Morgunblaðið - 01.07.1992, Page 6

Morgunblaðið - 01.07.1992, Page 6
6 B MORGUNBLAÐIÐ MARKAÐIR MIÐVIKUDAGUR 1. JÚLÍ 1992 3.vl 2^.vJ 23!vj 24.V.I 25.v.l26.v120 Samtals fóru 210,3 tonn af þorski um fiskmarkaðina þrjá hér syðra í síðustu viku. Um Fiskmarkað Hafnar- fjarðarfóru 35,0 tonn og meðalverðið 90,18 kn/kg. Um Faxamarkað fóru 39,3 tonn á 90,25 kr/kg og um Fiskmarkað Suðumesja fóru 136,0 tonn á 93,06 kn/kg. Af karfa vom seld 43,0 tonn, meðalverð í Hafnarfirði var 41,28,42,03 á Faxagarði og 43,54 syðra. Af ufsa vom seld 102,3 tonn, meðalverð í Hafnarfirði var 32,31,41,42 á Faxagarði og 39,56 hvert kíló á Suðurnesjum. Af ýsu vom seld 133,7 tonn á mörkuðunum þremur hér syðra og meðalverðið 104,89 kn/kg. Mal Júnl 21 ,vj 22.vj 23.vJ 24.vl 25.vj 26^1 F/skverð ytra Eitt skip, Vigri RE 71, seldi 274,5 tonn í Bremerhafen í síðustu viku á 94,916 kn/kg. Þar af vom 151,4 tonn af karfa á 96,41 kr. hvert kíló, og 74,3 tonn af ufsa á 71,77 kr./kg. Tvö skip seldu í síðustu viku í Bretlandi samtals 132,7 tonn. Þar af vom 82,6 tonn af þorski sem fóm á 137,71 kn/kg. Úr gámum vom síðan seld 256,6 tonn. þar af vom 31,5 tonn af þorski á 156,59 kn/kg. Vegið meðaltal þorskverðsins í Bretlandi var því 142,93 kr. hvert kíló. 90% af saltfiski frá Islandi og Noregi til Spánar og Portúgals mmmmammmmmmammmm^^^m markað- Borgar sig ekki lengur að IS fyril auglýsa íslenskan saltfisk u£?fa5ðfur á Spáni, segir José Solemou á“ við svif- A 70 aðan vanda að stríða og Portúgalsmarkaður, þó af ððrum ástæðum sé. José Solemou, forstöðumaður skrifstofu SÍF í Barcelona, segir að í stuttu máli megi segja að markaðurinn sé í uppnámi. „Það veit enginn hvað hann er að kaupa.“ Þetta telur hann að miklu leyti mega rekja til þess að saltfiskur sé flókin vara. Þegar á annað borð sé búið að salta þorskinn sé ómögulegt að sjá hvaðan hann komi og því, líkt og gerst hafi í Portúgal, hægt að selja t.d. rússneskan fisk sem „islenskan". Mörg hundruA útvatnarar kaupa fisk af innflytjendum Smásölumarkaðurínn fyrir salt- físk á Spáni byggist að mestu leyti á mörg hundruð svokallaðra út- vatnara, sem kaupa físk af innflytj- endum, skera hann niður í bita og útvatna, þannig að hann sé tilbúinn til neyslu. Solemou segir útvatnar- ana ekki vita núna hvaðan á þá stendur veðrið. Hingað til hafi Is- lendingar verið einráðir á Katalón- íumarkaði (sem borgaði hæst verð allra saltfiskmarkaða) og í krafti styrks síns og samstöðu hafí þeir getað komið í veg fyrir utanaðkom- andi samkeppni. „Þegar íslendingar leyfðu fleiri en einum aðila að flytja út til Spán- ar opnaðist smuga á markaðinum fyrir físk frá Noregi. Nú hefur verð- ið lækkað um 20%. Skýringin á því er ósköp einföld. I Noregi eru um 160 saltfiskútflytjendur, sem eru í stöðugri samkeppni hver við annan. Þeir lækka verð sitt niður úr öllu valdi, sem oft bitnar á j^æðunum. Þetta er sú hætta, sem Islendingar standa einnig frammi fyrir ef þeir standa ekki saman. Á íslandi ero um 300 saltfiskframleiðendur og við getum rétt ímyndað okkur ástandið ef þeir fara að keppa