Morgunblaðið - 25.08.1992, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 25. ÁGÚST 1992
Great Icelandic Water
*
Islenskt vatn sett á
markað 1 Kaliforníu
Gengi bréfa 1,90-2,10 Kanadadollarar
GREAT Icelandic Water Corgoration, sem er í meirihlutaeign
Smjörlíkis-Sólar hf. og Vestur-íslendingsins Gunnars J. Helgason-
ar, hefur hafíð sölu á vatni í Kaliforniu, sem er stærsti einstaki
markaðurinn innan Bandaríkjanna. Einnig er hafinn útflutningur
á vatni til Bermúda-eyja á vegum fyrirtækisins.
Er hlutabréf í Great Icelandic
Water voru fyrst seld á almennum
hlutaQ'ármarkaði 20. maí sl. var
gengi þeirra 1,15 Kanadadollar.
Að sögn Gunnars H. Helgasonar,
sem er framkvæmdastjóri fyrir-
tækisins, er gengi þeirra nú á bil-
inu 1,90-2,10 Kanadadollarar.
„Við erum rétt að byija á Kali-
fomíumarkaði, en líklega munum
við selja þangað einn gám á viku
til að byija með, en síðan 2-3 gáma
á viku. Kalifomía er líklega stærsti
markaðurinn innan Bandaríkj-
anna. Við höfum fram að þessu
forðast þann markað vegna þess
að íslenskir aðilar gátu ekki annað
Jóhann Magnús Eiríksson.
Fórstí
Markarfljóti
MAÐURINN sem fórst í
Markarfljóti síðdegis sl.
föstudag hét Jóhann Magnús
Eiríksson. Hann var fæddur
2. júlí árið 1920 og var til
heimilis að Hlíðarhvammi 12
I Kópavogi. Jóhann var ógift-
ur en lætur eftir sig einn
uppkominn son.
eftirspuminni. Það er verið að
leysa þann vanda með nýrri átöpp-
unarstöð og aukatækjum. Það eru
vatnaskil í sögu Great Icelandic
Water að geta annað eftirspurn á
Kalifomíumarkað," sagði Gunnar
Helgason.
Hann sagði að vatnið væri selt
í 0,75 lítra flöskum í Kalifomíu,
en ástæða þess er einkum sú að
fyrirtækið getur ekki framleitt
nægilega margar dósir fyrir þenn-
an markað. Fyrir flöskuna fást
1,59 Bandaríkjadollarar, eða rúm-
ar 82 íslenskar krónur. „Þegar
markaður fyrir stórar flöskur er
tryggður í Kalifomíu höfum við í
hyggju að setja 0,35 lítra flöskur
á markaðinn, líklega snemma á
næsta ári,“ sagði Gunnar.
Reiknað er með að að 1-2 gám-
ar af vatni seljist á Bermúda á
mánuði. Gunnar sagði að markaðir
Great Icelandic Water lofuðu allir
góðu og stefna fyrirtækisins væri
að þróa þá hægt svo það yrði ekki
háð einum markaði öðrum fremur.
„Við teljum að vörar frá íslandi
eigi skilið þá viðurkenningu að
vera af hæsta gæðaflokki," sagði
Gunnar.
Davíð Scheving Thorsteinsson,
forstjóri Smjörlíkis-Sólar hf. og
stjómarmaður í Great Icelandic
Water Corporation, segir að geng-
islækkun dollarans leiði til þess að
auka verði framleiðslu á Banda-
ríkjamarkað um 6% til þess að
rekstur fyrirtækisins á þeim mark-
aði standi í stað, þar sem ekki
væri hægt að hækka verð á vör-
unni.
Davíð sagði að fyrirtæki hans
væri alltaf að auka vöramagnið á
Bandaríkjamarkaði og svigrúm
væri til að auka það enn frekar.
Það góða við gengislækkun dollar-
ans væri að langtímaskuldir fyrir-
tækisins væra einnig í dolluram.
Einnig lækkaði sá hluti hráefnis-
kostnaðarins sem væri í dolluram.
„Það sem skiptir alltaf höfuðmáli
hins vegar er reksturinn, en ekki
efnahagsreikningurinn," sagði
Davíð.
Valt og hafnaði
Maður slasaðist eftir að bíll sem hann ók valt á
Mosfellsheiði og hafnaði á hvolfi í Leirvogsá á sunnu-
dag. Meiðsli mannsins voru ekki talin lífshættuleg
en hann mun hafa misst vald
beygju með fyrrgreindum
stórskemmdur.
