Morgunblaðið - 24.10.1991, Blaðsíða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24,;OKTÓBER 1991
Sameining sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu rædd á aðalfundi SSH:
Borgarslgóri telur rök fyr-
ir sameiningu vandfundin
Frá aðalfundi Samtaka sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu. Fulltrúar Hafnarfjarðar eru fremst á
myndinni en fjær sitja fulltrúar Garðabæjar.
LÍTILL áhugi virðist vera með-
al sveitarstjórnarmanna á höf-
uðborgarsvæðinu á hugmynd-
um sem fram hafa komið um
sameiningu sveitarfélaga á
þessu svæði ef marka má um-
ræður sem fram fóru á aðal-
fundi Samtaka sveitarfélaga á
höfuðborgarsvæðinu (SSH) síð-
astliðinn laugardag. A fundin-
um var rætt um áfangaskýrslu
. nefndar sem félagsmálaráð-
herra skipaði í janúar síðast-
liðnum til að gera tillögur um
æskilegar breytingar á skipt-
ingu landsins í sveitarfélög. í
nefndina voru skipaðir fulltrú-
ar frá öllum stjórnmálaflokkum
sem þá áttu sæti á alþingi auk
fulltrúa frá Byggðastofnun og
Sambandi íslenskra sveitarfé-
laga.
Höfuðborgarbúar geta ekki
verið „stikkfrí”
Á fundinum kom fram í máli
Sigfúsar Jónssonar, formanns
nefndarinnar, að hugmyndir
nefndarmanna um höfuðborgar-
svæðið væru ekki eins þróaðar og
um landsbyggðina. Eigi að síður
væri brýnt að líta á sameiningu
sveitarfélaga í víðu samhengi og
í allri þeirri umræðu sem nú á sér
stað um þessi mál gætu íbúar
höfuðborgarsvæðisins ekki verið
„stikkfrí.” Ef setja ætti almennar
regiur um stærð sveitarfélaga
hérlendis yrði vart komist hjá því
að sameina ýmis sveitarfélög á
höfuðborgarsvæðinu og iægi þá
beinast við að sameina Moss-
fellsbæ, Kjalarneshrepp og Kjós-
arhrepp í eitt sveitarfélag. Einnig
væri eðlilegt að sameina Garðabæ
og Bessastaðahrepp.
Millistjórnsýslustig á
höfuðborgarsvæðinu?
Sigfús minnti á að nú þegar
ættu sveitarfélögin á höfuðborg-
arsvæðinu með sér samstarf um
margs konar tæknilega þjónustu
en þetta samstarf hefði farið of
seint af stað og ekki tekist nægi-
lega vel. Hefur nefndin sett fram
hugmyndir um að á höfuðborgar-
svæðinu verði komið á fót milli-
stjórnsýslustigi, svokölluðu svæð-
isráði, sem fari með stjórn hinnar
sameiginlegu þjónustu og að
heppilegast sé að þessi sveitarfé-
lög reki alla öryggisþjónustu sam-
eiginlega, þ.e. löggæslu og al-
mannavarnir ásamt sjúkra- og
slökkviliði. Varðandi félagslega
þjónustu taldi Sigfús að byggðar-
lög eins og Garðabær, Hafnar-
fjörður og Kópavogur væru heppi-
legar einingar fyrir slíka starfsemi
en Reykjavík væri jafnvel orðin
of stór eining í þessu tilliti.
Sigfús lagði áherslu á þátt ríkis-
ins við samstarf og sameiningu
sveitarfélaga og taldi brýnt að
fram færi endurskoðun á skipt-
ingu verkefna milli ríkis og sveit-
arfélaga á höfuðborgarsvæðinu
eftir því sem þau síðarnefndu
hefðu áhuga á að taka að sér fleiri
verkefni. Sem dæmi mætti nefna
rekstur framhaldsskóla og sjúkra-
húsa.
Vel heppnað samstarf
sveitarfélaga á svæðinu
í ræðu sem Markús Örn Ant-
onsson borgarstjóri hélt á fundin-
um var vikið að hugmyndum um-
ræddrar nefndar. Sagði borg-
arstjóri að hann tæki þeirri hug-
mynd með afar miklum fyrirvara
að nefnd með fulltrúum ríkis og
sveitarfélaga, undir forystu fé-
lagsmálaráðherra, ynni að nánari
útfærslu hugmynda um milli-
stjórnsýslustig eða fækkun sveit-
arfélaga á höfuðborgarsvæðinu.
