Morgunblaðið - 31.10.1991, Blaðsíða 52

EIMSKIP
VIÐ GREIÐUM ÞÉR LEIÐ
FIMMTUDAGUR 31. OKTOBER 1991
VERÐ I LAUSASOLU 110 KR.
Skemmta sér á skautum
Skautasvellið í Laugardal í Reykjavík hefur verið opnað aftur eftir
sumarið og börn á öllum aldri hafa flykkst þangað til að skemmta sér
á skautum.
Nesjavallavirkjun:
Aflið aukið í 150 MW í haust
Tilkynnt um
erlenda fjár-
festingu í
fiskvinnslu
Viðskiptaráðuneytinu hefur
borist tilkynning um fjárfestingu
erlends aðila í íslensku fisk-
vinnslufyrirtæki og hefur krafið
það um upplýsingar en sam-
kvæmt lögum sem tóku gildi í
mars síðastliðinn er fjárfesting
útlendinga í sjávarútvegsfyrir-
tækjum bönnuð.
Að sögn Bjöms Friðfinnssonar
ráðuneytisstjóra er þetta fyrsta
málið af þessu tagi sem kemur til
kasta ráðuneytisins en ráðherra ber
að stöðva fjárfestinguna komi í ljós
að hún stangist á við lögin.
Sérstök nefnd á vegum ráðuneyt-
isins fylgist með að farið sé eftir
lögunum og að sögn Frosta Bergs-
sonar, formanns nefndarinnar, mun
hún koma saman 7. nóvember þar
sem þetta mál verður tekið fyrir.
Sagði Frosti að ýmis vafatriði yrðu
tekin fyrir í nefndinni á næstunni,
sem m.a. snérust um hvort trygg-
ingafélög og olíufélög, sem eru að
hluta til í eigu erlendra aðila, geti
keypt sig inn í fiskvinnslu- og út-
gerðarfyrirtæki á íslandi.
Að sögn Óskars Magnússonar,
stjórnarformanns OIís, á erlenda
olíufyrirtækið Texaco rúmlega 25%
hlut í því en Olís á aftur hlut í um
tíu útgerðarfélögum. Sagði Óskar
að Olís væri að öllu leyti íslenskt
félag skv. lögum og sagðist telja
að lögin bönnuðu ekki að það eign-
aðist hlut í útgerðarfélögum.
Sjá nánar á miðopnu.
AFL Nesjavallavirkjunar verður aukið úr 100
megawöttum í 150 MW nú í haust, að sögn Gunn-
ars Kristinssonar hitaveitustjóra. Nýr áfangi
virkjunarinnar verður tekinn í notkun á næst-
unni.
verska keisaradæminu þannig að
sú mynt sem fannst í Vestmanna-
eyjum getur verið úr sama skipi
og peningarnir í Hamarsfirði. Það
þarf að rannsaka þennan pening
miklu betur. Þjóðminjasafnið á gott
safn rómverskra peninga sem
danskir verkfræðingar gáfu, og
hugsanlegt er að svipaður peningur
fínnist í því safni. Annars verður
farið með peninginn líklega til Lon-
don, í British Museum, þar sem
sérfræðingar verða fengnir til að
ráða í hvaða mynt þetta er,” sagði
Ragnar.
Hann sagði að peningurinn væri
ekki sönnun þess að Rómveijar
hefðu komið hingað. Skansinn, sem
er gamall virkisveggur, var hlaðinn
eftir Tyrkjaránið 1627.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Svo sem sjá má er peningurinn
illa farinn, enda um 1800 ára
gamall, að því að talið er.
Fiskiðjan Freyja á Suðureyri:
Gunnar segir að afl virkjunarinnar verði aukið í
áföngum og verði næsti 50 MW áfangi væntanlega
tekinn í notkun 1994. „Þetta þýðir að í vetur bætist
við afl, sem mun duga til tveggja til þriggja ára,”
sagði Gunnar. Hann sagði að borgin stækkaði ört
og ef jafnmikið yrði byggt á næstu árum og undan-
farið myndi ganga fljótt á aukninguna. Síðastliðin
ár hefðu bætzt við um milljón rúmmetrar húsnæðis
árlega, heldur minna síðasta árið.
Gunnar sagði að reiknað væri með að þessi stækk-
un myndi aðeins fullnægja nýju húsnæði. Ekki væri
gert ráð fyrir að hún leyfði að götur og gangstéttir
Frá Nesjavöllum.
yrðu hitaðar í auknum mæli. Ef farið yrði út í slík-
ar framkvæmdir, yrði að flýta næsta áfanga virkjun-
arinnar.
Rómversk mynt
.fannst í Eyjum
Stórmerkur fundur
segir Ragnar Borg
myntfræðingur
RÓMVERSKUR koparpeningur
sem talinn er vera frá árunum
225-235 eftir Kristsburð fannst í
jarðvegshleðslu frá sautjándu
öld í Skansinum í Vestmannaeyj-
um fyrir skömmu. Hann er nú í
vörslu myntsafns Seðlabanka Is-
lands og Þjóðminjasafnsins þar
sem hann verður rannsakaður
frekar. Ragnar Borg myntfræð-
—• -ingur segir að hér sé um stór-
merkan fund að ræða. Þetta er
sjötti rómverski peningurinn
sem finnst hér á landi.
Safnvörðurinn á Byggðasafninu
í Vestmannaeyjum, Sigmundur
Andrésson, sendi Ragnari pening-
inn ásamt orðsendingu um að pen-
ingurinn hefði fundist í Skansinum
í Vestmannaeyjum.
