Morgunblaðið - 05.11.1992, Blaðsíða 14
14
MORGUíÍbLÁÐIÐ FIMMTUDAGÚR 6. NÓVEMBER 1992
Samkeppni á jafn-
ræðisgi’undvelli
eftirÁrna R. Árnason
í viðræðum ríkja Evrópu um
EES, og ríkja heimsins um GATT,
er viðurkennd heimild til að beita
jöfnunargjöldum vegna niður-
greiðslna og ríkisstyrkja á sam-
keppnisvörum og -þjónustu. ísland
hefur beitt þessu í litlum mæli.
Almennt er bannaður innflutning-
ur í samkeppni við landbúnað, en
leyfð óheft samkeppni niður-
greiddrar og ríkisstyrktrar er-
lendrar framleiðslu og undirboð
við íslenskan iðnað og verslun.
Iðnaður í öskustónni
Á sl. 2 áratugum og einkum sl.
2 árum hefur iðnaður okkar mjög
dregist saman og heilar greinar
hans horfíð. Orsökin er að ekki
hefur verið beitt jöfnunargjöldum
við innflutning niðurgreiddrar eða
ríkisstyrktrar samkeppnisvöru eða
niðurboðum hennar. Auk heldur
var ekki sagt múkk þó fulltrúar
EB kæmu og heimtuðu að rann-
saka bókhald Járnblendisins,
tvisvar frekar en einu sinni, vegna
gruns um undirverð á raforku,
óbeinan ríkisstyrk í samkeppni við
þeirra vörur, Og EB mun dæma
því refsingar ef rétt reynist! Við
sem erum ekki í EB, og EES hef-
ur ekki litið dagsins ljós, hvar var
þá umræðan um fullveldi og fram-
sal valds?
Fyrir um ári nefndi undirritaður
„Mikilvirkasta leið rík-
isstjórnar til að bæta
afkomumöguleika at-
vinnuvega okkar um
allt land er samningur-
inn um Evrópskt efna-
hagssvæði — EES.“
á Alþingi að augljóslega komi til
álita að jöfnunargjöldum verði
beitt við innflutning niðurgreiddra
skipasmíða til landsins og að Fisk-
veiðasjóður veiti innlendri smíði
forgang. Fjölmargir hafa misst
Verið hagsýn!
Jólasteikin þarf ekki að kosta mikið!
Nautakjöt |*ai* 00
Pr- kg-
6
BAGERI,
í 1/1 og 1/2 525
íl/log?/2 525rt 169-
Hvítlauksbrauð
00
JÖrfflfe 89 /
100% appelsínusafi
00
ltr.
Hollenskir | OQ.OO
Tómatar 1
11/2 ltr.
m 79--
New Zealand
Kivi
Vínber -
Blá og Græn
129
145
129
.00
pr. kg.
.00
pr. kg.
frlooda/i
■ii o mm
BlaTern
WC pappír 8 rúllur
Eldhúsrúllur 4 stk.
149
169
.00
.00
ARIEL
Ultra Color
þvottaduft 2 kg
629
.00
Pastaréttir
Farfalle - 348.00
Biryani-325.00
Tortiglioni - 288.00
Helgaropnun:
Opiö frá kl. 10 - 18 á laugardögum frá kl. 12 - 18 á sunnudögum
MATVÖRUVERSLUNIN
MUSjff0M0
Veríð vandlát - það erum við!
mm tutttttt
vinnu við skipasmíðar á undan-
förnum árum og mánuðum vegna
þess að ekki hefur verið brugðist
við niðurgreiðslum keppinautanna.
Við liggur að ein af undirstöðu-
greinum okkar sem fiskveiðiþjóðar
leggist af og við verðum öðrum
þjóðum háðir um allar skipasmíð-
ar. Lítillega hefur verið breytt útl-
ánareglum Fiskveiðasjóðs, en alls
ekki nóg til að vega upp forgjöf
ríkisstyrktra erlendra keppinauta.
Nú er rætt um meiri fjárframlög
ríkissjóðs til einnar af skipasmíða-
stöðvum landsmanna, og í frum-
varpi til hafnalaga er lagt til að
byggðar verði dráttarbrautir eða
upptökuslippir um allt land! Meiri
ástæða virðist til að bæta sam-
keppnisskilyrðin við erlenda keppi-
nauta en að mismuna fyrirtækjum
og fjölga keppinautum um sífellt
minnkandi verkefni.
Samkeppnisfær rekstrar-
skilyrði
Verð raforku er hér mun hærra
en í samkeppnislöndum okkar.
Orka er mjög stór þáttur í allri
framleiðslu og þjónustu og því
nauðsyn að taka á orkuverði til
að gera atvinnuvegi samkeppnis-
færa. Neikvæð viðbrögð Lands-
virkjunar við tilmælum sjávarút-
vegsins eru ekki við hæfi við nú-
verandi efnahagsaðstæður, og í
fullkomnu ósamræmi við jákvæð
viðbrögð hennar við tilmælum
annarra, svo sem Járnblendifé-
lagsins og fiskeldisfyrirtækja.
