Morgunblaðið - 24.10.1991, Page 40

40
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 24. OKTÓBER 1991
Minning:
Olga Andrea Lúðvíks-
dóttir - Djúpavogi
Fædd 24. október 1907
Dáin 28. júní 1991
... blóm vors skammvinna lífs
það rís upp á sléttri grund
með lit og blöð
og einn dag er það horfið...
(Ur Mater dolorosa eftir Jóhannes úr Kötl-
um)
Þegar við systurnar lítum á daga-
talið sjáum við að afmælisdagur
móður okkar, 24. október er merkt-
ur „veturnætur”. Þá koma í hug
hendingarnar fögru eftir skáldið frá
Hvítadal: „Vetrarnóttin varla mun
oss saka, fyrst að ljósin ofan að,
yfir mönnum vaka.” Hún var allt
sitt líf mikill unnandi birtunnar og
minnumst við, hvernig við samfögn-
uðum, þegar sól fór aftur að hækka
á lofti og við fylgdumst með gangi
hennar, er hana bar við hin fögru
og gamalkunnu kennileiti umhverf-
isins, fjöll, eyjar og sker.
Dánardagur móður okkar varð
hinn 28. júní, þegar sói hafði lokið
sinni hágöngu. Enn eitt vor hafði
henni auðnast að lifa, en veikinda-
stríð sitt háði hún samfellt síðasta
áratug ævi sinnar. Ást hennar til
lífsins var allt um það óbuguð, og
hefði hún getað tekið undir hin
fleygu orð: „Og þegar dauðinn kem-
ur, þá segi ég ekki: „Komdu sæll,
þá þú vilt”, heldur segi ég: „Æ,
leyfðu mér að lifa, bara eitt vor
enn, því þá koma öll þessi litlu blóm,
þú veist.” — Já, enn eitt vor. Hún
gat aðeins með ítrustu hjálp látið
leiða sig út í vorbirtuna og virt fyr-
ir sér í síðasta sinn blómin, sem þar
skörtuðu sínu fegursta. Hennar
hinsti dagur var hniginn. Hún þurfti
ekki lengur að líta þau fölna.
Ástkær móðir okkar, Olga
Andrea, var fædd árið 1907. Hún
leit fyrst dagsins ljós í litlu báru-
járnshúsi, Ekru, á Djúpavogi, en það
er nú horfið. Foreldrar hennar voru
Maxemine Frederikke Hansson (f.
Johannesen) frá Sandey í Færeyjum
og Lúðvík Hansson, hafnsögumað-
ur. Þegar hún var fjögurra ára að
aldri fluttu foreldrar hennar í húsið
Sjólyst á Djúpavogi, en þar átti fjöl-
skyldan heima alla ævi upp frá því.
Þau tóku þar við húsi foreldra afa
okkar, Lúðvíks, þeirra Þórunnar
Jónsdóttur og Hans Lúðvíkssonar,
bátasmiðs, sem flutt höfðu búferlum
í Sjólyst árið 1883, frá Strýtu í
Hamarsfirði.
Maxemine, amma okkar, hafði
flutt til íslands 17 ára að aldri frá
Færeyjum. Hún var merk kona og
hlaut allra lof fyrir einstæða góðvild
sína' og grandvarleika, enda af góðu
og traustu fólki komin. Fagrar lýs-
ingar eru til í ljóðum sem til hennar
voru ort. Lúðvík, afi okkar, var í
föðurætt kominn af Hans Jónatan,
verslunarstjóra á Djúpavogi, sem
hingað hafði komið frá Danmörku.
Hann var þeldpkkur, annars vegar
af danskri aðalsætt, en móðirin
svört ambátt. Hann var fæddur í
húsi landsstjórans á St. Croix, þá
nýlendu Dana í Vestur-Indíum. Af-
burðafögur rithönd hans geymist í
verslunarbókum Djúpavogs, og þótti
hann einstakur fyrir heiðarleika og
velvild.
Lúðvík, afi okkar, þótti góður sjó-
sóknari og stýrði ætíð heilu fari
heim ásamt skipshöfn sinni. Hann
þótti mikil hjálparhella þeim sem
bjuggu við einangrun og .aðeins var
um sjóveg að fara.