hver við annan." Flmm rfkl salja 09 S kaupa saltflsk I teljandl mæll Solemou leggur ríka áherslu áhversu þröngur saltfiskmarkaður- inn sé í raun. Einungis um fimm ríki framleiði saitfísk í einhverju magni og einungis um fimm ríki kaupi saltfisk í teljandi mæli. Á Spáni sé staðan sú að ómögulegt sé fyrir framleiðendur að selja beint til útvatnaranna. Þetta eigi sér margar skýringar, til dæmis þá að útvatnaramir vilji bjóða upp á allar stærðir saltfisks, en margir fram- leiðendur framleiði til dæmis ein- ungis stóran fisk. Hann segir því nauðsynlegt að hafa einhvers konar milliliði. Þar beri hæstaölusamtök framleiðenda, því að ef þau séu ekki til staðar muni verð óhjákvæmilega lækka. í öðru lagi þurfi að vera til staðar heildsöluaðilar í því landi, sem kaupi fiskinn og á Spáni og Portú- gal telji þeir á annan tug í hvoru landi. Spánn og Portúgal eru lang mik- ilvægustu saltfiskmarkaðir verald- ar og þangað fara um 90% af salt- fiskútflutningi íslendinga og Norð- manna. „Það segir sig sjálft að þegar við erom með á annað hundr- að útflytjenda en einungis á fjórða tug imiflytjenda verða það innflytj- endur, sem ráða lögum og lofum á markaðinum. Þeir geta leyft sér að velja og hafiia. Þetta er sú þró- un, sem nú er hafin hér á Spáni," segir Solemou. „Nauðsynlegt að einungis eitt tllboð sé á markaðnum" Hann segir þessa þróun hafa hafist í janúarmánuði og hún sé að hans mati mjög varhugaverð. Þegar svo við bætist að fyrirsjáan- legt sé að verulega muni draga úr þorskveiðum Islendinga verði það enn nauðsynlegra að einungis eitt íslenskt tilboð sé til staðar á markaðinum. „Ef ekki erum við að bjóða því heim að önnur ríki not- færi sér þetta. Útvatnaramir vita ekki í hvora löppina þeir eiga að stíga og margir þeirra selja físk sem íslenskan, jafnvel þó að hann sé það ekki, einfaldlega vegna þess að íslenskur fiskur er álitinn vera sá besti. Óvissan á markaðinum eykst líka enn frekar, þar sem út- vatnaramir kaupa nú einungis inn til viku í senn, því þeir sjá fram á að í næstu viku eigi þeir að öllum líkindum von á enn hagstæðara verði.“ Innflytjendur halda að sér höndum og kaupa mlnna Hann segir innflytjendur einnig halda að sér höndum og ekki kaupa inn eins mikið magn og áður, sem valdi erfiðleikum þegar skipuleggja eigi fram í tímann. „Innflytjendur geta ekki gert áætlanir, sem leiðir til þess að við getum það heldur ekki og þar með geta framleiðend- ur ekki gert áætlanir um hversu mikið magn þeir eigi að salta." Líkt og í Portúgal verða neytend- ur hins vegar lítið varir við þetta verðstríð á saltfiskmarkaðinum, nema þá með þeim hætti að fiskur af minni gæðum er farinn að gera vart við sig. Smásöluaðilar hafa ekki lækkað sitt verð og því hagn- ast þeir fyrst og fremst á því ástandi, sem nú ríkir. Aðspurður um hvemig SÍF hygð- ist bregðast við þessari markaðs- stöðu sagði Solemou að þetta þýddi meðal annars að ekki væri lengur skynsamlegt að auglýsa íslenskan saltfisk. Saltfiskur auglýstur UMFANGSMIKIL kynning hef- ur farið fram í Katalóníu á ís- lenskum