Morgunblaðið - 25.10.1991, Blaðsíða 37

MORGUNBLAÐIÐ FÖ$TUI)AGUR 25. OKTQBER.ia91
Æ
Leifur Finnbogason
bóndi — Minning
Fæddur 25. apríl 1913
Dáinn 17. október 1991
Látinn er Leifur Finnbogason,
bóndi Hítardal, Hraunhreppi, Mýr-
arsýslu.
Leifur varð bráðkvaddur að
heimili sínu að morgni 17. október
sl. Útför hans fór fram í kyrrþey
að ósk hans sjálfs, og var hann
jarðsettur í heimagrafreit í Hítar-
dal, 24. október.
Leifur var sonur hjónanna Sig-
ríðar Teitsdóttur og Finnboga
Helgasonar. Sigríður var dóttir
Teits Péturssonar frá Smiðjuhóli í
Mýrasýslu og konu hans Kristínar
Bergþórsdóttur frá Straumfirði í
Mýrasýslu. Finnbogi var sonur
Helga Helgasonar og konu hans
Guðnýjar Hannesdóttur, en þau
bjuggu víða, í Dölum og á Mýrum.
Börn Sigríðar og Finnboga í
Hítardal voru: Pétur, dáinn 1939,
Leifur, dáinn 1991, Teitur, dáinn
1991, tvíburarnir Björn, dáinn
1988 og Helgi, dáinn 1985, Kristj-
án, dáinn 1974, Héðinn, dáinn
1985 og Kristín, dáin 1991. - Á
lífi eru: Kristófer, í París, Bergþór,
á Selfossi og Gunnar í Reykjavík.
Sigríður og Finnbogi hófu bú-
skap í Hítardal með nánast tvær
hendur tómar, en full bjartsýni.
Með þrautseigju og dugnaði tókst
þeim að koma upp öllum sínum
börnum. Sigríður og Finnbogi
bjuggu í Hítardal allan sinn bú-
skaj), 41 ár eða frá 1910 til 1951.
Árið 1942 keypti Leifur hálfa
jörðina af foreldrum sínum og bjó
á móti þeim þar til þau létust
Minning:
Fædd 13. júní 1915
Dáin 18. september 1991
Þegar tilkynnt var lát Svövu
Jónsdóttur frá Hrærekslæk í
Tungu, komu mér ósjálfrátt í hug
orð skáldsins frá Hvítadal:
Hvert göfugt hjarta á sér helgidóm.
Þar anga skínandi eilífðarblóm.
Þannig leið síðasti þriðjungurinn
af ævi hennar, árin sem ég þekkti
hana.
Svava fæddist 13. júní 1915 að
Heykollsstöðum í Tungu. Foreldrar
hennar voru Jón Ármannsson,
bóndi á Hrærekslæk, og Sigurrós
Eyjólfsdóttir, síðar húsfreyja á
Tjarnarlandi í Hjaltastaðaþinghá.
Jón var þá kvæntur og lágu leiðir
þeirra ekki frekar saman. Svava
var til 7 ára aldurs hjá föður sínum
og konu hans Margréti Snorradótt-
ur. Naut hún mikils ástríkis hjá
fóstru sinni og minntist þess oft
síðar. Margrét dó árið 1922 og brá
Jón þá búi. Svava fór til Njarðvík-
ur og dvaldi þar og víðar í Borgar-
firði nærri tvo áratugi. Misjöfn var
sú dvöl en best leið henni á Desjar-
mýri hjá þeim ágætu hjónum sr.
Ingvari Sigurðssyni og Ingunni
Ingvarsdóttur.
Jón Ármannsson hóf aftur bú-
skap á Hrærekslæk árið 1924 og
kvæntist Önnu Pétursdóttur. Eign-
uðust þau fimm börn. Anna beið
bana í hörmulegu slysi árið 1941.