Okkar hefðbundnu atvinnuvegir
eru engu betur á sig komnir.
Lækka verður arðsemis- og ávöxt-
unarkröfur af virkjunum og orku-
verð til að bæta rekstrarskilyrði
og samkeppnishæfni allra okkar
atvinnuvega.
Vaxtamunur er hér hár miðað
við samkeppnislönd okkar. Frá því
vextir urðu frjálsir, þ.e.a.s. verðlag
á fjármagni varð fijálst eins og á
öðrum gæðum, hefur vaxtastig
lækkað, og er nú lægra en þegar
fyrri ríkisstjórn ákvað þá dag frá
degi uppi í fílabeinsturninum.
Samt eru vextir enn háir og vaxta-
munur mikill, og hvorugt getur
talist í fullu samræmi við mjög
lága, nær enga verðbólgu.
Bankar og sparisjóðir eru ekki
einir um að hafa þolað útlánatöp
á undangengnum árum. Öll fyrir-
tæki sem stunda verslun, iðnað
eða þjónustu hafa tapað vegna
útlána eða ógreiddra reikninga við
gjaldþrot skuldara, fyrirtækja sem
einstaklinga. Þau hækka ekki verð
né álagningu! Bankar og sparisjóð-
ir eiga að bregðast við eins og
önnur fyrirtæki, vinna tapið upp
á lengri tíma. Fyrir hinu eru ekki
viðskiptarök.
Atvinnuvegum okkar er brýn
nauðsyn að rýmkaðar verði reglur
um heimildir lánastofnana til
hlutafjáreignar, og þeim leyfð
aukin bein eignaraðild að upp-
Árni R. Ámason
byggingu fyrirtækja sem virðast
efnileg en eru í fjárhagskröggum
vegna ónógs áhættuijármagns.
Nýir möguleikar
Eftir meir en tveggja áratuga
umræðu og þykka skýrslubunka
um frísvæði við Keflavíkurflugvöll
er loks fyrirliggjandi skýrsla sem
bendir á raunhæfa möguleika okk-
ar og áhættur í þessu efni. Hún
tekur skýrt fram að mjög mörg
frísvæði eru í heiminum, mörg í
Evrópu, og að samkeppni þeirra á
milli er hörð. Líka kemur skýrt
fram, að á frísvæði dugir ekki að
viðhafa sömu tolla, skatta, skyldur
og gjöld sem utan þess, þá er það
ekkert frísvæði.
Ganga verður í mótun þeirra
skilyrða sem gilda eiga um frí-
svæði, og þau verða að vera sam-
keppnisfær. Ekki er viðunandi að
ráðuneyti stöðvi málið vegna þess
að embættismönnum þess Iíst illa
á einhvern einstakling sem á þátt
í skýrslunni. Leggja verður fjár-
muni og fyrirhöfn í markaðssetn-
ingu Keflavíkurflugvallar, einka-
væða hann og lækka lendingar-
og afgreiðslugjöld svo hann verði
samkeppnisfær við aðra flugvelli.
Þetta eru skilyrði þess að ná auk-
inni umferð um hann, fá meiri
tekjur og fleiri atvinnutækifæri.
Mikilvirkasta leið ríkisstjórnar
til að bæta afkomumöguleika at-
vinnuvega okkar um allt land er
samningurinn um Evrópskt efna-
hagssvæði — EES. Samningurinn
mun gjörbreyta færum okkar til
að flytja unnar sjávarafurðir til
EB-landanna vegna mikilla tollan-
iðurfellinga þegar í byijun næsta
árs. Af saltfiski falla þá strax nið-
ur allir tollar, þeir samsvara 20%
af framlegð sjávarútvegs á íslandi
í ár og nema milljörðum króna.
Svo mikil breyting verður á tollum
af fullunnum afurðum, neytenda-
pakkningum og sjávarréttum, að
Hluthafafundur
Hluthafafundur í Eignarhaldsfélaginu Alþýðubankinn hf.
verður haldinn í Hvammi á Hótel Holiday Inn, Reykjavík,
laugardaginn 7. nóvember 1992 og hefst kl. 14.00.
Dagskrá:
1. Tillaga stjórnar um að gefa hluthöfum, er þess óska,
kost á að skipta út hlutabréfum í félaginu fyrir hluta-
bréf í íslandsbanka hf.
2. Tillaga stjórnar um breytta fjárfestingastefnu félagsins.
3. Önnur mál.
Aðgöngumiðar og fundargögn verða afhent hluthöfum eða
umboðsmönnum þeirra við innganginn á fundinum. Til-
lögur þær, sem fyrir fundinum liggja, verða hluthöfum
til sýnis á skrifstofu félagsins í íslandsbanka hf., Kringl-
unni 7, 3ju hæð, Reykjavík, viku fyrir hinn boðaða fund.
Reykjavík, 23. okt. 1992.
Stjórn Eignarhaldsfélagsins
Alþýöubankinn hf.
L------------- J