Morgunblaðið - 21.08.1992, Qupperneq 4

4 B
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. ÁGÚST 1992
SKÓLAÚTGJÖLD
Hvað kostar að búa
sex, þrettán og sextán
ára nemendur út í skólann?
FYRSTU vikuna í september á hverju ári hafa bóka- og
ritfangaverslanir á sér svolítið annan blæ en aðra daga
ársins. Skólavertíðin er í fullum gangi og bókaunnend-
um, sem gjarnan rölta öðru hverju inn til að skoða
bækur í rólegu og notalegu umhverfi, hefur fyr-
ir löngu lærst að vikan sú arna er lítt heppileg
til slíkrar iðju. Skólafólk, bæði smátt og stórt,
hefur þar allan forgang og oft er mikill
handagangur i öskjunni, enda tíminn naum-
ur og ekki þýðir að mæta tómhentur í skól-
ann.
En nemendur þurfa að eiga fleira en
bækur og ritföng til að geta talist sæmi-
lega útbúnir í skólann. Góður skólafatn-
aður er nauðsynlegur og eftir því sem
Daglegt líf komst næst virðast börn og
unglingar engu síður en foreldrar gera
talsverðar kröfur í þeim efnum.
Fyrsta árið í grunnskóla
Mörgum foreldrum finnst tilheyra að
25 kaupa nýjar flíkur á börnin áður en þau
setjast á skólabekk í fyrsta skipti. Fyrstu skóla-
árin hafa þeir öll ráð í hendi sér varðandi klæðn-
aðinn en strax um níu ára aldur
vilja börn hafa hönd í bagga með
öllu því sem keypt er. Ef Sigga
í næsta húsi fær ofsalega fína
skó eða Gunnar út á fjórtán er
í bo! með mynd af Mikka mús
linna þau ekki látum fyrr en þau
fá eins. Á þessum árum ráðast
fjárútlát til fatakaupa aðallega
af því hversu ört börnin Stækka,
einnig valda ýmsir leikir þeirra
heilmiklum spjöllum á fötum.
Um þessar mundir er skóla-
fatnaður óðum að streyma í
búðirnar og segja verslunar-
eigendur að verðið sé mjög
svipað og í fyrra. Ef tekið er
mið af meðalverði nýrrar vöru
annars vegár í versluninni
Bangsa og hins vegar í Hag-
kaupum og gert ráð fyrir að 6 ára
bam þurfi vetrarúlpu og buxur eða sam-
festing, húfu, tvenn pör af vettlingum,
Morgunbiaðið/Emiiía þrennar buxur, tvær vetrarbómullarpeysur,
ullarpeysu, tvenna
pólóboli og jogging-
galla er upphæðin á
bilinu 15.500
38.500 kr.
Þá er skófatnaður
ótalinn og ekki er
vanþörf á að vera
vel búinn til fótanna
eins og veðurfarinu
er háttað. Kuldaskó
þurfa allir að eiga
og gúmmístígvél em
ómissandi fyrir litla
pollasullara. Skór
með frönskum
rennilás þykja hen-
tugastir fyrir yngstu
börnin, því þau geta
ekki reimað sjálf.
Hjá Skóverslun S.
Waage kostar parið
2.495 kr. en hjá
Hagkaupum 2.995
kr. Ennfremur þurfa
krakkar að eiga sér:
staka leikfimiskó. í
skóbúnað er ekki
fjarri lagi að reikna
með 8.000 - 10.000
kr.
Kassaskólatöskurnar
vlnsælastar
Sex ára börn þurfa varla meira
en eina til tvær stílabækur, liti, skæri
og pennaveski með blýöntum, strok-
leðri, yddara. Pennaveski eru til af
öllum stærðum og gerðum og kosta
yfirleitt frá 470 kr.
