Morgunblaðið - 23.01.1992, Síða 17

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 23. JANUAR 1992
17
Hetj ur til sölu
þess að taka á peningamálunum.
En hvernig er unnt að taka pen-
ingamálin traustum tökum og búa
í haginn fyrir það frelsi í
fjármagnsviðskiptum sem verður
staðreynd innan tíðar?
í fyrsta lagi þarf að eiga sér
stað viðhorfsbreyting gagnvart
gildi peningamála í íslenska hag-
kerfinu. í öðru lagi þarf að veita
Seðlabanka íslands aukið svigrúm
til sjálfstæðra athafna, sérstak-
lega til þess að hafa áhrif á þróun
peningastærða og vaxta. Þetta
atriði er mjög mikilvægt, því að í
dag er ekki um neinn ábyrgan eða
sjálfstæðan aðila að ræða sem
brugðist gæti við hættuástandi á
peningamarkaði, t.d. vegna stór:
fjárfestinga á borð við álver. í
framhaldi af þessu þarf í þriðja
lagi að fækka markmiðum Seðla-
bankans í eitt og helst binda það
að verðlagsstöðugleika. í fjórða
lagi að markaðsvæða gengis-
skráningu og veita viðskiptabönk-
um rétt til þess að skrá gengi inn-
an ákveðinna marka. I fimmta
lagi þarf að tryggja vaxtafrelsi en
sífelldar yfírlýsingar stjórnvalda
og annarra um vaxtastigið geta
haft áhrif á væntingar og aukið
áhættu sem eigendur fjármagns
telja sig þurfa að bera. Þetta síð-
asta atriði er sérlega mikilvægt
ef áhugi er á því að auka vægi
erlends fjármagns í íslensku at-
vinnulífi og jafnframt má segja í
framhaldi af því að hagstjórn ætti
að miðast af því að vera sem stöð-
ugust og valda sem minnstri
óvissu.
Þetta eru forsendur varanlegs
stöðugleika í gengis- og verðlags-
málum, en slíkur stöðugleiki er
lífsnauðsynlegur ef ísland á að
geta staðist aukna alþjóðlega sam-
keppni og fijálsræði á sviði fjár-
mála.
Höfundur er hagfræðingur.
eftir Rúnar
Gunnarsson
Ég var svo gæfusamur að alast
upp á Melunum í vesturbænum. í
bjartri æskuminningu sé ég Mela-
völlinn þar sem fyrirmyndir og hetj-
ur okkar strákanna birtust okkur.
A unglingsárum vann ég á sumrin
á gamla góða vellinum og bar hið
viðulega starfsheiti „sópari". Nafn-
giftin var tilkomin af því að eftir
leiki voru stallarnir sópaðir. Það var
hið mesta vandaverk og verkstjór-
amir Siggi gamli (sem var raunar
alls ekki svo gamall), Jón rakari
og Grétar KR-ingur fylgdust grannt
með að rétt væri sópað. Kústinn
varð að draga lauflétt á fíngerðri
lausamölinni á stöllunum og sópa
aðeins rusli en ekki möl, og ekki
mátti „ryka upp“, eins og það var
kallað.
Ég sé fyrir mér Melavöllinn. Þar
voru aðeins tveir litir, grátt og gult.
Völlurinn, hlaupabrautir og stallar
báru gráan lit, en mannvirki öll og
blikkið umhverfis var gullitað.
Þarna hlupu þeir Clausenbræður,
Haukur og Örn, og Huseby kastaði
kúlu lengst manna í Evrópu. Og
það voru stórar stundir þegar
Skagamenn komu í bæinn, Rikki,
Donni og Jón Leós og aldrei hafa
mér fundist KR-ingar jafn röndóttir
og þeir Nunni, Ellert og Þórólfur
Beck voru í gamla daga.
Þegar harðsnúnir varnarleik-
menn KR spyrntu knettinum af al-
efli út af svo söng í gulu bárujárns-
blikkinu, var gaman að lifa. Þá var
ekkert sem truflaði eða dró athygl-
ina frá leiknum. Það voru engar
auglýsingar á gulu bárujárninu og
leikmenn voru ekki lifandi auglýs-
ingaspjöld eins og nú tíðkast. Þeir
sem komu á Melavöllinn komu
þangað til að sjá íþróttir en ekki
eitthvað allt annað.
En nú er Melavöllurinn horfínn
og glötuð sú tæra mynd íþróttanna
sem þar birtist. Mér er sagt að það
sé svo dýrt að stunda íþróttir (sem
nú heitir víst að reka íþróttáfélög),
að það verði ekki gert nema með
sölu auglýsinga, sem síðan er vita-
skuld komið fyrir þar sem þær sjást
sem best, þannig að áhorfandinn,
sem borgar sig inn á leikvanginn
til að horfa á kappleik, verði fyrir
eins miklum óviðkomandi sjóntrufl-
unum og við verður komið.
Auglýsingum er smurt yfir allt
sjónsviðið hvert sem litið er, leik-
menn eru eins og lifandi auglýsing-
aspjöld, líkari trúðum en íþrótta-
mönnum. Allt er þetta hin versta
sjónmengun. Og bágt á ég með að
trúa, að Nunni hefði verið betri í
búningi frá Þýsk-íslenska, Rikki
skorað fleiri mörk í Hafskipsbúningi
eða Huseby kastað kúlu lengra
rækilega merktur Sambandinu.
