Morgunblaðið - 23.10.1991, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. OKTÓBER 1991
17
Eðvaldsdóttir
Áskelf Másson:
Brahms:
Dvorák:
Hljómsveitarstjóri
Steingrímur
Hermannsson:
Snýst ekki
gegn samn-
ingunum af
því ég er í
stjórnar-
andstöðu
STEINGRÍMUR Hermannsson
formaður Framsóknarflokksins
telur ávinninginn sem felst í að-
gangi sjávarafurða að Evrópu-
markaðinum vera meiri en hann
hefði þorað að vona. „Við settum
okkur það markmið að það yrði
fullt tollfrelsi fyrir sjávarafurðir
okkar, en þessi árangur er samt
sem áður meiri en menn höfðu
búist við,” sagði Steingrímur í
samtali við Morgunblaðið um
samninga þá sem tókust í Lúxem-
borg í fyrrinótt um Evrópskt
efnahagssvæði.
„Það er hárrétt hjá forsætisráð-
herra að allir flokkarnir á Alþingi
að Kvennalista undanskildum hafa
komið að þessum samningum og
undirbúningi þeirra. Ég snýst ekki
gegn þessum samningum nú, bara
vegna þess að ég er kominn í stjóm-
arandstöðu. Það kemur ekki til
mála,” sagði Steingrímur.
Steingrímur sagðist ekki telja
yfirlýsingar samningamannanna í
þá veru að allt hefði fengist fyrir
ekkert, traustvekjandi. „Auðvitað
er ég jafnglaðúr að þessi samninga-
lota er búin og þeir. Hún hefur tek-
ið allt of langan tíma. En við meg-
um ekki halda að þessi samningur,
hversu góður sem hann er, bjargi
okkur í þeirri efnahagskreppu sem
við nú erum í,” sagði formaður
Framsóknarflokksins.
Steingrímur segist eiga erfítt
með að vera með heildarmat á
EES-samningunum og tilgreinir þá
sérstaklega landakaup, fólksflutn-
inga til landsins. „Ég er óhress með
dómstólinn og hefði viljað hafa hann
öðru vísi skipaðan. Hvernig verður
þessi eftirlitsstofnun skipuð?
Hvernig verður þátttaka okkar í
öllu þessu batteríi?” spurði Stein-
grímur.
Steingrímur sagði að sem betur
fer hefði verið full samstaða bæði
hjá r.úverandi stjórnarflokkum og
fyrrverandi stjórnarflokkum um að
fjárfesting í sjávarútvegi og frum-
vinnslu sjávarafurða kæmi ekki til
greina. „Ég er ánægður með að þau
lög sem við fengum samþykkt þessa
efnis í fyrra, halda í þessum samn-
ingi,” sagði Steingrímur.
„Svo lengi sem full samstaða er
um það að fara ekki að gerast aðil-
ar að Evrópubandalaginu, þá vil ég
skoða þá samninga sem nú hafa
tekist fullkomlega hleypidóma-
laust,” sagði Steingrímur Her-
mannsson.
Ólafur Davíðsson:
Aðkallandi
að starfskjör
atvinnulífsins
verði löguð
ÓLAFUR Davíðsson, fram-
kvæmdastjóri Félags íslenskrá
iðnrekenda, segir að í ljósi samn-
ingsins sé aðkallandi að starfs-
kjör atvinnulífsins séu löguð. Til
að fylgja samningnum eftir þurfi
að lækka skatta fyrirtækja og
fella niður aðstöðugjöld.
„Við tejjum að með aðild að þess-
um samningi eigi iðnaðurinn meiri
möguleika en ella að mæta vaxandi
samkeppni og að hann tryggi betur
en ella að ýmis aðföng til iðnaðar
muni lækka, hráefni og ýmis þjón-
usta, eins og bankaþjónusta og
tryggingaþjónusta. Við teljum einn-
ig að þetta stuðli að lækkun vaxta
þannig að þarna sé heilmikið sem
muni skila sér í bættri stöðu iðnað-
arins á næstu árum, sérstaklega
ef stjórnvöld taka þetta sem tilefni
til þess,” sagði Ólafur.
