Morgunblaðið - 01.11.1992, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 1. NÓVEMBER 1992
.17
—”
Dagur Vilhjálmsson og Stella kona hans eru að flytjast til
Astralíu með dætur sínar tvær, Sólveigu og Svetlönu.
Mæðgurnar Hanna Viðarsdóttir og Elísa bíða ásamt tveim-
ur eldri systrum hennar í ísrael eftir pabba þeirra, Þór-
ami Vilhjálmssyni, sem sendur var á vegum Sameinuðu
þjóðanna til Kambódíu.
bátahöfn reyndist nefnilega ekki
vera í Ashkelon heldur útbænum
Mikdal, þar sem gríðarlega bygging-
arframkvæmdir eru í gangi á stóru
svæði til hliðar við gamlan smábæ.
Ég stóð því mállaus á endastöð
strætisvagna uppi í sveit á einhverju
sem líktist Breiðholtinu í byggingu.
Þeir félagar voru aðeins búnir að fá
báðabirgðasima í skúr á vinnustað,
en Hermann hafði á rúmum hálftíma
upp á þessum óvænta gesti, sem gat
ekki einu sinni sagt hvar hann var
staddur. Og þeir félagar tóku landa
sínum vel.
Þarna við Miðjarðarhafið má sjá
hvar hafnargarður er tekinn að
teygja sig út í hafið og á að verða
800 m langur. Síðan koma 3 minni
garðar. Úti á garðinum var Ingi S.
Guðmundsson að stjórna verki, en
fyrir utan íslensku yfirmennina
vinna þarna mest bedúinar og ísra-
elskir verkamenn. Ingi kvaðst hafa
tekið sér frí í eitt ár til að vinna við
þetta erlenda verkefni og sagðist
aldrei hafa gert slíkt fyrr. Jón hafði
þennan dag farið norður til Herzelíu
til að sækja vélar og dót, sem notað
hafði verið við bátahöfnina þar, en
kom von bráðar. Á meðan veittu
þeir Hermann og Oddur mér upplýs-
ingar í vinnuskúmum. Þeir kváðust
vera að fá eitthvað af stórum vélum
að heiman, tvo trukka og eina stóra
gröfu, sem er keypt af íslendingum.
Nú séu tollar hér nánast úr sögunni
og því tækifæri til að selja slíkar
vélar þegar samdráttur er á íslandi
og ekki not fyrir þær.
Fyrir botni Miðjarðarhafsins eru
þessar löngu gulu sandstrendur, þar
sem framburðurinn úr Níl safnast
saman. Straumurinn liggur norður
með ísraelsströnd. Aldan getur verið
þar býsna þung, engu síður en á
Islandi, að sögn þeirra félaga. Þama
er lítið um hafnir utan stórhafnimar
í Haifa og Ashdod. Með þessum
tveimur seglbátahöfnum er verið að
byija að byggja upp aðstöðu eftir
allri ströndinni. íslendingamir sögðu
að þarna væri ekkert brúklegt gijót
að hafa og verður að sækja það langt
að, allt upp í 100 km leið. Hluti af
gijótinu er sótt alla leið á Vestur-
bakkann og keypt af Aröbum. Til
að forðast árekstra em því Arabar
í efnisútvegun og grjótflutningum,
um 30 manns. En líka er á staðnum
steypt stjórgrýti, sem krækist sam-
an, eins og notað var í Þorlákshöfn.
íslendingarnir sögðu að þeim lík-
aði ágætlega við mannskapinn sem
starfar þarna. Unnið er frá 6.30 til
klukkan 5. Menn hafa hálftíma í
mat sem þeir hafa með sér. Það
getur þó verið dálítið flókið að vera
með svo margbreytilegt lið. Arabísk-
ir múslimar taka helgarfríið á föstu-
dögum, ísraelsmenn á laugardögum
og múslímar þurfa að kijúpa á
ákveðnum tímum dags á bæn í vin-
nutímanum. Þetta kemur þó mest
niður á undirverktökum. Nú voru
að koma opinberir frídagar í ísrael,
áramótahátíðin og síðan Yom Kipp-
Nú er
gervallur
heimurinn
þeirra
verstöð
ur, þegar enginn má svo mikið sem
aka bíl og allt liggur niðri.
Sjálfir sögðu Islendingarnir að
þeim líkaði vel að vera þarna. Hitinn
hafði heldur lækkað, úr 32 stigum
með raka og farið lægst niður í 23
stig og sjórinn kominn niður í 28
stig. Þeir félagar bjuggu enn tveir
og tveir saman í íbúð og elduðu á
víxl. Ingi skaut hér inn í að hann
byði þeim bara út í pitsu þegar röð-
in kæmi að honum, hann sé of gam-
all til að kunna matseld. Og allir
sögðust þeir hlakka til þegar hag-
sýnu húsmæðurnar kæmu á vett-
vang. Þá mundi hver fjölskylda hafa
sína íbúð í tveimur samliggjandi
nýjum sambýlishúsum. Von var á 8
ára dóttur Odds, sem mundi þá fara
í hebreskan bamaskóla.