Börn Lúðvíks og Maxemine, sem
upp komust, voru, auk móður okk-
ar, sonurinn Hans Reginald, sem
drukknaði 19 ára að aldri, Lovísa
Friðrika, síðar hjúkrunarkona, og
Jónatan, síðar vélsmiður. Öll eru þau
nú horfin sjónum okkar. Tvö dóu í
frumbernsku, og systkinin Jóhanna
og Adolf dóu eins og tveggja ára
með dags millibili. Af upptalning-
unni má sjá að sorgin kvaddi oft
dyra í húsinu og lífsbaráttan var
hörð, en þar var einnig vettvangur
glaðra og góðra leikja fallegra barna
í byijun aldar.
Ántoníus Sigurðsson, sem nefnd-
ur var Djúpavogsskáld, einlægur
vinur heimilisins, og átti þar um
t
Maðurinn minn, faðir, fósturfaðir, tengdafaðir og afi,
JÓHANN KR. KRISTJÁNSSON,
andaðist á sjúkrahúsi Siglufjarðar miðvikudaginn 23. október.
María Benediktsdóttir,
Sigurbjörn Jóhannsson, Ása Jónsdóttir,
Jóhanna B. Jóhannsdóttir, Guðmundur H. Hagalin,
Una Ásgeirsdóttir, Einar Einarsson
og barnabörn.
t
Eiginmaður minn, faðir okkar, tengdafaðir og afi,
PÉTUR WIENCKE
Túngötu 18,
Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju föstudaginn 25. október
kl. 15.00.
Blóm afþökkuð, en þeim sem vildu minnast hans er bent á Hjarta-
vernd.
Ásta Kristinsdóttir,
Sigrún Pétursdóttir,
Bernhard Kr. Pétursson,
Þórdís Pétursdóttir,
tengdabörn og barnabörn.
t
Móðir mín, amma og langamma,
SIGURVEIG GUTTORMSDÓTTIR,
verður jarðsungin frá Fosssvogskirkju föstudaginn 25. október
kl. 10.30.
Anna Sigríður Gunnarsdóttir,
Páll Magnússon,
Tumi Magnússon,
Pétur Magnússon,
Guttormur Magnússon,
Sigurveig Magnúsdóttir,
og barnabarnabörn.
Margrét Vally Jóhannsdóttir,
Ráðhildur Ingadóttir,
Saskia de Vriendt,
Helga Börg Björnsdóttir,
Sigurður Jónasson
tíma athvarf, orti fagurlega til barn-
anna, lifandi sem látinna. Eftirmæli
orti hann við lát litlu systkinanna
tveggja, en sá atburður markaði,
að við hyggjum, djúp spor í vitund
móður okkar sem fyrsta sára
reynsla bemskunnar. Til hennar á
fyrsta afmælisdeginum, 24. október
1908, orti hann ennfremur ljóð,
æviósk, og kallaði Draum, og fylgdi
það henni si'ðan sem lítill ljósgeisli
gegnum vegferð hennar. Rými leyf-
ir ekki að kvæði þessi verði birt
hér, en þau eru til í óprentuðu hand-
riti Antoníusar.
