Morgunblaðið - 12.08.1992, Blaðsíða 33
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. ÁGÚST 1992
33
Stjómar kirkjan trúarlífi
okkar með mannasetningum?
eftir Jan Habets
Hefur Jesús sjálfur skírt eða boð-
ið að skíra lítil börn? Nei. Hefur
Jesús sjálfur breytt laugardegi sem
hvíldardegi fyrir sunnudag eða boð-
ið að gera það? Nei. Hefur Jesús
sjálfur afnumið „umskurn yfirhúð-
ar, merki sáttmálans“ (1 M. 17, 11)
eða boðið að gera það? Nei. Hefur
Jesús afnumið lögmál Gamla testa-
mentisins? Nei. Hefur Jesús sjálfur
skrifað a.m.k. eina bók Nýja testa-
mentisins eða þó boðið að skrifa
eitthvað? Nei. Eru þá bamsskírn,
sunnudagur sem hvíldardagur, af-
nám umskurnar yfirhúðar og fjölda
boðorða Gamla testamentisins og
að lokum upptaka lista bóka Bibl-
íunnar sem Orð Guðs ekki annað
en „mannaboðorð eða mannsetn-
ingar“, skv. greinum Mgbs., því að
allt þetta var ekki boðið af Jesú?
Eigum við þá með Aðventistum 7.
dagsins, Baptistum, Vottum Jehóva
og öðrum að brennimerkja allt þetta
sem mannasetningar, jafnvel Bibl-
íuna? Þessari spurningu verður
svarað ef við vitum hvort Jesús
hefur stofnað slíkt hirðisvald til að
prédika og líka að stjórna trúarlífi
okkar. Já, Jesús hefur stofnað slíkt
kirkjuvald postulanna og sérstak-
lega Péturs, sem hann lofaði sinni
eigin aðstoð (Mt. 28, 20) og líka
heilags Anda (Jh. 14, 16). Getum
við sannað að það var kirkjan sem
gaf okkur Biblíuna, þó við trúum
henni sem Orði Guðs? Sjáum þá
hvernig Biblían (Kanón) varð til.
Lúkas segir (1, 1): „Margir skrif-
uðu um Jesú.“ Við þekkjum t.d.
guðspjöll: Ebíonita, Hebrea, Jakobs,
Péturs, Maríu, Nazorea o.s.frv. og
mörg önnur rit í sambandi við líf
Jesú. Spurningin er mikilvæg: Voru
öll þessi rit innblásin Orð Guðs?
Markíon (85-160) var fyrstur sem
gerði lista (Kanón) Biblíubókanna.
En hann viðurkenndi aðeins guð-
spjall Lúkasar og aðeins 10 bréf
Páls postula, ekki bréf hans sem
tala um kirkjustjórn: Tímóteusar
og Títusar, eða bækur Gamla testa-
mentisins. Kirkja Rómar útilokaði
hann frá söfnuði. Adolf Harnack,
kirkjusögusérfræðingur, kallar
hann „fyrsta mótmælandann". í
stuttu máli má segja að við fáum
árið 382 á Kirkjuþing Rómar, í til-
skipun Damasus páfa, lokalista
Biblíunnar, sem ekki meira mátti
breyta. Hvað þýðir þessi ályktun
kaþólsku kirkjunnar? G. Ebeling
ályktar í bókinni „Sögngildi kirkj-
unnar“: „Ef maður játar Lista (Kan-
ón) Biblíubókanna og líka þýðingu
þess, þá er mótmælendatrú í fru-
matriði kaþólska, því að þá játar
hún óskeikulleika ályktunar ka-
þólsku frumkirkjunnar.“ Ef við köll-
um þessa ákvörðun kirkjunnar um
Biblíuna Orð Guðs þó ekki mann-
setningu, hvers vegna köllum við
þá aðrar ályktanir kirkjuvalds
mannasetningar t.d. breytingu
hvíldardagsins laugardags í stað
sunnudags o.s.frv.?
Við erum búin að sjá að Jesús
bauð ekki postulunum að skrifa
Biblíuna, en stofnaði Hann þá sjálf-
ur kirkjuvaldið? Vissulega, því að
Hann stofnaði það sem við getum
kallað uppdrátt stjórnar kirkjunnar.