Peningurinn er afar illa farinn
og sagði Ragnar að erfitt væri að
. ^itta sig á hvaða gerðar hann væri,
en gerðir rómverskra peninga
skipta tugum þúsunda. Það tæki
eflaust langan tíma að ákvarða úr
hvaða sláttu þessi peningur kæmi.
„Þar sem þetta er koparpeningur
datt mér í hug að hann væri sleg-
inn eftir Kristsburð því að á tímum
Ágústusar keisara var allt silfur
uppurið í Róm. Hin venjulega gang-
mynt var slegin úr kopar,” sagði
Ragnar.
„Okkur dettur í hug að myndin
á framhliðinni sé af Sallustia Bar-
bia Orbiana sem var gift Severusi
Alexander Rómarkeisara í kringum
árið 225 eftir Krist. Á bakhliðinni
mótar fyrir gnægtarhorni og
- gnægtargyðjan er sitjandi og heldur
á veldissprota og gnægtarhorni.
Svona peningur er til segja
fræðibækur,” sagði Ragnar.
Hann sagði að ekki væri vitað
hvernig þessi peningur hefði borist
til Vestmannaeyja. I bók Kristjáns
Eldjárns, Gengið á reka, segir hann
frá þremur rómverskum peningum
sem fundust á þessari öld. Tveir
þeirra fundust á Bragðavöllum í
Hamarsfirði eystra. Sá þriðji fannst
í Hvalnesskriðum. Þeir peningar
eru frá seinustu árum þriðju aldar.
„Mynt gekk ákaflega lengi í róm-
Baldur Jónsson, framkvæmda-
stjóri Freyju, féll frá tilboði sem
hann gerði í hlutaféð í fyrradag.
Hluthafafundur verður 11. nóv-
ember og þar verður formlega
gengið frá eigendaskiptunum.
Samningurinn sem gengið var
Gengið frá samiiingnm við
Norðurtangann og Frosta
HLUTAFJARDEILD Byggða-
stofnunar gekk i gær frá samn-
ingi um kaup Hraðfrystihússins
Norðurtangans á Isafirði og
Frosta hf. á Súðavík á hlutabréf-
um Byggðastofnunar í Fiskiðj-
unni Freyju hf. á Suðureyri.
frá í gær er í öllum atriðum sá
sami og fyrirtækin tvö höfðu áður
boðið. Þau kaupa 54,2% hlut
Byggðastofnunar í Freyju, eða 97
milljóna kr. hlut, á 12,5 milljónir
kr. Fyrirtækin skuldbinda sig til
að auka hlutafé um 50 milljónir
kr. og tryggja að 2.500 tonnum
af afla togarans Elínar Þorbjarnar-
dóttur verði landað á Suðureyri.
Baldur Jónsson hafði hug á því
að nýta forkaupsrétt sinn sem hlut-
hafi en hann féll frá tilboði sínu í
hádeginu í gær.
Jón Páll Halldórsson, fram-
kvæmdastjóri Norðurtangans,
sagði að þetta yrði erfítt rekstrar-
dæmi og lausnir á vanda fyrir-
tækisins yrðu ekki hristar fram
úr erminni á einum degi. Norð-
urtanginn og Frosti eiga saman
sex skip auk þess sem Freyja á
línubát. Hann sagði að engin
ákvörðun hefði verið tekin um hvað
gert yrði við skipið Eiínu Þorbjarn-
ardóttur. „Það eru engir kaupend-
ur að kvótalausum skipum í dag.
Hugmyndin er að okkar skip veiði
kvóta togarans. í því er hagræð-
ingin fólgin, að veiða þennan kvóta
á færri skip,” sagði Jón Páll. Hann
sagði að ef gera ætti Elínu Þor-
bjarnardóttur út þyrfti að gera
miklar lagfæringar á skipinu. „Ég
vona að það verði ekki mikil rösk-
un af þessu á Suðureyri og að fisk-
vinnsla geti hafist þar með eðlileg-
um hætti innan skamms.” Hann
sagðist vona að veiðar byijuðu
fljótlega eftir að báðir aðilar væru
búnir að uppfylla formsatriði
vegna skiptanna.
Baldur sagði að nokkrir aðilar
á ísafírði, þeirra á meðal Hans
Georg Bæringsson, bæjarstjórnar-
maður á ísafirði og atvinnurek-
andi, og Kristján Jónasson, fram-
kvæmdastjóri Djúpbátsins, hefðu
átt hlut að sínu tilboði en komið
hefði í ljós að þeir hefðu ekki haft
bolmagn til að ná þessu í gegn.
Þessir aðilar höfðu hugsað sér að
nota togarann tímabundið til ann-
arra veiða en hefðbundinna bol-
fískveiða, þ.e. rækjuveiða. Þá hefði
fiskvinnslufyrirtækið Hrönn á
Isafirði lýst áhuga á að kaupa tog-
arann með 75% kvótans í félagi
við Baldur en ekki koma inn í
rekstur fyrirtækisins. „Ég tel þetta
sæmilegan kost miðað við að við
missum skipið. 2.500 tonnum verð-
ur landað á Suðureyri en það er
aðeins um rúmur helmingur af því
sem við höfum haft á undanförnum
árum. Ég vona að það takist fljótt
að ganga frá þessu og fyrirtækið
komist í rekstur sem fyrst,” sagði
Baldur.