Réðst Svava þá sem ráðskona til
föður síns og tók að sér uppeldi
hálfsystkina sinna, sem öll voru
innan fermingaraldurs og það
yngsta ársgamalt. Þetta ár eignað-
ist hún soninn Björgvin en sá fram
á fátækt og erfiðleika og lét hann
í fóstur til góðra hjóna, sem þá
voru barnlaus. Faðir hennar lést
árið 1951 og enn bjó hún þarna
með bræðrum sínum næsta áratug.
Þau brugðu búi árið 1961. Systkini
sumarið 1951. Börn Sigríðar og
Finnboga gerðu jörðina að ætta-
róðali.
Á ungiingsárum sínum vann
Leifur í vegavinnu hjá Ara Guð-
mundssyni, Borgarnesi, en allir
Hítardalsdrengirnir voru hjá hon-
um lengri eða skemmri tíma, og
léttu þannig undir með heimilinu
eins og þá tíðkaðist. Leifur var
hamhleypa til vinnu og laginn við
margt. Hann fór nokkra túra á
togara. Einnig var til þess tekið
hve drjúgur hann var við slátt þeg-
ar slegið var með orfi og ljá, þá
fór hann iðulega út eftir miðnætti
til að nýta náttfallið.
Leifur var í Reykholtsskóla
1934-1936. Þar smíðaði hann m.a.
skrifborð, en það hafði enginn
nemandi þar gert áður. Skrifborðið
fékk hann geymt í nokkur ár á
Mel, Hraunhreppi, vegna þrengsla
í gamla bænum í Hítardal. Þetta
er glöggt dæmi sem sýnir við hvað
var að stríða hjá fátæku og barn-
mörgu fólki.
Árið 1939 var reist nýtt íbúðar-
hús í Hítardal. Húsið teiknaði Hall-
dór H. Jónsson, arkitekt úr Borgar-
nesi. Öll steypa í húsið var hrærð
í olíutunnu sem hestur sneri. Þegar
ég var snúningastrákur hjá Leifi
notuðum við þessa sömu tunnu til
að steypa upp fjóshlöðuna, en þá
var kominn jeppi i stað hests. Þetta
var árið 1955.
Barnakennslu stundaði Leifur á
árunum 1937-1943 í Snæfellsnes-
sýslu, Barðastrandasýslu og Skag-
afjarðarsýslu. Oft sagðist hann á
þessum árum hafa gengið á milli
hennar samfeðra _ eru: Geirlaug,
lengi húsfreyja í Ásgarði í Reyk-
holtsdal en býr nú í Borgarnesi;
Björn, starfsmaður Kaupfélags
Héraðsbúa á Reyðarfirði; Stefán,
sjómaður á Reyðarfirði og Ágústa,
húsmóðir á Eiríksstöðum á Jökul-
dal. Eitt barn dó ungt. Hálfsystir
Svövu sammæðra er María Björns-
dóttir frá Tjarnarlandi, húsmóðir í
Reykjavík. Björgvin sonur Svövu
er nú umsjónarmaður tækja og
eigna skólabúsins á Hvanneyri.
Kona hans er Steinunn Birna
Magnúsdóttir. Þau eiga fimm börn.
Næstu tvö ár eftir að systkinin
hættu búskap dvaldi Svava á ýms-
um stöðum, m.a. á Hallormsstað,
en hafði lögheimili og átti alla tíð
öruggt athvarf á Eiríksstöðum hjá
Ágústu systur sinni og manni
hennar, Siguijóni Guðmundssyni.
Frá hausti 1964 var hún ráðskona
á vetrum hjá föður mínum, Kristni
Eiríkssyni á Keldhólum á Völlum.
Hún studdi hann og gladdi síðustu
veturna, sem hann lifði, eins og
hún hlúði að föður sínum áður.
Hún lyfti þungu fargi einmanaleik-
ans og veittist það auðvelt, því hún
var léttlynd og skrafhreyfin og
hafði á hraðbergi skemmtilegar
frásagnir af fólki, þjóðsögur eða
vísur, sem hún flutti eða söng eft-
ir atvikum. Kvæðaflokkar gátu
sprottið fram. Þá hafði hún mikla
samúð með húsdýrunum og ræddi
margt um atferli þeirra. Allt þetta
dreifði huga og létti lund annarra.
