Morgunblaðið - 11.08.1992, Blaðsíða 18
18
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 11. ÁGÚST 1992
Neytendasamtökin um Hagkaup og Bónus:
Samkeppni sem tryggt
hefur neytendum hag-
stætt vöruverð minnkar
KAUP Hagkaups á 50% hlut í
Bónus á eftir að leiða til óhag-
kvæmara vöruverðs fyrir neyt-
endur að mati formanns Neyt-
endasamtakanna, Jóhannesar
Gunnarssonar. A komandi Al-
þingi verður ný samkeppnislög-
gjöf til meðferðar sem á að
koma í veg fyrir að fyrirtæki
hafi jafn stóra markaðshlutdeild
og Hagkaup og Bónus hafa nú.
Jóhannes Gunnarsson sagði að
samtökin tækju samvinnu Hag-
kaups og Bónus ekki fagnandi.
Neytendasatntökin gætu lítið við
þessu gert en það væri óhagkvæmt
fyrir neytendur þegar tvö leiðandi
fyrirtæki í sölu matvöru gengju í
eina sæng. Breytingar kæmu ekki
í fram á dag eða á morgun en
kaupin kæmu til með að draga úr
samkeppni sem tryggt hefði neyt-
endum hagkvæmt vöruverð. Jó-
hannes benti á að samkeppnislögg-
jöf annarra Vesturlanda leyfði að
gripið væri inn í ef fyrirtæki hefði
fjórðungsmarkaðshlutdeild og nú
væru Hagkaup og Bónus með um
40% af markaðinum í Reykjavík
og 30% alls. Jóhannes sagði að
markaðshlutdeildin ætti þar að
auki eftir að stækka í Reykjavík
þar sem stefnt væri að því að opna
ijórar nýjar verslanir. Hann sagði
að ný samkeppnislöggjöf yrði til
meðferðar á komandi þingi sem
væri svipuð í sniði og samkeppnis-
löggjöf annarra þjóða og það sýndi
að stjórnvöld hefðu áhyggjur ef
Reykjanesbraut:
Vegagerðin
kynnir tvær
hugmyndir
VEGAGERÐIN hefur lagt fram
tvær hugmyndir að nýrri legu
Reykjanesbrautar að Garðbraut.
Að sögn Hilmars Finnssonar hjá
Vegagerð ríksins er ekki um end-
anlegar hugmyndir að vegstæði
að ræða, heldur er einungis verið
að leita eftir viðbrögðum heima-
manna við tillögunum.
Áætlað er að hefja framkvæmdir
við vegagerðina þegar á þessu ári,
en mælingar vegna hennar munu
hefjast um leið og ákvörðun um end-
anlegt vegstæði hefur verið tekin í
samráði við íbúa í Garðinum og Sand-
gerði. Ætlunin er að vegurinn verði
tilbúinn á næsta ári.
fyrirtæki hefðu of stóra markaðs-
hlutdeild. Að sögn Jóhannesar hafa
neytendur áhyggjur af þessu og
enginn fagnaði þessum kaupum
henni nema forráðamenn viðkom-
andi fyrirtækja.
♦ ♦ ♦
Leiðir til
hærra verðs
- aðmati
eiganda Nóatúns
KAUP Hagkaups á hlut í Bónus
leiðir til hærra vöruverðs hjá við-
komandi verslunum að mati Jóns
Júlíussonar, eiganda Nóatúns-
verslananna. Jón álítur að þessi
samvinna komi til með að stöðva
samkeppnina sem verið hefur á
milli Hagkaups og Bónus.
Jón Júlíusson telur að rekstur
Bónus hafi verið kominn í þröng þar
sem Mikligarður hefði lækkað sína
vöru undanfama mánuði og einnig
hefði Hagkaup verið að lækka sitt
vöruverð. Þessar lækkanir hafi
reynst Bónus erfíðar. Jón sagði að
þar að auki hefðu skattaálögur kom-
ið að fullum þunga í fyrsta sinn á
Bónus fyrir árið 1991. Hann benti á
að aðrar matvöruverslanir sem hefðu
reynt að yera með mjög lágt vöru-
verð og lengri opnunartíma hefðu
aldrei gengið nema í nokkur ár. Jón
sagði að hann fengi ekki skilið að
Hagkaupsmenn væru að kaupa ann-
að fyrirtæki til þess að keppa við.