Benti borgarstjóri á að í skýrsl-
unni kæmi fram að lítill áhugi
væri meðal sveitarstjórnarmanna
á svæðinu um slíka fækkun og
ólíklegt væri að aukin hagkvæmni
næðist í opinberri þjónustu þótt
af sameiningu yrði. Við slíkar
kringumstæður væru rök fyrir
sameiningu vandfundin. Samstarf
á milli sveitarfélaga á svæðinu
væri nú þegar með miklum ágæt-
um þrátt fyrir að ekkert lögskipað
svæðisráð kæmi nærri og mætti
þar meðal annars nefna Sorpeyð-
ingu höfuðborgarsvæðisins.
Samskipti ríkis og
sveitarfélaga í ógöngum
Sigurður Geirdal bæjarstjóri í
Kópavogi sagði að þróunin í sam-
einingarmálum sveitarfélaga á
landsbyggðinni skipti sveitarfélög
á höfuðborgarsvæðinu miklu máli.
Ljóst væri að verkaskiptingu ríkis
og sveitarfélaga yrði að hátta eft-
ir því að hvaða leyti jafnt smæstu
sem stærstu sveitarfélögin gætu
sinnt þjónustu við borgarana. Því
miður væru samskipti ríkis og
sveitarfélaga í hinum mestu
ógöngum. Ríkið væri með puttana
í ótrúlegustu smámálum sveitar-
félaga, samrekstur þessara aðila
hefði yfirleitt gefíst illa og færu
sveitarfélögin þar oftast halloka.
Sigurður taldi eðlilegt að stefnt
yrði að því að fækka sveitarfélög-
um þannig að þau yrðu 60-70
talsins en þá væri hægt að endur-
skoða löggjöf um verkaskiptingu
milli ríkis og sveitarfélaga. Að því
loknu yrði unnt að fækka sveitar-
félögum enn frekar eða taka upp
þriðja stjórnsýslustigið.
Sigurður sagði að óþarfi væri
að sameina sveitarfélög á höfuð-
borgarsvæðinu á meðan uppbygg-
ing þar væri jafn ör og raun ber
vitni. Innan nokkurra áratuga
væri líklegt að draga myndi úr
byggðaröskun og þá væri höfuð-
borgarsvæðið orðið samfelld
byggð með um 200.000 íbúa. Þá
væri kominn tími til að huga að
því hvort málefnum svæðisins yrði
betur komið innan einnar byggðar.
Sameining óþörf
Guðbrandur Hannesson oddviti
Kjósarhrepps sagði að með um-
ræðum um sameiningu sveitarfé-
laga á höfuðborgarsvæðinu væri
ef til vill verið að reyna að leysa
vandamál sem ekki væri fyrir
hendi. Teldi hann að Kjósarhrepp-
ur hefði lítinn ávinning af því að
sameinast öðrum stærri sveitarfé-
lög. Við slíka sameiningu hlyti
þjónusta við íbúana að minnka en
kostnaður vegna hennar að auk-
ast. Miðstýring væri sem rauður
þráður í gegnum skýrslu nefndar-
manna en mannlegi þátturinn fyr-
ir borð borinn. Að hans áliti mælti
ekkert með því að hagræðing í
rekstri yrði í kjölfar sameiningar
Aðrir stjórnarmenn eru: Erna
Nielsen Seltjarnarnesi, Magnús
Jón Árnason Hafnarfirði, Helga
Bára Karlsdóttir Kjalarneshreppi,
Arnór L. Pálsson Kópavogi, Val-
gerður Guðmundsdóttir Hafnar-
firði, Benedikt Sveinsson
og hefði Kjósarhreppur því engan
hag af henni.
Brýnt að draga úr
miðstýringu ríkisins
Páll Guðjónsson bæjarstjóri
Mosfellsbæjar sagði að hann teldi
nauðsynlegt að vinna að samein-
ingarmálum sveitarfélaga víða um
land og það væri forsenda þess
að sveitarfélög hefðu áfram getu
og burði til að stýra sínum málum
á eigin ábyrgð. Jafnframt þyrfti
að auka sjálfstæði sveitarfélaga
gagnvart ríkinu en það hefði verið
skert á undanförnum árum með
auknu laga- og reglugerðafarg-
ani. Ríkisvaldið hlutaðist æ meir
til um rekstur sveitarfélaganna frá
degi til dags. Bæri lögbók
sveitarfélaga glöggt vitni um það
en hún gildnaði ár frá ári. Væri
ekkert að gert liði ekki á löngu
uns sveitarstjórar yrðu umboðs-
menn alþingis og væru þá sveitar-
stjórnir í raun orðnar óþarfar.
