Morgunblaðið - 22.10.1991, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 22. OKTÓBER 1991
33
Eiríkur Þorsteinsson
Glitstöðum - Kveðja
Fæddur 22. október 1896
Dáinn 22. júlí 1991
í dag hefði afi minn í sveitinni
orðið 95 ára og langar mig til að
minnast hans með nokkrum orðum.
Afi, Eiríkur Þorsteinsson, var
fæddur að Hamri í Þverárhlíð 22.
október 1896. Hann var sonur hjón-
anna Þorsteins Sigurðssonar og
Þórunnar Eiríksdóttur sem þar
bjuggu allan sinn búskap og var
næst elstur fimm bama þeirra. Elst-
ur var Sigurður fæddur 20. janúar
1895, lengi hafnargjaldkeri í
Reykjavík. Hann lést 6. júlí 1977.
Kona hans var Kristjana Einarsdótt-
ir. Jón Leví var fæddur 22. mars
1900 og tók við búskap að Hamri
af föður sínum. Hann lést 14. júní
1966 en kona hans var Guðný Þor-
leifsdóttir. Þórhildur, fædd 3. janúar
1903, giftist Þórði Ólafssyni og
bjuggu þau að Brekku í Norðurárd-
al. Hún lést 14. september 1982.
Yngstur var Þorgeir, fæddur 1. des-
einber. 1908, lengi innheimtumaður
hjá hafnarskrifstofunni í Reykjavík.
Hann lést 5. febrúar 1980 en ekkja
hans er Sigurbjörg Guðmundsdóttir.
Afí er því síðastur þeirra systkina
sem þennan heim kveður.
Afi var hár maður vexti og mynd-
arlegur og fram í háa elli voru ein-
kennandi breiðar og skarpar herðar
hans. Á unga aldri veiktist hann af
lungnabólgu og var upp frá því allt-
af veill í lungum en lét það þó aldr-
ei hindra sig til vinnu. Hann hafði
mikla eðlisgreind en ekki naut hann
neinnar skólagöngu utan barna-
fræðslu sinnar tíðar. Afi var hins
vegar fróðleiksþyrstur og bætti sér
upp stutta skólagöngu með miklum
lestri blaða og bóka. Sérstakiega
hafði hann gaman af frásögnumog
þjóðlegum fróðleik og einnig ævi-
minningum. Hann var reiknings-
glöggur, hafði fallega rithönd og
skrifaði rétt og gott mál. Afi varð
snemma áhugasamur um búskapinn
og þótti kappsfullur til vinnu.
Ömmu minni, Katrínu Jónsdóttur,
sem fædd er 2. mars 1899, kvænt-
ist afí þann 9. apríl 1927. Fyrsta
hjúskaparárið sitt voru afi og amma
á Hamri en keyptu árið 1928 jörðina
Glitstaði í Norðurárdal. Foreldrar
ömmu, Jón Þórarinn Einarsson og
Þórunn Björnsdóttir sem lengst
bjuggu á Sigmundarstöðum í Þver-
árhlíð, fluttust með þeim að Glit-
stöðum og önduðust hjá þeim í hárri
elli.
Þegar afi og amma komu að Glit-
stöðum voru húsakynni þar öll mjög
léleg. Fyrst þurfti að byggja upp
fjós og hlöðu en síðan var byggður
bær úr járni og timbri árið 1931.
Afi vann að þessu öllu sjálfur; hann
var smiður góður og smíðaði flest
sem til heimilisins þurfti. Smám
saman byggði hann upp öll önnur
útihús og sum tvisvar; hesthús, fjár-
hús, súrheysgryfju, geymslu og
smiðju og aðra hlöðu, „litlu hlöð-
una.” Sigurður heitinn Sigurðsson,
oftar kallaður Siggi smiður eða
Diddi Veiðilækjar, var samtíðar-
maður afa og var við smíðar á Glit-
stöðum þegar ég var þar í sveit.
Hann sagði mér að' uppbyggingin
hefði þótt sérlega myndarleg og
gerð af miklum dugnaði. Árið 1955
var svo byggt stórt og vandað þrí-
lyft íbúðarhús úr steini. Að því verki
unnu mikið tengdasynir hans tveir,
Ólafur og Sigurður faðir minn. Hafa
oft verið rifjaðar upp minningar frá
þeim tíma, skemmtilegri og
skemmtilegri eftir því sem lengra
frá líður, þrátt fyrir að sumarið
1955 muni hafa verið eitthvert
mesta rigningarsumar sem sögur
fara af.
Glitstaðir voru landmikil og góð
bújörð þegar afi og amma keyptu
hana. Náttúrufegurð er þar einstök
og bæði lax- og silungsveiði. Um
1950 keyptu þau svo einnig jörðina
Uppsali og sameinuðu Glitstöðum.
Samgönguerfiðleikar voru hins veg-
ar miklir meðan Norðurá var óbrú-'
uð, en það var hún lengst af í þeirra
búskapartíð.
Afi vann mjög mikið að félags-
málum í sveitinni og kom þar að
flestöllum málum. Hann var traust-
ur maður og heiðarlegur og því voru
honum falin ýmis trúnaðarstörf.
Hann sat marga áratugi í hrepps-
nefnd, sá um sjúkrasamlagið meðan
það var starfrækt í sveitinni og var
forðagæslumaður. Þá sat hann í
skólanefnd meðan skólamál voru
innan sveitarinnar og var deildar-
stjóri kaupfélagsins í Norðurárdals-
deild. Afí var í stjórn Veiðifélags
Norðurár frá 1946 til 1976 og var
það síðasta embættið sem hann
gegndi.