Hann sagði að 1% aðstöðugjald
af heildartekjum fyrirtækja væri
séríslenskur skattur sem atvinnulíf
í öðrum löndum þyrfti ekki að bera.
„Þó ekki sé kveðið á um það í samn-
ingunum að það eigi að samræma
skatta þá teljum við að það hljóti
að fylgja í kjölfarið að aðstöðugjald-
ið verði lagt niður. Að gerðar verði
breytingar á tekjuskatti fyrirtækja
og skatthlutfallið lækkað. Við telj-
um að skattur á fyrirtæki sé viðast
að verða í kringum 30% og um það
hefur reyndar verið samið við álfyr-
irtækin sem ætla að reisa hér ál-
ver. Jafnframt vefði gerðar aðrar
breytingar á tekjuskattlagningunni
þannig að þetta þýði ekkert endi-
lega verulegt tekjutap fyrir ríkið.”
Hann sagði að þessar breytingar
myndu tryggja að sömu viðskipta-
hættir giltu hér og í viðskiptalönd-
unum. Það skipti miklu máli þegar
erlend fyrirtæki íhuguðu hugsan-
lega fjárfestingu hér á landi sem
væri okkur nauðsynlegt til að
byggja upp atvinnulífið.
„Við teljum það skipta mjög
miklu máli fyrir iðnaðinn að ekki
sé hægt að mismuna íslenskum
vörum í viðskiptum. Það er líka
mikill ávinningur að framleiðendur
hér viti það að ef þeir framleiða
vöru sem er gjaldgeng á markaði
í einu landi á þessu svæði hafi þeir
tryggingu fyrir því að sú vara er
gjaldgeng á öllum mörkuðum.
Hingað til hefur iðulega þifrft að
leita sérstaklega eftir- viðurkenn-
ingu á vöru í hveiju landi fyrir sig.
Þá er gert ráð fyrir því að sömu
samkeppnisreglur gildi á öllu svæð-
inu. Við teljum einnig mikilvægt
að íslensk fyrirtæki verða ekki beitt
þvingunum af hálfu erlendra keppi-
nauta sem bijóta í bága við það sem
almennt gildir,” sagði Ólafur Dav-
íðsson.
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir:
Mörg atriði
samnings-
ins óljós
„ÉG á bágt með að tjá mig um
samninginn, því einu upplýs-
ingarnar sem ég hef eru úr fjöl-
miðlum, þrátt fyrir að ég hafi
setið fundi utanríkismálanefndar
í dag og í gær. Það eru mörg
atriði samningsins óljós, enda
varðar hann ekki eingöngu toll-
frelsi á sjávarafurðum, þó það
sé mikilvægt,” sagði Ingibjörg
Sólrún Gísladóttir, þingmaður
Kvennalistans, sem sæti á í utan-
rikismálanefnd þingsins, í sam-
tali við Morgunblaðið í gær.
Ingibjörg Sólrún sagði að utan-
ríkismálanefnd hefði ekki fengið
neinar upplýsingar um efni samn-
ingsins, umfram það sem væri í
fjölmiðlum. Þó væri ljóst að megin-
krafa Islendinga, um hindrunar-
lausan aðgang að mörkuðum, hefði
ekki náð fram að ganga. Hún sagði
að auk þess sem skýra þyrfti hvern-
ig tollfrelsi á sjávarafurðum í áföng-
um yrði tryggt ætti eftir að koma
í ljós hvernig ýmsir fyrirvarar ís-
lendinga væru tryggðir. „Það eru
ótal margir þættir sem þarf að
skoða. Samkvæmt fréttum var fyr-
irvari Islendinga um fjárfestingar
útlendinga; í, isjávarútvegi sam-
þykktur. Spánveijar gerðu kröfur
um heimildir til slíkra fjárfestinga,
en nú er sagt að þeir hafí fallið frá
því. Ég veit ekki hvernig það er
tryggt. Þá þarf að skýra betur það
valdaframsal, sem felst óhjákvæmi-
lega í samningnum. Hver verður
réttur útlendinga til að fjárfesta i
landi hér og hver verður hugsanleg-
ur tilflutningur fólks til landsins?”
