Morgunblaðið - 03.11.1992, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. NÓVEMBER 1992
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. NÓVEMBER 1992
33

Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Ritstjórnarfulltrúi
Árvakur h.f., Reykjavík
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson,
Árni Jörgensen.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson,
Ágúst Ingi Jónsson.
Björn Vignir Sigurpálsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 691100. Auglýsingar: Aðal-
stræti 6, sími 691111. Afgreiðsla: Kringlan 1, sími 691122. Áskriftar-
gjald 1200 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 110 kr. eintakið.
Einörð afstaða for-
sætisráðherra
Davíð Oddsson forsætisráð-
herra hefur undanfarið
svarað þeim mörgu röddum, eink-
um úr hópi hagsmunaaðila í sjáv-
arútvegi, sem hafa heimtað geng-
isfellingu íslenzku krónunnar til
að bæta stöðu sjávarútvegsins.
Morgunblaðið birti síðastliðinn
sunnudag viðtal við forsætisráð-
herra, þar sem hann segir: „For-
sendur hafa breytzt svo mjög í
þjóðfélaginu, að ágallar þessarar
leiðar, gengisfellingarinnar, sem
alltaf hafa verið mun fleiri en
kostimir, eru enn til staðar, en
kostimir em meira og minna fyr-
ir bí... Ég hef þá trú að gengis-
fellingin myndi ekki lækna nokk-
um skapaðan hlut, heldur verka
sem deyfilyf um örskamma stund,
en á sama tíma yrðu aukaverkan-
imar alveg hryllilegar. Við mynd-
um missa þá trú, sem við höfum
haft á því að við séum að verða
stöðugleikans land — trú sem við
höfum ekki haft alltof lengi, og
verðbólgan myndi ijúka hér upp
úr öllu valdi, innan skamms tíma.“
Morgunblaðið hefur á undan-
fömum vikum lagzt gegn hug-
myndum um gengisfellingu og
tekur því undir þessi orð forsætis-
ráðherra. Gengisfelling myndi
eyðileggja allan þann árangur,
sem náðst hefur í baráttunni við
verðbólguna. Hún myndi stefna
kjarasamningum í hættu og kalla
á kauphækkunarkröfur verka-
lýðshreyfingarinnar. Gengislækk-
un myndi hefja á ný vítahring
verðhækkana og gengisfellinga,
sem íslenzkir launamenn og neyt-
endur þekkja af eigin raun og vilja
ekki heíja aftur, þótt hagsmuna-
aðilar í sjávarútvegi virðist ekki
hafa lært af reynslunni.
Sömuleiðis er ástæða til að taka
undir orð forsætisráðherra um
afkomu sjávarútvegsins. Hann
segir í viðtalinu að gera megi ráð
fyrir um 6% halla sjávarútvegsins
í heild á næsta ári. Bæta megi
stöðuna um 2% með stöðugleika
í verðlagi og um önnur 2% með
því að lækka kostnað fyrirtækja.
„Eftir standa þá 2%,“ segir for-
sætisráðherra. „Þá eru menn ekki
| að tala um neina gjaldþrotaleið,
en á hinn bóginn er alveg ljóst
: að fyrirtæki sem eru algjörlega á
: kúpunni, með ekkert eigið fé og
: geysilegan skuldahala, þau verða
! bara að fara í gjaldþrot. Þeim
verður ekki bjargað — þeim má
ekki og á ekki að bjarga. Slíkar
björgunaraðgerðir væru einfald-
iega röng skilaboð til atvinnu-
greinarinnar. Það er óskaplega
' óheilbrigt að ræða um Sjávarút-
veginn hf. sem eina heild, af því
hann er ekki þannig. Eitt af því
sem vart hefur mátt ræða, er sú
staðreynd að sjávarútvegsfyrir-
tæki hafa verið afskaplega mis-
jafnlega rekin, og ekki hafa verið
gerðar nægilega miklar kröfur í
þeim efnum. Það verður að gera
auknar kröfur, og ég tel það af-
skaplega ósanngjarnt gagnvart
beztu rekstraraðilunum, að vita
að það viðhorf er uppi, jafnvel í
greininni sjálfri og hjá yfirboðs-
mönnum í stjórnmálum, að öllum
eigi að bjarga. Þegar verst stæðu
fyrirtækin, sem hvort eð er eru
gjaldþrota, skerast neðan af, þá
breytist meðaltalið einnig til hins
betra hvað varðar afkomu grein-
arinnar í heild.“
Forsætisráðherra hefur hér lög
að mæla. Vandamál sjávarútvegs-
ins er ekki sízt fólgið í alltof mik-
illi veiði- og vinnslugetu miðað við
þann fiskafla, sem verður til ráð-
stöfunar á næstu árum. Sá vandi
verður ekki leystur með því að
halda öllum sjávarútvegsfyrir-
tækjum, sem nú starfa, á floti
með gengisfellingu eða öðrum
aðgerðum. Hann verður.fyrst og
fremst leystur með gagngerri upp-
stokkun í sjávarútveginum, sem
gerir betur stöddu fyrirtækjunum
kleift að starfa áfram og auðveld-
ar hinum verr stöddu að hætta
rekstri.
