Morgunblaðið - 24.10.1991, Page 11

iilét aánOiw) -.t-í •auoAC'íimý.H eku-'.iáir-Jí
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 21. OKTÓBER 1991 11
Sigrún Eðvaldsdóttir fiðluleikari:
Eg verð alltaf glöð þegar
mér er boðið að leika með
Sinfóníuhljómsveit Islands
í kvöld hefst hin svokallaða „rauða tónleikaröð” hjá Sinfóníu-
hljómsveit Islands. I þeirri röð er megináhersla lögð á einleiks-
verk og einleikshljóðfæri kvöldsins verður fiðla. Það er Sigrún
Eðvaldsdóttir, sem leikur í Fiðlukonsert Jóhannesar Brahms og
hefjast tónleikarnir klukkan 20.00.
I gærkvöldi var boðið það nýnæmi hjá Sinfóníuhljómsveit ís-
lands, að hafa sérstaka tónleika fyrir Háskóla íslands, þar sem
sama efnisskrá var flutt. Voru þetta fyrri Háskólatónleikar vetrar-
ins, á vegum hljómsveitarinnar.
Fyrsta verkið á_ tónleikunum
er Okt.-nóv. eftir Áskel Másson.
Áskell er Reykvíkingur, fæddur
1953. Hann nam tónlist við
Barnamúsíkskólann í Reykjavík
og Tónlistarskólanum í Reykjavík.
Framhaldsnám stundaði hann í
London, í tónsmíðum hjá Patrick
Savill og slagverksleik hjá James
Blades. Um verk sitt Okt.-nóv.
segir Áskell: „Nú í seinni tíð hef
ég reynt að koma verkum mínum
í sem knappast form. Ég hef mik-
ið velt fyrir mér symmetrískum
formum, þar sem seinni hluti
verks er eins konar spegill af fyrri
hluta þess. Form þessa verks er
engin undantekning frá þessu.”
Annað verkið sem flutt verður
á tónleikunum er Fiðlukonsert
Brahms.
Johannes Brahms fæddist í
Hamborg 1833. Tónlistarhæfí-
leikar hans komu snemma í ljós
og sjö ára byijaði hann reglubund-
ið píanónám. Hann varð snemma
handgenginn Bach og Beethoven,
en ásamt Schumann hafa þeir átt
mestan þátt í að móta viðhorf
hans og listrænt svipmót. Brahms
var ekki byltingarmaður í list
sinni, en hann sameinaði klassísk-
an skýrleika, rökfestu, rómantísk-
an tilfinningahita og skáldleg til-
þrif. Fiðlukonsertinn var saminn
sumarið 1878 og tileinkaði
Brahms hann vini sínum, fiðlu-
snillingnum Joseph Joachim.
Brahms taldi sig ekki sterkan í
fiðlutækninni, hann hafði lært lít-
ið eitt á fiðlu í æsku og ráðfærði
sig því við Joseph Joachim vin
sinn. Hann fór þó ekki alltaf að
ráðum fiðlusnillingsins, stundum
fannst honum smekkur hans ráða
meiru en hrein tæknileg viðhorf,
og þá fór hann sínu fram. Að lok-
um gat þó Joachim glatt Brahms
með því að hægt væri að spila
mestallan konsertinn og margt í
honum væri í senn frumlegt og
vel samið fýrir fiðluna. Hann ját-
aði þó síðar að hann hefði átt við
óvenjulega erfiðleika að etja þegar
hann var að æfa verkið, enda
krafðist það að ýmsu leyti nýrrar
tækni í fiðluleik.
Sem fyrr segir er það Sigrún
Eðvaldsdóttir, sem leikur þennan
sama fíðlukonsert á tónleikum
Sinfóníuhljómsveitar Íslands í
kvöld. Hún er nýkomin til lands-
ins, til að æfa með hljómsveit-
inni. „Ég hef nú reyndar unnið
mikið á Islandi þetta árið,” segir
Sigrún, þegar blaðamaður Morg-
unblaðsins hitti hana að máli eftir
eina æfinguna. Og það eru orð
að sönnu, því bæði hefur hún leik-
ið með Sinfóníuhljómsveit íslands,
verið konsertmeistari hjá hljóm-
sveit Islensku óperunnar og unnið
að upptökum með ýmsum lista-
mönnum. í apríl vann hún til
dæmis að upptöku með Selmu
Guðmundsdóttur á plötu sem
Steinar hf. hefur nú þegar gefið
út. „Þetta eru mörg lög,” segir
Sigrún, „allt stutt verk af léttara
taginu, eins og lítil sígaunalög,
smáverk eftir Sarasate, spænsk
lög og lög eftir Wieniawsky og
Kreisler.”
Hvað hefurðu haft fyrir stafni
frá því þú tókst þátt í Síbelíusar-
keppninni í Finnlandi?
„I kjölfar keppninnar var mér
boðið til Finnlands til að spila
Mendelssohn, og þar kom ég fram
á tvennum tónleikum, með sitt
hvorri hljómsveitinni, í Vasa og
Porri. í sumar fór ég á tvær kam-
mermúsikhátíðir, sem var yndis-
legt, en að öðru leyti hef ég verið
að æfa mjög stíft. Það fer nánast
allur minn tími í það um þessar
mundir, þar sem ýmislegt er á
döfinni hjá mér.
í byijun desember tek ég þátt
í tónlistarkeppni í New York, sem
heitir „Young Concert Artists”.