Ingibjörg Sólrún sagði að hún
væri óánægð með hversu litlar upp-
lýsingar utanríkismálanefnd hefði
fengið um efni samningsins. Það
væri sífellt hamrað á þeim trúnaði,
sem yrði að ríkja um öll plögg, sem
nefndinni bærust. Hún hefði ekki
enn séð neitt plagg varðandi evr-
ópskt efnahagssvæði, sem ástæða
væri til að hafa slíka leynd yfir, því
fjölmiðlar vissu alltaf betur. Þetta
væru forkastanleg vinnubrögð. Hún
sagði að sér skildist að nú væru
samningamenn á leiðinni til lands-
ins með samninginn í farteskinu og
ætluðu að kynna hann fyrir ríkis-
stjóminni í dag, miðvikudag, en síð-
an yrði hann kynntur utanríkis-
málanefnd.
Vilhjálmur
Egilsson:
Stóraukin
samkeppni og
byltingí
fiskvinnslu
„AÐGANGUR okkar fyrir sjáv-
arafurðirnar mun þýða byltingu
í íslenskri fiskvinnslu og verður
líklega stærsta framjag til
byggðastefnu á Islandi i mörg,
mörg herrans ár. I öðru lagi
hefur samningurinn þá þýðingu
að samkeppnin stóreykst sem
þýðir að vöruverð mun lækka og
hafa í för með sér betri lífskjör
af þeim ástæðum,” sagði Vil-
hjálmur Egilsson, alþingismaður,
framkvæmdasljóri Verslunar-
ráðs íslands. Hann sagði að sam-
kvæmt útreikningum sem EB
hefði látið gera gæti samningur-
inn leitt til 4-6% hækkunar á
landsframleiðslu.
„A sínum tíma voru gerðar
skýrslur um ávinninginn af slíkum
samningi hjá Evrópubandalaginu
og þá var talað um að landsfram-
leiðslan ykist um 4-6% á einhveijum
tíma,” sagði Vilhjálmur.
„Það er í raun ótrúlegt hve mik-
ið náðist í gegn varðandi sjávarút-
vegsmálin. Ég held að samningur-
inn þýði tímamót í íslenskri físk-
vinnslu sérstaklega og síðan fyrir
allt efnahagslífið þar sem við
göngum inn í þessar samskiptis-
reglur og efnahagssamstarf Evr-
ópuþjóðanna. Ég held að í auknum
útflutningstekjum fyrir okkur muni
samningurinn þýða milljarða. Þetta
þýðir stóraukna samkeppni og
auknar kröfur til íslenskra fyrir-
tækja en einnig lægra vöruverð.”
Kostnaður innlendra framleiðenda
kæmi einnig til með að lækka vegna
samkeppni í þjónustu og lækkun á
aðföngum.
Hann kvaðst sjá fyrir sér þróun
sem astti sér stað á einhveijum
árum. íslendingar yrðu einnig varir
við aukna samkeppni á þjónustu-
sviðinu, í flugmálum, tryggingum,
bankaviðskiptum. Aðspurður um
hvort samkeppni í bankaviðskiptum
leiddi til lækkunar raunvaxta sagði
Vilhjálmur: „Þegar fjármagnsflæð-
ið er auðveldað eru líkur til þess
að vextir hér verði í samhengi við
það sem þeir eru annars staðar.
Vaxtamunur milli landa minnkar
eftir því sem erlend samkeppni er
meiri og þetta er eitt af undirstöðu-
atriðunum á samræmingu á efna-
hagsstefnu þjóðanna,” sagði Vil-
: hjálmur. : • i
CRAFT
of Sweden
Gullfallegur sænskur
vetrarfatnaður
Heilir og tvískiptir
gallar
Verð st. 120 - 130 kr. 6.880,-
" " 140 - 150 kr. 7.880,-
" " 160- 170 kr. 8.880,-
Sportfatnaður
100% vind- og vatnsþéttur
Heilir og tviskiptir gallar
Úlpur
Pólarpeysur
Gegnt Umferðamiðstöðinni sími 19800 og 13072