Morgunblaðið - 04.11.1992, Side 37
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 4. NÓVEMBER 1992 3 7
Minning
Sigurgeir Þorgríms
son ættfræðingur
Fæddur 4. nóvember 1943
Dáinn 8. júlí 1992
Það var á sólríkum júlídegi, sem
rfiér barst andátsfregn vinar míns,
Sigurgeirs Þorgrímssonar. Það
kom mér ekki að öllu leyti á óvart.
Ég vissi, hversu alvarleg veikindi
hans voru og að tvísýnt gat verið
um bata. Þó var hann enn óbugað-
ur þrátt fyrir veikindi, er við hitt-
umst í febrúar á liðnum vetri, lífs-
þrótturinn mikill og áhugamálin
hin sömu, hin margvíslegu áhuga-
mál, er alltaf fylgdu Sigurgeir,
hvenær sem maður hitti hann.
Einnig þá var hann gefandinn í
okkar samræðum. Fyrir réttu ári
hafði hann hlaupið sjö kílómetra í
víðavangshlaupi, þá nýlega staðinn
upp af sjúkrabeði, kjarkurinn var
mikill og viljinn einbeittur. Allt
þetta styrkti þá von, að hann myndi
sigrast á sjúkdómi sínum. En
mennimir þenkja, Guð ræður.
Við lát Sigurgeirs Þorgrímsson-
ar kemur margt upp í hugann eft-
ir þrjátíu ára viðkynningu, sem
aldrei bar skugga á. Kynni okkar
hófust í Kennaraskóla íslands, er
við vorum þar báðir við nám, þó
ekki í sama bekk. Af einhveijum
ástæðum vakti þessi lágvaxni mað-
ur, sem stakk við fæti, athygli
í gömium sálmi sem heitir Fót-
mál dauðans fljótt er stigið, standa
þessi orð:
Heill í gær, en nár í dag.
Ó, hve getur undraskjótt,
yfir skyggt hin dimma nótt.
Mér komu þessi orð í hug er ég
frétti lát vinar míns Eggerts Jóns-
sonar, svo snögg voru þau um-
skipti.
Eggert varð bráðkvaddur er
hann var á ferð til Vestmannaeyja
með systkinum sínum 28. septem-
ber sl. En þá minntist ég orða
Guðs sem segja: „Mörg eru áform-
in í mannshjartanu, en ráðsályktun
Drottins stendur," og einnig orðin
úr Jobs-bók: „Drottinn gaf og
Drottinn tók, lofað veri nafn Drott-
ins.“
Foreldrar Eggerts voru hjónin
Elín Guðrún Magnúsdóttir og Jón
Theódórsson. Þau eignuðust 8 börn
og af þeim stóra systkinahópi lifa
í dag langar mig til að setja fá-
ein kveðjuorð á prent um Bjama
Anton sem lést 15. þessa mánaðar.
Bjami Anton hefði orðið 55 ára 28.
þ.m. þegar ótímabært andlát hans
bar að höndum eftir stutta legu á
Landspítalanum. Hringt var tii mín
um miðjan september og mér tjáð
að hann væri með krabbamein'.
Hann var bjartsýnn á að sigrast á
sjúkdómnum. Mig setti hljóða þegar
hringt var í mig 15. þ.m. og mér
tjáð andlát hans. Nú er hann laus
við allar þjáningar og að ég held
búin að hitta börnin sín sem hann
missti þ.e.a.s. Brynjar og Karitas
Osk sem voru honum mikill harm-
dauði. Bjarni Anton (Toni eins og
mína, hann var viðræðugóður og
viðmótið aðlaðandi og drengilegt.
Okkur varð fljótt vel til vina. Frá
barnæsku hafði Sigurgeir mátt búa
við fötlun, annar fóturinn var
styttri, svo hann varð alltaf að
nota sérstaklega gerða skó. Fötl-
unin setti án efa mark sitt á líf
hans allt, þótt þess yrði lítt vart,
að hún hamlaði honum í daglegum
störfum. Hann fór allra sinna
ferða, gekk mikið og lét hvorki
veður né færð hamla för.