Þetta kirkjuvald er auðséð í orðum
Jesú til lærisveina sinna: „Sá sem
á yður hlýðir, hlýðir á mig og sá
sem yður hafnar, hafnar mér. En
sá sem hafnar mér, hafnar þeim,
sem sendi mig.“ (Lk. 10, 16). Þar
að auki lofaði Jesús postulunum
heilögum Anda: „Ég mun biðja föð-
urinn og hann mun gefa yður ann-
an hjálpara, að hann sé með yður
að eilífu, anda sannleikans." (Jh.
14, 16). Var aðstoð Jesú og héilags
Anda aðeins fyrir postula eða líka
fyrir eftirmenn þeirra? Líka fyrir
eftirmenn, eins og var sjálfsagt og
Þorvaldur Garðar heið-
ursfélagi Lífsvonar
Þorvaldur Garðar Kristjánsson
var útnefndur heiðursfélagi Lífs-
vonar, samtaka til vemdar ófædd-
um börnum, á aðalfundi samtak-
anna nýver-
ið.
Fundurinn hófst á skýrslu for-
manns um liðið starfsár, þar sem
m.a. var minnst látins stjórnar-
manns, Sigurgeirs Þorgrímssonar.
Þá tilkynnti formaður útnefningu
Þorvaldar Garðars sem heiðursfé-
laga og lýsti með nokkrum orðum
málflutningi hans á Alþingi og
sagði að rökvíslega uppbyggðar
ræður hans myndu áfram verða lífs-
vemdarsinnum aflvaki og hug-
myndabanki í baráttunni fyrir helgi
lífsins. Þá flutti Þorvaldur Garðar
ræðu, þar sem hann fjallaði al-
mennt um lífsverndarmálstaðinn.
Núverandi formaður Lífsvonar
er Jón Valur Jensson, guðfræðingur
og ættfræðingur, en með honum í
stjóm eru Sveinbjörg Guðmunds-
dóttir, þýðandi, Ólafur ólafsson,
safnahúsvörður, Pétur Gunnlaugs-
son, lögfræðingur, Sigutjón Þor-
bergsson, prentari, Elínborg Lárus-
■ HUÓMSVEITIN Síðan skein
sól verður á skemmtistaðnum Þot-
unni í Keflavík föstudagskvöldið
14. ágúst nk. í beinni útsendingu á
nýrri útvarpsstöð Suðumeskja-
manna sem bera mun nafnið Bros-
ið. Á laugardaginn yerður hljóm-
sveitin svo í Njálsbúð.
■ HLJÓMSVEITIN Græni bíll-
inn hans Garðars heldur dansleik
í félagsheimilinu Baldurshaga á
Bíldudal laugardagskvöldið 15. ág-
úst. Ballið hefst kl. 23.00. Hljóm-
sveitina skipa Þórarinn Hannes-
son, sem syngur, Viðar Ástvalds-
son, sem leikur á trommur, Matthí-
dóttir, félagsráðgjafí, Helga Guð-
rún Eiríksdóttir, ritstjóri og Sæ-
mundur Sigurþórsson, bankagjald-
keri.
(Ur fréttatilkynningu)
as Ágústsson, leikur á bassa, og
Bjarni Þór, sem leikur á gítar og
syngur. Sérstakur gestur kvöldsins
er Þór Breiðfjörð, sem m.a. er
forsöngvari söngkvartettsins
Strandamanna.
■ HREPPSNEFND Suður-
eyrarhrepps sendi ríkisstjórninni
ályktun sína frá 30. júlí sl.. Þar
segir, að hreppsnefndin skori á rík-
isstjómina að úthluta aflaheimild-
um Hagræðingarsjóðs til þeirra
byggðarlaga, sem verst verða úti í
þeirri kvótaskerðingu, sem ákveðin
hafi verið í þorskveiðum.
Jesús segir sjálfur: „Farið ... ég er
með yður alla daga allt til enda
veraldar. “ (Mt. 28, 20). Og Heilag-
ur Andi mun líka vera „hjá þeim
að eilífu" (Jh. 14, 16). Það þýðir
þá með eftirmönnum þeirra. Og
hafði Símon Jóhannesson sérstak-
legt starf á milli postulanna í stjórn
kirkjunnar? Já.það er skýrt í Nýja
testamentinu. Fyrst og fremst
breytir Jesús nafni Símonar í Kef-
as: Pétur, þ.e. klett (Jh. 1, 42): „Þú
ert Símon Jóhannesson. Þú skalt
heita Kefas.“ (Pétur, það þýðir
klettur). Seinna segir Jesús: „Ég
segi þér: Þú ert Pétur, kletturinn
og á þessum kletti mun ég byggja
kirkju mína og máttur heljar mun
ekki á henni sigrast. Ég mun fá
þér lykla himnaríkis og hvað sem
þú bindur á jörðu mun bundið á
himnum og hvað sem þú leysir á
jörðu mun leyst á himnum" (Mt.
