Morgunblaðið - 20.10.1991, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 20. OKTÓBER 1991
19
steinn Jörgensen fór í bakinu eftir
fyrsta hlaupið og ég sá hann ekki
á næstu æfingum,” segir Gunnar.
„En síðan kom hann aftur og heimt-
aði að fá að ganga hringinn þótt
kvalinn væri.”
„Ansi ertu harður af þér,” sagði
ég. Nú hvað á maður að gera? sagði
hann þá með sínu lagi.
„Þeir tóku síðan þátt í skemmti-
skokki í sumar, sjö kílómetra löngu,
og luku við það. Það var Jóhann
Heiðar Jóhannsson læknir sem und-
irbjó þá fyrir hlaupið. Nú og svo
að ekki sé minnst á allar fjallaferð-
irnar sem Björn fyrirliði fór með
þá í.
Ég veit ekki hversu mikið líkam-
legt ástand þeirra batnaði í raun
og veru, en sú trú þeirra sjálfra að
þeir væru í betra formi en áður gaf
þeim vissulega sjálfstraust.”
- Hvernig er það, reyktu þeir
ekki flestir?
„Jú fjórir af sjö held ég,” segir
hann. „Við borðuðum eitt sinn sam-
an og þá sá ég varla í þá fyrir reyk-
mekki! Ég hafði nú samt ekki orð
á því.”
Jafnhliða líkamlegri þjálfun lagði
Gunnar áherslu á hinn sálræna
þátt. „Ég bað þá um að sjá
myndrænt fyrir sér allt mótið. Upp-
lifa mótið í huganum, sjá sjálfa sig
spila á móti hverri þjóðinni af ann-
arri, upplifa jákvæð samskipti sín
á milli og góðan liðsanda, sjá sig
leysa hvert einast vandamál sem
kæmi upp. Þeir þyrftu síðan ekkert
að hugsa um það frekar, undirmeð-
vitundin ynni úr því meðan þeir
svæfu.
Þriðja atriðið sem ég held að
hafi skipt máli er það hvernig við
ræddum saman. Ég talaði beint frá
hjartanu, sagði þeim í fyllstu ein-
lægni frá reynslu minni og hvað
ég áliti vænlegast ti! sigurs.”
Gunnar fór síðan til Grikklands
í september með unglingalandsliðið,
sem lenti í fimmta sæti í heims-
meistarakeppninni þar, og eftir þá
ferð átti hann fund með bridsliðinu
þar sem hann lagði fram fjórtán
punkta sem honum þótti vert að
athuga fyrir keppni.
Við Gunnar ræðum um þessa
punkta og fyrsta atriðið sem áhersla
er lögð á er það, að keppendur fari
í gegnum allt undirbúningstímabilið
með fullri meðvitund, tengi allt sem
þeir gera lokaverkefninu. Annað
atriði sem er mjög athyglisvert fyr-
ir íslendinga og sem þeir hafa
kannski ekki áttað sig á er það, að
gera sér grein fyrir því að einstakl-
ingur frá Bandaríkjunum er ekki
sterkari en einstaklingur frá ís-
landi.
„Þetta ættum við smáþjóðin að
hafa í huga,” segir Gunnar. „Við
getum hvorki haft minnimáttar-
kennd vegna þess að við erum smá-
þjóð og við getum ekki heldur reynt
að afsaka okkur með því. Það er
h'ka mikilvægt að skilja það, að
hvert smáatriði telur í lokin, líta
verður á hvern leik eins og um loka-
stríð væri að ræða.
Algengt er að menn reyni að flýja
frá verkefninu þegar illa gengur
og leiti að afsökunum. Ég þekki
þetta úr handboltanum þar sem
allt er öðmm að kenna, dómarinn
ómögulegur, lýsingin slæm og mat-
urinn vondur. En auðvitað er þetta
ekkert annað en flótti.
Eitt atriðið er að trúa á og þroska
með sér handafl atvinnumannsins.
Við getum tekið dæmi. Guðmundur
Páll sagðist ætíð spila best þegar
hann spilaði af hreinni gleði. En
þá var það spurningin, hvað ætlaði
hann að gera ef gleðin yrði ekki
fyrir hendi? Það er svo margt sem
hefur áhrif á menn og veldur því
að þeir eru ekki vei upplagðir. Þá
er um að gera að geta snúið upp
viljanum, geta sagt við sjálfan sig,
ég er atvinnumaður og get spilað
hvar og hvenær sem er.”
Talað er um að hafa fastar venj-
ur, eitthvað til að halda í, hjá-
trú, takmark. Ég spyr Gunnar
hvort hjátrú sé virkilega mikilvæg
íþróttamönnum?
