Morgunblaðið - 05.06.1992, Blaðsíða 17
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. JÚNÍ 1992
---,■> >.*i" ■ ■i- •••—- ......—
17
Rautt sparnaðarlj ós
eftir Ómar Smára
*
Armannsson
Ganga má út frá því sem vísu
að flestir þeir, sem hafa ökurétt-
indi, eigi að gera sér grein fyrir því
að rauða ljósið á umferðarvitunum
táknar að ekki megi aka inn á gatn-
mótin á meðan ljósið logar. Það er
þó staðreynd að þeir eru til sem
ekki virðast gera sér grein fyrir
merkingu umferðarljósanna.
Á síðasta ári þurfti lögreglan í
Reykjavík að kæra fleiri en 1.700
ökumenn fyrir það að aka inn á
gatnamót á móti rauðu ljósi. Yfir-
leitt brugðust þessir kærðu öku-
menn vel við afskiptum lögreglu,
viðurkenndu „mistök“ sín og
greiddu sektina, kr. 7.000. Fyrir
þessi mistök þurftu ökumennimir í
sameiningu að greiða rúmlega tólf
milljónir króna í sektir. Á sama tíma
greiddu tæplega 1.800 ökumenn,
sem kærðir voru fyrir að virða ekki
stöðvunarskyldu, tæplega tótf og
hálfa milljón króna fyrir sín mistök.
Fjöldi umferðarlagabrota, sem
kærð voru af lögreglunni í Reykja-
vík á síðasta ári, voru 16.722, þar
af vom 6.500 ökumenn kærðir fyr-
ir að aka of hratt. Af því má sjá
að ökumennirnir, þ.e. í flestum til-
vikum hinn almenni launamaður,
hefðu getað sparað sér sem nemur
hátt í eitt hundrað milljónum króna
með því einu að aka samkvæmt
umferðarlögum. Athuganir hafa
sýnt að ökumenn þekkja nær und-
antekningalaust þessi ákvæði um-
ferðarlaganna og vita hverjar skyld-
ur þeirra em og hver ábyrgð þeirra
er. Þrátt fyrir það eru samt alltaf
einhveijir er nýta sér ekki þessa
þekkingu sína. Þeir misbjóða þann-
ig sjálfum sér og stofna um leið
öryggi og lífi vegfarenda í hættu.
Lögreglan hefur til reynslu tekið
myndbandstæknina í þjónustu sína.
Umferðarlagabrot eru tekin jafnóð-
um upp á myndband og sýnd um-
ferðarafbrotamönnum, ef ástæða
þykir til. Það er stutt síðan lögreglu-
menn á ómerktri lögreglubifreið
búinni upptökuvél voru við eftirlit
við umferðarljósagatnamót þegar
þeir veittu athygli brúnni fólksbif-
reið sem var ekið að gatnamótun-
um. Þeir sáu að ökumaðurinn dró
úr hraða er umferðarljósin skiptu
af gulu ljósi yfir á rautt þegar hann
átti skammt eftir ófaeið að gatna-
mótunum. Lítil umferð var um gat-
namótin, ökumaðurinn sást líta í
kringum sig og aka síðan hiklaust
áfram. Hann varð undrandi á því
að vera stöðvaður af lögreglunni
skammt frá gatnamótunum. Að-
spurður sagði hann lögreglumenn-
ina ljúga því að hann hefði ekið inn
á gatnamótin á rauðu ljósi. Hann
hefði tekið greinilega eftir því að
gult ljós hefði logað á gatnamótun-
um og hann treysti betur sínum
eigin augum en fullyrðingum ein-
hverra misviturra lögreglumanna.
Hann væri gætinn ökumaður, hefði
aldrei lent í umferðaróhappi og að
lögreglumönnum væri nær að snúa
sér að einhveiju öðru en að ónáða
heiðvirða borgara. Hann skyldi sko
skrifa í lesendadálk eins dagblað-
anna og láta almenning í þessu
landi vita um vinnubrögð lögregl-
unnar og í hvaða ónauðsynlega hluti
hún væri að veija tímanum og um
leið peningum skattborgaranna.
