Morgunblaðið - 10.11.1991, Blaðsíða 30

30 C
MORGUNBLAÐIÐ SAMSAFNIÐ SUNNUDAGUR 10. NÓVEMBER 1991
ÆSKUMYNDIN...
ER AF HILMARIERNIHILMARSS YNITÓNLISTARMANNI
Sinfóníu-
engillinn
„Ég var alinn upp af níu mæð-
rum eins og Heimdallur og lifði
í hinum fullkomna heimi fram
til fimm ára aldurs þar sem
fallegar og gjörvilegar konur
hlúðu að mér á allan máta,”
segir Hilmar Orn. Hann segir
að þessar ánægjulegu aðstæður
hafi sennilega valdið því að
hann hafi fengið skakka mynd
af lífinu þar sem hann hafi aldr-
ei viljað viðurkenna að það
væri eitthvað öðruvísi en þegar
hann var litli prinsinn sem allt
snerist í kringum.
Hilmar Öm fæddist 23. apríl
1958 en hann er sonur Hilm-
ars Ólafssonar arkitekts, sem nú
er látinn, og Rannveigar Hrannar
Kristinsdóttur. Tvíburabræður
Hilmars eru þeir Gunnar Kristinn
og Orri sem eru fimm árum yngri
en hann. Fljótt eftir fæðingu Hilm-
i ars fór faðir hans til náms í Þýska-
fandi en þau mæðginin bjuggu í
fjölskylduhúsinu á Víðimel. Þar
bjuggu móðurafi hans og amma,
Kristinn Guðjónsson forstjóri og
Sigurveig Eiríksdóttir og dætur
þeirra fjórar. Uppi á lofti bjó svo
ömmusystir hans, Sigrún og mað-
ur hennar Páll ísólfsson tónskáld.
„Sigrún sagði oft í gríni að
Páll hefði gert mig systematískt
geðveikan,” segir Hilmar „hann
talaði alltaf við mig sem fullorðinn
.mann og ég held að það hafi ver-
ið mitt besta veganesti í lífínu.
Hjá honum lærði ég að nota
snillingaradarinn minn,” segir
Hilmar „ég hef alltaf verið lunkinn
við að leita uppi snillinga til þess
að vinna með eins og Kristínu
Jóhannesdóttur og Friðrik Þór.”
„Hilmar var voða sérkennilegur
krakki og fór sínar eigin leiðir,
svolítið svona gammelklog,” segir
Anna Sigríður, dóttir Páls. „Hann
var hugmyndaríkur og var alltaf
að semja sögur, búa til fallega
„Svolítið svona gammel-
klog”. Hilmar Örn í kringum
átta ára aldurinn.
hluti eða að leika einhver hlut-
verk.”
Hilmar átti heima í Þýskalandi
í þrjú ár og honum fannst erfitt
að koma heim, því krakkamir
þekktu bara Þýskaland nasistanna
„ég var eins og gerður ábyrgur
fyrir 6 milljón gyðingum”. Hilmar
var því svolítið utangarðs við
heimkomuna og umgekkst mikið
fullorðið fólk, einkum á
Víðimelnum.
Besti vinur Hilmars á æsku-
árunum var Ámi Leósson. „Mín
sterkasta mynd af Hilmari frá
þessum ámm er mjög alvarlegur
og mjög fullorðinn drengur sem
lifði nánast í eigin ævintýraveröld
og hann gat stundum stokkið ansi
Iangt frá raunveruleikanum,” seg-
ir Arni. Hann segir þá félaga hafa
átt vel skap saman og skorið sig
frá skólafélögum sínum og lítið
tekið þátt í venjulegum leikjum
en þeim mun meiri áhuga haft á
fomíslenskum göldmm og þess
háttar. „Hilmar var ofsalega góð
manneskja og kannski einum of
hjálpsamur þvj hann kunni ekki
að segja nei. Ég hef gran um að
hann sé þannig enn í dag,” bætir
Árni við.