Því hlakkaði faðir minn ætíð til
haustsins, þegar Svava kom aftur.
Veturnir urðu gleðitímar í lífi hans
síðustu þrettán árin. Hún naut
þess að ráða algerlega verkum sín-
um, matargerð og dvöl. Faðir minn
lést vorið 1977 og næstu 11 árin
var Svava á Keldhólum hjá Jóni
bróður mínum. Haustið 1988 fór
hún á elliheimilið á Egilsstöðum
en haustið 1990 fór hún á spítal-
sveita vegalengdir, sem enginn
tæki í mál að fara nú. Hann þótti
einstaklega laginn að annast börn
á þessu aldursskeiði.
Eftir lát foreldra sinna tók Leif-
ur alfarið við búskap í Hítardal.
Það er hveijum bónda nauðsyn að
hafa góða konu sér við hlið, svo
var einnig um Leif. Guðrún Jóns-
dóttir réðst sem ráðskona til Leifs,
og giftu þau sig 11. maí 1954.
Guðrún var fædd á Klúku í
Strandasýslu, dóttir Jóns Halldórs
Sigurðssonar og Jórunnar Agötu
Bjarnadóttur.
Fyrsta búskaparsumar Guðrún-
ar og Leifs, kom undirritaður að
Hítardal sem snúningadrengur og
var þar í 4 sumur. Þessi sumur eru
mér ógleymanleg, og á ég þeim
hjónum mikið að þakka.
Guðrún reyndist dugnaðarfork-
ur og vann jafnt utan húss sem
innan. Gestkvæmt er jafnan í Hít-
ardal, m.a. vegna veiðimanna sem
koma og veiða í Hítarvatni, og
koma sumir ár eftir ár, og eru
ann og dvaldist þar seinasta æviár-
ið.
Ævikjör Svövu voru misjöfn,
skin og skúrir skiptust á eins og
sjá má af framanskráðu. Skáldið
frá Hvítadal segir: „Liðin stund er
manni mörgum minning húms og
tára. Skammt er heim að Skugga-
björgum.” Blindaðir í amstri dægra
meta menn samferðafólk ekki ætíð
rétt og ná ekki skilningi á lífi ann-
arra. Enginn minnist Svövu með
réttu án samúðar. Hún þakkaði
allt gott og vænti hins besta. Krafa
hennar var sú að menn væru góð-
ir félagar í orðsins fyllstu merk-
ingu. Hún var vandvirk eftir fyllstu
getu, ræktaði gleði og kærleika,
trygglynd og hjálpsöm, hvar og
hvenær sem hún kom því við. Við
hjónin þökkum dagana, þegar hún
dvaldi hjá okkur í sumarferðum
sínum syðra. Þá kom mörg frá-
sögnin um mannlíf á Úthéraði og
í Borgarfirði.
Við leiðarskil er mér efst í huga
að sú hjálp með gleði, sem Svava
veitti föður mínum. Hún fann sinn
rauða stein, þá perlu sem greypt
er í vitund mína og þeirra er þekktu
liana best.
Blessuð sé minning Svövu Jóns-
dóttur.
Sigurður Kristinsson
heimilisvinir. Oft fór Leifur með
veiðimenn inn að Hítarvatni á hest-
um, áður en vegur var lagður að
vatninu, og margan bílinn dró hann
upp úr Sandalæknum, sem breyst
gat í fljót í miklum rigningum.
Guðrún og Leifur eignuðust tvö
börn, Finnboga og Sigríði. Finn-
bogi er oddviti og bóndi í Hítard-
al. Sambýliskona hans .er Erla
Dögg Ármannsdóttir, eiga þau tvö
börn, Leif Finnbogason og Tinnu
Kristínu Finnbogadóttur. Sigríður
er húsmóðir í Borgarnesi, gift Sig-
urði Árelíusi Emilssyni, símsmið.
Þau eiga tvo syni, Emil og Sigurð.