Þegar hér vai; komið sögu töldu
lögrelumennirnir ráð að bjóða öku-
manninum upp á að skoða mynd-
bandsupptökuna af akstri hans og
í framhaldi af því væri hægt að
ákveða hver færi með rétt mák
Ökumaðurinn sættist á það þó svo
að hann teldi að lögreglumennirnir
gætu alveg eins beðið hann strax
afsökunar á því ónæði, sem hann
Ómar Smári Ármannsson
„ Af því má sjá að öku-
mennirnir, þ.e. í flest-
um tilvikum hinn al-
menni launamaður,
hefðii getað sparað sér
sem nemur hátt í eitt
hundrað milljónum
króna með því einu að
aka samkvæmt umferð-
arlögum.“
hefði orðið fyrir af þeirra hálfu.
Á myndbandinu sást hvar brúnni
fólksbifreið, alveg nákvæmlega eins
og hans og með sama skráningar-
númeri, var ekið eftir akbrautinni
í sömu átt og hann hafði ekið. Sást
hvar dregið var úr hraða bifreiðar-
innar þegar hún nálgaðist gatna-
Kvennahlaup
eftir Sigrúnu
Stefánsdóttur
Ég var búsett erlendis, var ein-
mana og leið illa. Þegar mér fannst
allt orðið vonlaust og svart í kringum
mig ákvað ég að reyna að hressa
upp á sjálfa mig með því að fara út
í gönguferð. Næsta dag fór ég aftur
og smám saman fór að glaðna yfir
sálartetrinu. Á þessum gönguferðum
þar sem enginn þekkti mig fór ég
að taka smáspretti, bara til þess að
prófa. Smásprettirnir urðu lengri og
lengri og ég fór að hafa gaman af
því að skokka.
Æ síðan hef ég notað skokkið sem
lyf gegn þungum hugsunum og
svartsýni. Á þessum stundum er ég
ein með sjálfri mér og það truflar
mig ekkert. í kaupbæti fæ ég aukið
þrek og heilbrigða matarlyst. Það
er líka stórkostleg tilfínning að finna
að maður hefur þann styrk að geta
sprett úr spori, þó maður fari hvorki
sérstaklega hratt yfir eða hafi hlaup-
astíl gasellunnar á sléttum Afríku.
Eftir skokk í hálftíma fínnst mér ég
vera sterkari og yngri en þegar ég
var að skríða út úr menntaskóla
fyrir tuttugu og fimm árum.
Á undanförnum árum hefur orðið
bylting í sambandi við almennings-
íþróttir hér á landi. Fleiri og fleiri
eru að átta sig á því að íþróttir eru
fyrir alla, karla og konur, börn og
gamalmenni. Síðastliðið sumar vann
ég mikið með fólki sem stundar al-
menningsíþróttir vegna sjónvarps-
þáttanna Hrístu af þér slenið. Þetta
fólk átti það sammerkt að vera lífsgl-
att og bjartsýnt. Því fannst það vera
að gera sjálfu sér gagn. Á kreppu-
tímum eins og íslenska þjóðin er að
ganga í gegnum veitir manni ekki
af að gera allt sem mögulegt er til
þess að halda í bjartsýnina og vinnu-
þrekið. Besta leiðin til þess að ná
þessu marki er líkamsrækt. Hún
„Kvennaíþróttir hafa
ekki sama sess og
karlaíþróttir í fjölmiðl-
um og það getur dregið
úr áhuga kvennanna
sjálfra að stunda íþrótt-
ir.“
stendur okkur öllum til boða og þarf
ekki að kosta neitt.
Áhorfendur þurfa ekki að hlusta
lengi á íþróttaumfjöllun ljósvaka-
miðlanna til þess að átta sig á því
að þar eru karlarnir settir í önd-
vegi. Könnun sem ÍSÍ lét gera á
dögunum staðfesti þetta. Könnunin
sýndi að þáttur kvenna í íþróttaum-
Qöllun Qölmiðlanna var rýr og það
sama gilti um þátt almennings-
íþrótta borið saman við keppnis-
íþróttirnar. — Ég hef stundum verið
KVENNAHLAUP ÍSÍ
GARÐABÆ
20.JÚNI
að vorkenna litlum stelpum sem sitja
fyrir framan sjónvarpið við hlið
bræðra sinna. Hvað eiga þær að
halda? Eru íþróttir ekki fyrir þær?