Áður en þeir óku mér til Tel Aviv
borðuðum við í veitingahúsi sem
þegar er komið í nánd við þessa
væntanlegu höfn á ströndinni. Auð-
velt að ímynda sér hve yndislegur
ferðamannastaður þetta á eftir að
verða við ströndina og í sandhólun-
um upp af henni. Byijað er að planta
tijám þar sem vatnskerfi liggur um
rætur hvers trés. í Mikdal er kominn
50 þúsund manna bær, bæði ný og
hrá hverfi og gamall smábær. Ný-
lega hefur við fornleifauppgröft
komið í ljós að Filistear hafa verið
þarna með merkilega menningu um
600 fyrir Krist.
Ólafur Gíslason hjá ístak hafði
komið þama skömmu seinna. Hann
hefur yfirumsjón með 3 verkefnum,
sem íslendingar taka þátt í. Frá ís-
taki eru um þessar mundir 10-15
menn í veri í slíkum verktakaverk-
efnum, m.a. í Afríkulöndum og As-
íu. Hlýtur að vera gott að geta geng-
ið í slík verkefni úti í heimi þegar
harðnar á dalnum hér heima.
LANDAR í JÓRDANÍU,
KAMBÓDÍU OG ÁSTRALÍU
Á vegum Sameinuðu þjóðanna
starfa margir íslendingar víða um
heim. Oft eru fjölskyldurnar með
þeim, en þegar svo koma upp verk-
efni þar sem það er ekki leyft, þá
þurfa konumar að bíða einhvers
staðar. Tökum dæmi:
í Jerúsalem rakst ég á Dag Vil-
hjálmsson, sem víða hefur farið og
starfað að fjarskiptum. Hann var í
eitt ár í Pakistan og síðan 13 mán-
uði í Mið-Ameríku, í Hondúras og
Salvador og nú síðast í ísrael, þaðan
Þama er sandströnd svo langt sem
augað eygir og ætlunin að reisa sjó-
baðstað fyrir ferðafólk með hótelum
og miklum íbúðabyggingum og öðm
sem tilheyrir. Hluti af því verkefni
er bátahöfn, sem getur tekið um 600
báta við flotbryggjur, aðallega segl-
báta og listisnekkjur. Fyrir höfninni
er skrifað svissneskt fyrirtæki í sam-
vinnu við bæjarfélagið í Mikdal, sem
hyggur gott til glóðarinnar að skapa
atvinnu fyrir 1.000 manns við upp-
bygginguna og í framhaldi 2.000
störf við að reka höfnina, hótelin og
ferðamannaþjónustuna í bæ, sem á
undanfömum tveimur árum hefur
tekið við gífurlegum fjölda innflytj-
enda. Af 200-250 miHjón dollara
framkvæmdaáætlun tekur höfnin til
sín 30 milljónir, segir í frétt í Jerusal-
em Post. Á þessu svæði fyrir botni
Miðjarðarhafsins er verktaka flókið
mál þar sem útilokað er að íraelar
ráði fyrirtæki sem tekið hafa þátt í
verkefnum fyrir Arabalöndin og
öfugt. Menn starfa því í ýmiskonar
fyrirtækjasamsteypum. Höfnin er á
vegum Kishon Brakewater, sem er
í eigu tveggja fyrirtækja, hins ísra-
elska M. Davidowitz Ltd. og sviss-
neska Harbour Enterprise, en það
er aftur í eigu norrænna fyrirtækja
sem ístak tengist. En ístak hefur
m.a. verið í hafnarframkvæmdum í
Helguvík og ýmiskonar önnur verk-
reynsla frá íslandi kemur að góðum
notum. Þeir Hermann, Oddur og Jón
eru hjá ístaki, en Ingi er frá fyrir-
tækinu Völur hf.