I Kennaraskólanum var gott að
vera, þar áttum við Sigurgeir sam-
starf, m.a. í Bindindisfélagi Kenn-
araskólans, sem var öflugt félag á
þeim tíma. Sigurgeir var þá þegar
einlægur bindindismaður, bindindi
var óijúfanlega samorfið lífsskoð-
un hans, sem var trúin á þroska-
möguleika mannsins og von um
betra og fegurra mannlíf hér á
jörð. Bindindishugsjóninni var
hann trúr alla ævi, var virkur fé-
lagi í Stórstúku íslands og stórrit-
ari um árabil.
Ekki staldraði Sigurgeir lengi
við í Kennaraskólanum, minnir mig
að hann væri þar aðeins einn vet-
ur. Síðar stundaði hann nám um
nokkurra ára skeið við öldunga-
deild MH án þess að ljúka þaðan
námi. Ýmislegt varð til tafar í
nú Kristín Soffía, Jón Komelíus,
Ragnheiður, Kristrún Soffía og
yngst er Anna Guðrún. Tvær syst-
ur hans era látnar áður og era það
Margrét Theódóra og Guðrún.
Fjölskylda Eggerts fluttist til
Reykjavíkur og um tvítugt hóf
hann nám í húsgagnasmíði hjá
Gamla Kompaníinu og þá iðngrein
stundaði hann alla tíð. Eggert var
duglegur maður til allra verka,
vinnusamur, vandvirkur og sam-
viskusamur. Hann var hjálplegur
og bóngóður. Eggert ávann sér
traust og virðingu allra þeirra er
hann átti samskipti við.
Á æskuheimili Eggerts í Gils-
fjarðarbrekku var heimilistrúrækni
í hávegum höfð með lestri úr heil-
agri ritningu, sálmasöng og bæna-
haldi. Eggert var því ungur er
hann ákvað að helga líf sitt Guði
föður og þeim er hann sendi, Jesú
Kristi frelsara okkar og herra. Og
það gerði Eggert ríkulega alla ævi.
Eggert bjó í Reykjavík og lengst
af í Mjóuhlíð 16. Þar bjó einnig
Guðrún Jónsdóttir systir hans, en
hann var oftast kallaður) var í eðli
sínu hljóðlátur og bar sorgir sínar
ekki á torg en samt var stutt í bros-
ið hjá honum. Mig langar til að
minnast þess að Karitas Osk (Kæja)
hefði orðið 25 ára 30. apríl á þessu
ári ef henni hefði auðnast líf.
Mig langar til að bera fram þakk-
læti til allra sem reyndust Bjarna
vel síðasta tímann. Eg votta börn-
um hans, systkinum og öðram
vandamönnum mína dýpstu samúð.
Legg ég nn bæði líf og önd
ljúfi Jesú í þína hönd,
síðast þegar ég sofna fer
sitji Guðs englar yfir mér.
(Hallgrímur Pétursson).
Hafi hann þökk fyrir allt og allt.
Hulda Sassoon.
náminu, áhugamálin voru margvís-
leg og tengdust ekki nema að
nokkra leyti námsgreinum þeim,
sem skólinn bauð upp á, þar við
bættust félagsmálastörf. Sigurgeir
hafði ævinlega mörg járn í eldinum
og hugur hans hneigðist að ýmsum
sviðum.
Þar má fyrst nefna ættfræðina,
sem var hans sérgrein. Á því sviði
vann hann mikið starf. Árum sam-
an vann hann ættartölur fyrir ein-
staklinga, oft upp á mörg hundruð
blaðsíður og oftastnær fyrir litla
sem enga þóknun. Á sviði ætt-
fræðirannsókna liggja eftir hann
merk verk, sem ekki verða tíunduð
hér.