Um horfur í atvinnumálum seg-
ir forsætisráðherra að ekki sé
vinnandi vegur að halda atvinnu-
leysi undir 3,5 - 4%. Hins vegar
verði að reyna að koma í veg fyr-
ir að það fari í sama hlutfall og
hjá sumum nágrannaþjóðunum,
12 -15% atvinnuleysi. I viðtalinu
segir Davíð Oddsson: „Það er áríð-
andi að menn átti sig á því að það
eru þau ósköp sem við ætlum að
beijast til þrautar til að forðast,
en í sjálfu sér erum við á þessum
erfíðu tímum ekki að lofa meiru
en því að reyna að halda atvinnu-
leysisstiginu um eða innan við 4%.
Atvinnuástand mun ekki batna
hér á landi fyrr en hagvöxtur fer
að glæðast á nýjan leik ... -
Reyndar held ég að sá stöðugleiki
og það efnahagslega umhverfi
sem við höfum náð að byggja
upp, séu þegar farin að skapa
okkur miklu betri samkeppnisskil-
yrði en fyrr. Fyrir bragðið mun
hagvöxtur aukast hér hraðar, þeg-
ar réttar forsendur hafa skapazt
á nýjan leik, og þess vegna meg-
um við ekki raska þeim grund-
velli, sem við byggjum á.“
Morgunblaðið er sammála orð-
um forsætisráðherra að ekki megi
raska þeim grundvelli, sem lagður
hefur verið. Honum má ekki spilla
með gengisfellingarkollsteypum
og verðbólgunni, sem þeim fylgir
ævinlega. Þvert á móti á að
treysta grundvöllinn með endur-
skipulagningu, sem eykur hag-
kvæmni og samkeppnishæfni und-
irstöðugreina íslenzks atvinnulífs.
Forsætisráðherra hefur réttilega
bent á, að vandinn verður ekki
leystur með skammsýnu gengis-
fellingartali, heldur með aðgerð-
um, sem treysta grundvöll ís-
lenzks atvinnulífs til lengri tíma.
Heilbrigðisráðherra hyggst gefa álagningu á lyf fijálsa
Lyfjaheildsalar gagnrýna
áform heilbrigðisráðherra
FRJÁLS verðlagning lyfja er meðal þess sem frumvarp heilbrigðisráð-
herra um lyfsölu mælir fyrir um. Sighvatur Björgvinsson heilbrigðisráð-
herra segir að fundin hafi verið ákveðin lausn á því hvernig ákveða
eigi hlut Tryggingastofnunar í lyfjaverði. Lyfjaheildsölum sem rætt
var við leist ágætlega á hugmyndir sem helst hafa verið ræddar um
viðmiðunarverð, að ríkið greiði ákveðið gjald fyrir eins lyf en horfið
verði frá hlutfallsgreiðslum. Sighvatur býst nú ekki við að leggja frum-
varpið fyrir ríkisstjórn fyrr en í næstu viku hið fyrsta.
Lyfjaheildsalar segja rétt að nokk-
ur verðsamkeppni hafí átt sér stað
eftir að reglum um lyfseðla var breytt
í haust. En þeir segja nýja fyrirkomu-
lagið á ýmsan hátt gallað og hart
að þurfa að búa við það á sama tíma
og einkaleyfí séu ekki virt hérlendis.
Þá nefna þeir áform í frumvarpi heil-
brigðisráðherra um að gefa lyfsölu
fijálsa og telja að hér sé ekki grund-
völlur fyrir slíku.
Eins og sagt hefur verið frá í blað-
inu hefur talsvert verið um lækkana-
beiðnir á lyfjaverði eftir að heilbrigð-
isráðherra setti reglugerð ura lyf-
seðla í ágústbyijun. Þar er læknum
gert að merkja seðlana með R eða
S, eftir því hvort afgreiða á hið til-
greinda sérlyf eða ódýrasta lyf með
sama virka efni. Einar Magnússon,
deildarstjóri lyfjadeildar heilbrigðis-
ráðuneytisins, segir að verðlækkanir
samheitalyfja hafi í september og
október numið 20 milljónum króna
miðað við sölu ársins 1991. Hann
bendir á að upphæðin miðist við heilt
ár, ekki aðeins tveggja mánaða tíma-
bil eins og sagt hafi verið í frétt á
laugardag.
