Morgunblaðið - 24.10.1991, Síða 25

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. OKTÓBER 1991
25
Samið um Evrópska efnahagssvæðið:
Frammámenn í írskum
%
»
»
»
»
sjávarútvegi hrósa sigri
ÍRSKI utanríkisráðherrann segist vera mjög ánægður með samning
Evrópubandalagsins (EB) og Fríverslunarbandalags Evrópu (EFTA)
um sameiginlegt evrópskt efnahagssvæði (EES). Irskir útvegsmenn
og fiskvinnslumenn taka í sama streng og segja það hafa verið mik-
inn sigur að tollfrelsi á sjávarafurðum innan EES nái ekki til lax,
makríls og síldar, en þessar þrjár tegundir mynda 60% af sjávaraf-
urðum íra. Kemur þetta fram í fréttum írska dagblaðsins Irish Times.
Gerald Collins, utanríkisráðherra
Irlands, fagnaði samkomulaginu og
sagði það eiga eftir að styrkja
tengsl EB-þjóðanna og hinna nánu
nágranna þeirra í EFTA sem þær
ættu svo margt sameiginlegt með.
Collins sagðist ánægður með að
írar hefðu fengið því framgengt að
tollfrelsi á sjávarafurðum nái ekki
til síldar, makríls og lax. Einnig
sagði hann íra ætla að gefa kröfu
til að veiða hluta þess 11.000 tonna
fiskveiðikvóta sem Norðmenn munu
veita EB árið 1997. Hvað varðar
þróunarsjóðinn sem EFTA-þjóðirn-
ar eiga að greiða í sagðist írski
utanríkisráðherrann búast við að
írar myndu fá 50 milljón punda
styrk og 150 milljón pund í lánum
á hagstæðum kjörum.
írskir útflytjendur fögnuðu al-
mennt EES-samkomulaginu. Colin
McCrea, frá írska útflutningsráð-
inu, sagði menn vera í skýjunum
yfir fríverslunarsamningnum. „írar
stunda mikinn útflutning og það
eru góð tíðindi að búið sé að stækka
viðskiptasvæðið úr tólf ríkjum í nítj-
án,” sagði McCrea. Útflutningsráð-
ið er þeirrar skoðunar að það verði
fyrst og fremst framleiðendur iðn-
aðarvöru sem muni hagnast á sam-
komulaginu.
Colum MacDonnell frá Samtök-
um írskra útflytjenda sagði nýja
möguleika hafa opnast. Það bæri
almennt að fagna aukinni fríversl-
un. Sérstaklega sá hann möguleika
á að koma á góðum viðskiptatengsl-
um við minni ríkin innan EFTA,
s.s. Finnland og Austurríki, sem
væru af svipaðri stærð og írland.
MacDonnell taldi lítil fyrirtæki
eiga eftir að njóta sérstaklega góðs
af EES. Fijálst flæði vinnuafls
kæmi líka Irum vel sem hefðu mjög
gott starfsfólk á sviði þjónustu.
Samtök írskra útgerðarmanna
voru einnig á því að stigið hefði
verið skref til góðs. Frank Doyle,
talsmaður samtakanna, sagðist
fagna því að Norðmenn hefðu ekki
náð fram kröfum sinni um tollfrelsi
á síld, makríl og lax en því hefðu
samtökin lagst harðlega gegn.
Samkomulagið um gagnkvæmar
veiðiheimildir væri samt visst
áhyggjuefni. „Við höfum áhyggjur
af málum til lengri tíma litið.
Nokkrar þjóðir veiða þegar á þess-
um miðum í skjóli EB, Spánveijar
vilja veiða þarna og þeim er mjög
í kapp að komast aftur í fiskimiðin
á Norðursjónum. írar verða að
tryggja að þeim verði veitt aðild
að þessu samkomulagi og fái sinn
hluta af fiskveiðikvótanum.”
Formaður írskra fiskvinnslufyrir-
tækja, Bryan Love, sagði menn
vera himinlifandi yfir því að kröfum
Norðmanna hefði verið hafnað.
„írski sjávarútvegurinn barðist
harðlega gegn þessum kröfum og
það var ekki auðveld barátta. En
við verðum að hafa neytendur okk-
ar og fjölskyldur okkar í huga,”
sagði Love og bætti því við að hann
hefði talað við talsmenn laxeldis-
manna og þeir hefðu viljað óska
þeim til hamingju sem börðu undan-
þáguna frá tollfrelsi í gegn.
Júgóslavneskir sambandshermenn skammt frá borginni Vukovar í
Austur-Króatíu. Halda þeir enn uppi á árásuin á hana þótt hún sé
í rústum að hluta.
um.
Herinn gerði einnig árásir á bæ-
inn Vukovar í austurhluta Króatíu
og til bardaga kom við og við í
nokkrum öðrum bæjum í lýðveldinu.
Meira en 1.000 Króatar hafa
beðið bana í bardögunum frá því í
júní en ekki er vitað um mannfall
á meðal Serba og júgóslavneskra
hermanna.
