs í gær kom fram að heildarkostnaður vegna
byggingar Ráðhúss Reykjavíkur er áætlaður rúmir 2,9 miHjarðar
miðað við meðalverðlag þessa árs. Er það 26% eða 611 miHjónir
króna umfram kostnaðaráætlun frá árinu 1989 sem miðar við endan-
lega stærð húss og bílageymslu.