Birgir Thorlacius, formaður lyija-
hóps Félags íslenskra stórkaup-
manna, segir rétt að reglurnar um R
og S merkingar lyfseðla hafi beint
notkun manna að ódýrari lyfjum. En
menn séu ekki endilega sáttir við
þessar reglur. „Erlendis merkja
læknar í sérstakan reit ef þeir heim-
ila breytingu frá lyfinu sem þeir
skrifa á seðilinn," segir hann, „hér
er þetta öfugt, ef menn skrifa ekk-
ert á að túlka það sem S merkingu
og breyta í ódýrt samheitalyf.
Annað sem mikið er gagnrýnt er
að hér geta menn ekki gengið út frá
að einkaleyfi séu virt, ólíkt því sem
tíðkast með siðmenntuðum þjóðum
og þess vegna eru hér til sölu eftirlík-
ingar sem hvergi tíðkast í nágranna-
löndum okkar. Erlendis er hægt að
sækja um einkaleyfi sem gilda í 15
til 20 ár, en lyf eru undanskilin í
lögum um einkaleyfi sem tóku gildi
um síðustu áramót. Það verður ekki
hægt að óska einkaleyfis hér fyrr
en eftir 1997 og þar sem vinnslutími
lyfja er langur munu fyrstu lyfin sem
njóta verndar ekki koma á markað
fyrr en upp úr 2010.“
Guðmundur Hallgrímsson forstjóri
Lyfs hf. tekur í sama streng og Birg-
ir og segir Island eina landið í Evr-
ópu þar sem einkaleyfi séu ekki virt
á sama tíma og reglur gildi um af-
greiðslu ódýrasta samheitalyfs,
heimili læknir það. Guðmundur segir
að fyrir þrönga hagsmuni eins lyfja-
fyrirtækis eða tveggja hafi gildistöku
einkaleyfislaga verið frestað hvað lyf
varðar um fimm ár. Þess vegna flytji
margir inn ódýr samheitalyf og verð-
stríðið sé aðallega milli þeirra sem
framleiði og flytji inn eftirlíkingar.
Sindri Sindrason forstjóri
Pharmaco segir að mikil verðsam-
keppni hafí alltaf verið á lyfjamark-
aði. „Nú hafa menn sótt meira um
lækkanir til að komast inn á 10%
bilið frá ódýrasta samheitalyfinu, en
þessu nýja lyfseðlakerfí fylgir ákveð-
in hætta,“ segir hann. „Þess eru þó
nokkur dæmi að sjúklingar séu að
taka tvöfaldan lyfjaskammt, af því
þeir fá lyf með nýjum og nýjum heit-
um og gera sér ekki grein fyrir að
um sama lyf sé að ræða. í raun er
með þessu verið að flytja ávísunar-
réttinn að nokkru frá læknum til
lyfsala og Iíkur á rangri afgreiðslu
eru því miður töluverðar.“
Sindri segir fráleitt að tala um
fijálsa samkeppni í smásölu lyfja
þegar ekki megi auglýsa. „Hvernig
í ósköpunum á sjúklingur að vita
hvert hann á að fara með lyfseðilinn.
Er hægt að ætlast til að hann flæk-
ist milli apóteka og beri saman verð?
Þótt viðmiðunargreiðslur Trygginga-
stofnunar fyrir sams konar lyf geti
hentað ríkinu vel sé ég ekki hvernig
tryggja á hagsmuni neytenda við
fijálsa verðmyndun."
Gert er ráð fyrir fijálsum innflutn-
ingi lyfja á hinu evrópska efnahags-
svæði, þannig að hver sem er geti
sótt um að flytja inn lyf þótt einka-
umboð þess sé hjá öðrum aðila. Heil-
brigðisráðherra telur að samkeppni
sem þetta valdi muni stuðla að stór-
felldum verðlækkunum lyfja.
Guðmundur Hallgrímsson segir að
fijáls innflutningur lyfja geti skapað
mikla óvissu fyrir neytendur. „í Dan-
mörku hefur þetta valdið miklum
glundroða, menn kaupa til dæmis
ódýrt í Grikklandi og flytja hingað
inn að fenginni skráningu. Það gæti
valdið því að umboðsmaður lyfsins
gefíst upp á innflutningi þess, en
ódýri innflytjandinn hefur engar
skyldur gagnvart neytendum. Hann
getur hætt innflutningi þegar birgðir
þrýtur, þarf ekki að taka við útrunn-
um lyfjum eða veita upplýsingar og
þjónustu eins og einkaumboðin.“
Guðmundur gagnrýnir harðlega
hugmyndir um að slaka á kröfum til
apóteka, þannig að hver sem er geti
sótt um lyfsöluleyfi, hafi hann lág-
marksaðstöðu og lyfjafræðing. „Mig
grunar að fyrirtæki eins og Hagkaup
og Mikligarður vilji gjama hafa
apótek í einu horninu og veit að á
nokkrum stöðum við læknastofur er
búið að taka frá pláss fyrir apótek.
