Morgunblaðið - 26.10.1991, Qupperneq 1

64 SIÐUR B/LESBOK
244. tbl. 79. árg.
LAUGARDAGUR 26. OKTÓBER 1991
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Miðausturlönd:
Mun ekki þvinga
fram samninga
- segir Bush Bandaríkjaforseti
Amman, Jerúsalem, Wasliington, New York. Reuter, Daily Telegraph.
GEORGE Bush Bandaríkjaforseti neitaði í gær að tjá sig um þá
ákvörðun Yitzhaks Shamirs, forsætisráðherra Israels, að skipa harð-
línumenn í sendinefnd Israela á ráðstefnunni um frið í Miðausturlönd-
um. „Við viljum ekki flækja málin af vangá... Við erum ekki að
reyna að þvinga fram samkomulag en reynum að fá menn til að
koma saman svo að hægt verði að semja,” sagði Bush. Shamir sagði
í blaðaviðtali að ráðstefnan vekti vonir um „byltingarkenndar breyt-
ingar” og margt benti til þess að árangur næðist.
Einn af félögunum í sendinefnd
Palestínumanna, Saeb Erekat,
sagði í viðtali við bandarísku sjón-
varpsstöðina CNN að hann væri
fulltrúi Frelsissamtaka Palestínu
(PLO) og sama væri að segja um
aðra nefndarmenn; PLO hefði til-
nefnt þá. Talsmaður Shamirs sagði
að ísraelar myndu ganga út af ráð-
stefnunni ef Erekat yrði í nefnd
Palestínumanna. Faisal al-Husseini,
þekktur forystumaður Palestínu-
manna á hernumdu svæðunum,
verður í forystu fyrir Palestínu-
mönnum í Madrid ásamt Hanan
Ashrawi. Al-Husseini sagði að ein-
göngu þau tvö mættu gefa út yfir-
lýsingar fyrir hönd sendinefndar-
innar og virtist með þessu vilja
reyna að róa ísraela. Shamir for-
sætisráðherra sagði í gærkvöldi að
hann myndi ekki efna til upphlaups
sem gæti eyðilagt ráðstefnuna.
Borís Pankín:
Atökin í Júgóslavíu:
Serbar og Slóvenar hafna
nvjum friðartillögum EB
Faisal al-Husseini, einn þekkasti forystumaður Palestínumanna á hernumdu svæðunum, kyssir dóttur
sína að skilnaði áður en hann leggur af stað frá Austur-Jerúsalem til Jórdaníu þar sem fulltrúar Palest-
ínumanna sameinast sendinefnd Jórdana. Fögnuður og eftirvænting ríkti á götum borgarinnar er hópur-
inn var kvaddur, margir táruðust og sunginn var þjóðsöngur Palestínu sem er bannaður í Ísrael.
ísraelski forsætisráðherrann
hyggst sjájfur veita sendinefndinni
forstöðu. Í viðtali við bandaríska
blaðið The New York Times í gær
gekkst Shamir við því að sú ákvörð-
un hans að útiloka hinn hófsama
David Levy utanríkisráðherra frá
viðræðunum gæti verið merki um
harða afstöðu en neitaði hins vegar
að ætlunin væri að torvelda sam-
komulag. Allt byggðist á friðarvilja
araba, sagði ráðherrann.
Ibúar Dubrovnik fá leyfi til að hverfa á brott
Belgrad, Haag. Reuter.
SERBAR og Slóvenar höfnuðu í
gær nýjum tillögum frá Evrópu-
Alveg fúl-
asta alvara
London. Reuter.
BRESKT fyrirtæki hefur nú
sett á markað efni, sem lyktar
eins og karlmannssviti. Að
sögn á lyktin að fá jafnvel
samansaumaða skuldara til að
draga fram veskið.
Fyrirtækið, sem heitir Body-
wise (Á holdlega vísu), hefur
komist að því að lyktarhormónið
adrostenón í svita karlmanna
hafi þessa óvæntu verkan. Vitn-
að er í tilraun, sem annað fyrir-
tæki í Ástralíu gerði með lyktar-
efnið. Sendir voru 1.000 reikn-
ingar til fólks, sem keypt hafði
snyrtivörur bréflega. Helmingur
hafði verið vættur í lyktarhorm-
óninu. í ljós kom að 17% fleiri
í þeim hópi, sem fékk lyktandi
bréf greiddu reikninginn. „Lykt-
in gefur til kynna að sendanda
bréfsins sé fúlasta alvara,” segir
David Craddock, framkvæmda-
stjóri Bodywise.
Fyrirtækið hefur nú fengið
einkaleyfi til framleiðslu á Aeol-
us 7, en svo nefnist lyktin í sam-
þjöppuðu formi, og selur nú
skuldheimtumönnum hvert
gramm á 3.600 pund (370.000
ISK).