Við rannsóknir sínar sat Sigur-
geir langdvölum á Landsbóka- og
Þjóðskjalasafninu, þar var ævin-
lega gott að hitta hann, setjast
niður og spjalla. Á safninu sinnti
hann einnig öðru áhugamáli sínu,
sem var sagnfræðin, en áhugi á
sögu og menningu var honum í
blóð borinn.
Vegna rannsókna sinna og rit-
verka í ættfræði og á sviði sagn-
fræði, fékk hann inngöngu í heim-
spekideild Háskóla íslands, þar
stundaði hann nám í sagnfræði
undir leiðsögn hæfustu kennara
og lauk BA-prófi í þeirri grein fyr-
ir tveimur árum. í háskólanum
undi hann sér vel og námið átti
að mörgu leyti vel við hann. Það
kom mér ekki á óvart. Sigurgeir
var vísindamaður að eðlisfari og
hafði tamið sér ákveðin vinnubrögð
í því sambandi, sem féllu að þeim
kröfum, sem gerðar era til náms
við Háskóla íslands.
Lengst af hafði Sigurgeir ekkert
þau stóðu um árabil fýrir kristilegu
bamastarfí, svo og boðun fagnað-
arerindsins um Jesúm Krist og
mikið fyrirbænastarf var í Mjóu-
hlíð 16 alla tíð.
Ég átti því láni að fagna,
skömmu eftir að ég gerðist prest-
ur, að kynnast Eggert og síðar
eignast vináttu hans. Eggert var
góður bróðir í Kristi, hann átti ein-
læga og Iifandi trú og Jesús Krist-
ur var honum ekki aðeins frelsari
og herra heldur líka besti vinurinn,
sem alltaf er nálægur með náð sín
og miskunn og bænheyrslur.
Eggert var líka ákaflega bæn-
heitur maður, eins og raunar systk-
ini hans öll og hann fékk að sjá
og reyna mörg bænasvör, sem sum
hver voru dásamleg kraftaverk.
Sjálfur fékk ég að njóta þess á
bænastund með Eggert og systram
hans og Birgi, þegar ég átti í erfið-
um veikindum fyrir nokkrum
áram. Fyrir þá bænastund er ég
ævinlga þakklátur. Hún skiptir
sköpum fyrir bata minn og Guð
var þar með í verki.
Vitnisburður Eggerts var því
sannur og sterkur. Hann hafði
reynt mátt bænarinnar fyrir trú.
Og Eggert var líka með Biblíufróð-
ustu mönnum sem ég hef þekkt.
Við ræddum stundum saman um
ýmsa texta úr heilagri ritningu,
enda sótti hann vel allar guðsþjón-
ustur, samkomur og Biblíulestra.
Og þótt ég væri presturinn og sá
sem kenndi sótti ég mikinn fróð-
leik til Eggerts og einig trúarlegan
styrk.
Eggert sótti mikið kristilegar
samkomur og ekki síst hjá hvíta-
sunnusöfnuðum og ég veit að
hvítasunnufólk, bæði hér í Reykja-
vík og úti á landi, einkum Ákur-
evri, vill nú þakka Guði fyrir góðan
bróður í Kristi, þar sem Eggert
var, hið mikla starf hans, gjafmildi
og fyrirbænir.
Eggert var ókvæntur og barn-
laus en bróðursonur hans Birgir
Davíð Komelíusson var mikið á
heimili hans og Guðrúnar Jónsdótt-
ur systur hans í Mjóuhlíð 16 og
reyndist Eggert Birgi sem hinn
besti faðir alla tíð.
Vinir Eggerts minnast hans með
þakklátum huga. Og vil ég sérstak-
lega þakka honum frá vinum hans
í Grensáskirkju. Eggert var okkur
traustur vinur og hans er sárt
saknað. Ég bið góðan Guð að
blessa ástvini hans alla.
Halldór S. Gröndal.
fast starf með höndum, sjálfur var
hann í skóla og sinnti ættfræði-
skrifum, oftast án nokkurs endur-
gjalds. Hann átti erfitt með að
neita fólki um greiða.