16, 18-19). Pétur sagði að hann
væri reiðubúinn að deyja með Jesú.
En Jesús þekkir veikleika mannsins
og fyrirgefur honum. Hann veit að
Pétur mun neita að þekkja hann.
Þess vegna segir Jesús: „Símon,
Símon ... ég hef beðið fyrir þér, að
trú þín þrjóti ekki. Og styrk þú
bræður þína, þegar þú ert snúinn
við“ (Lk. 22, 32). En Pétur á ekki
aðeins að vera klettur kirkjunnar
til enda veraldar, heldur einnig hirð-
ir þessarar kirkju. Þetta starf fær
Pétur eftir upprisu Jesú. Hann spyr
Pétur þrisvar: „Elskar þú mig meira
en þessir; Elskar þú mig; Elskar
þú mig?“ Og eftir svar Péturs segir
Jesús: „Gæt þú lamba minna; Ver
hirðir sauða minna; Gæt þú sauða
minna" (Jh. 21, 15-17).
Að lokum: Sjáum við þetta sér-
staklega kirkjuvald Péturs þegar í
frumkirkju? Já. Þegar trúarsundr-
ung vofði yfir frumkirkju, því að í
Antíokkíu var þræta um nauðsyn
umskurðar, þá fór Páll postuli „eft-
ir opinberun til Jerúsalem. Það
mátti ekki henda að ég hlypi og
hefði hlaupið til einskis“ (Gl. 2, 2).
Hegðun Páls átti okkur að vera
fyrirmynd. Nú áttu postularnir og
öldungar að ákveða ef umskurður
heiðingja væri nauðsynlegur. Hvað
sagði Biblían? Árið 49 var ennþá
engin bók Nýja testamentisins
skrifuð. Og hvað sagði Gamla testa-
mentið: „Allt karlkyn meðal yðar
skal umskera" (1 M. 17, 11). Mátti
kirkjuþing afnema mikilvægt boð-
orð Gamla testamentisins? Kirkjan
átti þar að taka afstöðu sem hafði
mikla þýðingu fyrir framtíð kirkj-
unnar. „Eftir mikla umræðu“ ákvað
Jan Habets
„Við erum búin að sjá
að Jesús bauð ekki
postulunum að skrifa
Biblíuna, en stofnaði
Hann þá sjálfur kirkju-
valdið? Vissulega, því
að Hann stofnaði það
sem við getum kallað
uppdrátt sljórnar kirkj-
unnar.“
Pétur að leggja ekki ok Gamla
testamentisins á heiðingja (P. 15,
10). Kirkjuþing samþykkti. Hvemig
gétum við útskýrt að kirkjan mátti
afnema mikilvægt boðorð Biblíunn-
ar? Postularnir svara því í bréfínu,
sem þeir sendu til Antíokkíu: „Það
er ályktun Heilags Anda og vor“
(P. 15, 28). Vald kaþólsku kirkjunn- r>
ar er því ekki aðeins mannlegt starf,
heldur nýtur skv. loforði Jesú að-
stoðar hans og Heilags Anda. Þess
vegna gat kirkjan breytt boðorðum
Gamla testamentisins um hvíldar-
dag og gerð líkneskja, því að þessi
boðorð voru ekki boðorð náttúrunn-
ar eins og: Ekki stela, drepa, og
heiðra foreldra, heldur breytileg
boðorð eftir kringumstæðum. Nú
er t.d. ekki meiri háttar skurðgoða-
' dýrkun líkneskja. Er kirkjuvald
kaþólsku kirkjunnar þá í öllu
óskeikult? Auðvitað ekki. En við
trúum að aðstoð Jesú og Heilags
Anda sé nógu sterk til að halda
alltaf réttri trú og einingu allra, sem
viðurkenna kirkjuvald hennar og -
neita henni ekki í útskýringu Bibl-
íunnar og velja í stað þess sundr-
ungu í kirkjudeildum, þvert á móti
vilja Jesú, sem vill „fullkomna ein-
ingu“ (Jh. 17, 23).
Höfundur er kaþólskur prestur í
Stykkishólmi.
„ Hittumst
í grillinu!
Libby’s tómatsósur,
tvenns konar flöskur - tvenns konar bragð!