í Sjólyst uxu upp systkinin Hans,
Lovísa, Olga og Jónatan, og seinna
uppeldisbróðirinn, Hannes Jónsson,
sem þangað kom 5 ára að aldri, við
andlát föður síns, þegar fjölskyldan
varð að tvístrast. Var hann í Sjólyst
þangað til hann festi ráð sitt. Þessi
trausti og fámálugi maður, sem nú
er látinn, gaf sem ungur drengur
eftirfarandi lýsingu af viðurgerningi
sínum þar, að þangað væri best að
koma síðastur að matarborði, því
að þá fengi maður mest! í uppvexti
barnanna átti einnig athvarf í Sjó-
lyst, umkomulítill, flogaveikur mað-
ur, Daníel að nafni. Um hann áttu
systkinin fagrar minningar, meðal
annars vegna gjafmildis hans af litl-
um efnum. Á loftinu var um tíma
föðurbróðirinn Jón, lærður skósmið-
ur, sem smíðaði leðurstígvél á börn-
in og sólaði fyrir þorpsbúa. Annar
föðurbróðir, Karl, forframaðist hins
vegar sem byggingameistari í hinni
stóru Ameríku og gerði sér eitt sinn
ferð þaðan að sjá börnin og þótti
þeim það viðburður. — Um tíma var
fyrirhugað að koma Olgu til fósturs
hjá Jóhanni Hanssyni, föðurbróður
hennar, sem stofnaði Vélsmiðju
Seyðisijarðar árið 1907. Stóð hún
fjögurra ára ferðbúin, en hætt við,
þegar andlát litlu systkinanna bar
að. Til Seyðisfjarðar og Jóhanns,
sonar síns, höfðu þá flutt föðurfor-
eldrarnir og jafnan mikill viðburður
í augum barnanna að heimsækja
þennan menningarbæ aldamótanna
og jafnvel að láta taka af sér mynd-
ir, prúðbúnum á fínum ljósmynda-
stofum! Ætíð síðan, sem annars-
staðar, átti móðir okkar þar velvild-
ar skyldmenna að fagna, og þar var
síðar, á formyrkvunarárum stríðsár-
anna, yngri dóttirin fædd, lögð í
fagurbúið rúm, nefnilega kommóð-
uskúffu heimasætunnar, Helgu,
dóttur Jóhanns, vélsmiðs og for-
+
Bróðir minn,
ODDUR ÞORKELSSON,
Hlévangi,
Keflavík,
andaðist 23. október.
Valgarður Þorkelsson.
Hjartkær faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
KRISTJÁN STEINGRÍMSSON
bifreiðastjóri,
áður Álfaskeiði 40,
Hafnarfirði,
verður jarðunginn frá Hafnarfjarðarkirkju föstudaginn 25. október
kl. 13.30. Þeim sem vildu minnast hans er bent á Minningarsjóð
Guðmundar Gissurarsonar, Sólvangi.
Steingrímur Kristjánsson,
Margrét Ág. Kristjánsdóttir, Júlíus Hinriksson,
Gissur V. Kristjánsson, Dóra L. Sigurðardóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Ástkær eiginmaður minn, sonur, faðir, tengdafaðir og afi,
ÁRNI VIGFÚS ÁRNASON,
Faxabraut 38d,
Keflavík,
sem lést þann 16. október, verður jarðsunginn frá Kéflavíkur-
kirkju föstudaginn 25. október kl. 14.00.
Þeim, sem vildu minnast hans, er bent á líknarstofnanir á Suður-
nesjum.
Matthildur Óskarsdóttir,
Þuríður Halldórsdóttir,
Anna Pálína Árnadóttir, Karl Einar Óskarsson,
Þuríður Árnadóttir, Rúnar Helgason,
Kolbrún Árnadóttir, Jóhann Bjarki Ragnarsson,
Árný Hildur Árnadóttir
og barnabörn.
stjóra, og konu hans, Nínu, (Jón-
ínu), dóttur Stefáns Th. Jónssonar,
kaupmanns og konsúls, og var þar
ekki í kot vísað. Ævinlega mun
hugsáð til mannlífsperlunnar Helgu,
fyrir hennar tryggð og ræktarsemi.
Við útför móður okkar voru úr stórri
blómasendingu hennar og fleiri ætt-
menna tilviljanakennt valin blóm í
vasa á altari. Einkennilegt var að
litir blómanna völdust nákvæmlega
hinir sömu og röðuðu sér á sama
hátt nákvæmlega eftir litasamsetn-
ingu hinnar gömlu, fögru altari-
stöflu. Altaristöfluna hafði málað
um aldamótin listamaður staðarins,
Karl Kristjánsson, þá í Noregi; en
hjá honum, í Bergen, dvaldi systirin
Lovísa, sem ung stúlka við hjúkrun-
arnám, en Lúðvik Hansson og Karl
voru systkinasynir. Voldugan, fag-
ursmíðaðan rammann hafði á sínum
tíma smíðað blindur nágranni í
næsta húsi, Ingimundur í Hammers-
minni. Viðfangsefni myndarinnar,
upprisa frá jarðneskum dauða, hríf-
ur hvern mann og átti það sterk
ítök í vitund móður okkar.
