Morgunblaðið - 15.08.1992, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 15. ÁGÚST 1992
Þórður Ásgeirsson
Þórður As-
geirsson
fyrsti fiski-
Nýir aðilar í varn-
arliðsflutningana
Keflavík.
K. MARINE V frá Houston í Texas, skip hollensk-bandaríska skipa-
félagsins Van Ommeren sem fékk 35% hlutdeild í varnarliðsflutn-
ingum milli Bandaríkjanna og íslands, kom til Njarðvíkur í sinni
fyrstu ferð í gærkvöldi. Hér verður skipinu gefið nafnið „Strong
Icelander" og mun það sigla undir því nafni framvegis. Strong
Icelander er tæplega 500 lestir og smíðað í febrúar á þessu ári.
Það getur flutt 40 stóra gáma og að sögn Guðmundar Kjærnested,
starfsmanns skipafélagsins, er gert ráð fyrir að skipið komi til
íslands á þriggja vikna fresti.
Skipstóri á Strong Icelander er
Henry Ford og sagði hann í sam-
tali við Morgunblaðið að siglingin
til íslands hefði tekið 8 '/2 sólar-
hring og hefðu þeir verið ákaflega
heppnir með veður. Hann sagði að
þetta væri sín fyrsta ferð á svo
norðlægar slóðir og hefðu þeir séð
borgarísjaka í fyrsta sinn á leið-
inni. Ford sagði að þetta verkefni
legðist vel í sig, skipið væri hannað
til siglinga á norðlægum slóðum
og hann og áhöfn sín myndu taka
eitt skref í einu.
Strong Icelander er sérstaklega
byggt fyrir gámaflutninga og var
það í siglingum í Mexíkóflóa áður
en það kom hingað. í áhöfn eru
sjö menn og mun það sigla til og
frá Norfolk. Að sögn Jóns Norð-
Morgunblaðið/Bjöm Blöndal
K. Marine V sem nú hefur fengið nafnið Strong Icelander kemur
til hafnar í Njarðvík í gærkvöldi, en skipið mun annast varnarliðs-
flutninga milli Bandaríkjanna og Islands að hluta til.
fjörðs, framkvæmdastóra Skipaaf- væri mikið og því gengi vinnan vel
greiðslu Suðumesja gekk vel að fyrir sig.
losa skipið. Hann sagði að svigrúm -BB
stofustjóri
ÞÓRÐUR Ásgeirsson, fram-
kvæmdastjóri Baulu hf., var í gær
ráðinn fyrsti fiskistofustjórinn en
Guðmundur Karlsson, fyrrverandi
alþingismaður og framkvæmda-
stjóri Fiskiðjunnar hf. í Vest-
mannaeyjum, sótti einnig um stöð-
una. Þórður stofnaði Baulu hf.
árið 1987 en hann var skrifstofu-
stjóri sjávarútvegsráðuneytisins á
árunum 1970 til 1981 og forstjóri
Olíuverslunar íslands hf. árið 1981
til 1986. „Mér líst vel á nýja starf-
ið. Það er náttúrlega ómótað og
mér finnst skemmtilegt að byggja
eitthvað upp frá grunni,“ segir
Þórður Ásgeirsson í samtali við
Morgunblaðið.
Lög um Fiskistofu íslands voru
samþykkt á Alþingi í vor og stofan
á að taka til starfa 1. september nk.
Til að byrja með verður hún til húsa
á 1. og 2. hæð Fiskifélagshússins í
Ingólfsstræti 1 og leigir húsnæðið
af Fiskifélagi íslands. Fiskistofa
verðureinnig í hluta 1. hæðar Sjávar-
útvegshússins við Skúlagötu og búið
er að brjóta gat á samliggjandi út-
veggi húsanna til að innangengt
verði milli þeirra. í Sjávarútvegshús-
inu eru sjávarútvegsráðuneytið, Haf-
rannsóknastofnun og Rannsókna-
stofnun fiskiðnaðarins.
Fiskistofa mun hafa á hendi veiði-
eftirlit um borð í fiskiskipum og er
ætlað að annast útgáfu leyfa til veiða
í atvinnuskyni við upphaf hvers fisk-
veiðiárs og gefa út árlegt aflamark
einstakra skipa. Stofan annast einnig
innheimtu þeirra gjalda, sem tengj-
• ast útgáfu veiðileyfa, og flutning á
aflamarki og aflahlutdeild milli skipa.