Hvernig verður með vaktþjónustu á
þessum stöðum. Hvað höfum við með
mikið fleiri apótek að gera þegar þó
nokkur standa mjög illa nú þegar?“
. ...

Heimilisfólkið á Sólheimum sem nú flytur í Undirhlíðar til sjálfstæðrar búsetu.
Tímamót í sögu Sólheima í Grímsnesi
Sjö nýjar íbúðir vígðar
Laugarvatni.
„ÞETTA er sennilega merkasti dagur í sögu Sól-
heima frá stofnun þeirra," sagði Pétur Svein-
bjarnarson, formaður sljórnar Sólheima, í kaffis-
amsæti eftir vígslu sjö nýrra íbúða fyrir vistfólk.
íbúðirnar eru byggðar fyrir þá sem geta flutt af
sambýlum í sjálfstæða búsetu. Einn til tveir íbúar
verða í hverri íbúð sem nefndar hafa verið Undir-
hlíðar og standa ofan við nýja íþrótta-leikhúsið á
Sólheimum.
Laugardagurinn 31. október 1992 verður tímamóta-
dagur í sögu Sólheima í Grímsnesi, þá voru vígðar og
teknar í notkun sjö glæsilegar íbúðir, 61 til 80 fermetr-
ar að stærð, fyrir vistfólk sem flutt getur af sambýli
til sjálfstæðrar búsetu. íbúðimar em byggðar sem fé-
lagslegar íbúðir og lánaði Húsnæðisstofnun ríkisins 90%
byggingarkostnaðar.
Vígsluathöfnin byijaði með því að vígslugestir^sem
voru fjölmargir, gengu að nýjum byggingarreit fyrir
verkstæðis- og vinnustofuhús. Þar tók Oli M. ísaksson,
sem gefíð hefur heimilinu þijár milljónir króna undan-
farin ár, fyrstu • skóflustunguna. Og til að bæta um
betur bætti Óli við fímm hundruð þúsund króna ávísun
í tilefni dagsins.
Davíð Oddsson forsætisráðherra og Friðrik Sophus-
son fjármálaráðherra fluttu ávörp og séra Gylfí Jóns-
son og séra Valgeir Ástráðsson fluttu húsblessun við
hinar nýju íbúðir. I kaffísamsæti eftir athöfnina voru
Morgnnblaðið/Kári Jónsson
Óli M. ísaksson tekur fyrstu skóflustunguna að
Sólheimasmiðjunni, nýju verkstæðis- og vinnu-
stofuhúsi á Sólheimum I Grímsnesi.
íbúunum færðar gjafir frá Foreldra- og vinafélagi Sól-
heima og Sveinn Kjartansson afhenti þeim lykla að
íbúðunum.
Fimm hús hafa verið byggð á Sólheimum á undan-
förnum fímm árum, alls 1.190 fermetrar að gólffleti.
Heimilin á Sólheimum bera flest nöfn úr verkum nóbels-
skáldsins Halldórs Laxness; Brekkukot, Steinahlíð,
Brautarholt og Sumarhús, svo er einnig um nýju hús-
in, sem heita Undirhlíðar. - Kári.