Síðast en alls ekki síst er skólatask-
an. Hana vilja krakkarnir örugglega
velja sjálf. Undanfarin ár hafa
kassalagaðar baktöskur úr vatns-
heldu næloni verið vinsælastar
fyrstu tvö til þijú skólaárin, uppúr
því verða örlítið stærri og mýkri
töskur fremur fyrir valinu. Eydís
Egilsdóttir verslunarstjóri í Pennan-
SKÓLAFÖT
fiÁRA Versl. Bangsi Hagkaup
Buxur 3.2Ó0 1.295
Vetrarbómullarpeysa 2.850 889
Pólóbolur 1.900 989
Jogginggalli 4.900 2.295
Húfa 980 399
Vettlingar 450 299
Úlpa 8.670 2.595
ÚtUíf
Skíðabuxur 3.960 1.995
S.Waage
Skór m/frönskum renmlás 2.495 2.996
Kuldaskór 2.900 1.996
Stígvél 2.895 1.695
I nnanhússíþróttaskór 1.996 1.795
Samtals 37.185 19.236
ISÁRA Versl. Bangsi Hagkaup
Buxur 3.200 1.696
Vetrarbómullarbolur 2.850 989
Pólóbolur 1.90Ö 1.196
Jogginggalli 4.900 2.595
Húfa 980 399
Vettlingar 450 299
Ulpa 8.670 2.995
S. Waage
Reimaðir Iþróttaskór 5.000 2.996
Kuldaskór 3.995 2.995
Stígvél 2.896 1.695
Innanhússíþróttaskór 1.996 1.795
Samtals 83.940 17.952
16ÁRA Versl. Sautján Hagkaup
Flauelsbuxur 4.900 2.295
Stretsbuxur („Leggings") 2.900 2.295
Rúllukragabolur tbémull) 1.900 1.496
Afabolur (bómull) 1.990 1.995
Háskólabolur 3.600 1.996
Peysa 2.990 1.995
Ullarfrakki 9.900 7.495
Ulpa 4.990 4.995
S.Waage
Leðurskór 5.500 3.995
Reimaúir iþréttaskúr 5.900 2.996
Kuldaskór 4.900 2.995
Innanhússíþróttaskór 1.995 1.795
Levi’s-búðin
Gallabuxur
Levi’s 501/önnurtegund í Hagkaupum 6.890 2.295
Samtals 58.255 38.636
■
Skólatöskuna
kaupir hann sjálfur
MÖRGUM er alla tíð í fersku minni fyrsti skóladagurinn, enda
er ekki svo lítið merkilegt að fara loks í alvöru skóla. A þess-
um tímamótum verða útivinnandi foreldrar oft að huga að
ýmsum úrræðum varðandi barnagæslu. Sum sex ára börn eru
hin fúlustu yfir að þurfa að vera hjá dagmömmu „með eintóm-
um smábörnum“, og linna ekki látum fyrr en aðrar ráðstafan-
ir eru gerðar. Kostnaður við gæslu barna breytist því mismik-
ið á heimilum eftir því til hvaða úrræða er gripið.
Foreldrar Sigurðar Steinþórs- ið en t.d. í fyrra. Kannski bara
Guöný Vuldi-
marsdóttir og
sonur hennnr
Siguröur Stein-
þórsson, sem
veröur bróðum
sex órn, og fer
í 1. bekk í
Kúrsnesskóln.
sonar eru ekki enn búin að fínna
endanlega lausn á málinu, því
snáðinn er eindregið þeirrar skoð-
unar að hann sé alltof stór til að
vera hjá dagmömmu. Móðir hans,
Guðný Valdimarsdóttir, segist
vonast til að heimilisfólkið geti
skipst á og hagrætt tíma sínum
þannig að Sigurður þurfi aldrei
að koma að tómu húsi. „Ef þetta
fyrirkomulag gefst vel spörum við
gæslukostnað, því Sigurður hefur
verið hjá dagmömmu og í leik-
skóla frá því hann var fjögra
mánaða. Ég býst ekki við að mik-
ill aukakostnaður fylgi skóla-
göngu sex ára barna, þó hef ég
eytt meiru í föt á hann undanfar-
pjatt í mér, en mér finnst endilega
hann þurfi að vera í fínum fötum
í skólanum. Hann hefur alltaf
verið svolítill göslari og núna sé
ég hann fyrir mér sem velbúinn
og settlegan skóladreng," segir
Guðný og hlær.
- Þú ert þá búin að kaupa
skólafötin?