Þá annast Fiskistofa alla söfnun
og skráningu upplýsinga um landað-
an afla, svo og eftirlit með fram-
kvæmd vigtunar sjávarafla í sam-
vinnu við hafnarstjórnir, en stofunni
er heimilt að fela Fiskifélagi íslands
verkefni á sviði úrvinnslu upplýsinga
og útgáfu hagskýrslna um sjávarút-
vegsmál. Frá næstu áramótum er
gert ráð fyrir að Fiskistofu verði
falið eftirlit með meðferð og fram-
leiðslu sjávarafurða verði frumvarp
um það að lögum.
5000
4000-
1000-
E3 Spáfré 1981
□ Spáfré 1986
■ Spáfrá 1992
2015
Samanburður á raforkuspám og raunnotkun, almenn notkun.
myndinni má sjá skekkjuna í spánni frá 1981.
Samanburður á raforkuspám, almenn notkun að
töpum meðtöldum. Á myndinni má sjá hvernig
verið að lækka.
flutnings- og dreifi-
spárnar hafa alltaf
Ný spá frá Orkuspárnefnd sem nær til ársins 2020:
Ekki full þörf fyrir Blöndu-
virkjun fyrr en eftir 20 ár
ORKUSPÁRNEFND hefur nú gefið út sína þriðju húshitunarspá og
fimmtu raforkuspá og ná þær frá árinu 1992 til ársins 2020. Spárnar
hafa alltaf áður verið hærri en það sem raunverulega varð en hafa
nú verið endurskoðaðar frá grunni og eru því nokkuð breyttar frá
síðustu spám nefndarinnar. Spárnar eru grundvallaðar á áætlunum
um mannfjölda á landinu frá Hagstofunni og áætlunum um þróun at-
vinnulífsins frá Þjóðhagsstofnun.
I fyrstu spánum, sem komu frá
orkuspárnefnd, var um töluverðar
ofáætlanir að ræða. Skýrasta dæm-
ið um það er raforkuspá frá 1981,
þar sem ofmat eftirspurnar eftir
orku, er nærri framleiðslugetu
Blönduvirkjunar, enda var spáin
höfð til viðmiðunar þegar ákvörðun
um virkjunaframkvæmdimar voru
teknar.
Miðað við þá spá, sem sett er
fram núna mun ekki verða full þörf
fyrir Blönduvirkjun fyrr en eftir tvo
áratugi að sögn Jóhanns Más Mar-
íussonar, fulltrúa Landsvirkjunar í
nefndinni.
í spánum, sem gerðar voru um
miðjan síðasta áratug, gerði nefnd-
in ráð fyrir jafnri fólksfjölgun í öll-
um landshlutum. Raunin varð síðan
sú að mesta fjölgunin varð á Suð-
vesturlandi og minni annars staðar.
Það hafði áhrif á réttmæti spánna
m.a. vegna þess að minni fólksfjölg-
un varð á svæðum, sem nota raf-
orku til húshitunar og meiri fjölgun
varð á svæðum, sem nota jarð-
varma.
Hljómar saiiian á ný
HLJÓMSVEITIN Hljómar, sem naut mikilla vinsælda hér á landi á
sjöunda áratugnum, kemur saman á ný í fyrsta sinn i 22 ár á rokk-
sýningu sem sett verður upp á Hótel Islandi um miðjan september.
Allir upphaflegir meðlimir hljómsveitarinnar taka þátt í sýning-
unni, sem verður fram að áramótum, og auk þess syngur söngkon-
an Shady Owens með hljómsveitinni.
Ólafur Laufdal veitingamaður Auk þess koma fram með Hljómum
átti hugmyndina að sýningunni
fyrir nokkrum árum en það er ekki
fyrr en núna, þegar 30 ár eru liðin
frá því að Hljómar voru stofnaðir,
að hugmyndin verður að veruleika.
Þeir sem koma fram eru Engilbert
Jenssen, trommuleikari og söngv-
ari, Erlingur Bjömsson, rytmagít-
arleikari, Gunnar Þórðarson, gítar-
leikari, Rúnar Júlíusson, bassaleik-
ari og söngvari, og Shady Owens.
aðrir tónlistarmenn og bakradda-
söngvarar. Egill Eðvarðsson svið-
setur sýninguna.
Hljómar voru langvinsælasta
hljómsveitin á Islandi á sjöunda
áratugnum og kosnir .vinsælasta
hljómsveit Norðurlanda 1969. „Ég
man eftir síðasta ballinu sem
Hljómar léku undir dansi. Það var
á sunnudagskvöldi, og ég var þjónn
í Glaumbæ. Troðið var í húsinu og
í portinu voru tvö þúsund manns
sem ekki komust inn,“ sagði Ólafur
Laufdal.