Morgunblaðið/Ingvar
í bílnum í krappri
afleiðingum. Bíllinn er
Stj órnarandstaðan gagnrýnir EES-samninginn á þingi
Stj órnar skráin hindrar
samþykkt samningsins
- segir Steingrímur Hermannsson
FULLTRÚAR stjórnarandstöðuflokkanna á Alþingi gagnrýndu samn-
inginn um EES og málsmeðferð íslenskra stjórnvalda á Alþingi í gær.
Steingrímur Hermannsson formaður Framsóknarflokksins sagði ekki
hægft að samþykkja samninginn eins og hann stæði gagnvart stjórnar-
skránni jafnvel þótt menn kynnu að vera efnislega sammála honum.
Steingrímur sagði ljóst, að margt varpað skýrara ljósi á stjórnarskrár-
þátt málsins.
Ólafur Ragnar Grímsson formaður
Alþýðubandalagsins sagði að ut-
anríkisráðherra og ráðherrar ríkis-
stjómar treystu sér ekki til að
tryggja að stjómarskráin væri haldin
og treystu ekki heldur þjóðinni til
að segja hug sinn í þessu máli.
í áliti svonefndrar ijórmenninga-
nefndar, sem skilað var í júní um
stöðu samningsins gagnvart stjórn-
arskránni, væri stórlega vafasamt.
Hins vegar hefðu lögfræðiálit Björns
Þ. Guðmundssonar prófessors í
stjómlagarétti og dr. Guðmundar
Alfreðssonar stjómlagafræðings
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir þing-
maður Kvennalista sagði að hvorki
EES né EB væru nauðsynleg for-
senda þess að hingað leiti erlendir
íjárfestar og íslendingar gætu sem
best laðað þá hingað ef fyrir hendi
væri stöðugleiki í efnahagslífi og
arðvænlegir fjárfestingarmöguleik-
ar.
Sjá frásögn á bls. 32.
♦ ♦
Ólympíumótið í brids
ísland í fjórða sæti
ÍSLENSKA liðið vann alla þrjá
leiki sína á Ólympíumótinu í bríds
í gær og er í 4. sæti í sínum riðli
eftir 6. umferðir af 29 í undan-
keppni mótsins. Fjórar efstu þjóð-
Sauðfjárbændur ræða viðbrögð við samdrætti í sölu
Raddir uppi um að leggja
núverandi kerfi niður
irnar i riðlinum komast áfram í
úrslitakeppnina.
ísland vann Barbados 18-12 í 4.
umferð mótsins. Liðið bætti síðan
um betur í 5. og 6. umferð og fékk
fullt hús stiga úr báðum leikjunum.
Vann fyrst Tyrkland, 25-5, og síðan
Nýja Sjáland, 25-3, en Nýsjálending-
ar eru í hópi sterkari bridsþjóða.
í riðli íslands eru Hollendingar
efstir með 128 stig, Svíar hafa 125
stig, Bandaríkjamenn 123 stig og
íslendingar 120 stig.
í hinum riðlinum hafa Bretar for-
ustuna með 123 stig.
Sjá brídsþátt bls. 10.
Skákþing íslands
Helgi hefur
náð forustu
HELGI Ólafsson er einn efstur á
skákþingi íslands eftir sigur á
Þresti Ámasyni í 7. umferð í gær-
kvöldi. Helgi er með 6 vinninga
en Margeir Pétursson er í 2. sæti
með 5V2 vinning eftir jafntefli við
Björn Frey Björasson. 1 þriðja
sæti er Haukur Angantýsson með
5 vinninga en hann gerði jafntefli
við Árna Ármann Áraason í gær.
Öðrum skákum 7. umferðar lauk
þannig að Þröstur Þórhallsson vann
Jón Áma Jónsson, Hannes Hlífar
Stefánsson og Sævar Bjamason
gerðu jafntefli og sömuleiðis Róbert
Harðarson og Jón G. Viðarsson.
Áttunda umferð í landsliðsflokki á
skákþingi íslands verður tefld í dag
í íþróttahúsinu við Strandgötu í
Hafnarfírði og hefst klukkan 17.