Er kvenfólk ekki að gera neitt á
sviði íþrótta sem er í frásögur fær-
andi? Oft má draga þá ályktun eftir
að hafa horft og hlustað á íþrótta-
þættina. — Sem betur fer er þetta
að byija að breytast en betur má
ef duga skal. Fjölmiðlar geta haft
mjög mótandi áhrif á afstöðu fólks.
Kvennaíþróttir hafa ekki sama sess
og karlaíþróttir í fjölmiðlum og það
getur bæði dregið úr áhuga kvenn-
anna sjálfra að stunda íþróttir og
orðið til þess að konum eru ekki
sköpuð sömu skilyrði og körlum til
Sigrún Stefánsdóttir
þátttöku. Stundum hrósa ég happi
yfir því að vera alin upp á sjónvarps-
lausum árum — og þar með laus
undan því að þurfa að sitja sem
stelpa við hlið minna bræðra og
horfa á breskan fótbolta og annað
sambærilegt sjónvarpsgóðgæti.
Því miður eiga kvennaíþróttir enn
á brattann að sækja. Á meðan svo
er þurfum við á kvennahlaupum að
halda og öllu öðru því sem vekur
fólk til umhugsunar um gildi hreyf-
ingar fyrir andlega og líkamlega
heilsu fólks. Kvennahlaup er orðið
árlegur viðburður og það hefur verið
stórkostlegt að fylgjast með því frá
ári til árs hvernig þátttakan hefur
aukist og jafnframt breiddin í hópn-
um. Þarna fer hver á sínum hraða.
Skeiðklukkan skiptir ekki máli. Þær
spræku spretta úr spori meðan
mömmurnar láta litla barnsfætur
ráða ferðinni. Aðalatriðið er að vera
með. Þátttakan í kvennahlaupinu
gæti orðið upphafíð að öðru og meiru
í sambandi við líkamsrækt.
Höfundur cr formaður
samtakanna íþróttir fyrir alla.
mótin og síðan hvar henni var ekið
hiklaust áfram, á móti rauðu ljósi.
Ekki fór á milli mála að ökumaður-
inn átti eftir 5-6 bíllengdir ófarnar
að gatnamótunum þegar umferðar-
ljósin skiptu af gulu yfir á rautt.
Okumaðurinn sagðist í fullri ein-
lægni vera þess fullvis að gult ljós
hefði logað á umferðarljósunum
þegar hann ók inn á gatnamótin,
en hann þyrfti greinilega að endur-
skoða þátttöku sína í umferðinni.
Hann bað lögreglumennina afsök-
unar á framkomu sinni.
Það er stutt síðan alvarlegt um-
ferðarslys varð á umferðarljósa-
gatnamótum. Allharður árekstiír
varð þar með tveimur bifreiðum og
slasaðist farþegi í annarri þeirra
mikið. Þó er vitað að hann var með
öryggisbelti, ökuljós voru tendruð á
báðum bifreiðunum áður en óhapp-
ið varð og báðir ökumennirnir höfðu
meiraprófsréttindi. Bifreiðunum var
ekið úr gagnstæðum áttum, en öku-
mennirnir fullyrtu að þeir hefðu
ekið inn á gatnamótin á grænu ljósi.
Annar hlaut að segja ósatt. Sjónar-
vottar að óhappiTiu voru sammála
um hvor ökumannanna hafði ekið
inn á gatnamótin á rauðu ljósi þrátt
fyrir fullyrðingar hans. Við nánari
viðræður viðurkenndi hann að hafa
verið annars hugar við aksturinn.
og því í raun ekki gert sér grein
fyrir stöðu umferðarljósanna áður
en óhappið varð. Þessir ökumaður
þekkti reglurnar ágætlega. Hann
var bara annars hugar við akstur-
inn og þess vegna ók hann inn á
gatnamótin á rauðu ljósi.