Hljómar var fyrsta íslenska
bítlasveitin og fylgdi hljómsveitinni
jafnan stór hópur aðdáenda. Á
fyrstu hljómplötu sveitarinnar, sem
kom út fyrir 25 árum, voru lög sem
hafa hljómað á öldum ljósvakans
síðan, eins og Bláu augun þín,
Fyrsti kossinn, Sveitapiltsins
draumur og Þú og ég.
Ólafur sagði að jafnframt væri
ráðgert að sýna kvikmynd Reynis
Oddssonar kvikmyndagerðar-
manns um Hljóma sem tekin var
upp á dansleikjum með hljómsveit-
í greinargerð orkuspárnefndar
um hvemig spár nefndarinnar hafi
ræst segir: „Fyrstu raforkuspárnar
hafa reynst of háar enda voru þær
gerðar um það leyti, sem þróun
raforkunotkunar var að taka mikl-
um breytingum. Ýmsar orsakir voru
fyrir þessum breytingum ... á þess-
um ámm vom að koma fram ný
tæki, t.d. örbylgjuofnar, sem nota
litla orku og koma í stað eldri tækja
sem nota meiri orku. Hækkun olíu-
verðs á árunum 1973 og 1979 hafði
þó ekki hvað minnst að segja en
þessar verðhækkanir ollu því að
tækjaframleiðendur fóm að gefa
orkunotkun tækjanna meiri gaum,
sem leiddi til þess að tæki hafa
stöðugt orðið orkugrennri... í elstu
raforkuspánum var búist við að
þróunin yrði í þessa átt en breyting-
amar hafa gengið hraðar fyrir sig
en þá var áætlað."
I greinargerð orkuspárnefndar
um nýju spárnar kemur fram að
gert er ráð fyrir því að það hægist
á fólksfjölgun hér á landi á næstu
ámm en hlutfallslega hefur verið
meiri ijölgun hér heldur en í ná-
grannaríkjunum á undanförnum
ámm. Þannig er gert ráð fyrir 0,6%
fólksfjölgun í upphafi spátímabils-
ins og undir 0,4% fjölgun í lok tíma-
bilsins. Fólksfjölgunin hefur farið í
allt að 1,6%.
Gert er ráð fyrir minnkandi aukn-
ingu atvinnuhúsnæðis á komandi
ámm og að við lok spátímabilsins
verði einungis 40% af nýbyggingum
raunveruleg aukning en 60% komi
í stað eldra húsnæðis.
í spám Þjóðhagsstofnunar er
aukning landsframleiðslu áætluð að
meðaltali um 2% á ári á tímabilinu
en um leið gerir orkuspárnefnd ráð
fyrir því að framleiðsla í landbúnaði
standi að mestu í stað þangað til á
seinni hluta tímabilsins. Spáð er
mestri aukningu í þjónustugreinum.
Að teknu tilliti til ofantalinna
atriða auk fleiri hefur Orkuspár-
nefnd gefið frá sér þá spá að heild-
amotkun orku til hitunar húsnæðis
aukist um 12% fram til aldamóta
og um 34% tii ársins 2020 og að
önnur raforkunotkun en til stóriðju
aukist um 16% til aldamóta en 65%
til ársins 2020. Jakob Björnsson,
orkumálastjóri og formaður nefnd-
arinnar, sagði að ástæðan fyrir því
að væntanleg stóriðjuver séu ekki
tekin inn í myndina sé að um sé
að ræða pólitískar ákvarðanir að
miklu leyti og því ekki á sterkum
grunni að byggja.
Þrátt fyrir að erlendar spár, sem
íjalla um svipaða málaflokka hafi
ekki reynst mikið nákvæmari held-
ur en fyrstu spár orkuspárnefndar,
segir Jakob að aðstæður hér á landi
séu mun erfiðari en víða erlendis.
Hér á landi sé lítið um langtíma-
spár hjá atvinnugreinum og því sé
erfitt- að fá upplýsingar frá for-
svarsmönnum atvinnulífsins um lík-
lega þróun í þeirra grein.
í Orkuspárnefnd sitja: Jakob
Björnsson frá Orkustofnun, for-
maður,_ Guðni Baldursson, frá Hag-
stofu Islands, Gunnar Kristinsson
frá Hitaveitu Reykjavíkur, Jóhann
Már Maríusson frá Landsvirkjun,
Haukur Pálmason frá Rafmagns-
veitu Reykjavíkur, Pétur E. Þórðar-
son frá Rafmagnsveitum ríkisins,
María Jóna Gunnarsdóttir frá Sam-
bandi íslenskra hitaveitna, Eiríkur
Þorbjörnsson frá Sambandi ís-
lenskra rafveitna, Björn Rúnar
Guðmundsson frá Þjóðhagsstofnun
og ritari nefndarinnar er Jón Vil-
hjálmsson.