Yfirheyrslur yfir „tálbeitunni“ í kókaínmálinu fyrir héraðsdómi
Vitnið man ekki hvort það eða
ákærði setti efnið í flóttabílinn
Leitaði samstarfs við lögregiu í von um vægari meðferð á eigin fíkniefnamáli
DÓMSRANNSÓKN í kókaínmálinu var fram haldið í héraðsdómi Reykja-
víkur í gær í heyranda hljóði ólíkt því sem var þegar hinn ákærði í
málinu, Steinn Ármann Stefánsson, var yfirheyrður á fimmtudag fyrir
luktum dyrum. I gær var yfirheyrður sem vitni 35 ára gamall maður
sem egndi gildru lögreglunnar fyrir hinn ákærða. Honum og ákærða
virðist ekki bera saman um mikilsverð atriði í málinu því í lok yfir-
heyrslunnar lýsti dómarinn því yfir að samprófun þeirra tveggja mundi
fara fram síðar. Fram kom við yfirheyrsluna að maðurinn þorir ekki
að fullyrða hvort það var hann sjálfur eða ákærði sem kom 1,2 kg af
kókaíni fyrir í bílaleigubíl þeim sem ákærði var handtekinn á eftir flótt-
atilraun undan lögreglu. Einnig kvaðst maðurinn hafa aðstoðað lögregl-
una við uppljóstran málsins í von um að það mundi gagnast honum
þegar þegar rannsókn sem verið hefur í gangi á þætti hans við innflutn-
ing og fjármögnun á þremur kílóum af hassi hingað til lands verður
afgreidd í réttarkerfinu. „Tálbeitan“ þáði allt að 80 þúsund krónur frá
lögreglunni vegna kostnaðar við málið, þar á meðal til að kaupa sýnis-
horn af efninu. Fram kom að „tálbeitan" fékk til ráðstöfunar bílaleigu-
bíl þann sem ákærði notaði á flóttanum og annan bíl sem lögreglan tók
á leigu og lét „tálbeituna" fá ákærða til umráða á þeim tíma þegar
verið var að koma á fót samningum um „kaup“ „tálbeitunnar" á efn-
inu. Fram kom að lögreglan hefði komið fyrir hljóðupptökutækjum í
bílaleigubíl þeim sem ákærði ók á flóttanum. „Tálbeitan" kvaðst hafa
gefið sig fram við Björn Halldórsson lögreglufulltrúa eftir að hafa set-
ið um skeið í Hegningarhúsinu við Skólavörðustíg í fyrravetur ásamt
Steini Ármanni og heyrt þá sögu hans um að hann væri nýkominn frá
Kólumbíu með allt að 10 kíló af kókaíni. Þorri þess væri grafinn í jörðu
í Svíþjóð en allt að 2,5 kíló væru á íslandi.
„Tálbeitan“ kvaðst aðspurð hafa
gengið til liðs við lögregluna í þessu
máli í því skyni að koma í veg fyrir
að svo mikið magn af kókaíni kæm-
ist á markaðinn. Hann kvaðst þekkja
af eigin raun afleiðingar misnotkunar
áfengis og amfetamíns og vilja koma
í veg fyrir að fleiri lentu í hinu sama
með jafnhættulegt efni og kókaín.
Eftir nánari yfirheyrslur vísaði
„tálbeitan" einnig til þess sem fram
kom í lögregluskýrslu að hann hefði
með afskiptum sínum af málinu von-
ast til að afskipti sín af þessu kæmu
sér til góða þegar rannsókn sem ver-
ið hefur í gangi á þætti hans við inn-
flutning og fjármögnun á þremur
kílóum af hassi hingað til lands yrði
afgreidd í réttarkerfinu en einnig kom
fram í þeirri skýrslu að hann teldi
spennuna sem fylgdi málum af þessu
tagi eftirsóknarverða. „Tálbeitan"
kvaðst hafa gefið til kynna í sam-
tölum við hinn ákærða í fangelsinu
að hann hefði mikla þekkingu á fíkni-
efnamarkaði hér á landi til að vinna
traust hans en „tálbeitan" kvaðst
strax hafa gert sér ljóst að sögur
Steins Ármanns af Kólumbíuferð
sinni væru þess eðlis, þótt óljósar og
fantasíukenndar væru, að líklegt
væri að hann hefði aðgang að miklu
magni af kókaíni.
„Tálbeitan" kvaðst strax hafa af-
ráðið að afla meiri upplýsinga um
mál þetta í því skyni að koma upplýs-
ingum um það tií þar til bærra yfir-
valda og í því skyni hefði hann gert
sér far um að ræða málið við Stein,
sem ávallt hefði færst undan og svar-
að úr og í en þó viljað ræða málið
og hefðu þeir orðið sammála um að
ákærði hefði samband við „tálbeit-
una“ þegar fangavist þess fyrrnefnda
lyki. Það hafi svo verið í lok júlímán-
aðar að ákærði hefði hringt og þeir
síðan hist á almannafæri og sagði
„tálbeitan“ að sér hefði þá verið orð-
ið ljóst að alvara væri á ferðum.
Hann hefði því snúið sér til Björns
Halldórssonar, yfirmanns fíkniefna-
lögreglunnar, sem hafi lagt fyrir sig
að afla frekari upplýsinga um málið
þar á meðal sýnishorna af efninu.