Hvernig stendur á því að íþrótta-
menn hafa hlotið þau örlög, að
verða farvegur sápu- og smurolíu-
auglýsinga á sama tíma og engum
dettur í hug að setja auglýsingar á
veggi Þjóðleikhússins eða á kjólföt
hljóðfæralejkaranna í Sinfóníu-
hljómsveit íslands? Einn af forystu-
mönnum ÍSÍ orðaði það svo, að
íþróttahreyfingin kæmist ekki upp
með að eyða peningum að eigin
geðþótta, fara langt fram yfir fyár-
hagsáætlanir ár hvert og senda svo
ríkinu reikninginn, eins og Þjóðleik-
húsið og Sinfónían gera; íþrótta-
hreyfingin reyni því að fjármagna
sig sjálf með öllum tiltækum ráðum
með afleiðingum sem ekki eru ölium
að skapi.
Félögin selja fyrirtækjum auglýs-
ingaspjöld á þeim forsendum að
spjöldin sjáist í Sjónvarpi. Evrópu-
samband sjónvarpsstöðva hefur sett
reglur sem takmarka gerð, stærð
og staðsetningu slíkra auglýsinga.
Þar má nefna að þær mega ekki
vera í sjónlínu milli myndavélar og
íþróttaviðburðar, ogekki inni á leik-
vanginum sjálfum. A spjöldum með-
fram hliðarlínum má aðeins hafa
vörumerki en ekki slagorð og annan
áróður.
Allir geta séð hversu vel hefur
tekist til að þessu leyti þegar sjón-
varpað er frá ensku knattspyrn-
unni. Snyrtileg spjöld meðfram hlið-
arlínum, öll af sömu stærð, og
mynda eðlilega umgjörð á vellinum.
Vilji menn hins vegar sjá andstæð-
una er tilvalið að skoða Laugardals-
höllina þar sem subbuskapurinn og
lágkúran tröllríða húsum. Væri ég
auglýsandi sem vildi láta íþróttafé-
lög njóta góðs af auglýsingum
mundi ég hugsa mig vel um áður
en ég færi í bland við draslið í
Höllinni.
í byijun desember hélt forseti ÍSÍ
fund með forsvarsmönnum sérsam-
banda nokkurra vinsælla sjónvarps-
íþrótta. Þar var lagt til að betra
skikki yrði komið á þessi mál, leik-
völlurinn sjálfur yrði hreinn og án
auglýsinga fyrst um sinn, en þó án
skuldbindinga um hvernig þessu
verði hagað í framtíðinni. Því verð-
ur beint til íþróttafélaganna að
haga auglýsingum í íþróttahúsum
Rúnar Gunnarsson
„Hvernig stendur á því
að íþróttamenn hafa
hlotið þau örlög, að
verða farvegur sápu-
og smurolíuauglýsinga
á sama tíma og engum
dettur í hug að setja
auglýsingar á veggi
Þjóðleikhússins eða á
kjólföt hljóðfæraleikar-
anna í Sinfóníuhljóm-
sveit íslands?“
þannig að sómi sé að. Það er því
ljóst að Iþróttasamband Islands
hefur ekki algerlega misst sjónar
af sínu gamla kjörorði: Góð íþrótt
gulli betri.
Höfundur er
aðstoðarframkvæmdastjóri
Sjónvarpsins ogáliugamaður um
íþróttir.
METBÖK-bók sem ber nafnmeð rentu
Raunvextir Metbókar eru nú 7%.
Áriö 1991 voru raunvextir Metbókar 5,96% fyrri hluta árs og 8,12%
seinni hlutann reiknaö á ársgrundvelli. Meöalraunvextir voru 7,03%.
Einfaldur binditími.
Hver innborgun á Metbók er aðeins bundin í 18 mánuði. Eftir það er hún alltaf
laus til útborgunar. Að þessu leyti er Metbók frábrugðin öllum öðrum bundnum
innlánsreikningum.
Vextirnir alltaf iausir.
Vextir Metbókar eru lagðir við höfuðstól tvisvar á ári og eru alltaf lausir til
útborgunar.
Skiptikjör tryggja bestu ávöxtun.
í lok hvers vaxtatímabils er gerður samanburður á nafnvöxtum bókarinnar og
verðtryggðum kjörum að viðbættum tilteknum vöxtum. Ávöxtun ræðst af því hvor
kjörin eru hagstæðari hverju sinni.
Spariáskrift.
Tilvalið er að safna reglubundið inn á Metbók með aðstoð Sparnaðarþjónustu
Búnaðarbankans. Þá er umsamin fjárhæð millifærð reglulega af öðrum
bankareikningi, t.d. Gullreikningi.
Veðhæf bók.
Metbókin er veðhæf en hana er einnig hægt að fá sem bókarlausan sparireikning.
BUNAÐARBANKINN
- Tmustur banki
•« 9 *•.» *, £«i
: i iUMÍf Íi )