Sumir íslendinganna fjögurra hafa
áður starfað í Israel. Jón Grettisson
var við gerð svipaðrar seglbátahafn-
ar sem nýlokið er í Herzelíu all miklu
norðar á Miðjarðarhafsströndinni,
þar sem aðallega voru Danir og einn
og einn íslendingur slæddist með,
eins og þeir orðuðu það. Oddur hafði
aðeins komið að því verki. Hinir
hafa ekki fyrr starfað í ísrael. Aftur
á móti hafði ég spurnir af enn einum
íslenskum vermanni að störfum í
Ashdod ekki langt frá, þar sem unn-
ið er að stækkun hafnarinnar. Það
er Tryggvi Tryggvason, tæknifræð-
ingur. Hann hitti ég ekki, en tókst
að finna fjórmenningana eftir
nokkra hrakninga í rútubílum á stöð-
um þar sem enginn talar annað en
hebresku og jafnvel símaskrár eru
með hebresku letri. Þessi nýja smá-
Besti geislaspilarinn
Hið virta tímarit „What HI-FI" valdi þennan Marantz CD 52 ll-geislaspilara
„Besta geislaspilarann 1992" og ekki ab ástæbulausu. Hann er meb 29 liba
fjarstýringu, sjálfvirk lagaleit, diskaminni og fjölmörgu fleira á frábæru verbi
AMS
SYNCHRO
necoftoiNQl
r*fOw«>it imch

etiiiMwuomnMM
sem hann var sendur til Júgóslavíu.
En nú hefur hann ákveðið að bijóta
í blað og hætta þessu öllu, var að
flytja daginn eftir til Perth í Ástral-
íu með Stellu konu sinni og ungum
dætrum, Sólveigu og Svetlönu. Fjöl-
skyldan er með þrenns konar vega-
bréf. Stella hafði flutt unglingur með
foreldrum sínum til ísrael, þaðan til
Bandaríkjanna og svo aftur til ísra-
el. Dagur starfaði hjá Pósti og síma
á íslandi. Hann hefur ráðið sig í
leiðangur á Suðurskautið, sem hann
sagði hafaverið hreint ævintýri, og
þá kynnst Ástralíu. Hann hefur sem-
sagt róið á ýmis mið. Nú þegar þau
eru komin með tvö ung börn kvað
hann tíma til kominn að setjast um
kyrrt og Perth í Ástralíu varð fyrir
valinu. „Mig langar ekkert til að
fara heim í kuldann og bræluna“,
sagði hann. Heitara var undir honum
í Júgóslavíu, þar sem SÞ mennirnir
voru með fjarskiptasambandið miðja
vegu milli flugvallarins og borgar-
innar Sarajevo og eldflaugamar
svifu yfir höfðum þeirra. Og raunar
segir hann að ástandið í ísrael hafi
mikið breyst síðan 1988, þegar
óhætt var að aka frjáls hvert sem
var, en það geri maður ekki núna
t.d. á Vesturbakkanurm Nú er Dag-
ur semsagt að fara til Ástralíu, eins
fjarri heimalandinu og hægt er að
komast.
Annar íslendingur, Þórarinn Eyj-
ólfsson, sem líka starfar við fjar-
skipti með friðargæslusveitum, var
sendur til Kambódíu í nóvember og
verður þar a.m.k. fram yfir kosning-
anar í maí í vor, en þær verða und-
ir eftirliti Sameinuðu þjóðanna. Ég
hitti Hönnu Viðarsdóttur konu hans,
sem býr með dætrum sínum þremur
í Herzelíu í ísrael. Er nýflutt þang-
að, til þess að elsta dóttirin geti lok-
ið þar stúdentsprófi í amerískum
skóla. Hanna sagði að þau væru
búin að vera um 10 ár við störf er-
lendis. Lengst hafa þau verið í ísra-
el, en inn á milli í Hondúras og lík-
aði vel á báðum stöðum. Undanfarið
höfðu þau búið í Nahariyya, meðan
Þórarinn var hjá UNIFIL í Líbanon.
Hvað tæki við hjá þeim eftir að
Þórarinn kæmi frá Kambódíu og
dóttirin búin í skóla í Herzelíu kvaðst
hún ekki vita enn.
í Jórdaníu býr ísleifur Pétursson
með Auði konu sinni og bömum.
Hann starfar við öryggisvörslu á
vegum UNTSO, sem allt frá 1948
hefur verið allsheijar eftirlitsstofnun
Sameinuðu þjóðanna á svæðinu fyrir
botni Miðjarðarhafs með aðalstöðvar
í gamla landstjórahúsinu í Jerúsal-
em, en hefur útstöðvar í Arabalönd-
unum. ísleifur er fulltrúi stofnunar-
innar í Amman í Jórdaníu. Hann
hefur víðar verið, m.a. í íran og var
í Bagdad allt fram undir Flóastríðið.
ísleifur var á sjúkrahúsi, svo ég hitti
hann ekki.
Marga fleiri Íslendinga rakst ég
á við margvísleg störf og mun birta
viðtöl við nokkra þeirra í næstu blöð-
um.
Verbabeins 30.100,- kr.
eba 28.600,- stgr.