Þetta er mjög erfið keppni og
fyrir öll hljóðfæri og fyrir söngv-
ara. Þeir sem standa að keppninni
ákveða hveiju sinni hversu marg-
ir fá verðlaun. Það er ekki föst
tala frá ári til árs. En þeir sem
sigra þurfa ekki að hafa áhyggjur
af næsta ári, því aðstandendur
keppninnar skipuleggja tónleika-
hald í heilt ár á eftir. Síðan fylgja
aðrar keppnir á eftir hjá mér. Það
Sigrún Eðvaldsdóttir
má eiginlega segja að allur vetur-
inn sé undirlagður í keppnir. Ég
hef verið að undirbúa mig fyrir
þær og mun halda því áfram. Það
er ótrúleg vinna.
Maður þarf að spila mörg verk
í svona keppnum og það þýðir
ekkert að æfa sum vel og láta
slag standa með hin. Það verður
að æfa þau öll jafn vel. Verkin
eiga misvel við mann, sum henta
manni einfaldlega betur, tækni-
lega, en önnur. Það fer svo óend-
anlega mikill tími í hvert smáatr-
iði og það þýðir ekkert annað en
æfa þau undir leiðsögn. Ég fer
alltaf öðru hveiju til Chicago til
að fá leiðsögn hjá þjálfurum þar.”
Nú hefur þú leikið með sin-
fóníuhljómsveitum víða. Hvernig
fínnst þér að koma heim og leika
með Sinfóníuhljómsveit íslands?
„Yndislegt,” segir Sigrún og
brosir. „Mér finnst alveg ofsalega
gaman að vinna með Petri Sak-
ari. Hann er mjög góður stjórn-
andi. Hann hefur gert marga góða
hluti fyrir hljómsveitina hér.
Sinfóníuhljómsveit íslands er
orðin mjög góð, miklu betri en
margar hljómsveitir sem ég hef
unnið með erlendis. Þær eru oft
alveg ótrúlega lélegar, þótt þær
séu frægari en sú íslenska. Það
er mjög hár „standard” á Sin-
fóníuhljómsveit íslands, sem
skrifast á hljómsveitarstjórann
hér, sem annars staðar. Ég verð
alltaf svo glöð þegar mér er boðið
að vinna með henni. Þá veit ég
að ég þarf engar áhyggjur að
hafa, því hljómsveitarmeðlimir
vinna mjög vel og hafa mikinn
metnað. Þar fyrir utan er svo
mikið áf yndislegum manneskjum
í hljómsveitinni og mér líður alltaf
vel á sviðinu með þeim.”
Síðasta verkið á dagskrá
kvöldsins er Sinfónía nr. 7, eftir
Antonín Dvorák.
Dvorák fæddist í Tékkóslóvakíu
árið 1841 og er því 150 ára af-
mælis hans minnst á þessu ári.
Hann telst, ásamt löndum sínum,
Smetana og Janácek, helsta tón-
skáld þjóðernisstefnunnar í hei-
malandi sínu og fremstur þeirra
í að nýta sér þjóðleg áhrif í tón-
smíðum. Hann ólst upp í smá-
þorpi og fékk tónlistarfræðslu hjá
skólastjóranum í þorpinu. Én
sextán ára hélt hann til höfuð-
borgar Bæheimi, Prag, lauk það-
an tónlistarnámi og starfaði sem
lágfiðluleikari í hljómsveit. Dvor-
ák náði ekki skjótum frama sem
tónskáld. Hann var búinn að
semja fjölda verka áður en hann
fékk nokkuð útgefið. Það var ekki
fyrr en að Brahms mælti með
honum að farið var að gefa út
tónlist hans í einhveijum mæli og
þar með gafst tækifæri til að leika
hana í öðrum löndum. í júnímán-
uði 1884 valdi Fílharmóníufélagið
í Lundúnum Dvorák sem heiðurs-
félaga og í tilefni af því var hann
beðinn um að semja sinfóníu.
Hann byijaði á verkinu í desemb-
er sama ár og lauk því í mars á
næsta ári. Sinfónía nr. 7 var síðan
frumflutt í Lundúnum 22. apríl
1885 og stjórnaði hann sjálfur
flutningnum.
Dr. Einar Sigurbjörnsson
Ný útgáfa af
Kirlgaiijátar
SKÁLHOLTSÚTGÁFAN, útgáfu-
félag Þjóðkirkjunnar, hefur gefið
út aðra útgáfu bókarinnar Kirkj-
an játar eftir Einar Sigurbjörns-
son, prófessor í guðfræði við Há-
skóla íslands.
Kirkjan játar kom út í fyrsta sinni
árið 1980 og var það Salt-bókaút-
gáfan sem gaf hana út. Hún hafði
að geyma játningarit íslensku þjóð-
kirkjunnar með inngangi og skýring-
um.
Bókin er nú tvískipt. I fyrri hlut-
anum, sem er nýr, greinir frá upp-
runa og mótun kristinnar trúaijátn-
ingar. Síðan fylgir yfirlit yfir helstu
kirkjudeildir kristninnar.
í seinni hluta bókarinnar er að
finna játningarrit íslensku þjóðkirkj-
unnar með skýringum. Eru skýring-
arnar víða umrritaðar og endurunn-
ar frá útgáfunni 1980. Bókin er alls
285 bls. með atriðisorðaskrá.
A IVax jakkarnir vinsælu komnir aftur kr. 6.900,-
A Wax jakkar, ný gerð, siðari, wattfóðraðir kr. 7.900,-
A Fullkomlega vatnsheldar úlpur, mittis og síðar kr. 7.900,-
A Stakir jakkar, flannel ullarblanda kr. 14.900,-
A Bómullarskyrtur i mörgum litum kr. 3.290,-
(ÍÍ5a KARNABÆR
Laugavegi 66, sími 22950
og margt margt fleira.