Að mati Jóns koma Hagkaup og
Bónus til með að hækka vöruverð á
næstunni. Að sögn Jóns halda Nóat-
úns-verslanimar sex sínu striki.
Hann sagði að áfram yrði lögð
áhersla á góða kjötvöm og milliverð
á aðrar vörutegundir.
Morgunblaðið/Gunnlaugur Rögnvaldsson
Svifið um á Shetland Sigmature-bát Árna Rúdolfssonar sem skilar 200 hestöflum og er búinn Merc-
ury-utanborðsmótor. Hér stekkur hann af stað í nágrenni Akraness.
Spennandi að svífa á bátnum
- segir Árni Rúdolfsson sem á sport-
bát sem náð getur 80 mílna hraða
TVÖ hundruð hestafla Mercury-utanborðsmótor knýr áfram einn
kraftmesta sportbát landsins, Shetland Signature-sportbát Árna Rú-
dolfssonar. Hann þeysir um á vélsleðum, sæsleða, á jeppa og
stundar skíðamennsku af kappi, bæði á sjó og í fjöllum. Hann keypti
bátinn fyrir skömmu og hefur þeyst, um sjávarflötinn í nágrenni
Reykjavíkur og á Þingvallavatni.
„Það er óneitanlega sérstök og
spennandi útrás að svífa um á
svona öflugum sportbát," sagði
Ámi í samtali við Morgunblaðið.
„Báturinn tekur hressilega á og
minnir tilfinningin á það að þeysa
um á öflugum vélsleða, maður fær
kraftinn beint í æð. Báturinn er
stöðugur og það liggur við að hægt
sé að taka á honum 360 gráðu
beygjur á punktinum, þótt báturinn
sé á mikilli ferð. Hann getur náð
80 mílna hraða við bestu aðstæð-
ur, en ég hef sett hann í 70 mílur.
Hann er með stillanlega skrúfu,
sem gefur mikið og virkar svipað
og forþjappa í venjulegum bíl, með
því að breyta stillingum skilar aflið
sér betur í sjóinn.“
Ámi lætur sig ekki muna um
að svífa yfir öldutoppa á bátnum,
sem hefur mikla sjóhæfni, þótt um
sportbát sé að ræða og er báturinn
21 fet á lengd. Bensíngjöfin er fót-
stigin, sem er óvenjulegt í sport-
bát. „Það er mjög þægilegt að hafa
fótgjöf og geta haft báðar hendur
á stýri þegar lætin eru sem mest,“
sagði Arni. „Ég hef notað bátinn
til að draga menn á sjóskíðum og
það liggur við að öll fjölskyldarr
gæti hangið aftan í bátnum og
Arni er mikill ævintýramaður,
á sportbát, vélsleða, sæsleða og
Willys-jeppa.
aflið myndi ekki þverra, slík er
orkan. Það er ótrúlegt fjör að þeysa
um á sportbát í góðu veðri, og smá
öldugangur sakar ekki.“
Skyldutryggingar vegna bruna:
Húseigendur úti á landi ráða
því sjálfir hvar þeir tryggja
HEILBRIGÐIS- og trygginganefnd Aiþingis hefur nú til umfjöllunar
frumvarp til laga um breytingar á ýmsum sviðum heilbrigðis- og trygg-
ingarmála vegna aðildar að samningi um evrópskt efnahagssvæði,
EES. Frumvarpið gerir m.a. ráð fyrir að húseigendur utan Reykjavík-
ur geti sjálfir valið hvar þeir kaupa skylduga brunatryggingu. Hins
vegar þurfa Reykvíkingar áfram að kaupa skyldubrunatryggingu sína
hjá Húsatryggingum Reykjavíkur.