I bandalaginu (EB), sem miða að
I því að binda enda á blóðsúthell-
ingarnar í Króatíu. Júgóslavíu-
her hélt áfram hörðum árásum
á bæi í grennd við króatísku
hafnarborgina Dubrovnik. Síð-
degis var samið þar um vopnahlé
og tilkynnt að þeir íbúar sem
vildu fara fengju leyfi til þess.
Forsetar allra júgóslavnesku lýð-
veldanna sex ræddu tillögurnar á
friðarráðstefnunni, sem haldin er í
Haag á vegum Evrópubandalags-
ins. I þeim er gert ráð fyrir laus-
tengdara ríkjasambandi júgóslavn-
esku lýðveldanna sex. Serbar höfn-
uðu þeim á þeirri forsendu að þær
yrðu til þess að Júgóslavía liði und-
ir lok sem ríki en Slóvenar, sem
vilja sjálfstæði, sögðu að ekki væri
gert ráð fyrir nógu laustengdu
ríkjasambandi. Forsetar allra lýð-
veldanna nema Serbíu höfðu sam-
þykkt tillögurnar á friðarráðstefn-
unni í síðustu viku.
Dimitrij Rupel, utanríkisráðherra
Slóveníu, sagði að Carrington lá-
varður, sem stjórnar ráðstefnunni,
ætti fyrir höndum verkefni, sem
ógjörningur væri að leysa af hendi.
„Vandinn við Júgóslavíu er sá að
engin ein lausn getur hentað öll-
um,” sagði hann.
Júgóslavíuher gerði í gær
sprengjuvörpuárásir á tvo bæi í
grennd við hafnarborgina Dubrovn-
ik, sem nefnd hefur verið „perla
Adríahafsins” og Sameinuðu þjóð-
irnar líta á sem eina af menningar-
gersemum heimsins. Menningar-
stofnun Sameinuðu þjóðanna,
UNESCO, efndi til skyndifundar í
gær og hvatti þar hinar stríðandi
fylkingar í Júgóslavíu til að fara
úr borginni.
Þingmenn Serba í Bosníu-
Herzegovínu samþykktu í gær að
segja skilið við þing lýðveldisins
vegna sjálfstæðisyfirlýsingar þess.
Þeir kusu Momcilo Krajisnik, for-
seta þingsins, sem forseta nýs þings
Serba, sem myndi beita sér fyrir
því að halda júgóslavnesku lýðveld-
unum saman í ríkjasambandi.
Margir telja að Bosnía-Herze-
govína geti orðið vettvangur alls-
herjarstríðs þar sem lýðveldið er
byggt Serbum, Króötum og músl-
imum og engin glögg landamörk á
milli þjóðanna.
Sjá einnig „Skorað á íslend-
inga ...” á bls. 20.
Kjarnavopn
undir sljórn
Gorbatsjovs
París. Reuter.
BORÍS Pankín, utanríkisráð-
herra Sovétríkjanna, sagði í gær
að það væri skiljanlegt að þjóðir
heiins liefðu áhyggjur af því
hverjir stjórnuðu kjarnorkuher-
afla landsins en sagði að hann
væri undir styrkri stjórn Míkha-
íls Gorbatsjovs Sovétforseta.
Pankín er staddur í París og svar-
aði spurningum um þá kröfu úkra-
ínska þingsins að Úkraínumenn
ráði yfir kjarnorkuvopnum í lýðveld-
inu ásamt sovéskum yfirvöldum.
Hann sagði að Gorbatsjov einn
færi með stjórn þeirra. „En ef til
vill hefur komið upp misskilningur,
því forsetar lýðveldanna, þar sem
kjarnorkuvopn okkar eru geymd,
hafa rétt til að vita hvernig þau
verða notuð. Það er hvorki hættu-
legt né ólögmætt,” sagði hann.
„Ukraínumenn vilja hvorki ráða
yfir þeim einir né eignast þau.”
Úkraínska þingið samþykkti með
miklum meirihluta atkvæða í gær
ályktun þess efnis að lýðveldið
myndi aldrei ganga í nýtt ríkjasam-
band Sovétlýðveldanna. Einnig var
samþykkt að stjórnvöld mættu
hrinda í framkvæmd tillögum um
markaðskerfi í landinu sem lengi
hefur verið deilt um.
Reuter
Ummerki afmáð
Rúmenar hafa lagt ríka áherslu á að afmá öll táknræn ummerki
eftir stjórnartíð kommúnista sem endaði með blóðugri byltingu í land-
inu í desember 1989. í þessari viku hafajarðneskar leifar 20 kommún-
istaleiðtoga verið fluttar úr sérstöku grafhýsi í Búkarest í almennan
kirkjugarð í borginni. Á myndinni sem tekin var í gær sést líkkista
Gheorghe Gheorghiu-Dej, fyrsta kommúníska forseta landsins.