Að auki hlóðust á hann félags-
málastörf af ýmsu tagi. Sigurgeir
starfaði í ýmsum félögum og kom
víða við, hjá því gat ekki farið með
mann, sem átti jafn mörg áhuga-
mál og var félagslyndur að auki.
íþróttafélag fatlaðra var eitt þeirra
félaga, sem naut starfkrafta hans
um árabil, en málefni hinna fötluðu
voru honum einkar hugleikin. Sem
formaður þess félags vann hann
það afrek ásamt nokkrum félögum
sínum að sigla á kajak niður sjálfa
Hvítá til að vekja athygli á starf-
semi félagsins og safna áheitum.
Er Dagblaðið Vísir hóf birtingu
ættfræðiþátta árið 1987, var Sig-
urgeir ráðinn til að sjá um ritun
þeirra. Því starfi gegndi hann,
meðan heilsa entist, vann þar lang-
an vinnudag, oft langt fram á
nætur og um helgar og hlífði sér
hvergi. Hygg ég, að hann hafí þar
gengið of nálægt heilsu sinni, en
samvizkusemin var einstök og
trúnaður við það, sem honum var
á hendur falið. Ættfræðiþættir DV
hafa vakið verðskuldaða athygli,
og má telja þá einhveija mestu
nýbreytni í blaðamennsku síðari
ára. Það kom í hlut Sigurgeirs að
ryðja brautina og móta þessi ætt-
fræðiskrif, munu flestir sammála
um, að vel hafí til tekist.
Sem fyrr greinir hófust kynni
okkar Sigurgeirs í Kennaraskóla
íslands, en þótt leiðir skildu og vík
yrði milli vina, þá héldum við kunn-
ingsskap okkar í gegnum árin.
Örlögin höguðu því þannig, að síð-
ar lágu leiðir saman í Háskólanum,
er ég stundaði þar nám í guðfræði-
deild. Háskólaárin urðu vafalaust
uppbyggilegur tími í lífi okkar
beggja, þeim fylgdi endurmat og
ný viðhorf á ýmsum sviðum.
Mörg vora sporin gengin upp í
Drápuhlíð 46 í heimsókn til Sigur-
geirs og móður hans, Ingibjargar
Sveinsdóttur, sem þar hafa haldið
heimili saman í áratugi, en föður
sinn, Þorgrím Magnússon, stöðvar-
stjóra á BSR, missti Sigurgeir um
tvítugsaldur. Ingibjörg sér nú á
bak elsta syni sínum, komin á ní-
ræðisaldur. Hún er greind kona
og sterk. Margt var spjallað. Það
var alltaf eins konar andleg veisla
að ræða við Sigurgeir, umræðuefn-
in nánast óþijótandi og spönnuðu
flest svið mannlegrar tilveru, því
Fæddur 23. september 1902
Dáinn 20. október 1992
„Þarfír mannsins breytast, en
hvorki ást hans né löngun til að
láta kærleikann vera svarið við
þörfum sínum.“
(Spámaðurinn - Kahlil Gibran.)
Mig langar að kveðja pabba minn
með örfáum fátæklegum orðum.
Fyrst og fremst vil ég þakka honum
fyrir hans elskulega viðmót og ekki
síður fyrir allar heimsóknir til mín
þegar ég hef legið á sjúkrahúsi. Þá
brást það aldrei að hann liti til mín
oftar en mér fannst hann vera
maður til því að aldurinn var orðinn
æði hár. Hann var alltaf svo glaður
og kátur og hafði svo þægilegt við-
fátt lét Sigurgeir sér óviðkomandi,
en oftast bar á góma þau málin,
sem okkur voru báðum hugleikin,
trúmálin og hin hinstu rök tilver-
unnar.