í hinu litla, friðsæla sjávarþorpi,
Djúpavogi, voru upp úr aldamótun-
um, aðeins um 20 hús. Systkinin
kynntust þar vel húsakosti þess
tíma, jafnvel hlóðaeldhúsum og bað-
stofum. í uppvextinum urðu sam-
rýndastar systurnar Lovísa og Olga,
en sem fyrr segir for Lovísa ung
til hjúkrunarnáms í Noregi. I Fær-
eyjum og eins í Noregi bjuggu einn-
ig um tíma Maxemirie og Lúðvík,
vegna hafnsögumannsnáms hans og
siglinga og höfðu með sér unga
soninn Hans, sem þar vandist á að
tala klingjandi norsku. Hann
drukknaði eins og áður segir 19 ára
að aldri.
Olga, ásamt systkinum sínum
gekk í barnaskóla þorpsins, en þá
var aðalkennari þar Jón Stefánsson
í Hammersminni, faðir Stefáns heit-
ins Jónssonar fréttamanns, og einn-
ig uppfræðari séra Jón Finnsson í
Hrauni. Snemma varð hún trú-
hneigð og urðu biblíusögur henni
hugstæðar. Einnig lærði hún undir-
stöðu í orgelleik hjá frú Sigríði í
Hrauni, konu séra Jóns, og gaf
Lúðvík afí henni gamalt kirkjuorg-
el, kjörgrip, sem áður hafði átt Stef-
án faktor á staðnum, en Maxemine
hafði 17 ára gömul verið barnfóstra
á heimili hans og Andreu Waywadt.
18 ára að aldri fór hún fyrst til
Reykjavíkur í vist á Staðarstað til
Magnúsar Guðmundssonar, sem var
fjármálaráðherra á þeim tíma, og
frú Soffíu Bogadóttur Smith. Þetta
var ánægjulegur tími í hennar lífi
og minntist hún þess oft, hve ein-
stæðrar góðvildar hún naut í því
húsi og þótti okkur dætrum hennar
síðar skemmtilegt að heyra minn-
ingar hennar frá Reykjavík frá ár-
unum kringum 1925. Við húskveðj-
una í Sjólyst logaði ljós á fallegum
kertastjaka sem hún forðum hafði
keypt á þeim árum af stofustúlku-
kaupi sínu og gefið móður sinni.
Eins loguðu þar kertaljós á ferða-
kistli Maxemine móður hennar, sem
hún hafði komið með aleigu sína í
frá Færeyjum forðum. Blóm úr
garðinum kvöddu í vasa sem forðum
var gjöf frá Antoníusi skáidi til
heimilisins.
Olga lærði einnig fatasaum í
Neskaupstað hjá Guðlaugu Sigurð-
ardóttur kjólameistara, sem á sínum
tíma hafði lært í Kaupmannahöfn,
en móðir okkar var mjög hög til
handanna og vann þannig fyrir sér.
Gaman var að sjá útsjónarsemi
hennar við að nýta efni og mundi
heimurinn ekki á heljarþröm vegna
bruðls og mengunar, ef þau sjón-
armið væru meira í heiðri höfð.
Árið 1938 giftist hún Sigfinni
Vilhjálmssyni frá Hátúni í Neskaup-
stað, og áttu þau síðan heimili í
Sjólyst. Við dætur þeirra tvær nut-
um þar umhyggju og kærleika hins
gamla íjölskyldumunsturs, sem nú
er um það bil horfið, þar sem yngri
r
Minning

Semjum minningargreinar,
afmælisgreinar,
tækifærisgreinar.
Önnumst milligöngu
við útfararstofnanir.
Sími 91-677585.
Fax 91-677586.
V J
ERFISDRYKKJUR
í þægilegum og
rúmgóöum salar-
kynnum okkar.
Álfheimum 74,
sími686220
Blómaskreytingar
Skreyfingarþjónusta
Muniðað
blóm gleðja
Miklatorgi sími 622040
Breiðholti sími 670690
Opið alla daga kl. 10-21