Frumvarpið sem heilbrigðis- og
tryggingamefnd hefur haft til með-
ferðar hefur að geyma breytingartil-
lögur við alls 18 lög. Annar kafli
frumvarpsins sem varðar breytingar
á lagaákvæðum á vátryggingarsviði.
Breytinganar lúta m.a. að því að
ryðja úr vegi einkarétti einstakra
vátryggingafélaga til að selja tiltekn-
ar tryggingar, skattlegum ívilnunum
sumra þessara félaga o.s.frv. í frum-
varpinu er m.a. gert ráð fyrir því að
breyta lögum um Brunabótafélag
íslands og lögum um brunabóta-
tryggingar utan Reykjavíkur. Felld
eru á brott ákvæði um að bæjar- og
sveitafélög hafi heimild til að semja
við eitt vátiyggingafélag um bruna-
tryggingar á húsum í viðkomandi
umdæmi og að skylt sé að vátryggja
allar húseignir í umdæminu hjá þeim
aðila. Skal það héðan í frá vera hvers
og eins húseiganda utan Reykjavíkur
að ákveða hvar hann skyldubruna-
tryggir húseign sína.
Hins vegar er í frumvarpinu ekki
gert ráð fyrir breytingu á lögum um
brunatryggingar { Reykjavík. I at-
hugasemdum með frumvarpinu er
bent á að í samningum um EES sé
sérstakt undanþáguákvæði um
Húsatryggingar Reykjavíkurborgar
og þurfi því ekki að breyta lögum
þar um. Húseigendur í Reykjavík
munu því áfram kaupa skyldubruna-
tryggingu sína hjá Húsatryggingum
Reykjavíkurborgar. Þess er þó látið
getið að Evrópubandalagið, EB, hafi
boðað breytingar sem hefðu í för
með sér að undanþágur af þessu
tagi féllu niður.
Þórður Skúlason framkvæmda-
stjóri Sambands íslenskra sveitarfé-
laga sagði að frumvarpið væri tiltölu-
lega nýkomið í þeirra hendur til
umsagnar. Hefði stjórn sambandsins
ekki enn fjallað um frumvarpið. Þórð-
ur sagði þó að sér sýndist við fyrsta
lestur að þama væri um að ræða
breytingar sem vörðuðu sveitarfélög-
in allmiklu. Þau hefðu hingað til
borið ábyrgð á því að allar fasteigir
væru tryggðar brunatryggingum.
Sveitarfélögin hefðu og haft um það
ákvörðunarvald hjá hvaða trygging-
arfélagi allar fasteignir væru tryggð-
ar. Nú væri gert ráð fyrir því að
afskipti sveitarfélaga utan Reykja-
víkur yrðu afnumin en sér sýndist
að eftir sem áður stæði ábyrgð sveit-
arfélaganna á því að ný hús yrðu
metin og vátryggingum haldið við.
Þórður taldi það einnig „auðvitað
dálítið sérstakt" að ekki væri gert
ráð fyrir sambærilegum breytingum
varðandi fasteignir í Reykjavík. Þar
yrði það áfram í valdi sveitarfélags-
ins hvar íbúarnir tryggðu sínar fast-
eignir. Sveitarfélögum og íbúum
þeirra væri ætlaður mismunandi rétt-
ur.
í 36. grein EES-samningsins er
kveðið á um að engin höft skuli vera
á frelsi ríkisborgara aðildarríkja EB
og EFTA-ríkja til að veita þjónust á
yfirráðasvæði samningsaðila. í við-
aukum með samningnum er nánar
kveðið á um þetta frelsi til að veita
þjónustu. Samræmingarreglur EB
um vátryggingastarfsemi eru hluti
af reglum EES. í viðauka IX við
EES-samninginn er m.a. vísað til til-
skipunar bandalagsins frá 24. júlí
1973. í þeirri tilskipun eru þó tiltek-
in vátryggingafélög og stofnanir sem
séu undaþegin almennum ákvæðum
sökum lögbundinnar sérstöðu í aðild-
arríkjum EB. í viðauka IX er bætt
við nokkrum slíkum félögum í EFTA
ríkjum, þ.á .m. Húsatryggingum
Reykjavíkurborgar.