„Tálbeitan" hafði einungis samskipti
við Björn Halldórsson í málinu og
Björn tók einnig af manninum þær
tvær skýrslur sem af honum höfðu
verið teknar vegna málsins. „Tálbeit-
an“ kvaðst hafa fengið fé hjá lögregl-
unni, 50-60 þúsund krónur eða jafn-
vel 80 þúsund, taldi hann nánar að-
spurður, til að standa straum af
kostnaði við að koma viðskiptunum
á. Tugir þúsunda af því hefðu runnið
til hins ákærða. Fram kom að ákærði
hefði látið vitninu í té 15-20 gramma
sýnishorn af efninu í tvennu lagi og
hefði hann farið með annað sýnis-
hornið í efnagreiningu til lögreglunn-
ar.
Rætt um að flytja efnið úr landi
Rætt hefði verið um að flytja efnið
að einhveiju leyti úr landi til Hollands
þar sem „tálbeitan" þekkti vel til en
báðir höfðu talið ólíklegt að kókaín-
markaðurinn hér á landi bæri svo
mikið af kókaíni sem um væri að
ræða. Vitnið sagði að af sinni hálfu
hefði þarna verið um það að ræða
að ná fram í dagsljósið þvi magni sem
hugsanlegt væri að Steinn hefði falið
erlendis. „Tálbeitan“ sagði að sér
hefði orðið ljóst að Steinn hefði átt í
einhvers konar samstarfí við aðila í
Kólumbíu, sem jafnvel ættu efnið að
einhveiju leyti því hann hefði látið
sér umhugað um að hluti kaupverðs-
ins yrði greiddur í gjaldeyri og sendur
ótilteknum aðilum í Kólumbíu og
hafði einnig verið rætt um að gera
það í gegnum Holland.
Samið um kaup fyrir 7 milljónir
„Tálbeitan" sagðist hafa margsinn-
is hitt ákærða frá 30. júlí til 17. ág-
úst í því skyni að koma á samningum
um kaupin en hann hefði verið af-
skaplega var um sig og jafnvel of-
sóknarbijálaður og nánast útilokað
hefði verið að binda neitt fastmælum
um hvað gera skyldi við efnið eða fá
traustar upplýsingar um hversu mikið
væri til af efninu. Samningar hefðu
þó loks tekist á þeim nótum að tálbeit-
an skyldi greiða um 7 milljónir króna
fyrir 1,5 kg af efninu. Ákveðið hefði
verið að þeir myndu hittast að kvöldi
mánudagsins 17. ágúst til að ganga
frá kaupunum.
Þetta kvöld hefði ákærði fyrst kom-
ið með lítilræði af efninu út í bílaleigu-
bílinn þar sem hlerunarbúnaði hafði
þá verið komið fyrir og þeir hefðu
ekið um bæinn og kvaðst vitnið hafa
prófað efnið við Rauðhóla og orðið
þess fullviss að um gífurlega sterkt
efni væri að ræða. Síðan hefði verið
ekið að heimili ákærða sem hefði far-
ið inn og komið út með tvær töskur
þar sem efnið hefði verið að fínna.
Vitnið sagði að bæði hann og ákærði
hefðu verið gífurlega taugaspenntir
meðan á þessu stóð. Sjálfur kvaðst
hann ekki hafa verið undan áhrifum
efnisins en vildi ekki fullyrða neitt
um ákærða í því sambandi. Hann
kvaðst hafa viljað komast í síma til
að ná sambandi við Björn Halldórsson
þegar þarna var komið sögu og fá
hjá honum fyrirmæli um framhaldið
en þess hefði enginn kostur verið án
þess að vekja grunsemdir hins
ákærða.
Því hefði hann leikið af fingrum
fram, ekið vítt og breitt um bæinn
en síðan farið með ákærða að vinnu-
stað „tálbeitunnar" í grennd við
Skeifuna. Þar inni á lager fyrirtækis-
ins hefði ákærði skorið aðra töskuna
í sundur og þá hefði komið í ljós að
þar var kókaínið falið innan fóðurs.
Man ekki hvor setti
kókaínið í bílinn
Vitnið kvaðst hafa vegið efnið og
hefði það mælst um það bil 1,5 kg.
Þegar þarna var komið sögu kvaðst
vitnið hafa verið orðið svo tauga-
spennt að það hefði ekki vitað sitt
ijúkandi ráð og auk þess verið orðið
hrætt við ákærða. Kvaðst vitnið ekki
muna hvort hann sjálfur eða hinn
ákærði hefði sett kókaínið í farang-
ursrými bílaleigubílsins en það var
gert áður en vinnustaðurinn var yfír-
gefínn. Þó mundi vitnið að það hafði
lokað farangursrýminu og þá gengið
úr skugga um að fíkniefnið væri í
bílnum.