Hilmar var píndur í fiðlu og
píanótíma á æskuámnum og Árni
vinur hans segir hann hafa skróp-
að grimmt í þessa tíma. Þegar
hann var þrettan ára uppgötvaði
hann poppmúsíkina og þá var ekki
aftur snúið. Fram -að því hafði
hann aldrei getað þolað þá tónlist
og segir hann Árna hafa kallað
sig sinfóníuengilinn.
ÚR MYNDASAFNINU
ÓlafurK. Magnússon
ÁAlþingi árið 1949
Setning Alþingis er árviss við-
burður í þjóðlífmu og þar af
leiðandi fastur liður á verkefnaskrá
blaðaljósmyndarans. Þær eru því
ófáar þingsetningarmyndirnar sem
Ólafur K. Magnússon á
í fómm sínum og skulu
nokkrar birtar hér. Val-
ið var af handahófi og
upp kom árið 1949. Það
ár er í sjálfu sér hvorki
merkilegra né ómerki-
legra en önnur ár í þing-
sögunni, þótt ef til vill
minnist menn varnar-
samningsins, sem stór-
máli þess tíma. Þegar þing kom
saman urti haustið hafði ríkisstjóm
Stefáns Jóhanns Stefánssonar,
Stefanía svokallaða, setið við völd
frá því árið 1947. Hún var sam-
steypustjórn Alþýðuflokks, Sjáíf-
stæðisflokks og Framsóknarflokks,
en auk Stefáns, sem var forsætis-
og félagsmálaráðherra, sátu í
stjórninni Bjami Benediktsson
utanríkis- og dómsmálaráðherra,
Bjarni Ásgeirsson landbúnaðarráð-
herra, Emil Jónsson samgöngu- og
viðskiptamálaráðherra,
Eysteinn Jónsson
menntamála- og kirkju-
málaráðherra og Jó-
hann Þ. Jósefsson fjár-
mála- og atvinnumála-
ráðherra. Miklar deilur
um efnahagsmál ein-
kenndu þessa ríksis-
stjórn og fékk hún lausn
2. nóvember 1949, en
gegndi störfum til 6. desember
sama ár er minnihlutastjóm Sjálf-
stæðisflokksins, undir forsæti Olafs
Thors, tók við völdum. Myndimar
em hins vegar teknar er forseti
Islands, herra Sveinn Björnsson,
setti þingið skömmu áður en stjórn-
in fór frá völdum.
Seð yfir þmgsal, fra vinstn: Rannveig Þorsteinsdottir, Kristin L.
Sigurðardóttir, Jónas Árnason og Finnbogi Rútur Valdimarsson.
SVEITIN MÍN ER...
L ÝTINGSSTAÐAHREPPUR
ÞANNIG...
KENNIR GUÐBRANDUR BOGASONÁ BÍL
Mælifellshnúkur
„Sveitin mín er Lýtingsstaða-
hreppur í Skagafirði,” segir Elín
Sigurðardóttir, húsmóðir í Sölva-
nesi í Lýtingsstaðahreppi og odd-
viti þess hrepps.
Elín Sigurðardóttir
ar er veðursæld og náttúrufeg-
urð. Mælifellshnúkur trónir yf-
ir byggðinni. í hreppnum eru þijár
kirkjur, Mælifellskirkja, Goðdala-
kirkja og Reykjakirkja. íbúar
•hreppsins em 285. Fimmtíu bama
skóli er á Steinsstöðum fyrir 1. til
9. bekk. Sextíu og sex byggð býli
em í hreppnum. Mikill meirihluti
ársverka hafa verið í hefðbundnum
landbúnaði. Helsta nýsköpunin í
hreppnum er ferðaþjónusta sem rek-
in er m.a. á Steinsstöðum. Þar er
hægt að hýsa 48 manns, þar er tjald-
i/tæði og sundlaug og héfur staður-
inn verið vinsæll m.a. til ættarmóta-
halda.