Leifur föðurbróðir minn var fé-
lagsmálamaður, og sat í hrepps-
nefnd Hraunhrepps í 16 ár, sóknar-
nefnd Staðarhraunskirkju, í stjórn
Búnaðarsambands Borgarfjarðar
og fræðsluráði Mýrarsýslu. Einnig
var Leifur fulltrúi sveitar sinnar á
1:1». * ** .%« * « *t U » * • « » S »t * »á IV I S *
fjölmörgum félagsfúndum Kaupfé-
lags Borgfirðinga.
Hítardalsbóndanum var áfram '
um að bæta jörð sína og skila henni
betri, og það tókst honum. Hann
ræktaði fjölmarga hektara túns,
og húsaði jörðina upp.
Landgræðsla var Leifi hugleikih
og girti hann af stór svæði og sáði
í það grasfræi og var borið á úr
flugvél eitt árið. Þessi land-
græðslutilraun var gerð í góðri
samvinnu við Landgræðslu ríkisins
og komu landgræðslustjórar ríkis-
ins stundum til að leggja á ráðin.
Síðari ár hrakaði heilsu Leifs,
svo hann gat ekki unnið eins og
hann hefði viljað.
Ég og fjölskylda mín sendum -
Guðrúnu, börnum og fjölskyldum^
þeirra, innilegar samúðarkveðjur.
Minning um góðan frænda lifir. ‘
Pétur Kristjánsson
t
Elskuleg föðursystir okkar og fóstra,
SALVÖR JÓNSDÓTTIR,
Skúlaskeiði 36,
Hafnarfirði,
andaðist á Sólvangi miðvikudaginn 23. október.
Fyrir hönd vandamanna,
Guðmundur Ingi Guðjónsson,
Ása Guðjónsdóttir,
Gottskálk Guðjónsson.
t
Hjartans þakkir, færum við öllum þeim
fjölmörgu er auðsýndu okkur samúð,
vináttu og hlýhug við andlát og útför
KRISTINS FINNBOGASONAR
framkvæmdastjóra,
Mávanesi 25,
Garðabæ.
Guð blessi ykkur öll.
Guðbjörg Jóhannsdóttir
og fjölskylda.
t
Alúðarþakkir til allra þeirra er auðsýndu
okkur samúð og hluttekningu við andlát
og útför elskulegrar dóttur minnar,
systur, móðursystur og unnustu,
SIGRÚNAR BJARNASON,
er lést 8. október sl.
Helga A. Claessen,
Helga K. Bjarnason,
Leifur B. Dagfinnsson,
Lee Horning.
t
Innilegar þakkir færum við öllum sem auðsýndu okkur samúð og
vinarhug við andlát og útför,
HAUKS JÓNSSONAR,
Þverholti 26,
Reykjavík,
Rósa Einarsdóttir,
Kolbrún Hauksdóttir,
Auður Hauksdóttir,
Berglind Hauksdóttír,
tengdasynir og barnabörn.
t
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vináttu við andlát og
útför eiginmanns míns, föður okkar, tengdaföður, afa og langafa,
. KARLSÓ. JÓNSSONAR
fyrrv. útgerðarmanns frá Sandgerði.
Hulda Pálsdóttir,
Jón Karlsson, Guðbjörg Björnsdóttir,
Örn Karlsson, Ingibjörg Óladóttir,
Eygló Karlsdóttir, Benjamín Hansson,
Gunnvör Karlsdóttir, Ármann Jóhannesson,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Hjartans þakkir fyrir auðsýnda samúð og vinarhug við andlát og
útför
INGIBJARGAR E. KRISTINSDÓTTUR,
frá Hlemmiskeiði.
Kristín Eiríksdóttir, Ingólfur Bjarnason,
Vilhjálmur Eiríksson, Ásthildur Sigurjónsdóttir,
Leifur Eiríksson, Ólöf S. Ólafsdóttir,
Guðrún Eiriksdóttir, Steingrímur G. Pétursson,
barnabörn og fjölskyldur þeirra.
Svava Jónsdóttir
frá Hrærekslæk
* k * tti & * h * * » »