Eftir það héldu mennirnir tveir
áfram að aka um borgina og kvaðst
vitnið hafa verið að svipast um eftir
lögreglubílum til að koma skilaboðum
á framfæri um að allt kókaínið væri
komið úr felum og rétt væri að hand-
taka ákærða. Það hefði ekki tekist
og því hefði hann fengið ákærða til
að samþykkja að ekið skyldi að húsi
í Laugarneshverfí til að sækja annan
bíl undir því yfirskini að á þeim bil
ætlaði tálbeitan að fara til að ná í
peninga til að greiða fyrir fíkniefnið
meðan ákærði mundi gæta efnisins í
Subaru-bílaleigubílnum. Mennirnir
ætluðu svo að hittast við Sundlaug-
arnar í Laugardal að vörmu spori.
Eftir að hafa komist út úr bílnum
kvaðst vitnið hafa barið upp hjá
Kvennalistinn og EES
Stefnan óbreytt en
mismunandi sjón-
armið viðurkennd
Seifossi.
ANDSTAÐA Kvennalistans við EES og EB var áréttuð á landsfundi
listans á Laugarvatni um helgina og minnt á að ákvarðanir landsfund-
arins væru stefnumarkandi fyrir starfsemi hans innan þings sem utan.
Áhersla er lögð á að ekki er gerð krafa til kvennalistakvenna að þær
greiði atkvæði gegn eigin sannfæringu. Þetta kemur fram í ályktun
landsfundarins um afstöðuna til EES.
Á landsfundinum komu fram
skiptar skoðanir varðandi afstöðuna
til EES. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir
talaði fyrir jákvæðari afstöðu gagn-
vart Evrópska efnahagssvæðinu en
Kristín Ástgeirsdóttir formaður þing-
flokks Kvennalistans ítrekaði ein-
dregna andstöðu við samninginn.
Ingibjörg Sólrún sagði ályktunina
frá landsfundinum eins og búast
hefði mátt við. „Ég gerði ekki kröfu
um kúvendingu í afstöðu Kvennalist-
ans. Ég óskaði eftir umræðum og
að það yrði viðurkennt að sú rödd
ætti heima innan Kvennalistans sem
væri ekki jafn gagnrýnin og yfirlýst
afstaða. Á Alþingi er ég fulltrúi og
þarf að taka tillit til þess. Ég er efnis-
lega á þeirri skoðun að fara EES-leið-
ina í samskiptum við EB en það er
ótalmargt í tengslum við EES-samn-
inginn sem ég er ekki sátt við, svo
sem stjórnarskrárþáttinn og fisk-
veiðimálin," sagði Ingibjörg Sólrún.
„Ég er ánægð með að sameiginleg
niðurstaða náðist og að afstaða
Kvennalistans til EES_ og EB er
óbreytt," sagði Kristín Ástgeirsdótt-
ir. „Þingflokkurinn á eftir að taka
afstöðu til þess hvemig tekið verður
á málinu á þingi og hvernig sjónar-
mið Kvennalistans verða túlkuð.
Talsmaður okkar í utanríkismála-
nefnd er á annarri skoðun og það
vekur margar spumingar og er með-
al þess sem við eigum eftir að ræða.
Mér fínnst að talsmaður þingflokks-
ins í þeirri nefnd verði að gæta sann-
gimi gagnvart mismunandi sjónar-
miðum okkar,“ sagði Kristin Ást-
geirsdóttir.
ókunnu fólki, fengið að hringja og
komið þannig skilaboðum til Björns
Halldórssonar um að hinn ákærði
væri einn í bíl með allt fíkniefnið við
Sundlaugarnar en þar hófst svo eftir-
förin þegar lögreglumenn reyndu að
handtaka ákærða.
í gær voru einnig yfírheyrðir tveir
þeirra lögreglumanna sem reyndu að
handtaka ákærða á bílastæðinu við
Sundlaugina í Laugardal og tóku
þátt í eftirförinni sem leiddi af þeirri
tilraun. Eftirförinni lauk með því að
eins og kunnugt er að bíl ákærða var
ekið aftan á lögreglubíl á Vestur-
landsvegi með þeim afleiðingum að
eldur gaus upp í lögreglubílnum og
annar lögreglumannanna sem í hon-
um voru hlaut lífshættulega og var-
anlega áverka. Ákærða er síðan gefíð
að sök að hafa lagt til eins lögreglu-
mannanna með skæmm.