Gisti- og greiðasala er rekin á
Bakkaflöt allt árið og þar eru líka
sumarhús til útleigu. Aðrir ferða-
þjónustubæir eru Fitjar, Sölvanes
og Ytri-Svartárdalur. Sprengisands-
leið liggur í gegnum hreppinn og er
Laugafell fyrsti viðkomustaður þeg-
ar komið er upp úr Skagafirði. Upp
úr hreppnum liggja þijár leiðir upp
á Eyvindarstaðaheiði, um Goðdala-
fell, Gilhagadal og Mælifellsdal. Af
Mælifellsdal er hægt að komast um
Kiðaskarð ofan í Svartárdal í A-
Húnavatnssýslu. Þessar leiðir em
mikið famar af bændum vegna af-
réttarnotkunar og einnig er sívax-
andi straumur hestaferðalanga eftir
þeim.”
Persónulegt
samband
„Ökukennari þarf að geta áttað
sig á hvaða verkefni hann hefur
með höndum hveiju sinni. Nem-
endur eru svo ólíkir,” segir Guð-
brandur Bogason, ökukennari til
rúmlega tuttugu ára. Hann segir
nauðsynlegt að traust myndist
milli kennara og nemenda og að
milli þeirra megi ekki vera nein
togstreita.
Farþegamegin í bíl sínum þarf
ökukennari að hafa tengsli og
fótbremsu, flautu og spegla, auk
þess sem bíllinn þarf að uppfylla
viss stærðarskilyrði. Þá eru margir
ökukennarar með bensíngjöf, fleiri
spegla auk bóka og mynda til að
útskýra atriði er varða bílinn og
aksturinn.
Og svo er hafist handa. „Það er
auðvitað ákaflega misjafnt hvernig
ökunemarnir eru undirbúnir en hafi
þeir litla sem enga grunnþekkingu
á bílnum og umferðinni, byijum við
á að kynna ýmislegt er varðar þau
atriði. Þá er gott að láta nemann
taka aðeins í stýrið og finna hvern-
ig bíllinn virkar, hvernig stýrið vinn-
ur, hlutverk tengslis (kúplingar) og
svo framvegis. I fyrsta timanum
er mikilvægt að ýta nemendum
ekki út í aðstæður sem verða þeim.
Guðbrandur rennir yfir bóklegt efni með ökunemanum Erlu Jónu
Sverrisdóttur.
ofviða eða gera of miklar kröfur.
Hafa verður í huga að margir nem-
endur em eins og brothætt egg til
að byija með, en svo þykknar
skurnin.”
Með kennslunni lesa nemendur
bókina „Ökunámið” og sækja bók-
lega tíma í Ökuskólanum. „Það
gefur auga leið að ökunám kostar
sitt og með þessu móti getum við
einbeitt okkur frekar að verklegu
kennslunni. Þegar á líður, fara nem-
endur út í almenna umferð. Það er
ekki fyrr en í lokin sem leggja á
mjög þung dæmi fyrir fólk, Þá lát-
um við nemendur t.d. aka um erfið
gatnamót, nokkurs konar spennu-
staði, þar sem mikilva;gt er að
reyna að slaka á. Dæmi um það
er vinstri beygja á ljósum þar sem
ekki eru beygjuljós, jafnvel margar
akreinar. Kennslunni lýkur svo með
prófi en námið heldur áfram. Fyrst
fá ökumenn bráðabirgðaskírteini til
tveggja ára, sem er í raun aðeins
heimild til að stunda sjálfsnám í
akstri.”
Ökukennsla fer fram í einkatím-
um og Guðbrandur segir að oft
myndist persónulegt samband milli
nemanda og kennara. „Það er mjög
æskilegt, með því móti getum við
mótað að nokkru leyti viðhorf nem-
andans til umferðarinnar, lagt
áherslu á heilbrigða skynsemi og
varað við hættunum.”