Eg dvaldi mikið á Glitstöðum á
mínum bernsku- og unglingsárum
og kynntist afa, sem var kominn
yfir sjötugt og hættur búskap, þá
vel. Hann fylgdist alltaf mjög vel
með búskapnum og því sem var að
gerast og hafði ákveðnar skoðanir
á hlutunum. Ekki var alveg laust
við að hann kynni því stundum verr
að vera áhorfandi en að vera sjálfur
við stjórnvölinn. Honum var annt
um búskapinn og jörðina. En afi sat
ekki auðum höndum heldur fékkst
hann við að gera upp gömul verk-
færi og áhöld, flétta reipi, tálga
hagldir úr hrútshomum, bregða
hnakkgjarðir og gera upp sylgjur
fyrir þær o:fl., líkt og gert var og
notað áður fyrr. Þetta gaf hann vin-
um og vandamönnum. Afi fylgdist
ávallt vel með fréttum og var skraf-
hreifinn en seinni árin varð maður
að tala hátt og skýrt þvl heymin
var farin að daprast. Afi var líka
gamansamur, gat verið pínulítið
stríðinn og fyrir kom að við jöguð-
umst enda báðir fremur þráir að
eðlisfari. Ég átti t.d. erfít með að
fallast á að nefna gafla stóru hlöð-
unnar „norðurgafl” og „vesturgafl,”
þar sem hlaðan liggur í beinni línu,
en svo eru þó gaflarnir nefndir enn
þann dag í dag.
Árið 1974 fékk afi heilablóðfall
og lamaðist á vinstri hluta líkam-
ans. Hann náði sér þó allnokkuð,
þrátt fyrir háan aldur, en átti erfitt
með gang og varð að miklu leyti
að hætta handavinnu en stundaði
lestur þeim meira. Ég man hve erf-
itt hann átti með að sætta sig við
að vera ekki lengur fullkomlega
sjálfbjarga, stoltið var sært, en
svona er lífið og það lærðist. Hann
naut mikillar umönnunar Auðar
dóttur sinnar og liennar ijölskyldu
og amma var alltaf hans stoð og
stytta. Árið 1983 fluttust afi og
amma svo frá Glitstöðum á Dvalar-
heimili aldraðra í Borgarnesi. Hættu
að heita afi og amma „í sveitinni”
og hétu nú afi og amma „í Borgar-
nesi.” Það er mikið átak fyrir mann
að flytjast á níræðsaldri burt af jörð
sem hann hefur yrkt í hartnær hálfa
öld en á dvalarheimilinu naut hann
sérstaklega alúðlegrar umönnunar
alls starfsfólks sem gætti vellíðunar
hans eins og frekast var kostur.
Og þar naut hann ekki síður en
áður tíðra heimsókna ættingja og
afkomenda, vina og kunningja, sem
styttu honum stundir.
Afi og amma eignuðust 5 dætur.
Elst er Þórunn fædd 20. janúar
1928, gift Ólafí Jónssyni á K:^aj-
stöðum og eiga þau 3 dætur.
Mamma mín Guðrún er fædd 31.
október 1930, gift Sigurði Kristjáns-
syni, búsett í Reykjavík og eiga auk
mín systur mína Þórunni. Áslaug
er fædd 28. janúar 1933 og er gift
Ingólfi Guðmundssyni. Þau eru bú-
sett í Reykjavík og eiga 4 börn.
Steinunn Jóney var fædd 26. októ-
ber 1923, gift Jóni Blöndal í Lang-
holti í Bæjarsveit og eiga þau 4
börn. Yngst er Katrín Auður fædd
16. júní 1938, gift Siguijóni Valdi-
marssyni. Þau tóku við búskapá
Glitstöðum árið 1966 og eiga 3 bTw.
Afí lést á Dvalarheimili aldraðra
í Borgarnesi þann 22. júlí sl., en
amma lifír mann sinn og býr þar
enn. Hann var jarðsunginn frá
Borgarneskirkju 27. júlí og jarðsett-
ur í Hvammi í Norðurárdal.
Ég geymi minninguna um góðan
afa með þakklæti fyrir allt það sem
hann gaf mér.
Birgir Sigurðsson
Útvegum barnagæslu ef þess er óskab
Losun herbergja eftir kl. 5 ó sunnudegi
Mibsvæbis en samt i rólegu umhverfi
■^otláax^
Þar sem börnin eru í fyrirrúmi
Sigtúni 38 - Upplýsingar í síma 91 -689000 - fax; 91 -680675
Verö á herbergi
fyrir sólarhringinn
5.200,-
me
arte
ð' ()örnin
dijtjrir iuo
aueri
Stór herbergi og stór rúm er só
staðall sem Holiday Inn byggir á.
ViS á Holiday Inn höfum því ákveðiS
að bjóða "Fjölskyldupakka" um
helgar í vetur, þar sem hjón geta
komiS með börnin og átt notalega
helgi þar sem ýmislegt er á boSstólum
s.s. frítt í sundlaugarnar í Laugardal,
HúsdýragarSinn og skautasvellið.
En þessir staSir eru allir í næsta
nágrenni við hóteliS. Fjölskyldan getur
nýtt sér allan sunnudaginn því það
þarf ekki að losa herbergið fyrr en
síSdegis á sunnudegi í stað hádegis
eins og tíðkast á hótelum.