SAUÐFJÁRBÆNDUR horfa fram á aukinn niðurskurð og samdrátt
ef þróuninni verður ekki snúið við. Arnór Karlsson, formaður Lands-
samtaka sauðfjárbænda, segir að aðalfundur samtakanna, sem hófst
á Flúðum í gær, muni fjalla um ákaflega vítt svið, allt frá verði á
aðföngum tO sauðfjárbúskaparins til markaðssetningar afurðanna.
Með nýjum búvörasamningi hafa
útflutningsbætur á dilkakjöt verið
afnumdar og sala á lambakjöti á
innanlandsmarkaði hefur enn dreg-
ist saman. Meðal þess sem sauðfjár-
bændur ræða á fundinum á Flúðum
eru viðbrögð við þessu. Raddir eru
uppi meðal bænda um að taka kjöt-
söluna í eigin hendur, en það kom
greinilega fram í máli margra fund-
armanna að þeim þykja milliliðir
og söluaðilar fá of mikið í sinn vasa
við dreifingu sauðíjárafurðanna.
Að sögn Amórs Karlssonar liggja
ekki fyrir neinar útfærðar hug-
myndir um hvaða hátt bændur
myndu hafa á sölu kjötsins ef þeir
önnuðust hana sjálfír.
Hvað útflutninginn varðar er
verið að undirbúa samstarf yið af-
urðastöðvar um útflutning á dilka-
kjöti sem er umfram greiðslumark.
Amór Karlsson segir að ekki sé
fyrirsjáanlegt að bændur fái fullt
framleiðslukostnaðarverð fyrir út-
flutt kjöt, en nú kostar í kringum
400 krónur að framleiða hvert kíló
af lambakjöti.
Fundinn á Flúðum situr 31 full-
trúi auk 5 manna stjómar Lands-
samtakanna, en í þeim era í kring-
um 1.400 bændur í 22 félögum.
Arnór Karlsson segir að fundar-
menn séu einhuga um að ná betri
kjöram með áherslu á hagræðingu
í sauðfjárbúskapnum og betri mark-
aðssetningu. Hitt geti verið að
menn greini nokkuð á um leiðir til
þess að ná þessu marki.
Meðal þeirra leiða sem nefndar
eru er að leggja allt núverandi kerfi
í sauðíj árbúskapnum niður og er
Gunnar Einarsson bóndi á Daða-
stöðum á Melrakkasléttu helsti boð-
beri þeirrar stefnu, en hann segir
að það hafí sýnt sig að það sé mjög
hæpið fyrir bændur að treysta á
opinbera styrki í starfsgrein sinni.
Auk umræðna um stefnu í sauð-
fjárræktinni og markaðsmál vora í
gær flutt fjögur erindi á fundinum
á Flúðum. Jón Viðar Jónmundsson
sagði frá fyrirhugaðri fjárhúsbygg-
ingu á Hesti, fjallað var um sam-
starf bænda og sláturleyfíshafa,
Katrín Olga Jóhannesdóttir, fram-
kvæmdastjóri samstarfshóps um
sölu á lambakjöti fjallaði um sölu-
og markaðsmál og Valdimar Ein-
arsson ráðunautur talaði ’um verð
á gæram.
Fundinum verður fram haldið í
dag.
Nýsjálenskir fjár-
hundar fluttir inn
GUNNAR Einarsson, fjárbóndi á Daðastöðum á Melrakkasléttu,
hefur flutt til landsins hund og tík af nýsjálensku fjárhunda-
kyni. Hundarnir eru nú í sóttkví í Hrísey en þegar þeir losna
þaðan eftir um það bil tvo mánuði hyggst Gunnar hefja ræktun
á þessu hundakyni.
Gunnar segir að hann hafi flutt
hundana inn öðrum þræði til gam-
ans. „Mig langaði til að prófa þá
við smalamennsku hér áður en al-
gerlega verður gengið af sauðfjár-
búskapnum dauðum," bætir hann
við.
Að sögn Gunnars er jafnsjálf-
sagt fyrir fjárbónda að hafa góðan
hund og smið að hafa hamar.
Gunnar hefur áður ræktað hér
fjárhunda af landamæracollie-
kyni, en að sögn hans hefur nýsj
lenska kynið það fram yfír colli
hundana að þeir nýsjálensku geli
Auk þess liggur það í eðli nýsj
lensku hundanna að þeir líta
kindur sem hóp sem þeir legg
sig fram við að halda saman í st
þess að kljúfa. Gunnar segir
æskilegt sé fyrir stóran fjárbón
að hafa einn nýsjálenskan hu:
og tvo Iandamæracollie-hunda.