Sigurgeir var einlægur trúmað-
ur, almættið var fyrir honum jafn
sjálfsögð staðreynd og það annað
í tilverunni, sem augu og eyru fá
greint. Hann var einstaklega öfga-
laus gagnvart trúarstefnum, svo
vafalaust hefur einhveijum þótt
nóg um, var viðræðuhæfur jafnt
við guðspekinga sem kaþólikka,
kynnti sér trúarstefnur og
strauma, og sótti samkomur hjá
hinum ýmsu trúarhópum. Guð var
fyrir honum meiri en öll tilbeiðslu-
form. Af fundi Sigurgeirs fór mað-
ur auðugri og jafnan bjartsýnni á
lífið og tilveruna, frá honum staf-
aði einhvern andlegur þroski og
góðvild, sem erfitt er að útskýra,
það veit ég, að margir fundu og
sakna nú að leiðarlokum.
Þegar ég nú kveð vin minn, Sig-
urgeir Þorgrímsson, hinstu kveðju,
þá er mér þakklæti efst í huga,
þakklæti fyrir það að hafa átt hann
að vini og samfylgdarmanni um
árin mörgu, en harma jafnframt,
að hann skyldi svo snemma vera
burtkallaður, því hann átti mörgu
ólokið. En við verðum að trúa því,
að það sem gerist hafí æðri til-
gang, þótt hann sé hulinn sjónum
okkar.
Sigurgeir var einstakur vinur,
einstaklega heill í hveiju einu og
trúr þeim hugsjónum, sem hann
hafði tileinkað sér strax í æsku,
ekkert gat fengið hann til að
bregðast því, sem hann áleit með-
bræðrunum og öllum mönnum til
heilla og blessunar. Hann var
mannvinur í þess orð bestu merk-
ingu.
Slíkir menn rífa okkur hin upp
úr dvala meðalmennskunnar og
benda á háleit markmið lífsins til
að keppa að, fyrir áhrif þeirra eig-
um við vaxtarvon. Megi fordæmi
Sigurgeirs vera okkur hvatning til
dáða, þannig héldum við minningu
hans best í lofti, minningu sem
geymist.
Innilegar samúðarkveðjur sendi
ég aldraðri móður, Ingibjörgu
Sveinsdóttur, bræðrum hins látna,
Sveini verkfræðingi og Magnúsi
sálfræðingi, svo og öðrum vinum
og vandamönnum.
Hvíl í friði, vinur. í trú, von og
kærleika.
mót; því var svo gaman að spjalla
við hann um heima og geima.
Svo flyt ég honum bestu kveðjur
frá Inga. Við biðjum góðan Guð að
blessa minningu hans.
„Og hvað er að hætta að draga
andann annað en að frelsa hann frá
friðlausum öldum lífsins, svo að
hann rísi upp í mætti sínunl og
ófjötraður leitar á fund guðs síns?
... Að einn sá, sem drekkur af vatni
þagnarinnar, mun þekkja hinn vold-
uga söng. ... Og þegar þú hefur
náð ævitindinum, þá fyrst munt þú
hefja fjallgönguna. ... Og þegar
jörðin krefst líkama þíns, muntu
dansa í fyrsta sinn.“
(Spámaðurinn - Kahlil Gibran.)
Drífa.
Birting afmælis-
og minningargreina
Athygli skal á því v.akin, að greinar verða að berast með góðum
fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í miðvikudagsblaði að
berast síðdegis á mánudegi og hliðstætt er með greinar aðra daga.
í minningargreinum skal hinn látni ekki ávarpaður. Ekki eru tek-
in til birtingar frumort Ijóð um hinn látna. Leyfílegt er að birta til-
vitnanir í ljóð, tvö erindi, eftir þekkt skáld, og skal þá höfundar
getið. Sama gildir ef sálmur er birtur. Meginregla er sú, að minning-
argreinar birtist undir fullu nafni höfundar.
Eggert Theódór
Jonsson — Minning
Fæddur 15. nóvember 1912
Dáinn 28. september 1992
Kveðja
Bjami Anton Jóns-
son frá Norðfirði
Fæddur 28. október 1937
Dáinn 15. október 1992
Ólafur Þ. Hallgrimsson,
Mælifelli.
Konráð Gíslason
- Minningarorð