Morgunblaðið - 14.11.1992, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 14. NÓVEMBER 1992
Japanir reiðir vegna
spillíngar ráðamanna
Tókýó. Reuter.
ALMENNINGUR í Japan er æfareiður vegpia þeirrar spillingar, sem
frammámenn í landinu hafa orðið uppvísir að, og mikill meirihluti
segist ekki bera lengur neitt traust til stjórnmálaflokkanna. Kemur
þetta fram í nýrri könnun en flestum finnst sem steininn hafi tekið
úr með Sagawa-hneykslinu, sem snýst um mútur og tengsl háttsettra
manna við glæpasamtök.
Díana prinsessa á Orly-flugvelli við komuna til Frakklands. Með prins-
essunni er Sir Evan Fergusson, sendiherra Breta, sem tók á móti henni.
I könnun dagblaðsins Asahi
Shimbun kvaðst 81% spurðra enga
trú hafa á stjómmálaflokkunum og
60% vildu ijúfa þing og boða til
almennra kosninga. Margir sögðust
þó ekki vita hvað þeir ættu að kjósa
en flestir vom sammála um, að
Sagawa-hneykslið hefði verið drop-
inn, sem fyllti mælinn.
Könnunin var gerð um síðustu
helgi en nokkmm dögum áður hafði
Fijálslyndi lýðræðisflokkurinn,
stjórnarflokkurinn í Japan, tilkynnt,
að hann ætlaði að höfða meiðyrða-
mál á hendur saksóknumnum, sem
nefnt hafa sjö frammámenn í
flokknum í sambandi við Sagawa-
hneykslið. Þykja þessi viðbrögð
flokksins fáheyrð og hafa ekki orðið
til að auka hróður hans. Nærri 80%
vom óánægð með hvernig Kiichi
Miyazawa forsætisráðherra hefur
dregið fætuma í meðferð spillingar-
málsins.
Þótt stjómarflokkurinn, Fijáls-
lyndi lýðræðisflokkurinn, sé rúinn
trausti og tiitrú er ástandið hjá
stjórnarandstöðunni litlu betra.
Kjósendur vita því ekki hvert þeir
eiga að snúa sér en 21% kvaðst
mundu Iqosa stjórnarflokkinn nú,
13% Sósíalistaflokkinn en flestir
sögðust ekki vita hvernig þeir
greiddu atkvæði.
♦ ♦ ♦--------
Ástarhjal Karls og gjftrar
konu veldur fjaðrafoki
London og París. Reuter.
BRESKA konungsfjölskyldan, sem átt hefur við ýmislegt mótlæti að
stríða að undanförnu, fékk enn einn skellinn í gær, þegar æsifrétta-
blöð sögðu, að til væri segulbandsupptaka af samtali Karls prins og
gamallar kærustu hans, miðaldra giftrar konu, þar sem hann ijáði
henni ást sína og aðdáun.
Dagblaðið Daily Mirror hleypti
skriðunni af stað og sagðist hafa
komist yfír „ástþrungna upptöku",
þar sem krónprinsinn og kona að
nafni Camilla Parker-Bowles beraðu
tilfinningar sínar í símtali. Hin æsi-'
fréttablöðin létu sitt ekki eftir liggja
fremur en fyrri daginn, þegar kon-
ungsfjölskyldan á í hlut, og átu sög-
una hvert upp éftir öðru.
Daily Mirror sagði, að Karl og frú
Parker-Bowles hefðu sagt hvort við
annað: „Eg elska þig.“ Og Karl hefði
sagt: „Eg tilbið þig og er svo hreyk-
inn af þér.“ Engin frekari dæmi vora
tilfærð úr upptökunni, sem sögð var
frá 1989, en þess getið, að í saman-
burði við hana væri upptakan með
Díönu og aðdáanda hennar, sem
mikið fjölmiðlafár varð út af í sum-
ar, aðeins bamahjal..
Camilla Parker-Bowles, sem hefur
verið vinur Karls prins um ára bil,
er gift liðsfonngja í heiðursverði
Elízabetar drottningar. Þau hafa
verið í hjónabandi í 19 ár og eiga
tvö böm.