„Með þessu á ég við, að gott sé
að gera ætíð sama hlutinn áður en
tekist er á við erfið verkefni. Fara
til dæmis í gönguferð á hveiju
kvöldi fyrir keppni eða setja alltaf
eins ofan í töskuna sína, þannig að
athöfnin verður hluti af sjálfum
þér. Verður eins og vinur þinn.”
- Einn punkturinn hjóðar þannig,
að menn verði að vera búnir að
spila mótið í huganum áður en þeir
fara. Hvernig er það hægt, ekki
vita þeir upp á hveiju andstæðing-
urinn getur fundið?
„Að sjálfsögðu er það ekki hægt
tæknilega. En menn geta séð sjálfa
sig við spilaborðið hressa og vel
vakandi, séð gott samband við fé-
laga sína, séð sig undirbúa daginn
við morgunverðarborðið, séð sig
fagna á verðlaunapallinum. Ef eitt-
hvað setur þá út af laginu, segja
þeir við sjálfa sig: Rólegur, ég var
búinn að leysa þetta atriði. Því í
raun er undirmeðvitundin búin að
forrita fyrir þig þennan þátt.”
- Verða menn nú ekki að vera
nokkuð skarpir til að geta notfært
sér þetta?
„Eða geggjaðir,” segir Gunnar
og hlær. „Þetta krefst þjálfunar og
menn verða að hafa töluverðan
þroska til að geta notað þessar
aðferðir. Það var alveg einstaklega
gaman að ræða þessa hluti við
bridsliðið. Þeir tóku við öllu, settu
í tölvuna sína það sem þeir gátu
notað og fleygðu hinu. Þeir spurðu
í einlægni, hlustuðu, og drukku í
sig reynslu annarra. Það er óhætt
að segja að það hafi verið aðeins
öðruvísi að miðla reynslu sinni til
þeirra, en til tvítugra stráka sem
oftast þykjast nú vita allt.”
„Menn verða einnig að gera ráð
fyrir að tapa og undirbúa sig undir
það, því það er ekki endirinn, og
þjálfarinn má aldrei slaka á föstum
vinnureglum sínum.” „Hann verður
líka að gæta þess að þreyta ekki
leikmenn með miklu magni af upp-
lýsingum og stöðugu jarmi. Hann
verður að gera ráð fyrir því að ein-
staklingurinn geti eitthvað sjálfur.
Ef menn tala of lengi þá hætta leik-
menn að hlusta. Einnig er mikil-
vægt að keppendur finni að styrk
stjórn standi að baki þeim, þ.e. far-
arstjórnin, og að þeir fái strax allar
upplýsingar. Þá þurfa þeir ekki að
eyða orku sinni í að skammast út
af ómögulegri fararstjórn.”
ú talar um yfirbragð hóps, hvað
er þá átt við?
„Það er lykilatriði að ná
yfirbragði þess sem sigrar,” segir
Gunnar. „Sigurvegari er jákvæður,
heiðarlegur og fer eftir settum regl-
um. Birni tókst að skapa þetta yfir-
bragð hjá hópnum. Spilararnir sjálf-
ir voru að sjálfsögðu afburða góðir,
en persónuleiki Björns átti líka stór-
an þátt í sigrinum.”
- Brosið fræga hafði auðvitað
sitt að segja?
„Sú hugmynd fæddist á síðasta
fundi fyrir úrslitaleikinn gegn Pól-
veijum, að best væri að mæta fýlu-
svip þeirra með brosi. Það var Guð-
mundur Páll sem átti þá hugmynd.”
„Tímamismunur getur valdið
pirringi og andleysi og var sá þátt-
ur tekinn fyrir.” „Þeir voru búnir
að snúa sólarhringnum við hér
heima áður en þeir fóru. Við fórum
til dæmis í fótbolta klukkan þijú
að nóttu og spiluðum í tvo tíma.
Var það hluti af undirbúninginum
og fannst mér gaman að fylgjast
með því úr fjarlægð hvernig undir-
búningur síðustu daga skilaði sér.
Þeir fóru síðan beint út á flug-
völl og sváfu í vélinni frá Kaup-
mannahöfn til Japans. Þegar þeir
komu þangað gátu þeir strax sam-
lagast staðartíma, og höfðu síðan
fjóra daga úti til að aðlaga sig að-
stæðum áður en keppnin hófst.”