Það var ekkert sagt frá slysinu
í fjölmiðlum, enda virðist ekki vera
mikill áhugi á umfjöllun og umræðu
um umferðarmál um þessar mund-
ir, þrátt fyrir umtalsverða fjölgun
umferðarslysa og -óhappa. Hver og
einn virðsit bera harm sinn í hljóði.
Líklega er talið að kostnaður vegna
umferðaslysa í Reykjavík nemi
meira en þremur milljörðum króna
á ári.
Það er alltaf erfiðara að vekja
athygli fólks á tilteknu vandamáli
þegar allt virðist í sæmilega góðu
lagi. Og þá eru meiri líkur á því
að afleiðingamar verði enn verri
þegar upp er staðið og almenn við-
urkenning fæst á vandamálinu.
Mestu máli skiptir að almenningur
geri sér grein fyrir nauðsyn þess
að hver og einn, ekki bara flestir,
heldur allir, virði umferðarreglurn-
ar. Því fleiri sem taka hlutverk sitt
í umferðinni alvarlega, því meiri lík-
ur á fækkun umferðaróhappa. Lyk-
illinn að lausninni liggur því ekki
síst hjá einstaklingnum. Lögreglan
mun halda áfram að reyna að hjálpa
einstaklingnum við að snúa lyklin-
um, en honum verður ekki snúið
nema með samstilltu átaki.
Höfundur er
aðstoðaryfirlögregluþjónn í
Reykjavík.
^>í(a*a(oH
Ford Bronco II XLT ’85, sjátfsk.,
allsk. bún., tvfl. grár, plussklæddur.
Einstakurskrautvagn. Kr. 880 þús.
Volvo 740 GLX ’90, sjálfsk., 27
þ.km., blár, v+s-dekk, ál+stálfelgur.
Kr. 1.650 þús.
Audi 100 CC '88, hvítur, 62 þ.km.,
sjálfsk., sparifatabfll. Kr. 1.290 þús.
Chrysler New Yorker '83, svartur
eðalvagn m/öllum búnaði, leðurkl.,
93 skoðun. Frábært verð.
Kr. 630 þús.
Saab Sonnet II '74, safngripur, 12
dús. bílar smíðaðir - eini bfllinn á
slandi - Ijósblár, ’93 skoðun, eftir-
sóttur um allan heim. Kr. 460 þús.
olla tílo
Lancer GLX '91, hvítur, 4 þ.km.
Kr. 980 þús.
Chryster Saratoga '91, blár,
7 þ.km. Kr. 1.380 þús.
Peugeot 205 GL '90, rauður,
38 þ.km. Kr. 650 þús.
Buick Skylark Ltd. '88, rauður,
einkab., skipti á nýrri US bfl + pen.
Skoda Favor'rt '90,14 þ.km., 5 dyra
Kr. 350 þús.
Opel Station Kadett GLS '87, 52
þ.km., blár. Kr. 630 þús.
Eitt hundrað bílar á svæðinu.
Dýrir og sáraódýrir bílar.
Elsta bílasalan
í borginni,
v/Miklatorg, símar 15014 og 17171
Gódon doginn!
HVÍTASUNNUHELGI í HVERAGERÐI
Ársafmæli Hússins d sléttunni
Taktu þútt og njóttu afmælistilboðsins
Rjómasúpaogostgljáösléttubrauð, kr. 950
HúsfreyjusúpaoghveraeldaÖurreykturísfugl, kr. 1490
Afmdispizza hestamannsins, 12tommur, kr. 750
Maturinn hennar mömmu með súpufrá, kr. 990
AfmœliskaffihlaÖborÖ heimabakað ogsúkkulaÖi, kr. 850
laugardag, sunnudag og mánudagfrá kl. 15.00.
<>
<>
<>
<>
<►
<►
<>
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
LU
HVERAGERÐI
LLil
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
<►
4
<►
<►
<►
<►
<►
>»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»