Díana prinsessa fór í þriggja daga
heimsókn til Frakklands í gær, en
eiginmaður hennar, sem á afmæli í
dag, sat heima. Hún brosti sínu
breiðasta brosi, þegar hún kom til
Orly-flugvallar í París, og var á eng-
an hátt unnt að merkja á henni sorg
eða sút, sem allir þóttust sjá í ferð
þeiira hjóna til Suður-Kóreu fyrir
skemmstu. Díana ætlar að sækja list-
sýningar og sinna sjúkum og fötl-
uðum, meðan á Frakklandsdvölinni
stendur.
Leita málm-
þreytu í
júmbóþotum
Seattle. Reuter.
BOEING-flugvélaverksmiðjumar
skýrðu frá því í gær að þær mundu
mælast til þess við eigendur rúm-
lega 700 breiðþotna af gerðinni
Boeing 747 að fram færi ítarleg
skoðun á hreyfilstifum. Við athug-
anir að undanförau hefur óeðlileg
tæring komið fram í stífunum en
hreyflarnir hanga í þeim neðan á
þotuvængnum.
Samkvæmt ákvörðun Boeing verð-
ur að skoða hreyfílfestingar á öllum
747-þotum sem eldri era en þriggja
vetra og yngri flugvéla hafí þeim
verið lent oftar en 3.000 sinnum.
Við skoðun á hreyfilfestingum
Boeing 747 flugvéla að undanförnu
hafa fundist 14 sprungnir hreyfil-
boltar en fjórir slíkir festa hvem
hreyfíl við stífuna. Af um 2.400 bolt-
um sem skoðaðir vora reyndist það
mikil tæring í 20% þeirra, eða tæp-
lega 500 boltum, að nauðsynlegt var
að skipta um þá, samkvæmt upplýs-
ingum Boeing-verksmiðjanna.
Rannsókn á flugslysinu í Amster-
dam fyrir fimm vikum bendir til þess
að málmþreyta í hreyfílstífunum hafí
annað hvort valdið eða átt talsverðan
þátt í því að júmbóþota ísraelska
flugfélagsins E1 A1 hrapaði niður á
íbúðarhverfí skömmu eftir flugtak.
Miklar sviptingar innan norska Verkamannaflokksins
Brundtland verður áfram við
sljómvölinn þrátt fyrir allt
ÞING Verkamannaflokksins í Noregi um síðustu helgi þróaðist um
margt öðru vísi en búist hafði verið við. Fyrir þingið gengu flestir
út frá því að spurningin um hugsanlega Evrópubandalagsaðild Norð-
manna myndi einoka allar umræður og sú virtist einnig ætla að
verða raunin við upphaf þess. En þó EB-umræðan hafi verið fyrir-
ferðarmikil fyrstu daga þingsins var hún mjög efnisleg og á rólegu
nótunum. Þegjandi samkomulag virtist rílqa meðal þingfulltrúa um
að breikka ekki það bil sem allir vissu að væri til staðar meðal stuðn-
ingsmanna Verkamannaflokksins í þessum efnum. Síðdegis á föstu-
dag sprakk svo sprengjan. Gro Harlem Brundtland, formaður flokks-
ins og forsætisráðherra Noregs, tilkynnti að hún hygðist láta af
embætti flokksformanns.
Gro Harlem Brundtland óskar eftirmanni sínum í embætti flokksfor-
manns, Thorbjorn Jagland, til hamingju með kjörið.
40 létu lífið í
skotbardaga
ALLT að 40 manns kunna að
hafa fallið í skotbardaga sem
átti sér stað síðdegis á mið-
vikudag milli varða sem gættu
bílalestar með hjálpargögn á
leið til Baidoa í Sómalíu og
hóps vopnaðra manna sem
gerðu árás á lestina. Vitað er
fyrir víst að fjórir varðanna
voru skotnir til bana í útjaðri
Baidoa, sem er um 250 kíló-
metra norðvestur af höfuð-
borginni, Mogadishu. Fimm
særðust. Óstaðfestar fréttir
hermdu að allt að 40 manns
kynnu að hafa fallið af liði
beggja, varða og árásar-
manna. Bílalestin flutti 250
tonn af hveiti til Baidoa, sem
þekkt er undir nafninu „Borg
dauðans“ meðal hjálparsveita-
fólksins, vegna þess að þar
hafa allt að 400 manns látist
úr hungri á degi hveijum.
Hjálparstarf í landinu hefur
átt undir högg að sækja vegna
óaldarflokka sem barist hafa
um völdin eftir að forseta
landsins, Mohamed Siad
Barre, var steypt af stóli í jan-
úar 1991.