Bush Banda-
ríkiaforseti:
Tilræði
afstýrt?
Oxnard í Kaliforniu. Reutcr.
LÖGREGLA í Ventura-héraði
í Kaliforníu handtók á sunnu-
dag 45 ára gamlan mann
grunaðan um að ætla að ráða
George Bush Bandaríkjafor-
seta af dögum.
í íbúð mannsins, sem heitir
Thomas Ward, fannst mikið
vopnabúr. Að sögn beindist
grunur að honum er hann sást
kanna umhverfi Ronald Reag-
an-bókasafnsins í útjaðri Los
Angeles en Bush verður við opn-
un safnsins 4. nóvember. í fyrstu
neitaði Ward að hafa undirbúið
morðtilræði en sagðist síðar
harma það ef hann kynni að
hafa sagt eitthvað sem túlka
mætti sem hót-anir við forsetann.
Jaakko Iloniemi
launþegasamtökin, SAK, en innan
þeirra eru einkum iðn- og flutninga-
verkamenn, neituðu að skrifa und-
ir. En ekki liðu þó margir klukku-
tímar þar til sambandið skipti um
skoðun og féllst á tillögu Sorsa. í
millitíðinni hafði Koivisto forseti
kvatt Ihalainen formann SAK til
fundar við sig. Strax eftir fund
þeirra kom stjórn samtakanna sam-
an og breýtti afstöðu sinni. Tók hún
samningsboðinu eftir að gerðar
höfðu verið á því óverulegar breyt-
ingar.
Samdráttur þjóðarframleiðslu
stöðvaður
Niðurstaða dramatískra atburða
helgarinnar og mánudagsins er 7%
skerðing launakjara. Bæði sam-
þykktu launþegasamtökin að kaup
yrði lækkað og ennfremur að laun-
þegar tækju á sig aukna hlutdeild
í kostnaði við að halda velferðar-
kerfinu uppi þar sem hluti launa-
tengdra .gjalda er færður frá at-
vinnurekendum yfir á herðar laun-
þega. Að auki fylgja aðrar smá-
vægilegar ráðstafanir en í heild
munu aðgerðirnar leiða til lægri
verðbólgu, lægri vaxta og markið
verður sterkari gjaldmiðill á eftir.
Samkvæmt upplýsingum Rolfs
Kullbergs seðlabankastjóra verður
þjóðarsáttin um kjaraskerðingu til
þess að alvarlegur samdráttur þjóð-
arframleiðslunnar, sem nemur um
6% á þessu ári, verður stöðvaður á
næsta ári og síðan ætti landsfram-
leiðslan að vaxa um 3,5% árið 1993.
Útflutningur mun stóraukast og
eftir tímabil mikilla erfiðleika er því
nýtt vaxtarskeið framundan í
finnsku atvinnulífi.
Kullberg segir að eftir því sem
best verði komist eigi finnska þjóð-
arsáttin um lækkun framleiðslu-
kostnaðar sér engin fordæmi ann-
ars staðar, þ.e. að launþegar sam-
þykki kjaraskerðingu með þessum
hætti. Samningar tókust á síðustu
stundu því vangaveltur um gengis-
lækkun voru komnar á það alvar-
legt stig að aðgerðir í gengismálum
voru óumflýjanlegar. Vegna gjald-
eyriskaupa hafði gjaldeyrisforði
seðlabankans minnkað um nær
helming á nokkrum dögum.
Raunhæf lausn á vanda
^ atvinnulífsins
Að mati ríkisstjórnarinnar og
seðlabankans hefur nú náðst fram
raunhæf lausn á vanda atvinnulífs-
ins. Hetjur þeirrar leikfléttu sem
leiddi til samkomulags eru Esko
Aho forsætisráðherra og Kalevi
Sorsa foi-veri hans, sem lögðu á
ráðin um lausn deilunnar, en þeir
fengu síðan óbeina en mikilvæga
liðveislu Mauno Kovisto forseta.
Ilöfundiir er fonnaður Ráðs
atvinnulífsins í Finnlandi og
fyrrverandi sendiherra í Sviss og
Bandaríkjununi.

SLYS A BORNUM
FORVARNIR
FYRSTA HJÁLP
SNÚUM VÖRN í SÓKN OG
FORÐUM BÖRNUM OKKAR
FRÁ SLYSUM
Rauði kross íslands gengst fyrir tveggja kvölda námskeiði um
algengustu slys á bömum, hvemig bregðast á við slysum og
hvemig koma má í veg fyrir þau.
Námskeiðið fer fram að Þingholtsstræti 3, Reykjavík dagana
28. og 29. október n.k. kl. 20-23.
Skráning og nánari upplýsingar era veittar á skrifstofu RKÍ í
síma 91-26722 fyrir kl. 17, föstudaginn 25. október.
FRÆÐSLUMIÐSTOÐ
RAUÐA KROSS ÍSLANDS
Rauðarárstíg 18 - Reykjavík - sími: 91-26722
Haustlínan frá
ÚTILÍF"
Glæsibæ - Sími812922