Morgunblaðið - 19.07.1992, Blaðsíða 1

72 SIÐUR B/C
162. tbl. 80. árg.
SUNNUDAGUR 19. JÚLÍ 1992
PRENTSMIÐJA MORG UNBLAÐSINS
Sómalía:
Reynt að bjarga minjónum
manna frá hungurdauða
Talið að 3.000 börn svelti í hel dag hvern í landinu
Mogadishu, Washington, London. Reuter.
VESTRÆN ríki leita nú leiða til að koma matvælum til Sómalíu, en Rauði krossinn
og aðrar hjálparstofnanir segja að hvergi í heiminum sé skelfilegra ástand en þar
í landi. Tugþúsundir hafa fallið í borgarastyrjöld síðasta eitt og hálfa árið og talið er
að 2-3.000 börn svelti nú í hel dag hvern. Af 6,5 milþ'ón íbúum Sómaliu er talið að
4,5 milljónir séu við hungurmörkin. Engin stjórn er í landinu og innbyrðis átök ætt-
bálka gera hjálparstofnunum erfitt fyrir að dreifa matvælum.
Þjóðveijum
ekki skemmt
ÞÝSK blöð fjargviðrast nú mikið yfir
tölvuleik sem boðið er upp á í Danmörku
og ber nafnið „Kálum Þjóðverjunum".
Það er tölvuklúbbur danska blaðsins
Politiken sem boðið hefur upp á spilið,
en það gengur út á að sleppa burt úr
kastala, sem hertekinn er af nasistum.
Þegar blaðið skýrði svo frá því að utan-
ríkisráðherra Danmerkur, Uffe Elle-
mann-Jensen, hefði keypt eintak af
leiknum varð fjandinn laus. Virt blöð
eins og Siiddeutsche Zeitung og Die
Welt spurðu hvort þetta væri dæmi um
skopskyn ráðherrans og dönsku þjóðar-
innar og Hannover-blaðið Neue Presse
sló málinu upp sem aðalfrétt á forsíðu.
Politiken telur vandamálið hins vegar
lig£Ía í takmörkuðu skopskyni Þjóð-
verja, sem séu einhverra hiuta vegna
súrir út í Dani.
Gijónaaustri
verði hætt
PRESTAR í Veneto-héraði á Ítalíu hafa
hvatt fólk til að láta af þeim sið að ausa
brúðhjón hrísgrjónum við giftingar. I
staðinn ætti fólk að gefa grjónin til hjálp-
arstofnana í því skyni að bæta úr hungri
í ríkjum þriðja heimsins. Prestarnir hafa
reiknað út að í meðalbrúðkaupi sé 30
kílóum af matvælum hent yfir hjónin,
en auk hrísgrjóna nota ítalir pasta og
baunir til að hylla nýgifta. Það sem
23.000 giftingar fara fram árlega í hér-
aðinu er hér um að ræða 690 tonn, sem
væru betur komin í maga sveltandi fólks
en troðin undir ítölskum lakkskóm, að
mati prestanna.
Fangelsi fyr-
ir íspinnaát
TVÆR unglingsstúlkur, 14 og 15 ára
gamlar, voru handteknar nýlega í New
Orleans í Bandaríkjunum fyrir að koma
með íspinna inn í strætisvagn. Borgaryf-
irvöld standa nú fyrir herferð gegn
neyslu matvæla í almenningsfarartækj-
um og hafa ákært 214 manns það sem
af er árinu fyrir slíka glæpi. Stúlkurnar
voru færðar á lögreglustöð, Ijósmyndað-
ar og teknar af þeim fingraför og síðan
settar í fangaklefa þar til þær voru sótt-
ar. Eldri ísætur hafa sloppið með sekt á
staðnum, en samkvæmt lögum Louis-
iana-ríkis verður að handtaka afbrota-
menn undir 17 ára aldri. Móður stúlkn-
anna var ekki skemmt, en talsmaður
lögreglu var ekki á því að hún hefði
farið yfir strikið. „Það myndu vera mat-
arleifar og skríðandi kakkalakkar um
öll sæti ef við slökum á. Við verðum að
kenna fólki að virða lögin, annars munu
alvarlegir glæpir aukast."
Rauði krossinn hefur hrundið af stað söfn-
un, sem að sögn norska blaðsins Aftenpost-
en mun verða sú umfangsmesta í sögu stofn-
unarinnar. Ráðgert er að veija um fjórðungi
þeirrar upphæðar sem Rauði krossinn hefur
til umráða til hjálpar íbúum Sómalíu, eða
um sjö milljörðum ÍSK. Formaður breska
Rauða krossins sagði við upphaf söfnunar-
herferðar þar í landinu að Sómalía væri hinn
gleymdi harmleikur heimsins og að matvæli
næðu nú aðeins til lítils hluta þeirra sem
þyrftu.
Algjört stjórnleysi hefur ríkt í Sómalíu
síðan uppreisnarmenn hröktu ríkisstjórn
Siads Barre frá völdum í ársbytjun í fyrra.
Siðan hafa ólíkir hópar uppreisnarmanna
borist á banaspjót og hafa meðal annars fjór-
ir starfsmenn hjálparstofnana fallið í valinn.
I mars sömdu leiðtogar tveggja helstu hóp-
anna í Mogadishu, höfuðborg landsins, um
vopnahlé fyrir milligöngu Sameinuðu þjóð-
anna, en þeir hafa þó litla stjórn á vopnuðum
glæpamönnum, sem ræna matvælum úr
skipum og geymslum jafnótt og þau berast.
Þó að skortur sé á mat telja eftirlitsmenn
SÞ að yfir tvær miiljónir byssur séu í umferð
í Mogadishu, þar sem íbúar eru 1,2 milljón-
ir. Gangverðið á hríðskotariffli er um 5.000
krónur, þó að varla séu nokkrir peningar í
umferð. Aðeins eru örfáir fulltrúar frá SÞ í
borginni til að reyna að fylgjast með því að
vopnahléð haldi og nýlega var hætt við að
senda fleiri gæsluliða vegna þess að það var
ekki virt.
„í þessari viku er von á háttsettri sendi-
nefnd frá Bandaríkjunum til Mogadishu til
að leita leiða til að bæta úr ástandinu. Eng-
inn bandarískur embættismaður hefur komið
þangað síðan Bandaríkin lokuðu sendiráði
sínu í janúar í fyrra og sendinefndin, sem í
er öldungardeildarþingmaður, mun ekki
gista yfir nótt í Mogadishu, þar sem slíkt
er talið of hættulegt. Talið er að hundruð
eða þúsundir manna falli dag hvern fyrir
byssukúlum eða hungurvofunni bara í Moga-
dishu, en sendinefndin ætlar einnig að kanna
fréttir af alvarlegri hungusneyð í héraði við
landamæri Eþíópíu. Flóttamenn hafa
streymt frá Sómalíu til Eþíópíu, þó að þar
séu einnig þurrkar og matarskortur.
FAGNAÐARFUNDUR
fjölskylduH
12
DANSKURINN
ÞAMBAR ÖL OG
SLEIKIR ÍS
BJÖKMW
BAKVIÐ
BRIDSID
14
BLAÐ
HAPPADRÆTTK)
Náms-
menn og
sumarvinna