Páll Gíslason borgarfulltrúi í
Reykjavík sagði að á undanförnum
áratugum hefði honum runnið til
riija að hve miklu leyti ríkið hefði
aukið völd sín á kostnað
sveítarfélaga. Því miður hefðu
sveitarstjórnarmenn við sjálfa sig
að sakast að nokkru leyti því að
þeir hefðu í auknum mæli leitað
á náðir ríkisins til að ijármagna
ýmis verkefni. Slík þróun hefði
oftar en ekki endað með því að
ríkið tæki viðkomandi málaflokk
að sér og væri hægt að nefna
mennta- heilbrigðis- og löggæslu-
mál því til sönnunar. Þegar hugað
væri að framtíðarskipan sveitar-
stjórnarmála væri nauðsynlegt að
leita leiða til að snúa þessari þróun
við.
Birna Friðriksdóttir forseti bæj-
arstjórnar Kópavogs sagði að
sameining sveitarfélaga á lands-
byggðinni gæti orðið til þess að
veikja fámennar sveitabyggðir enn
frekar. Ef fámennir hreppar yrðu
sameinaðir næsta kaupstað myndi
það leiða af sjálfu sér að
kaupstaðarbúar fengju mikið vald
í málefnum hins fámenna hrepps
á kostnað hreppsbúa. Slík breyt-
ing gæti haft í för með sér aukið
fjármagnsstreymi og um leið
fólksflótta úr sveitum í þéttbýli.
Um leið og stjórnvöld mótuðu
framtíðarstefnu í sameiningar-
málum sveitarfélaga, þyrfti að
taka afstöðu til þess hvort að slík
þróun væri æskileg eður ei.
Garðabæ, Birgir Guðmundsson
Bessastaðahreppi, Kristján Finns-
son Kjósarhreppi, Magnús Sig-
steinsson Mosfellsbæ, Sigríður
Einarsdóttir Kópavogi og Sigrún
Magnúsdóttir Reykjavík.
Sveinn Andri endurkjörinn
SVEINN Andri Sveinsson borgarfulltrúi í Reykjavík var endurkjör-
inn formaður Samtaka sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu á aðal-
fundi þeirra sem haldinn var síðastliðinn laugardag.
KÆ U- OG
: RF 181/80 - Verð kr. 41.900,- stgr. !!
ATLAS
YSTISl
*G££> ÍSKALT HAUSTTILBOÐ *ŒD
ÍSSKÁPAR Rúmmál lítrar Hæð cm Verð Y staðgreitt
Á1R 284 með innbyggðu frystihólfl 280/27 145 36.900
MR 243 með innbyggðu frystihólfl 240/27 122 31.900
VR 156 með innbyggðu frystihólfl 150/15 85 26.900
KÆLISKÁPAR
RR29I án frystihólfs 280 143 34.900
RR 247 án frystihólfs 240 120 29.900
RR 154 án frystihólfs 150 85 24.900
KÆLI- / FRYSTISKÁPAR
RF 365 tviskiptur, frystir að ofan 300/60 160 44.900
MRF 289 tviskiptur, frystir að ofan 280/45 145 39.900
RF 181 /80 tviskiptur, frystir að neðan 280/80 144 41.900
FRYSTISKÁPAR #C££>
VF-223 flmm hillur 220 145 39.900
VF 123 fjórar hillur 120 85 29.900

Nýkomin
sending af Atlas
kælitækjum á
einstöku verði!
RÖNNING
SUNDABORG 15
C91 -685868
...koma í veg fyrir tæringu
á ofnakerfum,frostskemmd
á snjóbræóslukerfum og
tryggja gott neysluvatn.
Hjá okkur færóu viðurkennt
efni til pfpulagna.
. ioi
ISLEIFUR JONSSON
-med Þér í veitun vatns-
• • l■• IT I 4 Slai 4I•3 4•
Þú svalar lestrarþörf dagsins
Aðalfundur SSS
um helgina
. Aðalfundur Sambands sveitar-
félaga á Suðurnesjum verður
haldinn í Samkomuhúsinu Garði
dagana 25.-26. október.
Fundurinn hefst með skráningu
fulltrúa og afhendingu gagna kl.
13.15 nk.föstudag. Þá tekur við
fundarsetning, umíjöllun um
skýrslu stjórnar og ársreikninga,
afgreiðsla tillagna og ályktana, og
umræða um skipulag og stjórnun
samstarfsverkefna sveitarfélag-
anna á Suðurnesjum. Fundinum
lýkur þennan dag með
nefndarstarfi.
Aðalfundur Héraðsnefnda verður
haldinn milli kl. 9 og 9.30 daginn
eftir. Þá verður aðalfundinum fram-
haldið með umfjöllun um fræðslu-
mál á Suðurnesjum og atvinnumál.
Fundarslit eru kl. 17.30 laugardag-
inn 26. október. Kvöldverður fyrir
fundarmenn og maka verður í boði
.....................