saltfiski á síðustu árum og þessa dagana er t.d. í gangi auglýsingaherferð á TV3, ann- arri katalónsku sjónvarpsstöð- inni. José Solernou segir að nú sjái menn fram á að þetta borgi sig ekki lengur. Einungis sé ver- ið að gera öðrum aðilum kleift að nýta sér þá góðu ímynd, sem búið sé að skapa fyrir íslenskan saitfisk. „Það er ekki hægt fyrir okkur að vera með auglýsinga- herferðir á meðan við erum í samkeppni við annan fisk frá Islandi á þessum markaði." Sorglegast segir Solemou vera að þegar íslendingar byijuðu að keppa hver við annan hafi aðrir séð hvað væri á seyði og gengið á lag- ið. Áður hafi enginn reynt fyrir sér á markaðinum í Katalóníu. Það hafi einfaldlega verið litið á hann sem íslenskt svæði. f Katalóníu búa um 15% íbúa Spánar en þangað má rekja 20% þjóðarframleiðslunnar. Gera má ráð fyrir að Katalanar neyti árlega um 7-8.000 tonna af saltfiski en heildameysla Spánveija er um 25-28 þúsund tonn. Meðaltals- neysla þeirra er því mun meiri en annarra. Þar að auki borða Kata- lanar fyrst og fremst dýrasta fisk- inn, þann íslenska, á meðan aðrir Spánveijar borða meira af spænsk- um, norskum og færeyskum salt- fiski. SÍF hefur verið með um 70% sölunnar á Katalóníumarkaði í ár samanborið við 85-90% í fyrra. „Þetta má fyrst og fremst rekja til aukinnar samkeppni frá íslandi og Noregi, sem þiýstir niður verði á markaðinum." FREÐFISKUR Ráðstöfun þorskaflans milli vinnslugreina meðaltöl 1971-90 1971-79 1980-83 1986-90 Hlutur frysts fisks minnkar HLUTDEILD freðfiskfram- leiðslunnar hér féll úr 49,3% tímabilið 1971-1990 í 45,5% á tímabilinu 1986-1990. Hæst var hlutfall freðfiskframleiðslunn- ar 1971, um 60%, en lægst var það 1982, um 34%. Hin síðari ár hefur þetta hlutfall verið 40-50% en þegar rýnt er í árs- fjórðungslegar tölur kemur í ljós að hlutur freðfiskframleið- enda er meiri á síðari hluta ársins en þeim fyrri, eða 50-60% samanborið við 30-40%. SALTFISKUR Ráðstöfun þorskaflans, milli vinnslugr 1986-1990 100Annað Ferskur Saltaður -60 - 40 Frystur - 20 - 0 1986 '87 '88 '89 '90 70,2 69,3 75%;. Fiskneysla í 30 löndum Kg á mann á ári miðað við fisk upp úr sjó Heimild: FAO - Árbœkur YSA var það heillin! Skipting fiskneyslu á íslanq eftir tegundum 47,0 45Í 43,0 412 352 33,6 28,4 27,8 <8 25,8 22,4 | S 19'5 18'8 ** 18'1 * Z & Þorskur 7% , Lúða 7% | Rauðspretta 3% I Steinbítur Skelfískur "O c U.O 13,4 12,9 12,8 2%H Annað l | 10,4 10,0 JJJjJ FRAMLEIÐENDUR saltfisks unnu að jafnaði úr 39% þorsk- aflans 1971-1990. Hlutdeild saltfiskframleiðenda óx veru- lega 1982 en það ár fóru 47% þorskaflans til saltfiskfram- leiðslu. Þá takmörkuðust möguleikar til að afsetja skreið til Nígeriu og hurfu svo með öllu 1983, samtimis þvi að ekki var afkastageta í frystihúsun- um til að mæta aflatoppunum á þessum árum. Á timabilinu 1980-1990 hefur hlutdeild salt- fiskvinnslu í vinnslu aflans far- ið minnkandi, sem bendir til þess að útflutningur á ferskum fiski hafi höggvið stærra skarð í saltfiskvinnslu en freðfisk- vinnslu.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.