Innflutning-s-
bann áfram
JAPÖNSK stjómvöld tilkynntu
í gær áætlanir sínar um að
auka hrísgijónaframleiðslu, en
gáfu á engan hátt til kynna,
að til stæði að aflétta innflutn-
ingsbanni á þessari vörateg-
und þó að búist sé við, að
samningurinn, sem kenndur
er við GATT og kveður á um
frjálsari heimsviðskipti, verði
samþykktur innan skamms.
Japanska landbúnaðarráðu-
neytið ætlar að auka hrís-
gijónaframleiðsluna heima
fyrir frá og með næsta vori
þannig að árleg uppskera verði
um 300.000 tonn umfram inn-
anlandsnotkun eftir þijú ár.
Vill breytt
Samveldi
STANISLAV Shushkevich,
leiðtogi Hvíta-Rússlands, hef-
ur spáð því að illa fari fyrir
Samveldi sjálfstæðra ríkja,
takist ekki að mynda sameig-
inlegt viðskiptasvæði með
rúbluna sem gjaldmiðil. Hann
sagði í viðtali á fimmtudags-
kvöld, að í Hvíta-Rússlandi
hefði nánast ekkert áunnist
fyrir almenna borgara á því
ári, sem landið hefði notið
sjálfstæðis. Shushkevich sak-
aði aðila að samveldinu, sem
10 þjóðir standa að, um að
hafa látið undir höfuð leggjast
að gera óvinsælar ráðstafanir
til að koma á sameiginlegum
markaði, meðal annars með
því að hindra fjármagnsflótta.
Willi Stoph
var sleppt
við réttarhöld
WILLY Stoph, fyrrum for-
sætisráðherra Austur-Þýska-
lands, sem fékk hjartaáfall á
miðvikudag, var í gær sleppt
við að taka þátt í réttarhöldun-
um sem hófust gegn honum,
Eric Honecker og þremur fé-
lögum þeirra í Berlín á fimmtu-
dag, en var frestað vegna veik-
inda Stophs. Þeir eru ákærðir
fyrir að bera ábyrgð á drápi
flóttafólks við Berlínarmúrinn
á tímum Kalda stríðsins. Rétt-
að kann að verða í máli Stophs
sérstaklega, þegar og ef heilsa
hans leyfír.
Brundtland, sem hefur verið í for-
ystu Verkamannaflokksins allt frá
1975 er hún varð varaformaður
flokksins, sagði persónulegar skýr-
ingar liggja að baki ákvörðun sinni.
Það væri of mikið álag að vera jafnt
forsætisráðherra sem flokksformað-
ur og þyrfti hún meiri tíma til að
sinna fjölskyldu sinni. Á þessu höfðu
þingfulltrúar fullan skilning. Þó ekki
hefði verið fy'allað um það opinber-
lega að neinu ráði vissu allir að
yngsti Sonur hennar framdi sjálfs-
morð þann 24. september sl. ífyrstu
vikurnar í kjölfar þess atburðar hafði
verið uppi orðrómur um að Brundt-
land kynni að vilja draga sig í hlé
um stundarsakir. Yfírlýsing hennar
á þinginu kom hins vegar sem þruma
úr heiðskíra lofti enda hafði hún
einungis tilkynnt nánustu samstarfs-
mönnum sínum í forystu flokksins
um hana nokkram klukkustundum
áður.
Ástæða þess er, að hún vildi ekki
að hin málefnalega umræða á þing-
inu myndi falla í skuggann af vanga-
veltum um hver ættí að taka við af
henni. Ákvörðunin um EB-aðild
væri söguleg og hana ætti að taka
í kjölfar umræðna, sem farið hefðu
fram í eðlilegu andrúmslofti. Hvem-
ig afsögn Brundtland bar að garði
á þinginu er líka um margt tákn-
rænt fyrir allan hennar stjórnmála-
feril. Þó að stjórnunarstíll Brundt-
land hafí ætíð verið mjög móðurleg-
ur á yfírborðinu, enda hefur hún
verið kölluð „landsmóðirin" af Norð-
mönnum, var undir yfírborðinu að
finna einarðan og útsmoginn stjórn-
málamann. Tímasetning og umgjörð
afsagnarinnar á sjálfu þinginu var
líka fullkomin. Þingfulltrúar vora
algjörlega á hennar valdi síðustu tvo
daga þingsins og allar þær óþægi-