í máli annars lögreglumannanna
kom fram að hann teldi að ákærði
hefði ekið viðstöðulaust aftan á lög-
reglubílinn án þess að gera tilraun
til að stöðva eftir að hafa skömmu
áður tvívegis ekið í hlið ómerkts lög-
reglubíls sem ók með aðvörunarljós-
um samhliða flóttabílnum. Mennirnir
lýstu eftirförinni á 130-160 km/klst
hraða frá Sundlaugunum og upp í
Mosfellsbæ þar sem henni lauk með
árekstrinum og síðan átökum við
ákærða þegar hann var handtekinn
en við það var meðal annars beitt
táragasi. í máli þeirra kom fram að
ákærði hefði reynt að veijast hand-
töku með því að segjast vopnaður
byssu sem hann mundi beita en síðan
hefði hann veist að öðrum lögreglu-
mannanna með skæri á lofti. Hvorug-
ur lögreglumannanna vissi til að
ákærða hefði verið gert grein fyrir
réttindum sínum við handtöku og
hvorugur kvaðst vita til að að hann
hefði sætt óþarfa harðræði eða hótun-
um um ofbeldi eftir handtökuna.
Konur eru ekki varavinnuafl
Í ályktun um atvinnumál benti
landsfundurinn á að skráð atvinnu-
leysi gefí ekki rétta mynd þar sem
stórir hópar fólks eigi ekki rétt á
atvinnuleysisbótum og séu því ekki
á skrá. Einnig er lögð áhersla á að
koma verði í veg fyrir að konur séu
meðhöndlaðar sem varavinnuafl og
ýtt út af vinnumarkaðinum.
Kvennalistinn bendir á nokkur
úrræði í atvinnumálum sem stjóm-
völd geti gripið til og nefnir að auk-
in samfélagsþjónusta sem stjórnvöld
geti gripið til og að aukin samfélags-
þjónusta sé ekki síður arðbær en
vegavinna, bygging bamaheimila og
þjónustuíbúða fyrir aldraða sé mjög
hagkvæm og að semja eigi um stytt-
ingu vinnutímans til að draga úr
fjöldauppsögnum. Stórefla eigi rann-
sóknar- og þróunarstarfsemi, auka
endurmenntun, efla atvinnuþróunar-
félög og ráða til þeirra konu sem
atvinnuráðgjafa. Lækka þurfí orku-
verð til fyrirtækja, lækka vexti, auka
fé til ferðaþjónustu, efla rannsóknir
á visthæfri framleiðslu og hvetja fyr-
irtæki til slíkrar starfsemi. Loks er
áhersla lögð á að efla fmmkvæði og
efnahagslegt sjálfstæði kvenna varð-
andi eigin atvinnusköpun.
Auka þarf fullvinnslu afla
í sjávarútvegsmálum er lögð
áhersla á endurskoðun fískveiðistefn-
unnar og lagt til að byggðakvóti
óbundinn skipum verði tekinn upp. í
einstökum málum sjávarútvegsins
vill Kvennalistinn að togveiðiland-
helgin verði hvergi minni en 12 míl-
ur, afla verði landað hér á landi og
hann veginn á löndunarstað, mark-
vissar rannsóknir verði teknar upp í
fiskeldi og lúðueldi, starfsemi afla-
nýtinganefndar verði studd og
áhersla lögð á frekari fullvinnslu afla
hér á landi ásamt því að jafna kostn-
að og aðstöðu vinnslu á sjó og í landi.
Þeir ríku borgi
í ályktun um ríkisfjármál er lögð
áhersla á að bregðast við vandanum
strax. Varað er við handahófskennd-
um niðurskurði en áhersla lögð á að
forgangsraða verkefnum með fram-
tíðarsýn í huga. Til tekjuöflunar er
bent á hert eftirlit með skattsvikum,
hátekjuskatta, lúxusskatta og skatta
á fjármagnstekjur. Lögð er þung
áhersla á að þær aðgerðir sem gripið
verði til bitni ekki á þeim sem verst
hafa kjörin en að þeir sem mest bera
úr býtum borgi eins og þeir hafí efni
til. Þá lýsir Kvennalistinn sig reiðu-
búinn til viðræðna við aðila vinnu-
markaðarins og stjórnmálaflokkana
um leiðir til lausnar á þeim erfíðleik-
um sem við blasa.
Varðveisla umhverfis er
öryggismál
í öryggismálum er aðaláhersla
Kvennalistans á nýja skilgreiningu
sem byggir á varðveislu umhverfís
fremur en hernaðarstyrk. Það kalli
á nýjar aðferðir til að tryggja sameig-
inlegt öryggi. í því sambandi leggur
landsfundurinn áherslu á mikilvægi
Sameinuðu þjóðanna og Ráðstefn-
unnar um öryggi og samvinnu í Evr-
ópu en hafnar sem fyrr hernaðar-
bandalögum.
Frá landsfundinum voru sendar
kveðjur til Suðurnesjakvenna þar
sem minnt er á sérstöðu kvenna og
að þær séu ekki síðri fyrirvinnur en
karlar.
Sig. Jóns.