„Nei, nei, það er heilmikið eft-
ir. Það sem ég er búin að kaupa,
keypti ég á útsölum, t.d. gallabux-
ur og samsvarandi skyrtu á sam-
tals 4.800 kr., jogginggalla á
tæpar 2.000 kr., hettubol á 1.500
kr. Ánægðust er ég með LA Gear
skóna sem ég keypti á 1.495 kr.,
en kostuðu áður 3.500 kr., enda
Morgunblaðið/KGA
Á leiö í vinnuna. - Sigurður kveður
mömmu sína áður en hann fer að vinna
með pabba sínum, Steinþóri Þórormssyni.
lét ég mig hafa það að mæta
klukkan hálf átta fyrsta útsölu-
daginn í skóbúðinni til þess að
gera þessi reyfarakaup. Stærstu
útgjaldaliðirinir er útigalli og
kuldaskór. Ég get ímyndað mér
að samfestingur, eins og mig
langar að kaupa kosti hátt í
10.000 kr. Gúmmístígvél þarf Sig-
urður að fá, en ætli ég sleppi
ekki að kaupa pollagalla þetta
árið.“
Guðný segir að Sigurður kæri
sig kollóttan um fatnað og hafi
lítt hönd í bagga í þeim efnum.
Öðru máli gegnir um skólatösk-
una. Hann er ákveðinn í að að
velja hana sjálfur og kaupa fyrir
sína eigin peninga.
- Hefur hann safnað lengi?
„Hann er að vinna strákurinn,
keyrir með pabba sínum í sendi-
bílnum á morgnana og fær 100
kr. á dag. Ég held að hann eigi
orðið 1.100 kr. og enn á hann
eftir að vinna í nokkra daga áður
en skólinn byijar, e.t.v. fær hann
smálaunauppbót síðasta daginn.
Það fer svona eftir því hvað
draumaskólataskan kostar." ■
um segir að átta til níu ára börn
þurfi oft að fá sér nýja skólatösku
einfaldlega vegna þess að sú gamla
er orðin of lítil á þau. Stundum
væru töskurnar líka búnar að þola
mikið harðræði af hálfu eigenda
sinna og orðnar hörmung á að líta.
Hjá Pennanum kosta vinsælustu
kassatöskurnar 5.885 kr. en 3.995
hjá Hagkaupum. Mjúkar töskur
kosta á báðum stöðunum frá 1.395
krónum.
Eydís segir að yfirleitt velti for-
eldrar verði skólatösku og annarra
skólagagna lítið fyrir sér, kaupi bara
það sem börnunum líst best á og
vilji þannig gera upphaf skólagöng-
unnar svolítið spennandi og
skemmtilegt.
Þessi lauslega samantekt sýnir
að til þess að búa 6 ára barn í skól-
ann, án þess að notfæra sér útsölur
eða tilboðsverð á einu né neinu,
gæti farið upp í 40.000 kr. og eru
þá ekki tekin með í reikninginn
nærfatnaður og sokkar.
Hvað þurfa krakkar 18. bekk?
Þrettán ára láta börn ekki sjá sig
í hverju sem er. Nánast ófrávíkjan-
legar reglur ráða ríkjum því enginn
vill skera sig úr hópnum á nokkurn
hátt. Ákveðin vörumerki eru allsráð-
andi, oftast merki sem ekki eru í
ódýrari kantinum. Á þessu stigi er
ráðlegt fyrir foreldra að hafa fullt
samráð við krakkana varðandi öll
innkaup, því annars eiga þeir á
hættu að fötin liggi óhreyfð inni í
skáp og slíkt jafngildir nánast því
að henda peningunum. Einkum eru
stúlkubörn stundum þver og duttl-
ungafull, ein rönd á peysunni eða
eitthvað álíka, getur jafnvel ráðið
úrslitum og gert peysuna gjörsam-
lega ómögulega í þeirra augum.
Derhúfur eru sérstaklega vinsælar
hjá táningum nú um stundir, helst
eiga þær að snúa öfugt þ.e. derið
aftur á hnakka. Þeim fínnst líka
óskaplega „töff“ að vera í ökkla-
háum íjiróttaskóm með mörgum,
mislitum og löngum reimum, en
helst á bara að reima skóna til hálfs
og láta reimarnar flaksast. Þetta er
svo sem engin nýlunda, hver kynslóð
hefur vafalaust haft sína fordild á
táningsaldrinum. Fyrir rúmlega
þijátíu árum voru t.d. allar ferm-
ingarstúlkur með slæður sama
hverning viðraði, en hnúturinn á
slæðunni varð að vera á hökunni,