Islendingarnir voru því vel undir-
búnir er þeir mættu til leiks og var
það fyrsti sigurinn. Sem þjálfari
hefur Gunnar stundum velt því fyr-
ir sér hvað það sé sem geri menn
að heimsmeisturum. Fyrir þremur
árum gerði hann uppdrátt fyrir
sjálfan sig þar sem hann færði inn
þá þætti sem mestu máli skipta
fyrir keppendur ef árangur á að
nást. „Flestir geta náð 90 prósent
árangri ef leikmenn eru góðir, ef
styrk stjórn og peningar-eru fyrir
hendi, og svo auðvitað með þjálfun,
æfingum og leikjum.
Þetta eru allt þættir sem menn
þekkja og ættu að geta haft í lagi.
En síðan eru það þessi 10 prósent
sem í raun gera það að verkum að
sumir eru betri en aðrir, verða
heimsmeistarar. Ég geri ráð fyrir
að þarna séu nokkrir þættir sem
skipta mestu máli. Má þá til að
mynda nefna hugmyndafræði þá
sem keppandi hefur, listsköpun, trú,
yfirbragð, mannkosti og það að
hafa rétt við í leik.”
Við tölum um listsköpun í íþrótt-
um og Gunnar segist oft sjá dæmi
um það atriði í handboltanum. „Það
eru menn sem gera allt rétt og það
eru aðrir menn sem gera sömu hlut-
ina líka rétt, en bara á listrænan
hátt.
Það er mikilvægt að fara eftir
settum reglum og ef leikmaður er
góður, þarf hann ekki að vera með
neinar blekkingar. Við getum tekið
píanóleikara sem dæmi, hann getur
ekki blekkt neinn með leik sinum
en popparinn getur það aftur á
móti með lítilli leiksýningu um leið
og hann spilar.
Það gildir hið sama um íþróttir.
Pele, knattspyrnumaðurinn frægi
er einmitt boðberi þess að hafa
ætíð rétt við í leik, og hann spilaði
einnig af mikilli list. Það er þessi
tæri tónn sem svo erfitt er að ná.”
/
g spyr Gunnar hvort menn geti
notað þessa hugmyndafræði,
og einnig þá sem falda er í
punktunum fjórtán, í daglegu lífi
sínu, og hann segir að vel megi
nota hana þegar menn þurfa að
halda ræðu eða er'u að fara í próf.
Þó mæli hann heldur með aðferð-
inni fyrir afmörkuð erfið verkefni.
„En menn geta ætíð bætt sig og
það er eilífur skóli. Sú heimspeki
að vera hógvær og miskunnsamur
er sennilega erfiðust.”
- Hvar lærðir þú svo þessa speki?
„Þetta er fróðleikur úr öllum átt-
um. Sautján ára gamall var ég leik-
maður á Norðurlandamóti og þijá-
tíu og sjö ára var ég þjálfari á
heimsmeistaramóti. Þetta er búið
að vera tuttugu ára íþróttabasl.
Ég lærði íþróttasálarfræði og
heilsufræði á sínum tíma og hef
mikinn áhuga á þeim greinum. Ég
hef líka lesið mér til og er ætíð
með augu og eyru opin fyrir hveiju
gullkorni.”
Af bridskunnáttu Gunnars fara
hins vegar fáar sögur. „Eitt sinn
sat ég með snillingunum í heita
pottinum eftir hlaup og horfði bara
í vestur þegar spilaumræður hóf-
ust,” segir hann. „Þama var rætt
um heilu æfíngarnar á máli sem
ég skildi ekki. Stundum sagði ég
jahá, þegar ég vildi vera mjög
greindarlegur.”
Tíu prósentin A ^ Hug- Lj Hafaréttvið Árangur •*% ™ “r i f\r\ .. 9
% u n n n " nmn tæri tónn sem ' erfitter að öðlast Þættir sem auð- > velt er að hafa ílagi
V/ L i V l j l . L i N
ou
([)
bU S1 s bar tjórn Þjá am- æfir idsins le fun. P( T * :n- Le jar m« ik- Ven mn hu9™ uleg ynda- eði
Tíu prósentin.Tafla sem Gunnar teiknaði upp fyrir sjálfan sig, þegar
hann var að velta því fyrir sér hvað þeir bestu þyrftu að hafa til að bera.
Skýringar í texta.
STEINAR WAAGE
SKÓVERSLUN
SÍMI 689212
Tegund
Verona
Verð kr. 9.590,-
Litir svart
MC/
BOOTS
Kamel
Tegund Virginia
Verð kr. 10.950,-
Litir Natur brúnt
Fyrir hiná vandlátu
Tegund Bojar
Verð kr. 10.900,-
Litir vínrautt/svart